инсулт лекция. Инсульт 8лекция. Арнай оытушы, жалпы тжірбиелі дрігер Бахытжан лан Миржанлы Атбе 2021 жыл Инсульт лат insultus ыспаа алу, соы
 Скачать 1.87 Mb.
|
|
Инсульт деген не? Белгілері қандай? Аурудың алдын алу Баяндамашы: Арнай оқытушы, жалпы тәжірбиелі дәрігер Бахытжан Ұлан Миржанұлы Ақтөбе 2021 жыл Инсу́льт (лат. insultus «қыспаққа алу, соққы»), ескірген атауы апопле́кси́я (ерте.-грек. ἀποπληξία «паралич, салдану») — цереброваскулярлы патологияның салдарынан кенеттен (бірнеше минут, сағат)пайда болатын ошақты және жалпы милық неврологиялық симптоматикамен көрінетін, 24 сағаттан артық сақталатын немесе қысқа уақыт аралығында науқастың өліміне әкелетін жедел ми қанайналым бұзылысы (ЖМҚАБ). Ми қантамырлары Қауіп қатер факторлары Қауіп факторлары Субарахнои-дальді қан құйылу (5-7%) Инсульттің негізгі 3 түрі бар Ишемиялық инсульт (75-80%) Геморрагия-лық инсульт (10-15%) Жиі 50 жастан жоғары, анамнезінде миокард инфаркті, жүректің ревматикалық ақауы, жүрек ырғағы бұзылысы және қант диабеті бар науқастарда кездеседі. Ишемиялық инсульттің дамуында қанның реологиялық қасиетінің бұзылуы, магистральді артериялардың патологиясы үлкен роль атқарады. Ишемиялық инсультке түнгі уақытта, естің бұзылуынсыз дамуы тән. Ишемиялық инсульт немесе ми инфаркті Ишемиялық инсульт: Атеротромбоздық; Кардиоэмболиялық; Гемодинамикалық; Лакунарлы; Гемореологиялық микрооклюзия типі бойынша; Ишемиялық инсульт критерилері Қауіп факторлары- артериялық гипертония, атеросклероз, кардиогенді эмболия; Жасы- 50 ден жоғары, жиі қарттық шақ; Басталуы- жедел, 30% жағдайда біртіндеп немесе сатылы түрде; Инсульт ұйқы кезінде дамуы мүмкін; Хабаршы белгілерінің болуы; Бас ауруы- әлсіз немесе орташа; Құсу- тән емес; Пульс-әлсіреген; Менингиальді симптомдар-байқалмайды; Ошақты симптомдар (қозғалы, сезімтал, сөйлеу және т.б.) жалпы милық симптомдардан басымырақ; Бас ми КТ- төмен тығыздықты аймақ анықталады; 45-60 жас аралығындағы, анамнезінде гипертониялық ауруы, церебральді атеросклерозы және симптоматикалық артериялық гипертензиясы бар науқастарда болатын инсульт. Бұл түрі кенеттен, күндізгі уақытта, эмоционалды немесе физикалық жүктеме болғанда дамиды. Геморрагиялық инсульт Геморрагиялық инсульт критерилері Этиологиясы- артериялық гипертония (60%), аневризма, церебральді ангиопатия; Жасы- 45-65 жас аралығы; Басталуы- күндіз, психомоторлы қозу кезінде; Кенеттен пайда болатын қарқынды бас ауруы; Құсу; Сананың бұзылуы- сопор немес кома; Өрескел ошақты симптомдар дамуы (гемиплегия); Пульс- толымды; Менингиальді симптомдар байқалады; 10. Дене температурасы- 37,7 С және одан жоғары болуы мүмкін; 11. Бас ми КТ- жоғары тығыздықты аймақ анықталады;
Халықаралық стандартты классификация Диагностика Компьютерлі томография (КТ); Магнитті-резонансты томография (МРТ); Люмбальді пункция; Эхоэнцефалография; Бас мидың компьютерлік томографиясы. Оң маңдай үлесінің субкортикалді гематомасы “КСК” ережесін қолдану арқылы инсульт симптомдарын анықтауға болады. Ол үшін келесі әрекеттерді орындату керек: “КСК” ережесі К- күлу. Инсульт кезінде күлу барысында науқас беті қисық болуы мүмкін, бір жағындағы ерін бұрышы жоғары емес, төмен бағытталуы мүмкін. С-сөйлеу. Кез-келген қарапайым сөз немесе сөйлем айтқызу, мысалы: “Артикуляция”. Инсульт кезінде жиі (бірақ әрдайым емес) сөйлеу бұзылады К- көтеру. Егер екі қол бірге көтерілмесе – бұл инсульттің белгісі болуы мүмкін. Профилактика Госпиталды этаптағы емдік шаралар: Адекватты оксигенацияны қамтамассыз ету (жоғары тыныс жолдарын тазалау,ауа өткізу, жасанды тыныс алу аппаратын қолдану); Жүйелі түрде АҚҚ оптимальді деңгейде ұстау; Тырысу ұстамаларын басу; Психомоторлы қозуды басу; Гипертермияны басу; Үдемелі құсу мен ықылықты басу; Ми құрылымдарындағы метаболизм бұзылыстарын коррекциялау; Ре- перфузия 1. Тромболизистік: (плазминогеннің рекомбинантты тіндік активаторы,урокиназа, проурокиназа) 2. Антикоагулянттар: (Гепарин, фраксипарин, клексан, варфарин) 3. Гемодилюция: (декстран, реополиглюкин, реомакродекс) 4.Антиагреганттар: (Аспирин, дипиридамол, тиклид) 5. Ангиопротекторлар: (Ангинин, Троксевазин, Вобензим) 6. Вазоактивті препараттар: (Эуфиллин, Папаверин, Дибазол) Жоғарыда аталған белгілер анықталып, инсультке күдік туғанда тез арада жедел жәрдем шақыру керек! Емдеу принциптері инсульттің түріне қарай жүргізіледі: Ишемиялық инсульт: антиагреганттық препараттар (Ацетилсалицил қышқылы), Плазминогеннің тіндік активаторы, Эндартерэктомия, Ангиопластика; Геморрагиялық инсульт: Артериялық қан қысымын нормализациялау, қан кетудің алдын алу. Хирургиялық шаралар; Реаблитация; |