УМКД Делфи. УМК_прог_DELPHI. азастан Республикасыны Білім жне ылым Министрлігі Атбе мемлекеттік педагогикалы институты
Скачать 1.95 Mb.
|
Memo1 редакторына A(3,3) бүтін сандар массивінің элементтері жүктеледі. Memo1 компонентінің мазмұнын редакциялаймыз, яғни массив элементтерін А(4,4) толтырамыз.Memo1 редакторының мазмұнын Zad2.txt тексттік файлына сақтаймыз. Button1 компонентінің Onclick оқиғасын құрамыз. Коды: procedure TForm1.Button2Click(Sender: TObject); var I:integer; begin assignfile(f,'zad2.txt'); rewrite(f); for I:=0 to Memo1.Lines.Count do writeln(f,Memo1.Lines[i]); Closefile(f); end; Қосымшаны орындауға жіберіңіз және қосымша модулін, проектін Lab14 бумасына сақтаңыз. Zad2.txt тексттік файлын ашып, мазмұнын қараңыз. №6-7 Практикалық жұмыс Қарапайым мәтіндік редактор құру Мақсаты: Визуальды бағдарламалау әдістерін үйрену. Диалогтық объектілерді қолдануға үйрету. Дайын қосымша алу. Жұмыс барысы: 1. Additional парағындағы Bevel компонентін жаңа формаға қойып, Align қасиетіне alTop мәнін меншіктеңіз. 2. Bevel компонентіне төрт батырма орналастырыңыз. Оларды &Ореn..., &Save, Save &As... және E&xit деп атаңыз. Атау соңындағы көп нүкте Windows-тың құпия коды болып табылады. Яғни, бұл батырмаға шертсек, әрекет бірден орындалмай, диалогтық терезе шақырады. 3. Формаға Memo компонентін орналастырып, оның қасиеттерін келесі түрде тағайындаңыз: Қасиет Мәні Align alClient ScrollBars ssBoth Lines (бос) 4. Форма тақырыбын My Editor деп өзгертіңіз. Содан соң формаға OpenDialog компонентін қойып, оның қасиеттеріне келесі мәндерді меншіктеңіз: ҚасиетМәні Default Ext ТХТ Options.ofHideReadOnly True Options.ofFileMustExist True Options.ofNoReadOnlyReturn True Title Open Text File 5. Filter Editor (фильтр редакторы) терезесін ашу үшін, Filter қасиетіне екі рет шертіңіз. 6. Filter Name (Имя фильтра) бағанындағы алғашқы екі жолды Text files және All фильтр аттарымен толтырыңыз. Ал Filter бағанында *.ТХТ және *.* сәйкес фильтрлерін енгізіңіз 7. Формаға SaveDialog компонентін орналастырып, қасиеттеріне келесі мәндерді енізіңіз: Қасиет Мән Default Ext ТХТ Options.ofHideReadOnly True Options.ofOverwritePrompt True Options.ofNoReadOnlyReturn True Title Save Text File 8. Файлды ашу диалогы үшін қолданылған фильтр жиынын енгізіңіз. 9. Exit батырмасы үшін Close командасынан тұратын OnClick оқиғасын тағайындаңыз. 10. Open батырмасының OnClick оқиғасының коды ретінде келесі жолдарды қолданыңыз: WITH OpenDialog1 DO IF Execute THEN BEGIN Memo1.Lines.LoadFromFile(Filename); HistoryList.Add(Filename); Caption:='My Editor-'+ ExtractFilename(Filename); SaveDialog1.Filename:=Filename; Filename:=’’; End; 11. Save батырмасына екі рет шертіп, OnClick оқиғасының мәні ретінде келесі жолды енгізіңіз: Memo1.Lines.SaveToFile( SaveDialog1.Filename); 12. Save As батырмасы үшін келесі жолдарды көрсетесіз: WITH SaveDialog1 DO IF Execute THEN BEGIN Memo1.Lines.SaveToFile(Filename); Caption:='My Editor - ' + ExtractFilename(Filename); End; Біз құрған қарапайым мәтіндік редактор үлкен емес файлдарды белсенді етуге және сақтауға мүмкіндік береді. Бұл редактордың мүмкіндігі Windows операциялық жүйесіндегі Notepad қосымшасына ұқсайды. Windows-тың стандартты пернелер комбинациясын қолдана отырып, мәтінді қиып алуға, көшіруге және қоюға болады. Модульді MYEDITU.PAS, ал негізгі жобаны — MYEDIT.PRJ деп сақтаймыз. Қаріпті таңдау диалогы MyEdit жобасын жүктеп, формаға FontDialog компонентін орналастырыңыз. Exit батырмасын оңғы жылжытып, &Font батырмасын Save As және Exit батырмаларының арасына орналастырыңыз. Жаңа батырманың OnClick оқиғасына келесі кодты енгізіңіз: WITH FontDialog1 DO IF Execute THEN BEGIN Memo1.Font:= Font; Келесі жолды FontDialog компонентінің OnApply оқиғасына енгізіңіз: Memo1.Font:= FontDialog1.Font; Программаны орындауға жіберіп, файлды жүктеңіз. Font батырмасы көмегімен қандай да бір қаріп түрін таңдаңыз. Файл мазмұны сіз таңдаған қаріп параметрлері бойынша көрсетіледі. Жаңартылған, қаріп таңдау мүмкіндігіне ие болған MyEdit жобасын сақтаңыз. Түс таңдау диалогы 1. Формаға ColorDialog түс таңдау диалогын орналастырып, Color қасиетіне clWhite мәнін меншіктеңіз. 2. Форманың Ctl3D қасиетіне False мәнін, ал форма түсінің тұрақты мәні ретінде clWhite таңдаңыз. 3. формаға жаңа батырма орналастырып, оны Color деп атаңыз. OnClick оқиғасының өңдеушісіне келесі жолдарды енгізіңіз: IF ColorDialog1.Execute THEN Form1.Color := ColorDialog1.Color; 4. Программаны орындаңыз. Принтерді таңдау диалогы. MyEdit жобасын жүктеп, оған PrinterSetupDialog1 принтерді баптау жиалогын орналастырыңыз. Bevel компонентін батырмалардың екінші қатарына орын қалатындай етіп орналастырып, оған &Print... және P&rint Setup..... деп аталатын батырмалар орналастырыңыз. Print Setup батырмасының OnClick оқиғасының өңдеушісіне келесі жолды енгізіңіз: PrinterSetupDialog1.Execute; Прогармманы орындауға жіберіп, Print Setup батырмасына шертіңіз. Диалогтық терезе ашылады. Баспаға шығаруға дайындау Print Setup (принтерді баптау) диалогы принтерді таңдап, баптау үшін арналған. Баспаға шығаратын кезде Print (Печать) диалогы іске қосылады. MyEdit жобасына барлық қасиеттерінің мәндерін үнсіз келісім бойынша қалдырып, PrintDialog компонентін қосыңыз. Print батырмасына екі рет шертіп, келесі кодты енгізіңіз: VAR POutput: TextFile; N : LongInt; BEGIN IF PrintDialog1.Execute THEN BEGIN AssignPrn (POutput); Rewrite (POutput); Printer.Canvas.Font: = Memo1.Font; FOR N: = 0 to Memo1.Lines.Count – 1 DO Writeln(POutput, Memo1.Lines [N]); CloseFile (POutput); END; END; Модульдің жоғарғы бөлігіне көшіп, uses операторына Printers қосыңыз. Формадан FontDialog компонентін таңдап, оның Device қасиетіне fdBoth мәнін меншіктеңіз. Мәтінді іздеу және ауыстыру диалогы MyEdit жобасын жүктеп, Memo компонентінің HideSelection қасиетіне False мәнін меншіктеңіз. Формаға FindDialog және ReplaceDialog компоненттерін орналастырып, екеуін де таңдаңыз. Options қасиетіне екі рет шертіп, frHideMatchCase, frHideWholeWord және frHideUpDown қасиеттеріне True меншіктеңіз. Батырмалардың екінші қатарына Fi&nd... және &Replace... атпен батырмалар орналастырыңыз. Find батырмасының OnClick оқиғасы үшін келесі жолды пайдаланыңыз: FindDialogl.Execute; Ал Replace батырмасы үшін келесі жол: ReplaceDialogl.Execute; FindDialog компонентін таңдап, Events парағына көшіп, OnFind оқиғасына екі рет шертіңіз. Келесі кодты енгізіңіз: VAR Buff, P, FT: Pchar; BuffLen : Word; begin WITH Sender AS TFindDialog DO BEGIN GetMem (FT, Length (FindText) + 1); StrPCopy (FT, FindText); BuffLen := Memo1.GetTextLen + 1; GetMem (Buff, BuffLen); Memo1.GetTextBuff (Buff, BuffLen); P: = Buff + Memo1.SelStart + Memo1.SelLength; P: = StrPos (P, FT); IF P = NIL THEN MessageBeep (0) ELSE BEGIN Memo1.SelStart: = P-Buff; Memo1.SelLength: = Length (FindText); END; FreeMem (FT, Length (FindText) + 1; FreeMem (Buff, BuffLen); END; end; ReplaceDialog компонентіне шертіп, Object Inspector терезесінде Events парағына көшіп, OnFind оқиғасын өңдеуші тізімінің батырмасына шертіңіз. Ашылған тізімнен FindDialog үшін жаңа құрылған оқиғаны таңдаңз. Енді келесі жолдардан тұратын OnReplace оқиғасының өңдеушісін құрыңыз: WITH Sender AS TReplaceDialog DO WHILE True DO BEGIN IF Memo1.SelText <> FindText THEN FindDialog1Find (Sender); IF Memo1.SelLength = 0 THEN Break; Memo1.SelText: = ReplaceText; IF NOT (frReplaceAll IN Options) THEN Break; END; Программаны сақтап, орындауға жіберіп, мәтіндік файлды жүктеңіз. Мәтіндегі барлық нүктелерді леп белгісіне алмастырып, сақтаңыз. Тапсырма. 1. Шрифт, Іздеу, Алмастыру пункттерінен тұратын контекстік мәзір құрыңыз. 2. Форма объектілері үшін қалқымалы мәтіндер құрыңыз. Delphi-де_анимациялар_жасау._Мультимедия_(ауызша)'>Студенттің оқытушымен өз бетінше жұмыс сабағының тапсырмалары Delphi-де анимациялар жасау. Мультимедия (ауызша) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: Windows жүйелік реестрінен ақпарат қарау үшін TTreeView және TtreeList компоненттерін қолдану мысалы Өз компонентін дайындау мысалы Delphi-де функция графигін тұрғызу (конспект) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: Tlist класы негізінде объектілер тізімін қосымшада қолдану мысалы TStringList класы негізінде жолдар тізімін қосымшада қолдану мысалы Анықтамалық жүйе құру (конспект) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: Графиканы көрсету үшін Delphi компоненттерін қолданатын қосымша мысалы JPG, JPEG, BMP растрлі қосымшаларын қарау үшін арналған қосымша мысалы Кластар мен интерфейстер (ауызша) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: Мәліметтер қорының қарапайым қосымшасын дайындау мысалы Мәліметтер қоры кестесінде іздеу нұсқаларын көрсететін мәліметтер қоры қосымшасының мысалы Модульдегі хабарланған объектіге кіру (конспект) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: Мәліметтер қоры қосымшалары үшін Rave Reports есеп берулерінің мысалы Delphi мәліметтер жиынында парақшаларды (класс TBookmark) қолдану мысалы Варианттар. Вариантты массивтер (конспект) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: Drag-and-Drop жүзеге асыру мысалы Drag-and-Dock жүзеге асыру мысалы Delphi ортасында файлдармен жұмыс (конспект) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: ADO технологияларының мүмкіндіктерін көрсететін мәліметтер қоры қосымшасының мысалы Динамикалық кітапхананы құру мысалы Файлдардың жадыдағы бейнеленуі (конспект) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: Мәліметтер қоры кестесінен жазбаларды толық өшіру үшін API BDE қолданатын мәліметтер қоры қосымшасының мысалы Мәліметтерді көрсету үшін API BDE қолданатын мәліметтер қоры қосымшасының мысалы Delphi ортасында тест құру (конспект) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: Мәліметтер қоры кестелері арасында «бірден көпке» қатынасын қолданатын мәліметтер қоры қосымшасын дайындау Тышқанды басқаруды жүзеге асыратын программа құру Қосымшаның дистрибутивін құру (ауызша) Компьютерде орындалатын тапсырмалар: Shell API қолданатын қосымша мысалы Сандарды есептеу үшін жадының жеке ағынын қолданатын қосымша дайындау Студенттік өзіндік жұмыс тапсырмалары Delphi-ң графикалық және мультимедиялық мүмкіндіктері – конспект. Анықтамалық жүйе құру – ауызша. Кластар мен интерфейстер – конспект. Delphi ортасында файлдармен жұмыс – ауызша. Қосымшаның дистрибутивін құру – конспект. Аралық бақылауға арналған тест тапсырмалары Анықтамалық ақпарат құрамына кіретін файл: a) *.hlp b) *.doc c) *.xls d) *.exe e) *.php RTF-файлын белгілеу үшін қолданылатын # нұсқаманың тағайындалуы: a) анықтама бөлімінің идентификаторын береді b) анықтамалық жүйені идентификациялау үшін бөлім атауын береді c) кілттік сөздер тізімін береді d) парақ нөмірін береді e) анықтамалық жүйе тақырыбын береді Бөлім тақырыбын нұсқамамен белгілеу үшін бөлім тақырыбының бірінші әрпінің алдына курсорды қойып, ... командасын таңдау қажет. a) Кірістіру – Нұсқама b) Түр – Нұсқама c) Формат – Нұсқама d) Сервис – Нұсқама e) Файл - Нұсқама Анықтамалық жүйе құру үшін қандай программа қолданылады? a) Microsoft Help WorkShop b) Microsoft Access c) Microsoft Excel d) Image Editor e) Borland Pascal Micosoft Help WorkShop программасын Delphi-дегі қандай команда көмегімен қосуға болады? a) Tools – Help Workshop b) Debug - Help Workshop c) Edit - Help Workshop d) Run - Help Workshop e) Compile - Help Workshop Мәліметтер мен оларды өңдеу логикасының бір бүтінге, яғни бір объектіге біріктіруді қалай атауға болады? a) Инкапсуляция b) Мұрагерлік c) Полиморфизм d) Коньюнкция e) Импликация Объектілер арасында «ата-ана – ұрпақ» типті байланыс құруға мүмкіндік беретін қағида: a) мұрагерлік b) инкапсуляция c) полиморфизм d) мономорфизм e) импликация Атан-анасы ортақ объектілердің бір әрекетті әр түрлі тәсілдермен орындау қасиеттерін сипаттайтын қағида: a) полиморфизм b) инкапсуляция c) мұрагерлік d) мономорфизм e) импликация Өрістен, әдістен және қасиеттерден тұратын арнайы типтер қалай аталады? a) класс b) объект c) экземпляр d) жазба e) дұрыс жауабы жоқ Кез-келген класс объектілері қандай базалық абстрактілі кластың мұрагері болып табылады? a) TObject b) TClass c) TString d) TCarrier e) Object ... – берілген класс объектілері әрекетінің логикасын анықтайтын процедуралар мен функциялардан тұрады. a) әдістер b) өрістер c) қасиеттер d) мәліметтер e) жазбалар Төмендегі мысалдан TCarrier класының өрістерін көрсетіңіз: Type TCarrier = class Name: string; Speed: integer; Procedure MoveFaster; Procedure MoveSlower; a) name, speed b) MoveFaster, MoveSlower c) name d) moveFaster e) name, speed, MoveFaster, MoveSlower Объект мүшелерін инициализациялау қандай әдіс көмегімен жүзеге асырылады? a) Create b) implementation c) Activate d) Enabled e) Execute 14. Border Style қасиеті нені анықтайды? форма тақырыбының түрін; b) форма тақырыбында мәзір мен батырмаларды көрсету; c) екі қасиетті де; d) ешқайсысын 15. Қосымшаны қай әдіспен жабу керек? Close; b) Exit; c) Terminate; d) Alt+Ctrl+Del 16. Төменде көрсетілгендердің қайсысы Delphi мәліметтерінің құрылымдық типіне жатады? Жазбалар; b) объектілер; c) ешқайсысы; d) екеуі де 17. Кескіндер массивін басқару үшін қай компонент қолданылады? TDBImage; b) TimageList; c) екеуі де d) ешқайсысы 18. ИСР Delphi іске қосылғанк езде экранда келесі терезе көрсетілмейді: Негізгі терезе; b) Форма терезесі; c) Жоба менеджері терезесі; d) Программа кодының редактор терезесі; e) Объектілер инспекторы 19. Жоба файлының кеңеймесі қандай? .dpr; b) .dfm; c) .pas; d) .dof; e) .dsk 20. Форма файлының кеңеймесі қандай? .dfm; b) .dpr; c) .pas; d) .dof; e) .dsk 21. Жоба параметрлері файлының кеңеймесі қандай? .dof; b) .dfm; c) .dpr; d) .pas; e) .dsk 22. Программалық модуль файлының кеңеймесі қандай? .pas; b) .dof; c) .dfm; d) .dpr; e) .dsk 23. TScrollBar компоненті қасиеттерінің қайсысы шаманың ағымдық сандық мәнін анықтайды? Position; b) Kind; c) LargeChange; d) Max; e) Min 24. TScrollBar компоненті қасиеттерінің қайсысы сандық шама диапазонының максимал мәнін анықтайды? Max; b) Position; c) Kind; d) LargeChange; e) Min 25. TRadioGroup компонентінің қай қасиеті ауыстырып-қосқыш бағандарының санын анықтайды? Columns; b) ItemIndex; c) ItemsMax; d) Position; e) Kind 26. TRadioGroup компонентінің қай қасиеті таңдалынған ауыстырып-қосқыштың индексін анықтайды? ItemIndex; b) Columns; c) ItemsMax; d) Position; e) Kind 27. TMemo компонентінде төменде көрсетілген қасиеттердің қайсысы болмайды? Lines; b) Caption; c) Text; d) Name; e) Tag 28. Форма құру кезінде қай оқиға пайда болады? OnCreate; b) OnShow; c) OnResize; d) OnActivate; e) OnPaint 29. Форма көрінген кезде қай оқиға пайда болады? OnShow; b) OnCreate; c) OnResize; d) OnActivate e) OnPaint 30. Форма өлшемдерін өзгерткен кезде қай оқиға орындалады? OnResize; b) OnShow; c) OnCreate; d) OnActivate; e) OnPaint 31. Келесі әдістердің қайсысы форма жабылған кезде қолданылады? Close; b) Show c) Hide d) ShowModal e) Create 32. Келесі компоненттердің қайсысы стандартты (Standard) компоненттер панелінде орналаспаған? ScrollBar b) BitBtn c) RadioGroup d) Panel e) ActionList 33. Келесі компоненттердің қайсысы қосымша (Additional) компоненттер панелінде орналаспаған? BitBtn b) StringGrid c) GroupBox d) Image e) Shape 34. Келесі функциялардың қайсысы жолдық мәннен нақтыға ауыстыру үшін қолданылады? StrToFloat b) FloatToStr c) Text d) Lines e) Name 37. Компоненттің Align қасиеті берілген мәндердің қайсысын қабылдай алмайды? alCenter b) alClient c) alTop d) alLeft e) alBottom 38. TStringGrid компонентінің берілген қасиеттерінің қайсысы бағандар санын беру үшін пайдаланылады? ColCount b) RowCount c) Cells[Acol,Arow] d) DefaultColWidth e) DefaultRowHeight 39. TStringGrid компонентінің берілген қасиеттерінің қайсысы жолдар санын беру үшін пайдаланылады? RowCount b) ColCount c) Cells[Acol,Arow] d) DefaultColWidth e) DefaultRowHeight 40. Форманың қай қасиеті терезе шекарасының стилін анықтайды? BorderStyle b) BorderIcon c) Canvas d) Position e) Caption 41. C:\Text\example1.txt мәтіндік файлынан формадағы Memo1 компонентіне ақпарат оқуды жүзеге асыратын дұрыс жазылған кодты көрсетіңіз. Memo1.Lines.LoadFromFile('C:\Text\example1.txt') Memo1.LoadFromFile('C:\Text\example1.txt') Memo1.Lines.SaveToFile('C:\Text\example1.txt') Memo1.Lines.Add('C:\Text\example1.txt') Memo1.SaveToFile('C:\Text\example1.txt') 42. Label компонентіндегі мәтінді туралау үшін қолданылатын әдіс: Alignment b) Caption c) AutoSize d) Transparent e) Name 43. Көрсетілген компоненттердің қайсысында Caption қасиеті болмайды? Edit b) Form c) Label d) Button e)Panel 44. Визуальды компоненттерге жатпайды: Таймер; b) батырма; c) тізім; d) ауыстырып-қосқыш; e) белгі 45. Форма конструкторы мен код Редакторы терезелері арасында ауысу қай перне көмегімен жүзеге асырылады? F12; b) F11 c) F10 d) F9 e) F8 46. Қай пернені басқанда программа орындауға жіберіледі? F9 b) F12 c) F11 d) F3 e) Ctrl + F2. 47. Жолдар кестесінің (TStringGrid) қай қасиеті бағандар санын беруге мүмкіндік береді? ColCount b) RowCount c) VisibleColCount d) LeftCol e) TopRow 48. File / Open Project командасы арқылы ашылған файл кеңеймесі қандай болады? DPR b) DCU c) PAS d) DFM e) EXE 49. Ағымдық модульді басқа атпен басқа дискке сақтау үшін ... командасын орындау керек. File - Save As.... b) File – Save c) File - Close All d) File - Save All e) File - Open 50. Қай команда программаның орындалуын қадам бойынша, процедураға кірмей орындайды? F8; b) F7; c) F9 d) F4 e) F5 |