Иван Сусанин операсы. Иван Сусанин. Антонида Собин Ваня
 Скачать 19.97 Kb.
|
|
«Иван Сусанин» операсының қысқаша мазмұны. Кейіпкерлер: Иван Сусанин- Антонида- Собин- Ваня- Жаңа либреттоға сәйкес, опера 1612 жылы орыс халқының Мәскеуді және бүкіл елді поляктардан азат ету жолындағы күресі болған кезде орын алады. Бірінші көрініс. Домнино аулының көшесі. Мұнда халықтық милиция сарбаздары мен шаруалар, соның ішінде Иван Сусанин мен оның қызы Антонида жиналды. Антонида күйеу жігіт, жауынгер богдан Собининнің оралуын және онымен үйлену тойын армандайды. Өзенде қайық көрсетілген. Собинин бір топ жауынгерімен жүзіп келеді. Ол ауыл тұрғындарына өзінің отрядының жетістіктері туралы айтады. Сонымен қатар Антонидамен бірге Сусаниннен үйлену тойына келісім беруін сұрайды. Оны ауылдастары да қолдай кетеді. Саусанин басында тойды кейінге қалдыруға шешім қабылдайды, бірақ Собиннен Мәскеуді поляктар қоршап алғанын біліп, келісімін береді. Халық жауды жақын арада жеңетініне қуануда. Екінші көрініс. Басқыншылар лагері. Рыцарлар Ресейді толық жаулап алуды және олжалы болуды армандайды. Кенеттен Ресейден хабаршы пайда болады. Ол Минин мелициясының поляк армиясына келтірген жеңілісі туралы жаңалықты жеткізеді. Рыцарлардың отряды Мининді басып алып, Мәскеуді алу үшін жорыққа шығады. Үшінші көрініс. Иван Сусанин. Бойдақтар кешіне дайындық жүріп жатыр. Жұмысқа орманға бет алған шаруалар үйге қысқа уақытқа кіреді. Собинин қонақтарды шақыру үшін кетеді. Кенеттен поляктардың отряды пайда болады. Олар Сусаниннен олаға Мәскеуге жол көрсетуін талап етеді. Сусанин асырап алған ұлы Ваняны орыс жауынгерлеріне жаудың пайда болғанғандығы туралы ескертуге жібереді. Ал өзі поляктармен бірге оларды жол жүрмейтін шөл далаға апаруға шешім қабылдайды. Лашыққа қыздар келеді. Олар Антониданың қайғырып отырғанын көреді. Поляктар Сусанинді алып кеткенін біліп, ол Антониданың әкесін құтқару үшін жасақпен баруға шешім қабылдайды. Төртінші көрініс. Бірінші сурет. Собиннің отряды жаулардың сарбаздарын іздеп, орманға жасырын кіреді. Екінші сурет. Түн. Ваня монастырь қақпасына жүгіріп барып, монастрьді паналаған қала тұрғындары мен жасақтарын оятады. Олар жаулаының артынан шығуға асығады. Үшініші сурет. Қар жамылған терең орман. Мұнда Сусанин қажып-шаршаған поляктарды әкеледі. Түн. Поляктар ұйқыға кетеді, тек Сусанин ғана ояу.ол алда өзін күтіп тұрған өлімі туралы ойлап, жақын адамдарын есіне алып, олармен іштей қоштасады. Боран басталады. Ұйқыдан оянған поляктар Сусаниннің оларды алдап жол жүрмейтін шөл далаға апарғанын біледі. Ашуланған дұшпандар Сусанинді өлтіреді. Эполог. Мәскеудегі Қызыл алаң. Антонида, Собинин және Ваня Сусаниннің ерлікпен тапқан қазасы туралы әңгімелеп жатыр. Орыс халқы Сусаниннің жаулардан елін қалай азат еткенін мақтанышпен айтып жатыр..... Иван Сусанин(туған жылы белгісіз-1613)- 17 ғ. Басында орыс халқының поляк интервенттеріне қарсы азаттық күресінің батыры. 1612-1613 ж. қыста поляк шляхталарының отряды патша Михаил Федорович тұрған Домнино селосына Романовтардың вотчинасына бару үшін Сусанинді жол көрсетуші етіп алады. Ол отрядты адам өте алмайтын батпақты орманға әдейі адастырып жібереді де, Ивнды азаптап өлтіріледі. Сусанин есімі халықтың аңыз әңгімелерінде сақталған. Оның ерлік ісі көркем әдебиетте де және М.И.Глинканың «Иван Сусанин» операсында бейнеленген. «Иван Сусанин»- әлемдік деңгейдегі шынайы тарихқа негізделіп жазылған опера. Бұл тарихи оқиға 1613 жылы Домнино шаруашылық аулында орын алады. Осы оқиғада потриоттық жолында ерлік көрсеткен елінің батыры Иван Осипович Сусаниннің ерлігі баяндалады. Мәскеу ол кезде поляк азаттығынан босатылған болатын. Бірақ поляктардың әскерлері әлі де орыс жерінде жүрген еді. Олар елден шықпастан Домнина аулына жақын тұратын Орыстың патшасы Михаил Федоровичтың көзін құртуды көздейді. Иван Сусанин елін, елінің патшасын қорғаумен орманда, поляктардың қолынан қаза табады. |