А0,011111сандарыны кері жне осымша кодтарын табыыздар 1,100000 жне 1,100001 Апаратты лшем бірлігі
Скачать 48.67 Kb.
|
А=-0,011111сандарының кері және қосымша кодтарын табыңыздар:1,100000 және 1,100001 Ақпараттың өлшем бірлігі: Гбайт, Кбайт Блок-схема құрылымы:тізбектік, циклдік Алгоритмнің графикалық түрі: геометриялық фигуралар қолданылады,көрнекті түрде жазылады Бульдік формулада қарапайым дизьюнкцияның коньюнкцияға келтірілуі:КНФ, коньюнктивті нормаль формаға келтіру Имитациялы модел мысалы: ауа ағынын зерттеуге мүмкіндік беретін аэродинамикалық құбыр, қозғалыстағы самолет Жүйелердің түрі:жасанды,табиғи Альгоритмнің формальді сипаттамасы:Пост-Тьюринг машиналары,Марковтың нормальды алгоритмдері Төменде сипатталған сұрыптау әдісі: Кілті кіші элемент таңдалады. Ол бірінші а2 элементпен ауыстырылады. Одан кейін қалған n-1 элементпен, n-2 элементпен, және т.б., осылайша бір ең үлкен элемент табылғанша:таңдау, таңдау арқылы сұрыптау Артық ақпаратты алып тастау жолымен хабардың бір өлшеміне кезетін символдардың орташа санын азайтатын кодтау:Тиімді, Шеннои-Фэно теңдеуі Сызықтық алгоритмнің негізгі белгілер: Операторлар құрамында шарт немесе қайталанулар болмайды, Операторлардың тізбектеле орындалуы Логикалық операцияның түрі:және,емес Алгоритм блок-схемасын бейнелеуде қолданылатын фигуралар:параллелограм,тіктөртбұрыш Блок-схеманың графикалық белгісі:көмекші алгоритм шақыру,мәліметтерді енгізу, шығару Ақпараттың материалды тасушы:электромагнитті алаң,кітап Логикалық функцияның түрі: дизьюкция,коньюнкция Дж Буль зерттеген логикалық функция:және,немесе Позициялық санау жүйесі:он алтылық,ондық,арабтық Алгоритмнің дискреттілік қасиеті дегеніміз:Алгоритмнің жекелеген қадамдарға бөлінуі,Алдыңғы қадамның барлық операциялары орындалған соң ғана, келесі қадам орындалады,Аралық мәліметтер белгілі бір ереже бойынша алдыңғы қадам мәліметтерімен алынады Ақпараттық технология – бұл; Ақпараттық өнім туралы жаңа ақпарат алу үшін деректерді жинау әдістерін пайдаланатын процесс,Деректерді қолдану, тасымалдау, өңдеу, сақтау, жинау барысында есептеуіш техника құралдарының тәсілдерін, әдістерін қолдану,Ақпаратты тарату, ұсыну, өңдеу, сақтау, жинау, іздеу процестері және осындай процестер мен әдістерді жүзеге асыру тәсілдері Теңбе-теңдік ережесі:Егер пікірлердің екеуі де жалған болса, пікірлер теңбе-теңдігі ақиқат болады,Егер пікірлердің екеуі де ақиқат болса, пікірлер теңбе-теңдігі ақиқат болады,Егер пікірлердің біреуі де жалған болса, пікірлер теңбе-теңдігі жалған болады Орындаушысы адам болатын алгоритм:Аспаздық рецепт,Мектеп есептерін шығару алгоритмі,Тұрмыстық аспапты қолдану бойынша нұсқаулар. Тьюринг машинасы дегеніміз:абстрактылы есептеу машинасы,машинаның математикалық моделі ,белгілі бір есептерді шығаруға арналған қатаң математикалық құрылым. Екілік жүйедегі азайту амалының ережесі:0-0=0,10-1=1,1-0=1 жүйенің формальдылық қасиетінің принциптері;педантизм принципі,анық сипаттау принципі,синтаксистік принципі. Өндірісті ақпараттандырылған басқару жүйесі келесі ішкі жүйелерден тұруы мүмкін;өндірісті техникалық дайындау,техникалық-экономикалық жоспарлау,бухгалтерлік есеп. Математикалық модельде Rk жиынының элементтер арасында болатын қасиеттер; рефлексивтілік,симметриялық,транзитивтілік. x(t) функциясымен сипатталатын және мәндері x(t) функциясының және t аргументінің мәндерін қабылдай алатын , (xmin, xmax) және (-T, T) аралықтарын толтыратын сигналдардың сәйкес түрлері;Үздіксіз аргументтің үздіксіз функциясы, Үздіксіз, яғни аргументтері үздіксіз функция болады,Үздіксіз аргументке сәйкес үздіксіз функция тиісті болғанда . Сызықтық алгоритмнің негізгі белгілері:операторлардын орындалу тәртібінің реттелгендігі,операторлардың тізбектеле орындалуы,операторлардың құрамында шарт немесе қайталанулар болмайды. Модельдеуде «1- 1» байланыс түрінің мысалысы;мекеме ( басқарады) –директор,автокөлік (басқарады)-жүргізуші,адам(басқарады)-телефон. Kомпьютерлік математиканың модельдеудің кезеңдері;алгоритмдеу,программалау,нәтижені есептеу және талдау. І ақпарат санын және N ықтимал оқиғалардың санан бір-бірімен байланыстыратын формула:,Хартли формуласы,. Позициялық санау мүшелеріне жатады:Ондық санау жүйесі,Екілік санау жүйесі,Сегіздік санау жүйесі. Танымал позициялық санау жүйесі:Екілік,Сегіздік,Он алтылық. санын ондық санау жүйесіне келтіру:,451. А=1, B=1 болғанда not(A or B) логикалық операциясының нәтиежесі:0,тек қана 0,Жалған. Ақпараттық модельдеудің қарапайым ұғымы:Нақты обьект,Сипаттау,Роль Ақпараттық жүйелерді іске асыру ықпал етеді:Өндіріс шығындарын арттыру үшін,Құжаттарды басқару жүйесін жетілдіру,Қазіргі заманғы бағдарамаларды білу. Жүйе объектінің атрибут өлшемі:Сапа шкаласы,Сандық шкала,Шкалаға сәйкес өзгерту тәртібі. Жүйедегі класс:Объектілер жиыны,Бір немесе бірнеше бірдей атрибуттары бар объектілерден тұрады,Атрибуттары класс аланның қасиеттері деп аталады. Өндірісті автоматтандырылған басқару жүйесін енгізудің мақсаты:Ақпаратты санау ережелерін қолдану,Қабылданған шешімнің нәтижелігін жоғарылату,Ақпаратты бейнелеу тәсілдерін игеру. Стратегиялық ақпараттық жүйелердің қызметі:Фирмадағы келісімдер ағынын (есеп берулер,еңбекақы,кредиттер,шикізат және материалдар ағынын) бақылау және ағымдағы күйлердің сұрауына жауап беру,Ұйым дамуының мақсаттарын жүзеге асыру үшін шешім қабылдауды қолдауды қамтамасыз ететін компьютерлік ақпараттық жүйе,Мониторинг үнемі бақылау,тексеру,шешім қабылдау және басқару. Байланыс арнасы ретнде пайдалануы мүмкін:Телефон арнасы,Телеарна,Радио арнасы. санын өрнектеп жазыңыз:1*32+2*31+4*30+5*3-1+3*3-2+7*3-3, 1*80+2*81+4*82+5*82+3*84+7*85, 1*8-2+2*8-1+4*80+5*81+3*82+7*82 пікірдің шарт ақиқаттың конъюнкция немесе дизъюнкция түрінде жазыңдар: (a=0)?(b≠1), (a≠0)?(b≠0), (a=3)?(b=0) Артық ақпараттарды алып тастау жолымен хабардың бір өлшеміне келетін символдардың орташа санын азайтатын кодтау:Артық,Шеннон теңдеуі,Үздіксіз. Оналтылық санау жүйесінде берілген сандардың және қосындысын табыңдар.Нәтижесін екілік,сегіздік,оңдық санау жүйелеріне аударыңыздар:11112,178,1410. Адамның ойлау нысандары мен заңдары туралы,нақты айтқанда,дәлелді пікір заңдары туралы ғылым:Информатика,Теорияық информатика,Программалау. Сегіздік санау жүйесінде 322саны берілген:110102,2610,1А16 Сандарды бір жүйеден екіншісіне ауыстыру әдісі:Дұрыс бөлшектерді жаңа жүйенің негізіне көбейту. Бүтін санды жаңа жүйенің негізіне қосу.Дұрыс бөлшектерді жаңа жүйенің негізіне бөлу. Екілік жүйедегі бөлшек санды сегіздік санау жүйесіне ауыстыру:Санның бүтін бөлігін оңнан солға қарай бағытта,ал бөлшек бөлігін солдан оңға қарай бағытта төрт екілік саннан бөліп жазу.Санның бүтін бөлігін оңнан солға қарай бағытта,ал бөлшек бөлігін солдан оңға қарай бағытта үш саннан бөліп жазу.Санның бүтін бөлігін оңнан солға қарай бағытта,ал бөлшек бөлігін солдан оңға қарай бағытта үш екілік саннан бөліп жазу. санын өрнектеп жазу:1*163+10*162+11*160+1*16-2,1*163+10*162+11*161+1*16-1,1*162+10*161+11*160+1*16-2 Екілік санау жүйесінде сандарды қосу амалын ережелері:0+0=0. 0+1=1.1+1=10. Алгоритмнің дискреттілік қасиеті дегеніміз:Алгоритм жекелеген қадамдарға бөлінуі.Алдыңғы қадамның барлық операциялары орындалған соң ғана,келесі қадам орындалады.Аралық мәліметтер белгілі бір ереже бойынша алдыңғы қадам мәліметтерімен алынады. Алгорим ұғымын анықтаудың бағыты бар:Еептелетін жартылай рекурсивті функциялар.Машиналық математика.Нормальды алгоритмдер. Машиналық математиканың негізгі идеясы:Алгоритмдік үдерістер-сәйкес түрде құрылған машина жүзеге асыра алатын үдерістер.Математиктер сипаттаған алгоритмдік үдерістердің барығын сәйкес түрде құрылған машиналардың көмегімен жүзеге асыруға болады.Есептің алгоритмдік шешімінің болуы оны шешетін машинаның бар болуын дәлелдеумен пара пар. Информатика:компьютерлік техника туралы ғылым,computer science,ақпараттық автоматика Байланыс тізбегі:қабылдаушыға сигналдардың түсуін қамтамасыз ететін физикалық орта, жіберуші құрылғыдан қабылдаушыға сигналдардың түсуін қамтамасыз ететін физикалық орта,құрылғыдан қабылдаушыға сигналдардың түсуін қамтамасыз етуші физикалық орта Ақпараттық жүйе:ақпаратты сақтау, өңдеу және шығару үшін қолданылатын құралдар, әдістер және тұлғалардың өзара байланысқан тобы,қойылған мақсатқа жетуге ақпаратты сақтау, өңдеу және шығару үшін қолданылатын құралдар, әдістер және тұлғалардың өзара байланысқан тобы,мақсатқа жетуге ақпаратты сақтау, өңдеу және шығару үшін қолданылатын құралдар, әдістер және тұлғалардың өзара байланысқан тобы Алгоритмді бейнелеудің тәсілі:графикалық фигуралар арқылы, сөз арқылы,программалау тілі арқылы Екілік жүйедегі бөлшек санды сегіздік санау жүйесіне ауыстыру: санның бүтін бөлігін оңнан солға қарай бағытта, ал бөлшек бөлігін солдан оңға қарай бағытта үш екілік саннан бөліп жазу,кестені пайдаланып, сәйкесін сегіздік санды жазу,сол жақтан және оң жақтан жетпеген цифр орындарын нөлмен толықтыру Бульдік формулада қарапайым коньюкциясының дизьюнкцияға келтірілуі:дизьюнктивті нормаль форма,дизьюнктивті нормаль формаға келтіру,ДНФ Марковтың нормальды алгоритмдерінің композиция тәсілдері:алгоритмдердің бірігуі,алгоритмдердің суперпозициясы,алгоритмдердің тармақталуы Марковтың нормальды алгоритмдері:символдық түрлендіру тілі ретінде қолданылады ,мамандандырылған бағдарламалау тілінің негізі болып табылады,жасанды интелект жүйелерін әзірлеуде қолданылады Жасанды жүйе:адамныңжоспарына байланысты құралады,адам жоспарына сәйкес болып келеді,адам жасаған жүйе болып табылады 1С316 санын санау жүйесіне келтіру:451,3*160+12*161+1*162,1*162+12*161+3*160 (2 модулі бойынша қосу) логикалық функциясының мәндерінің кестесі: Элементтер конъюкциясының қасиеттері: дұрыстығы,монотондылығы,толықтығы. Пост және Тьюринг абстрактілі машиналарының атқаратын қызметі:бастапқы мәліметтерді еңгізу,бағдарламаны орындау,нәтижені оқу. Тьюринг алгоритмдік машинасында:лента бастиекке қарағанда оң немесе сол бағытта жылжиды,алфавитінде бос белгі деп аталатын символ болады,бастиек қозғалыссыз болады. Абстрактілі алгоритмдік жүйелер:алгоритмдердің матрицалық схемалары,операторлы алгоритмдер,алгоритмдердің логикалық схемалары. Информатика зерттейтін мәселесі:ақпаратты түрлендіру,ақпаратты сақтау,ақпаратты іздеу. Негізгі технологиялық үдерістер:Кедергіге орнықты ақпаратты өңдеу,Ақпаратты тарату,Артықшылығы. Алгоритмнің орындаушысы:адам ,робот,компьютер. Алгоритм ұғымының тұжырымы :алғашында алгоитм -көпорынды сандарға арифметикалық амаодарды қолдану ережелері деп түсінілген,алгоритм информатиканың негізгі іргелі ұғымдарының бірі,алгоритм сөзі атақты математик аль-Хорезмидің есімімен шыққан. ЭЕМ үшін санау жүйесін таңдағанда ескерілетін жағдайлар:санның ұзындығы санау жүйесінің негізіне тікелейбайланысты, жиі қолданылатын ондық санау жүйесі техникалық жағынан алғанда аса тиімді емес,санау жүйесі арифметикалық және логикалық амалдарды орындаудың қарапайым алгроимін қамтамасыз ету керек. Сандарды бір жүйеден екіншісіне ауыстыру әдісі:кестелік,дұрыс бөлшектерді жаңа жүйенің негізіне көбейту,бүтін санды жаңа жүйенің негізіне бөлу. Алгоритмнің орындалуының негізгі еркешелігі:командалардың көрсетілген ретпен орындалуы,орындаушының ойлауын қажет етпеуі,орындалуының формальды болуы. Машиналық сөз:компьютер жадына біртұтас түрде өңделетін екілік элементтер жиынтығы,компьютер құрылғыларында біртұтас түрде өңделетін екілік элементтер жиынтығы,компьютер жадының бір ұяшығында орналасқан мәліметтер. Ақпараттық үрдісінің түрі:жасау,өңдеу,тарату. Екілік санау жүйесінде сандарды көбейту амалының ережесі:0*1=0,1*1=1,0*0=0. Машиналық математиканың негізгі идеясы:есептің алгаритмдік шешімінің болуы оны шешетін машинаның бар болуын дәлелдеумен пара пар,математиктер сипаттаған алгаритмдік үдерістердің барлығын сәйкес түрде құрылған машиналардың көмегімен жүзеге асыруға болады.модель есеп шешімін табуға арналған құралдардан тұрады. Алгоритмнің сөздік түрінде:командалар жазылған жолдар тізбегінен тұрады.табиғи тілде жазылады.әрбір жол нөмірленеді. 3 буын ЭЕМ-де қолданылған алгоритмдердің негізгі құрылымы: алмастыру,тармақталу,циклдік Математикалық модельде жиынының элементтерінің арасында болатын қасиеттер:симметриялық рефлексивтілікбтранзитивтілікбшексіздік Ақпаратттық модельдеудің қарапайым ұғымы. Сипаттау,нақты обьект,роль Формализация мысалы:әскери адамадардың іс-әрекеті,машинистердің іс-әрекеті,жазушылардың іс-әрекеті Дизьюнкция мен коньюкцияның қасиеті:коммутативтік,дистрибутивтік,ассоциативтілік Марковтың нормалды алгоритмдерің композиция тәсілдері:алгоритмдер суперпозициясы,алгоритмдердің бірігуі ,алгоритмдердің тармақталуы Жабық жүйенің сипаттамасы:ақпарат арналары жүйеге қатынамайды,компоненттері сыртқы ортамен байланыспайды,ақпарат арналары жүйеден шықпайды Информатика терминінің ұғымы: кибернетика,есептеу ғылымы,телематика Санау жүйесінің түрі: унарлы,позициялы,позициялы емес Ақпарат өлшемі келесі аспекте қарастырылады: құрылымдық, семантикалық, статистикалық Сандық ақпарат көрсетілімі: жылжымалы үтірлі сандар,mтеріс сандар,фиксирленген үтірлі Екілік санау жүйесінде сандарды көбйту амалының ережесі: 0*1=0,1*1=1, 0*0=0 Машиналық математиканың негізгі идеясы; есептің алгоритмдік шешімінің болуы оны шешетін машинаның бар болуын дәлелдеуімен пара пар,математиктер сипаттаған алгоритмдікүдерістердің барлығына сәйкес түрде құрылған машиналардың көмегімен жүзеге асыруға болады, алгоритмдік үдерістер – сәйкес түрде құрылған машина жүзеге асыра алатын үдерістер Алгоритмнің сөздік түрінде: табиғи тілде жазылады, әрбір жол нөмірленеді, командалар жазылған жолдар тізбегінен тұрады Ақпараттық модельдеудің қарапайым ұғымы: нақты обьект, роль ,сипаттау Пост және Тьюрингтің абстрактілі машиналарының атқаратын қызметі: бағдарлманы орындау,нәтиежені оқу,бастапқы мәліметтерді енгізу Тьюринг алгоритмдік машинасында:лента бастиекке қарағанда оң немесе сол бағытта жылжиды,бастиек лентаға қарғанда оң немесе сол бағытта жылжиды,лента ұяшықтарының саны шектелеген болады Абстрактілі алгоримдік жүйелер:алгоритмдердің матрицалық схемалары операторлы алгоритмдер,алгоритмдердің логикалық схемалары А=1, B=0 болcа, онда A □ B нәтиежесінің қабылдайтын мәні:Жалған,fals,2. Жалған пікірлер:2*2=5,«Аспан жасыл»,3+2<4. 512X=16 Мб берілген. Х табу керек:3 бит,0,375 байт,√9 бит. Оналтылық санау жүйесінде 1А16 санына 1916 санын қосыңдар. Нәтижесін екілік, ондық, сегіздік санау жүйелерінде жазыңдар:1100102,638,5110 Сегіздік санау жүйесінде 328 саны берілген: 110102,1А16,2610 1101001 екілік саныны ондық санау жүйесіне келтіру:105,1*26+1*25+0*24+1*23+0*22+0*21+1*20 Көлемі 512 бит хабарлама қанша байт, килобайт, мегабайт ақпаратты қамтиды: 64 байт,2-4 Кбайт.2-14 Мбайт 111112 санынан 11002 санын алып, нәтижесін басқа санау жүйелеріне ауыстырыңдар: 1910,1316,100112 2078 санын ондық санау жүйесіне келтіру: 135, 2*82+0*81+7*80 Пост машинасы үшін бағдарлама: ← ? 1,3 Х Тоқта Бағдарлама орындалғаннан кейін Пост машинасының әрекеттері:Тасымалдауды оңға жылжытады, Тасымалдауды жоғарыға жылжытады,Тасымалдауды солға жылжытады 1101,012 санын өрнектеп жазыңыз:1*23+1*22+0*21+1*20+0*2-1+1*2-2 4Х=32 Мб берілген:14 бит. 1,75 байт.√196 бит. Екілік санау жүйесінде берілген сандардың 11012 және 1012 қосындысын табыңдар. Берілген нұсқалардың ішінен нәтиженің екілік, сегіздік, ондық санау жүйесіндегі жазуын табыңыз: 100102,1810,228 Ақпаратты өлшеудің аддитивті өлшемі (Хартли өлшемі):l(g)=log2N, N санының берілген ұзындығы және тереңдігі, l(g)= n log2 q, мұнда Nсаны берілген ұзындық және тереңдік. N=2i ,мұндағы N саны берілген ұзындығы және тереңдігі Оналтылық санау жүйесінде 1Е16 :368, 111012,3110 Сегіздік санау жүйесінде берілген сандардың 258 және 78 қосындысын табыңдар. Берілген нұсқалардың ішінен нәтиженің екілік, бестік, оналтылық санау жүйесіндегі жазуын таңдаңыз: 111002,D16, 235 Екілік санау жүйесінде берілген сандардың 10012 және 1012 көбейтіндісін табыңдар. Берілген нұсқалардың ішінен нәтижесін екілік, сегіздік, оналтылық санау жүйесіндегі жазуын таңдаңыз:1011012,538,558 Өткізу қабілеті 1024 бит/с арнасы бойынша 2 КБайт ақпаратты беру керек. Беру үшін қажетті уақытты анықтаңыз:16 сек. (√16)2 сек. √256 сек. Оналтылық санау жүйесінде 2С16: бұл тақ сан,алдыңғы сан 558,кейінен сан 1011002 Қорапта 32 қарындаш жатыр. Оның ішінде 4 жасыл қарындаш. Қораптан жасыл түсті қарындаш алды деген хабарламадан қанша ақпарат бар: 3 бит.0,375 байт, log2 8бит Екілік санау жүйесінде 1110102 саны берілген:748, 3С16,5810 Суретте көрсетілген бұтақ қайсы арифметикалық өрнекке сәйкес келеді Суретте көрсетілген бұтақты орталықтан айналып өткенде мынадай тізбек аламыз: Төменде сұрыптаудың қандай әдісі сипатталған? Алгоритм элементтердің көрші тұрған жұптары үшін салыстыру және орындарын ауыстыруға негізделген және осы процессті барлық элементтер реттелгенше жалғастыру керек. -көпіршікті сұрыптау; Төменде сұрыптаудың қандай әдісі сипатталған? Кілті кіші элемент таңдалады. Ол бірінші элементпен ауыстырылады. Одан кейін қалған n –1 элементпен, n –2 элементпен, және т.б., осылайша бір ең үлкен элемент табылғанша. -тура таңдау көмегімен сұрыптау; Төменде сұрыптаудың қандай әдісі сипатталған? Элементтер ойша “дайын” болған a1,…,ai-1 тізбектеріне және берілген тізбектерге бөлінеді. i = 2-ден бастап әрбір қадамда және i –ді әрдайым бірге өсіре отырып берілген тізбектен i –ші элемент алынады да, дайын тізбекке орналастырылады және де қажетті орынға қосылады. -тура қосу көмегімен сұрыптау; Төменде сұрыптаудың қандай әдісі сипатталған? Бүкіл тізім элементтері араластырылған ішкі тізімдердің жиынтығы деп қарастырылады. Бірінші қадамда бұл ішкі тізімдір тек элементтер жұбы ретінде қарастырылады. Екінші қадамда әрбір топ төрт элементтен қарастырылады. Процессті қайталағанда әрбір ішкі тізімдегі элементтер саны өседі, ал сәйкес ішкі тізімдір саны азаяды. Ішкі тізімдерді сұрыптау тура қосу көмегімен сұрыптауды бір рет қолдану арқылы орындалады. - Шелл сұрыптауы. Төменде сұрыптаудың қандай әдісі сипатталған? Алгоритм екі көрші элементтер жұбын салыстыру және қарастырған тізбектің бағытын алма кезек ауыстырып отыруға негізделген. Соңғы ауыстырудың орнын(индексін) сақтай отырып сұрыпталған және сұрыпталмаған тізімнің сол және оң жақ шетін өзгертеді. Процесс сол және оң жақ шеттері қиылысқанша жалғастырылады. -шейкерлік сұрыптау; A = 98 ондық санын екілік (q2=2) санау жүйесіне келтіріңдер -1100010 A2 = 1101001 екілік санын ондық санау жүйесіне келтіріңдер -105 А=0,625 ондық бөлшекті екіліке келтіріңдер -0,10102 A2=0,11012екілік бөлшекті ондық бөлшекке келтіріңдер - 0,8125 Оналтылық санау жүйесінде қолданылады: -Ондык санау жүйесінің цифрлары 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9. Пост машинасының автоматын іске қосқанда орындалатын жағдай: -Автомат таспада белгіні жазуды жүзеге асырды және келесі команданы орындауға көшеді. Екілік жүйедегі азайту амалының ережесі: -1-0=1 Алгоритм элементтердің көрші тұрған жұптары үшін салыстыру және орындарын ауыстыруға негізделген және осы үдерісті барлық элементтер реттелгенше жалғастыру керек.- көпіршікті сұрыптау Модельдеуде «бірдің - көпке» байланыс түрінің мысалы: - қала – (тұрады) – тұрғындар Ақпаратты қабылдаушы - адам Он алтылық санау жүйесінің белгісі: -E |