|
СҰРАҚТАР
|
ЖАУАБЫ
|
|
ЕЖЕЛГІ ДӘУІР ӘДЕБИЕТІ
Әл-Фараби, Ахмет Йассауи, Жүсіп Баласағұн, Махмұт Қашқари)
|
|
Ежелгі дәуір әдебиеті 5 кезеңнен тұрады:
1.Сақ үйсін дәуірі б.з.б VII ғ.-б.з.IV ғ.
|
Тарғытай, Алып Ер Тұңға, Тұмар патшайым, Ширақ батыр, Зарина сұлу, Мөде батыр
|
|
2. Түрік қағанаты дәуірі (V- VIIIғ.ғ.)
|
Орхон ескерткіштері,
«Білге қаған»,«Тонұқық»,«Күлтегін»
|
|
3. Оғыз дәуіріндегі әдебиет(IX-X ғ.ғ.)
|
«Қорқыт ата кітабы»,
«Оғыз қаған» жыры (VIII-IX ғ.ғ.)
|
|
4.Ислам дәуіріндегі әдебиет. (X-XII ғ.ғ.)
Бұл дәуір екіге бөлінеді:
1.Сыр бойы әдебиеті
2.Қарахан әдебиеті
|
1.Әл-Фараби, Ахмет Иасауи,
Ахмет Игүнеки,
Сүлеймен Бақырғани
2.Жүсіп Баласағұн
Махмұт Қашқари
|
|
5.Алтын орда дәуіріндегі әдебиет (XIII-XIVғ.ғ.)
|
Рабғузи, Хорезми, Сайф Сарай
|
|
XIII-XIVғасырдағы әдебиеттің екінші атауы
|
Алтын Орда дәуірі
|
|
Ежелгі дәуір әдебиетінің дәуірлері
|
1.Алтын орда
2.Көне түркі жазба ескерткіштері
3.X-XII ғасыр әдебиеті
|
|
Ең көне замандағы эпос
|
«Атилла»
|
|
«Қорқыт ата кітабы»
|
Дрезден нұсқасы 12 жыр
Ватикан нұсқасы 6 жыр
|
|
«Шахнама»
|
Фирдоусидің кітабы
|
|
Әлемге әйгілі рубаилар авторы
|
Омар Хаям
|
|
«Күлтегін» жырының негізгі тақырыбы
|
Ерлік, ел қорғау.
(Түрік қағанаты дәуіріндегі әдебиет)
|
|
«Күлтегін» жырындағы жырау есімі
|
Тонұқық
|
|
Күлтегін батыр қайтыс болғанда ескеркерткіш тас ойып жаздырған ғұмырнама иесі
|
Білге қаған
|
|
Әкелері Елтеріс қайтыс болғанда Күлтегін мен Білгенің жастары
|
Білге 7 жаста, Күлтегін 5 жаста
|
|
Орхон, Енисей ескерткіші кейіпкерлері
|
Білге қаған
Тонұқық
Күлтегін
|
|
«Білге қаған»,«Тонұқық»,«Күлтегін» жырларын жазған
|
Йоллығ тегін
|
|
«Қорқыт ата кітабы»
|
Дрезден нұсқасы 12 жыр
Ватикан нұсқасы 6 жыр
|
|
Көңілі пасық ерде дәулет болмас, «Қар қаншама қалың жауғанмен, жазға бармас» деген қанатты сөз қай шығармадан алынған?
|
Қорқыт ата
|
|
Білімді не айтады, тыңдап көріңіз!
Әдептіліктің басы – аузын бағу.
Тіліңді тарт, тісің сынбасын
Егер тілің шыға қалса, тісіңді мықтап сындырады» деген үзіндініңавторы, дастанның атауы
|
Ахмет Иүгнеки «Ақиқат сыйы»
|
|
Ахмет Иүгнеки «Ақиқат сыйы»
|
14 тарау, 235 өлең
|
|
Ахмет Иүгнекидің «Ақиқат сыйы» неше өлең жолынан тұрады?
|
466
|
|
Әбу Насыр әл-Фараби
|
Аристотельден кейінгі екінші ұстаз
|
|
Әбу Насыр әл-Фараби айналысқан пәндер
|
Музыка
Математика
Астраномия
|
|
«Музыканың үлкен кітабы» (домбыра құрылысын сипаттаған)
|
Әбу Насыр әл-Фараби
|
|
Шындыққа бас тік алаулап,
Пенделіктен бол аулақ,- деген өлең жолдарының авторы, өлең атауы
|
Әбу Насыр әл-Фараби
|
|
Әл-Фараби білген тілдер
|
Парсы, грек, араб
|
|
Сайрам қаласында туып, Иасыда тұрған ақын
|
Ахмет Иасауи
|
|
Ахмет Иасауидің «Даналық кітабы» неше жырдан тұрады?
|
149 хикмет
|
|
Ахмет Иасауидің «Диуани Хикмет» ұғымы
|
«Диуан»-«жинақ», «хикмет»-«Алланың ақ жолы»
|
|
«Диуани хикмет» қай ғасырға тән
|
12 ғасыр
|
|
Ахмет Иасауидің шәкірттерінің саны
|
90 мың
|
|
А.Иасауи кесенесі қай қалада
|
Түркістан қаласы
|
|
М.Қашқаридің «Түркі сөздерінің жинағы» кітабының арабша атауы
|
«Диуани лұғат ит-түрк»
|
|
М.Қашқаридің «Түркі сөздерінің жинағында»
|
29 түркі тайпасы аталады
|
|
Жүсіп Баласағұнның «Құтты білік»
|
«Құдатғу білік»
|
|
Жүсіп Баласағұнның«Құтты білігі» неше тараудан тұрады?
|
85 тарау, 6500 аса бәйіттен
|
|
«Құтты білік» шыққан жылы
|
1015 жылыЖетісу жеріндегі Баласағұнда 11 ғасырда
|
|
«Құтты білік»
|
Кемел елдің сипаты баяндалады
|
|
«Құтты білік»
|
Күнтуды бек-әділет бейнесі
Айтолы уәзір-бақытбейнесі
Өғдүлміш-ақыл-санабейнесі
Одғұрмыш-қанағатбейнесі
|
|
Фирдаусидің «Шахнамасымен» қатар қойып, «Түркі Шахнамасы»деп атақ берген жыр
|
Жүсіп Баласағұн
«Құтты білік»
|
|
«Құтты білікте» жоқ кейіпкер
|
Талап
|
|
Әділет, дәулет, ақыл мен қанағат жайлы кітап
|
«Құтты білік»
|
|
Жүсіп Баласағұн «Құтты білік» кейіпкерлері
|
Күнтуды, Айтолды, Өғдүлміш, Одғұрмыш
|
|
АУЫЗ ӘДЕБИЕТІ
|
|
Айтыстың түрлері
|
1.Бәдік
2.Жар-жар
3.Жануарлар мен адамның айтысы
4.Өлі мен тірі айтысы
5.Жұмбақ айтыс
6.Салт айтысы
7.Осы күнгі айтыстар
|
|
Айтыстың ең көне түрі
|
Бәдік айтыс
|
|
Салт айтыстың неше түрі бар
|
2 түрі бар
1.Қыз бен жігіт
2.ақындар айтысы
|
|
Ауыз әдебиетінің ғылыми атауы
|
Фольклор
|
|
Батаның негізгі түрлері
|
Ақ бата, теріс бата, серттесу батасы
|
|
Шалқұйрықты серік еткен батыр
|
Ер Төстік
|
|
«Жерден шыққан Желім батыр» ертегісі ертегілердің қай түрі?
|
Қиял-ғажайып
|
|
К.Күржіманұлы дамытқан тұрмыс-салт жырлары
|
Көңіл айту
|
|
Еңбек және шаруашылық кәсібіне байланысты туған жырлар тобының көне түрі
|
Наурыз жырлары
|
|
Жиреншенің хан сынағына түсуі
|
Аңыз әңгіме
|
|
Сұратқан хан ақымақ па, сұраған сен ақымақ па?
|
Жиренше шешендікі
|
|
Аңыз кейіпкері
|
Қарашаш
|
|
"Шешеннің парызы шындықты айту" кім айтқан
|
Платон
|
|
«Сөзден тәтті нәрсе жоқ
Сөзден ащы нәрсе жоқ
Сөзіңді тіліңе билетпе
Ақылыңа билет»,-деген сөздің авторы
|
Бөлтірік шешен
|
|
Шешендік сөздер тарихы бірнеше кезеңге бөлінеді:
|
1. ХІІ – ХІІІ ғасыр – Майқы би, Аяз би.
2. ХІV – ХV ғасыр – Асан қайғы, Жиренше шешен.
3. ХVІ – ХVІІІ ғасыр – Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би.
|
|
Шешендік өнердің басында тұрғандардың бірі-Аристотельдің еңбегі қалай аталады?
|
Риторика
|
|
Хан жағынан елдік мәселелерді кеңесіп, ақылдасып отыратын билер кеңесі құрылған.
|
Жеті санат
|
|
МАҚАЛ-МӘТЕЛДЕР
|
|
Мәтелдер тобынан берілген қатар
|
Ит ашуын тырнадан алады
|
|
Мәтел
|
Аузымен орақ орған
|
|
БАТЫРЛАР ЖЫРЫ
|
|
Қобыланды батырдың жан серігі
|
Бурыл
|
|
Қобыланды батырдың әкесі
|
Тоқтарбай
|
|
Табаны жерге тимеді,
Көлденең жатқан көк тасты,
Тіктеп тиген тұяғы,
Саз балшықты иледі. Тайбурылды сипаттаған жыр
|
Қобыланды батыр жырынан үзінді
|
|
Қару-жарақ киініп
Енді атына мінеді
Денеге сауыт киеді
Беліне байлап болатты
Қарына найза іледі...-қай жыр?
|
Қобыланды батыр жыры
|
|
«Ноғайлының жеріне Қызылбасты қондырып қою сүйекке таңба емес пе?» деп елінен аттанып шығады» дегенн жолдар қай жырдан алынған?
|
Қобыланды батыр
|
|
Алпамыс батырдың Байбөрінің жылқысын шауып әкеткен хан
|
Тайшық хан
|
|
«Алпамыс батыр» жырындағы «Осының айтқанын қылайын, өлсем өлейін, өлмесем, жақсылығын көрейін» деген кейіпкер
|
Кейқуат
|
|
Алпамыс бек болған ел
|
Қоңырат, 10 жасында бек болған
|
|
«Алпамыс батыр» жырын орыс тіліне кім аударған?
|
Диваев
|
|
Ай, Қартқожақ, Қартқожақ
Атыңның басын тарт Қожақ, -деген
|
Ақжүніс «Ер Тарғын» жыры
|
|
«Алпамыс батыр» жырын хатқа түсірген.
|
Ә.Диваев
|
|
Тайшық хан алдап, қолға түсіретін батыр
|
Алпамыс батыр
|
|
Батырлар жырының басты тақырыбы
|
Отанын сыртқы жаулардан қорғау
|
|
Қара жерге қар жауар,
Қарды көрде бетім көр...
|
Антитеза-шендестіру,
«Ер Тарғын» жыры
Ақ жүністің монологы
|
|
Қару-жарақ киініп
Енді атына мінеді
Денеге сауыт киеді
Беліне байлап болатты
Қарына найза іледі...-қай жыр?
|
«Қобыланды батыр» жыры
|
Скачать 115.82 Kb.