шпаргалки. Юсупова Алмагүл. Диплом алды практикадан ту туралы кнделік есеп Білім алушы Юсупова Алмагл 13. 04. 2021
 Скачать 69.12 Kb.
|
|
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін кәсіптік практиканы ұйымдастыру мен өткізу қағидаларын және практика базалары ретінде кәсіпорындары (ұйымдарды) айқындау қағидаларына Диплом алды практикадан өту туралы күнделік – есеп Білім алушы: Юсупова Алмагүл 13.04.2021
Артериялық қан қысымды өлшеу. Процедураны орындау реттілігі: Әзірле:тонометр; фонендоскоп. 1. Науқасты ыңғайлы отырғыз (немесе жатқыз). 2. Науқас қолын алақанын жоғары қаратып жатқыз. 3. Манжетканы жаңалаш иықтың, шынтақ буынынан 2-3 см жоғарырақ сал, манжетканы тығыз бекіт, бірақ саусақ сыйуы керек. 4. Науқас қолын дұрыс қой: жайған күйде, алақаны ашық, бұлшық еттері босаңсыған болу керек. Егер науқас отыратын күйде болса, онда шынтақ буын астына, жастықшаны қой. 5. Тонометрмен манжетканы қос, монометр тілінің күйін тексер, ол “нөл” күйде тұру керек. 6. Шыбық артерия тамыр тербелісін шынтақ бетінен іздеп тап және осы жерге фонендоскопты қой. 7. Грушадағы бұранданы жап және манжеткаға ауа айда. Ауаны толтырғанда манжеткадағы монометр көрсеткіші 30 мм сынап бағанын көрсеткенде шыбық артерия тербелісі жойылады. 8. Бұранданы ашып, ақырын 20 мм сынап секунд жылдамдықпен манжетка ауасын жібер. Фонендоскоппен иық артериясының үнін ести отырып, монометр шкала көрсеткішін бақыла. 9. Иық артериясының үстіндегі бірінші дыбыс (Коратков үні), бұл систолалық қысым деңгейі делінеді. 10. Дистолалық қысымды белгілеу үшін, иық артериясының үні соңғы рет естілмеген кезде белгіленеді. 11. Алынған артерия қысымы, “0” немесе “5”пен айналдырып бөлу түрінде көрсет (бөлгіште – систолалық қысым, ал бөлінгіште – дистола қысымы). Мысалы: 120/75 мм сын. бағ. Қызу қағазға жаз. Есте сақта! Балаларда қалыпты қан қысымы келесі формула арқылы анықталады: 80 + 2 n, қайда n-баланың жас шағы Кәріжілік артериясынан тамыр соғуды анықтау. Мақсаты: тамыр соғудың негізгі қасиеттерін анықтау, жүрек-қан тамырлары жүйесінің жағдайын бағалау. Қолдану көрсетілімдері: науқастың жағдайын бақылау. Тамыр соғуын зерттейтін жерлер: кәржілік, шынтақ, ұйқы, самай, тізе асты, сан, аяқтың сыртқы артериялары. Тамыр соғу параметрлері: ритмі, жиілігі, толысуы, кернеу күші, көлемі. Қажеттілерді дайындау: сағатты (секундомерді), қағазды, қызыл түсті қаламсапты, қызу парағын. Іс-әрекет алгоритмі: 1. Науқасқа емшара барысын түсіндіріңіз, оның келісімін алыңыз, тамыр соғуын анықтайтын жерді табыңыз. 2.Науқасқа ыңғайлы қалыпты, отыру немесе жату босаңсыған жайлы қалыпты, сабырлы жағдайды беріңіз. 3.Қолыңызды жуып тазартыңыз. 4.Бір мезгілде өз қолыңыздың саусақтарымен науқастың білезігінен қамтып алып (кәржілік білезік буыны аймағын) былай ұстаңыз, 2, 3, 4 саусақтардың жұмсақ жастықшасы білектің алақан (ішкі) бетінде кәржілік артериясының проекциясында болуы керек (үлкен саусақтың негізінде), Бас бармақты білектің сыртқы бет жағына орналастырыңыз. Кәржілік артериясы кәржілік сүйегінің біз тәрізді өсіндісі мен кәржілік бұлшық етінің сіңірі арасынан пальпацияланады. 5.Кәржілік күре тамыр аймағын ұстаңыз. Оны сәл кәріжілік сүйегіне қарай қысыңыз, тамыр соғатын жерді анықтаңыз, қанның тамырлар бойымен қозғалуына байланысты соғу толқынын сезесіз. 6.Науқастың оң және сол қолы күре тамыры қабырғасының кезеңді тербелісін салыстырыңыз. Тамыр соғу сәйкестігін анықтаңыз. Сәйкестілік - бұл екі қолдағы тамыр соққысы толысу бойынша тура келеді (егерде тамыр соғу сәйкестігі болса, онда бір қол бойынша сипаттама беріледі). 7.Тамыр соғу реттілігін анықтаңыз. 8.Тамыр соғу жиілігін анықтаңыз. 9.Тамыр соғу толысуын бағалаңыз. 10.Тамыр соғу кернеу күшін анықтаңыз. 11.Тамыр соғуды зерттеу мәліметін қызу парағына - графикалық әдіспен, қызыл түспен, ал бақылау қағазына - сандық әдіспен жазыңыз. 12.Науқасқа зерттеу нәтижесін хабарлаңыз. 13.Қолынызды жуып, кептіріңіз. Ескерту: - қалыпты тамыр соғу ритмін екі қолдан бірдей сыйпалаумен табылады, ересек адамда тыныштық жағдайда тамыр соғу жиілігі минутына 60-80 соққы құрастырады; - тамыр соғу ритмі тамыр соғу толқының арасындағы аралық бойынша анықтайды. Егерде күре тамыр қабырғасының тамыр соғу тербелісі әрбір тең аралық уақытта пайда болса, онда тамыр соғуы ретті. Тамыр соғу реттілігі бұзылғанда, тамыр соғу толқынында ретсіз алмасу тамыр соғуы ретсіздігі байқалады; - тамыр соғу жиілігін аңықтау (егерде тамыр соғуы ретті болса). 1 минут ішіндегі тамыр соғу толқынының (соққынын) санын есептейді, сағат бойынша секундомерде уақытын қадағалап байқайды: қалыптағы тамыр соғу 1 минутта - 60-80 соққы тамыр соғу 1 минутта 80 соққыдан көп болса - жиі - тахикардия тамыр соғу 1 минутта 60 соққыдан аз болса - жәй - брадикардия - артерияның қанмен толу дәрежесі бойынша тамыр соғу толысуын бағалаңыз, ол жүректің систолдық көлемімен байланысты. Тамыр соғу - толық, бос, жіп тәрізді болады; - тамыр соғуды кернеу күші бойынша анықтайды. Кәржілік артериясын кәржілік сүйегіне қысу қажеттілігі. Тамыр соғудың жоқ болып кетуіне дейін және тамыр соғудың кернеу күшін бағалайды. тамыр соғу - қанағаттанарлық кернеу күші тамыр соғуы күшті (қатты) тамыр соғуы әлсіз (жұмсақ). Тыныс алу жиілігін анықтаудың алгоритмі: 1. Науқастың қолын шыбық артериясынан Рs анықтайтындай етіп (науқас назарын басқаға аудару үшін) ұстаңыз. 2. Екінші қолын кеуде торына (кеуделік типті тыныс алуда) немесе эпигастрий тұсына (іштік типті тыныс алуды) қойыңыз. 3. Тыныс алу санын 1 минут ішінде есептеңіз. Тыныс алу саны (жиілігі) температуралық параққа тіркеледі. Тыныс алу ырғағы - белгілі уақыт аралығында пайда болатын тыныс алу әрекеттері. Егер осы аралықтар біркелкі болса -тыныс алу ырғақты, ал егер әртүрлі болса аритмиялы болады. Кейбір ауруларда тыныс алу үстіртті (беткей) немесе өте терең болады Тыныс алудың патологиялық типтері - Куссмауль тынысы - сирек, шулы терең тыныс; терең комада байқалады; - Биот тынысы - беткей тыныс әрекеттері және паузалардың кезектесуімен сипатталады, олардың созылу уақыттары бірдей (бірнеше минут); - Чейн-Стокс тынысы-тыныс жиілігі және тереңдігі біртіндеп жоғарылайды, 5-7-ші тынысқа келгенде біртіндеп төмендеп паузамен аяқталады. Пауза бірнеше секундтан бір минутқа дейін созылады. Пауза кезінде науқас сыртқы ортада болжай алмайды немесе есін жоғалтады.Тыныс қалыптасқан жағдайда есі қалпына келеді. - Грокк тынысы- бұл Чейн-Стокс тынысы сияқты. Бірақ бұл жерде тыныс алу паузасының орнында терең емес әлсіз тыныс алу қимылдары болады. Олар біртіндеп тереңдеп, кейіннен біртіндеп кері қайтады. Асқазаннан қан кеткен кезде көрсетілетін жедел көмек. Қан кету – қан айналу ағзаларынан қанның шығуы. АІЖ – нан массивті қан кету адам ағзасына қауіпті геморрагиялық шокқа әкеліп соқтыруы мүмкін. Этиологиясы мен патогенезі: Жиі қан кету мына себептермен шарттанған: Тамыр қабырғасында патологиялық процесс дамуына байланысты деффект (жедел немесе созылмалы жарадан аррозивты қан кету, ыдыраушы ісік) Тамыр қабырғасының өткізгіштігінің нашарлауы (авитаминоз, жедел инфекциялық сырқат, анафилаксия, сепсис, интоксикация) Бауыр циррозы кезіндегі өңештің кеңейген веналарынан және асқазаннан қан кету Өңеш және асқазанның шырышты кабатының жыртылуынан қан кету (Меллори –Вейсс синдромы) АІЖ жоғары бөлігінен(90%), қан кету көзі өңеште, асқазанда, он екі елі ішекте болғанда және егер қан кету көзі жіңішке ішек пен тоқ ішек болса, АІЖ-ның төменгі бөлігінен (1%) қан кету түрлерін ажыратады. Асқазан ішек жолдарынан қан кетудің себептеріАІЖ – ның жоғарғы бөлімдерінен: Асқазан немесе он екі елі ішек жарасы Өңештің варикозды кеңейген веналарынан қан кету Шырышты қабаттың эрозивті – жаралы зақымдалуы (стресстік, дәрілік, азотемиялық) Мэллори –Вейсс синдромы Өңеш, асқазан, он екі елі ішек ісіктері Ангиомалар АІЖ – ның төменгі бөлімінен: Дивертикулит немесе меккель диверертикулиті Тоқ ішек ісіктері және полиптері Ангиодисплазия Спецификалық емес жаралы колит және Крон ауруы Геморрой Инфекциялық ауруы Асқазан ішек жолдарынан қан кетудің клиникалық көріністеріАІЖ-нан қан кетудің жасырын кезеңін, айқын клиникалық симптомдар болмайтын (жалпы симптомдар) және айқын симптомдар кезеңін ажыратады. Асқазан-ішек жолдарынан қан кетудің жалпы белгілері: Жалпы әлсіздік Селқостық Көз алдыда шіркейлердің көрінуі Суық тер Коллапс Бас айналу Құлақта шу Көз алдында қарауыту Ентігу Жүрек қағу Асқазан – ішек жолдарынан қан кетудің жергілікті белгілері: Қан кетудің айқын белгілеріне жатады: Қан құсу және қан аралас нәжіс. Қан құсу (гематомезис) – құсық массаларымен өзгерген (қою кoфе тәрізді құсық) немесе өзгермеген қанның шығуы. Асқазаннан, өңештен, ұлтбардан қан кеткенде байқалады. Мелена – нәжіспен өзгерген қанның шығуы (сұйық қара нәжіс). Ұлтабардан және асқазаннан көлемі 500мл және одан көп профузды қан кеткенде байқалады. Гематохезия – нәжіспен ал-қызыл қанның шығуы. Асқазан-ішек жолдарынан қан кетудегі жедел көмекНауқасқа қатаң түрде төсектік режим тағайындалады. Су мен тағамдарды қабылдауды шектеп, ішіне мұз қояды. Гемостатикалық және ангиопротективті қасиетке ие – дицинон(циклонамид) тағайындалады. 2-4 мл кок тамырға 12,5% ерітіндіні енгіземіз, оның әсері 40-50 минуттан кейін басталып, 4-6 сағатка созылады. Жалпы гемостатикалық кешенді шараға 5% эпсилон – аминокапрон қышқылы ерітіндісін көк тамыр ішіне 100 мл-ден 4 сағат сайын тамшылап енгізіледі. Көп мөлшерде жедел қан кетсе инфузионды терапия қолданылады: консервирленген қанның препараттары: эритроцитті масса, плазма, альбумин. қан алмастырушы препараттар: декстран ерітінділері (реополиглюкин, полиглюкин), гидрооксиэтилкрахмал препараттары (рефортан, стабизон, инфукал), желатин мен тұз ерітінділері (натрий хлоридінің изотоникалық ерітіндісі, лактасол), қант ерітінділері (глюкоза, глюкостерил). Білім алушының қолы __________________ 2021ж. “13” сәуір __________________________________________________________________ (Диплом алды практиканың тікелей жетекшісі) 2021ж. “13” сәуір 2. Білім алушының мадақтамалары мен жазалары __________________________________________________________________ 3.Кәсіпорыннан (ұйымнан) диплом алды практика жетекшісінің қорытындылары __________________________________________________________________ Кәсіпорыннан (ұйымнан) диплом алды практика жетекшісінің қолы _____________________ 2021ж. “13” сәуір Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін кәсіптік практиканы ұйымдастыру мен өткізу қағидаларын және практика базалары ретінде кәсіпорындары (ұйымдарды) айқындау қағидаларына Диплом алды практикадан өту туралы күнделік – есеп Білім алушы: Юсупова Алмагүл 14.04.2021
Өкпе аускультациясы. Өкпені тыңдауӨкпе аускультациясы – өкпедегі негізгі және қосымша тыныс шуларын анықтау. Аускультация үшін келесідей шарттар қойылады: Аускультациясы жүргізілетін орын жылы болуы қажет Мүмкіншілігіне байланысты науқас тік тұруы қажет; Стетоскоп немесе фонендоскоп денеге жақсы жанасуы керек; Әр тыңдау нүктесінде 2-3 тыныс айналымын тыңдау қажет; Науқас адам ауызымен тыныс алады; Аускультация әр қашанда симметриялық аймақтарға салыстырмалы түрде жасалады, яғни салыстырмалы перкуссия нүктелері бойынша! Өкпе аускультациясын жүргізудегі іс-әрекеттерінің реттілігі Науқасқа тексеру мағынасын түсіндіріп рұқсат алу (бел аймағына дейін шешінуін, науқастың жағдайына байланысты түрегеліп тұруын әлде тік отыруын және сонымен қатар еркін жағдайда болуын, қолдарын тізесіне қоюын сұрау); Кеуденің алдыңғы аймағына аускультация жасау реттілігі: дәрігер науқастың оң жағына орналасады; оң өкпеден бастап жасалады; бұғана үсті шұңқырларының симметриялық аймақтарына тыңдалады; аускультация 1,2,3 қабырғаралықтарға бұғана ортаңғы сызығы бойымен оң және сол бөліктердің симметриялық аймақтары тыңдалады. Кеуде алдынан сол жақта аускультация жүрек тұсына дейін жүргізіледі (IV қабырға дейін) қалыптыда бұл аймақтарда везикулярлық тыныс есітіледі; дерттік жағдайда: (қатаң немесе әлсіреген везикулярлық тыныс, орта- ірі көпіршікті сырылдыр немесе гүрілдеген әлде ызыңдаған құрғақ сырылдар) Кеуде бүйірлері аймақтары аускультациясы: дәрігер науқастың алдына орналасады; науқасқа қолдарын көтеріп желкесіне қоюды сұрау; қолтық ортаңғы сызығы бойымен біртіндеп төмен түсіп оң және сол жақ бөліктерде әр қабырға аралықты салыстыра отырып аускультация жүргізіледі қалыптыда бұл аймақтарда везикулярлық тыныс есітіледі; дерттік жағдайда (қатаң немесе әлсіреген везикулярлық тыныс, сырылдар, сықырлар, плевра үйкеліс шуылы тыңдалады) Кеуде артқы аймағынан аускультация жасау: жауырын үсті аймақтарынан бастайды – жауырын үсті симметриялық аймақтарын екі жақты салыстырып тыңдайды; жауырын ортасы аймағының аускультациясы Науқасқа қолдарын алдына айқастырып өзін құшақтап тұруын сұрау – жауырын арасы ашылады; Дәрігер омыртқаның екі жағын –жауырынға жақын аймақтарын салыстыра отырып – алдымен жоғарғы бөліктерінің, сосын төменгі бөліктері тыңдалады; 3. жауырын астына аймақтары аускультациясы: – науқас қолдарын түсіреді; – аускультация жауырын сызығы бойымен екі жақта салыстырылып жасалады – 1-2 қабырға аралық тексеріледі (кеуде пішініне байланысты). қалыптыда бұл аймақтарда везикулярлық тыныс есітіледі; дерттік жағдайда (қатаң немесе әлсіреген везикулярлық тыныс, сырылдар,майда көпіршікті сырылдар) Өкпе аускультациясы кезіндегі тыңдалатын дыбыс түрлеріВезикулярлы тыныс Пайда болу механизмі: альвеолалардың эластикалық қабырғаларының тербелісіне, әсіресе дем алу кезімен байланысты. Мінездемесі: жұмсақ, үрлемелі, «ф-ф» дыбысына ұқсас болып келеді. Диагностикалық мағынасы: нормада болады. Өкпенің көп аумағында естіледі, әсіресе аксиллярлы және жауырын асты аймағында. Ларинготрахеальды тыныс. Пайда болу механизмі: дауыс саңылауы вибрациясы әсерінен және көмей мен трахеяның физиологиялық тарылған жерлерінен ауа өткен кезде пайда болады. Мінездемесі: қатаң және жоғары жиілікті тембр, «х –х» дыбысына ұқсас болып келеді, дем алу кезінде жақсы естіледі. Диагностикалық мағынасы: нормада болады көмей, трахея, трахея бифуркациясы аймағында ( алдыңғы жағынан төстің үстінен, ал артынан IV кеуде омыртқасының жауырын ортасы тұсынан естіледі) Өкпенің басқа бөліктерінен қалыпты кезде естілмейді. көмейдің қалқанша безі шеміршегінің үстінде жақсы естіледі. Бүйрек ұстамасы кезіндегі көрсетілетін жедел көмек.Бүйрек коликасы бүйрек тұсындағы жедел түрде пайда болатын ауырсыну ұстамасы, ол бүйректерде зәр ағысының және қан айналым бұзылысынан болады. Ауырсыну ақпайтын зәр арқылы бүйрек астаушасының керілуінен болады. Себептері. бүйрек – тас ауруы; минералды алмаудың бұзылыстары; пиелонефрит; нефроптоз; гидронефроз; Бүйрек тұсындағы ісіктік жағдайлар; Барлық жағдайларды ішінде 38% жағдайда себебі белгісіз болып келеді. Бірақ, жиі дамыған себептердің бірі бүйрек – тас ауруы, ол кезде зәр аққыш жолы таспен бітеліп қалуынан болады. Кей кезде себебі ауыр жағдайлар болуы мүмкін және дереу емді қажет етеді, мысалы, ісіктер. Егер бүйректе тас болған жағдайда және соның фонында бүйрек коликасы пайда болса, алдымен ауырсыну, кейін зәрмен бірге қан ағысы пайда болады. Бүйрек тасының пайда болуына әкелетін қауіп факторлары: Жақын туыстарда бүйрек – тас аурының болуы. Бел тұсында ауырсыну сезімдерінің бұрынырақта болуы. Физикалық жүктеменің жоғарылауы. Ұзақ уақыт дене температурасының жоғары болуы,2-3 ай. Бүйректе тас туындауына әкелетін аурулар тобы (дәнекер тіннің жүйелі аурулары, зәр шығару жолдарының инфекциясы). Сұйықтықты аз пайдалану. Бүйрек коликасы оқыс, қалыпты жағдайда да пайда болуы мүмкін. Науқаста бүйрек тұсындағы жедел толғақ тәрізді ауырсыну пайда болады, ол пульсирленген түрде болады және белдің бір жағында немесе екі жағында да болып, дене қалпын өзгерту көмек бермейді. Ауырсыну шап аймағына, жыныс мүшелеріне беріледі, науқас абыржыған күйде болады және ауырсыну шок сатысына дейін барады. Кей жағдайда бүйрек коликасы интоксикацияны көрсететін симптоматикамен көрінеді, ол айқын аяқ – қолдың треморы (діріл), жүрек айну және құсу, жалпы әлсіздік және есінің бұзылысы арқылы да көрінеді. Бұдан басқа, жалған зәр шығару сезімі және жалған дефекация сезімі пайда болады. Барлық жағдайда бүйрек коликасы ішек парезы арқылы жүреді, ол айқын ауырсыну сезіміне рефлекторлы түрде белгілі аймақтың ауырсынуынан пайда болады. Ол газдың шығуының әлсіреуі, іш қату, іштің кебуі арқылы көрінеді. Дене температурасы субфебрильды сандарға дейін жоғарылауы мүмкін (37.1 – 37.5° С), жүрек соғуы жоғарылайды және аздаған қан қысымы жоғарылайды. Зәр түсі қызғылт немесе қызыл түске боялады, ол бүйрек немесе зәр жолдарының таспен зақымдалуынан болады. Диагностика. Жалы қарау және науқасты сұрастыру (зәр – тас аурының бұрын болуы,ауырсыну сезімісіз зәр түсінің өзгерістері,дене температурасының жоғарылауы, аяқтарының ісінуі). Кейін осы патологияға тән бірнеше симптомдарды тексеру. Лабораторлы зерттеу әдістерінің ішінен зәр анализі көп ақпарат беред, онда қанның формалық элементтері мен тұз деңгейі жоғарылайды. Зәрде ақуыздар мен лейкоцит деңгейі жоғарылаған кезде гломерулонефрит немесе пиелонефрит туралы ойлауға болады, ал зәр – тас ауруы туралы ақпаратты бүйрек коликасынан кейін зәрде пайда болатын қан ақпарат береді. УДЗ – бүйрек – тас ауруы бар науқастарды динамикада зерттеуге көп мүмкіндік береді және ақпаратты, инвазивті емес әдістердің бірі. Экскреторлы урография цистографиямен бірге қолдануға болады, бірақ балалар мен жүкті әйелдерге көрсетілмеген, себебі иондаушы сәуле мен инвазивтілігі үшін. Бүйрек коликасындағы алғашқы көмекБүйрек колика ұстамасын емдеу үшін (жедел пиелонефрит болмаған жағдайда): Науқасқа толықтай тыныштық беру Жылы процедулардан бастаған дұрыс (бел аймағы мен ішке жылы грелка немесе жылы ванна қолдану), спазмның алдын алып зәрдің дұрыс ағуын реттеу үшін ауырсынуды басатын және спазмолитикалық дәрілер қолданады: 5 мл баралгин тамыр ішілік баяу, 1 мл 0,1% атропинмен 1 мл 1-2 % промедол тері астына, 1 мл 0,2 % платифиллин ерітіндісі тері астына, 2-4 мл 2 % но – шпа ерітіндісі бұлшықетке. 10-15 минуттан соң әсері болмаса, наркотиктер енгізеді: морфин, промедол, пантопон 1 – 2 мл тері астына Жылулық процедуралар мен наркотикалық дәрілерді жедел хирургиялық патология жоққа шығарылғаннан соң ғана қолдану қажет. Зәр аққыштың жамбас бөлігінде тас орналасса, ер адамдарда ұрық шұбырына, ал әйелдерде жатырдың домалақ байламына 40-50 мл 0,5% новокаин ерітіндісін жіберіп блокада жасау көмек береді ( Лорин – Эпштейн бойынша блокада) паранефральды Вишневский бойынша блокада жасау қарсы көрсетілген, себебі оқыс зақым әсерінен қысымда тұрған бүйрек капсуласының жыртылуына байланысты) Егер осы әрекеттерден көмек болмаса, хирургия немесе урологиялық бөлімшеге жатқызылады, онда зәр аққыш катертизациясы және пункциялық нефростомия немесе оперативті ем қолданылады. Егер бүйрек коликасымен бірге пиелонефрит болса, шұғыл түрде госпитализацияланады және жылулық процедуралар қарсы көрсетілген. Білім алушының қолы __________________ 2021ж. “14” сәуір __________________________________________________________________ (Диплом алды практиканың тікелей жетекшісі) 2021ж. “14” сәуір 2. Білім алушының мадақтамалары мен жазалары __________________________________________________________________ 3.Кәсіпорыннан (ұйымнан) диплом алды практика жетекшісінің қорытындылары __________________________________________________________________ Кәсіпорыннан (ұйымнан) диплом алды практика жетекшісінің қолы _____________________ 2021ж. “14” сәуір Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдары үшін кәсіптік практиканы ұйымдастыру мен өткізу қағидаларын және практика базалары ретінде кәсіпорындары (ұйымдарды) айқындау қағидаларына Диплом алды практикадан өту туралы күнделік – есеп Білім алушы: Юсупова Алмагүл 15.04.2021
Жүрек аускультациясын өткізу Жүрек аускультациясының ережелері: шусыз, тыныштық жағдайда науқас жатқанда, тік тұрғанда, қажеттілігіне байланысты – жүктемеден кейін; дерт түріне байланысты а) сол жанында (митральды қақпақша); б) еңкейтіп (аорта қақпақша). Жүрек аускультациясы жасаудағы іс-әрекеттерінің реттілігі Жүрек аускультациясы. Аускультация 5 тыңдау нүктесінде жүргізіледі: Митральды қақпақшаны тыңдау: жүрек ұшы түрткісін пальпация арқылы анықтау; сол жерді тыңдау (қалыптыда 2 тонда тыңдалады, 1 -ші тон жақсы естіледі); Аорта қақпақшасын тыңдау төстің оң маңы ІІ қабырға аралықты табу; осы жерді тыңдау (қалыптыда 2 тон тыңдалады, 2-ші тон жақсы естіледі); Өкпе бағанасы қақпақшасын тыңдау төстің сол маңы ІІ қабырғаралықты табу; осы жерді тыңдау (қалыптыда 2 тон тыңдалады, 2-ші тон жақсы естіледі); 3-жармалы қақпақшасын тыңдау: төстің семсер тәрізді өсіндісінің негізін табу; осы жерді тыңдау (қалыптыда 2 тон тыңдалады, 1-ші тон жақсы естіледі); Аорта қақпақшасын қайта тыңдау: төстің сол қырына 3-4 қабырғалардың жанасқан жерін табу; осы жерді тыңдау (қалыптыда 2 тон тыңдалады, 2 тон жақсы естіледі); Жүректің І және ІІ тонын ажыратуІ тон жүрек ұшында және 3-жармалы қақпақша нүктесінде жақсы есітіледі; ІІ тон жүрек негізінде жақсы есітіледі; І тон төмен, ұзақ және үлкен үзілістен кейін тыңдалады; ІІ тон биік, қысқа және кіші үзілістен кейін тыңдалады; І тон ырғағы жүрек ұшы түрткісі мен ұйқы артериясының соғуына сәйкес келеді, ал ІІ тон ырғағы сәйкес келмейді; І тон –систолалық, І тон – диастолалық; І тонның 4 құрастырушысы бар, ал ІІ тонда– 2 құрастырушы дыбыс. Жүрек шуларыҚақпақша дерттіне байланысты пайда болған тон өзгерістері мен шулары өз тыңдау нүктелерінде жақсы есітіледі: митральды қақпақша тыңдау нүктесінде жақсы есітіледі; аорта қақпақша тыңдау нүктесінде жақсы есітіледі; Әртүрлі патология кезіндегі жүректегі шуларды ажыратуАорта стенозы кезінде: Аускультация: I тон сақталған немесе аздап әлсіреген (сол қарыншаның систоласының ұзаруы салдарынан) Аортада II тон әлсіреген Қарқынды қатаң систолалық шу эпицентрі Боткин нүктесінде немесе оң жақ II қ.а. естіледі. Ұйқы артериясына қарай барады. Жақсы естіледі: горизонтальды қалыпты тыныс шығару кезінде. Шу қырылдаған, тырмалаған тәрізді естіледі, жұмсақ естілуі сирек. ФКГ: I және II тондардың әлсіреуі. Систолалық шу 1 тоннан кейін аздаған интервалдан соң басталады да 2тонға жетпей бітеді. Амплитудасы біртіндеп үдеп, қайтадан азаяды. Ромб тәрізді. Митральды қақпақшаның жеткіліксіздігі кезіндегі аускультация: Аускультация: 1 тонның әлсіреуі Жүрек ұшында III тон естіледі Өкпе артериясы үстінде II тонның акценті және қосарлануы Шу: систолалық шуыл жүрек ұшында жұмсақ, үрлемелі немесе қатаң, сазды әуенді реңкпен. Қолтық асты шұңқырына немесе жүрек негізіне дейін таралады Жақсы естіледі: тыныс шығару кезінде сол жақ қырында жатқанда ФКГ: I тонның амплитудасы төмендеген III тонның пайда болған I тонмен байланысқан систолалық шу тұрақты, айқын, кейде өкпе артериясы үстінде II тонның акценті Митральды стеноз Аускультация: шертпелі I тон МҚ-ның ашылу шертпесі «бөдене ырғағы» (шертпелі I тон, II тон қалыпты, МҚ ашылу шертпесі) Өкпе артериясында II тонның акценті және қосарлануы Протодиастолалық (сирек жағдайда мезодиастолалық) және пресистолалық шуылдар Жақсы естіледі: тыныс шығарғанда сол жақ қырында ФКГ: жүрек ұшында-1 тонның үлкен амплитудасы және II тоннан кейін 0,08-012 сек соң ашылу шертпесі, I тон интервалының 0,08-0,12 ұзаруы Протодиастолалық және пресистолалық шулар Өкпе артериясының үстінде II тонның қосарлануы және амплитудасының ұзаруы Гипо және гипергликемиялық кома кезіндегі жедел көмек. Қант диабеті – абсолютті инсулин жеткіліксіздігі (1 типті қант диабетіне тәуелді) немесе салыстырмалы (2 типті диабет инсулиніне тәуелді) байланысты эндокриндік ауру. Диабеттік кома – абсолютті немесе салыстырмалы инсулин тапшылығынан және метаболикалық бұзылулардан туындаған қант диабетінің ең маңызды асқынуларының бірі. Диабеттік команың екі түрі бар: гипо және гипергликемика. Гипогликемиялық кома қан глюкозасының күрт төмендеуімен 2-1 ммоль / л дейін дамиды. Бұл инсулиннің дозалануы, гормональды ісіктің болуы (инсулинома) болған кездегі тамақтану бұзылыстарында пайда болады. Гипогликемиялық команың клиникалық көрінісі сананың жоғарлауымен, психомоторлы және қозғалтқыштың құнсыздануымен, галлюцинациямен, клоникалық және тоникалық конвульсиямен сипатталады. Тері жамылғылары мен шырышты қабықтары өте бозғылт, ылғалды, қатты тер, салыстырмалы қалыпты BP фигуралары бар тахикардия, тез тыныс алу, үстірт, ырғақты. Қандағы глюкозаның деңгейі төмендейді. Қауіпті қателік гипогликемиялық команы гипергликемиялық ретінде бағалау болып табылады.Инсулинді енгізу өлімге әкелуі мүмкін. Клиникалық практикада келесі ережелер сақталады: егер команың түрін анықтау қиын болса, оны гипогликемиялық деп санау керек. Қарқынды терапия: 20-80 мл-де 40% глюкоза ерітіндісі енгізіледі. Қандағы глюкозаның деңгейін бақылау мүмкіндігі болса, оны инсулинмен 10% глюкоза ерітіндісін енгізу арқылы 8-10 ммоль / л ауқымында ұстаңыз. Көрсеткіштер глюкагон, адреналин, гидрокортизон, коокбоксилаз, аскорбин қышқылы болып табылады. Церебральды ісінудің алдын алу және емдеу үшін желдеткіш желдету гипервентилизация режимінде, 20% маннитол ішілік инфузиямен жүргізіледі. Гиперглликейлік кома. Қандағы глюкозаның концентрациясы кейде 55 ммоль / л-ға жетеді. Гипергликемиялық команың клиникалық көрінісі сананың болмауымен сипатталады, тері және шырышты қабықтары құрғақ, жылы, қалыпты бозғылт немесе гиперемиялы. Ацетоннан жиі ауыздан иіс бар. Көз бүгілген, «жұмсақ», импульс тез арада, қан қысымы төмендеді. Брадипное, тыныс ырғағының бұзылуы (мысалы, Кусмауыл), полиурия, үгіт, конвульсия, рефлекторлық белсенділік бар. Мұндай команың үш түрі бар: кетоацидотикалық гиперосмолярлы емес кетоацидотикалық лактатацидиялық. Гипергликемиялық команың түрлі түрлерінің дифференциалды диагнозында, клиникалық деректермен қатар зертханалық зерттеулердің нәтижелері өте маңызды. Қандағы глюкозаның концентрациясы 55 ммоль / л-ге жетеді, гиперосмолярлық синдром дамиды. Жасушалардың сұйықтығы жасушадан тыс кеңістікке ауысады, жасушалық дегидратация белгілері және оның неврологиялық белгілері тән. Зәрдегі глюкозаның деңгейі 250 ммоль / л дейін жетуі мүмкін. Osmodiureza арқасында сұйықтықтың жоғалуы 5-тен 12 литрге дейін. Сонымен қатар, натрий, калий, магний, кальцийді шамадан тыс алып тастайды және соның салдарынан гипоэлектролитмия дамиды. Қандағы кетон ағзаларының деңгейі 8-10 есе артады, олар зәрдегі үлкен мөлшерде кездеседі. Гипергликемиялық команың типтік симптомы метаболикалық ацидоз болып табылады. Құрғау және гиповолемия қанның қалыңдатылуына, тұтқырлығы, реологиялық және микроцветомбигенезін жоғарлатуға көмектеседі. Қарқынды терапия. Гипергликемияны түзету инсулинді енгізумен жүзеге асырылады.Қысқа әрекет ететін инсулинге «басқарылатын» ретінде артықшылық беріледі. Қандағы глюкозаның концентрациясын үнемі бақылауда сағатына 6-10 бірлік мөлшерінде дозаторлармен ең тиімді тамыр ішіне тамшылатып енгізу. Гипергликемия деңгейіне байланысты бірінші дозаны 20 бірлікке дейін көбейтуге болады. Болашақта қан глюкозасы 3-4 ммоль / сағ азайтылатындай реттеледі. Түзету қажет болатын глюкоза деңгейі оның бүйрек шегіне (8-10 ммоль / л) қарағанда төмен болуы керек. Сусыздануды жою – реидрация – БЦК-ны толықтыру, сұйықтықтың жалпы тапшылығы. Біртіндеп CVP, қан қысымы, көкжөтел, осмолярлық, глюкоза деңгейі, натрий бақылауында өткізіледі. Сұйықтықтарды енгізу жылдамдығы, олардың саны мен сапасы жүрек-қантамыр жүйесінің жағдайына, бүйрек функциясына байланысты. Келесі сұлба ұсынылады: 1 сағат 1-2 литр сұйықтықпен енгізіледі; 2-3 сағат – 500 мл; әрбір келесі сағатта – 250 мл. Алғашқы 24 сағаттың жалпы көлемі шамамен 4-7 литрді құрайды. Электролиттердің жетіспеушілігін түзету жүрек-қантамыр жүйесі мен бүйрек функциясының өзгеруін тұрақты зертханалық мониторинг пен бақылауды талап етеді. Әдетте 1% калий хлориді ерітіндісі калий жетіспеушілігімен, натрий жетіспеушілігімен – изотоникалық және гипертоникалық натрий хлоридінің ерітінділерімен бірге енгізіледі.Магнийдің жоғалуы магний сульфаты мен пананганың 25% ерітіндісімен азаяды. Метаболиттік ацидозды түзету буферлік жүйелерді белсендіруге және жүрек-тамыр және тыныс алу жүйелерінің функцияларын қалыпқа келтіруге, қанның оттектенуіне, органдардың және тіндердің микроциркуляциясын және перфузиясын жақсартуға бағытталуы керек. Гипергликемия мен гипогликемия белгілеріГипергликемияның белгілері курстың өткір немесе созылмалы түрінде келесі көріністерден тұрады: шөлдеу, әсіресе шамадан тыс; жиі зәр шығару; шаршау; салмақ жоғалту; бұлыңғыр көрініс; терінің қышуы, құрғақ тері; ауыз қуысында құрғақтық; аритмия; Кусмауылдың тынысы; дәстүрлі терапияның жұқтырғандығымен (otitis externa, vaginal candidiasis) нашар емделді; кома. Гиперглицемия жедел жағдайда келесі жағдайларда қосымша болуы мүмкін: бұзылған санасы; кетоацидоз; Осмотикалық диурез және глюкозурия аясында судың құрғауы. Гипогликемияның белгілері вегетативті (адренергиялық, парасимпатикалық) және нейрогликопенді бөлінеді. Вегетативтік нысанның симптоматикасы келесі көріністермен сипатталады: толқу мен агрессиялық, қорқыныш, үрей, алаңдаушылық; артық терлеу; бұлшықет тітіркенуі (тримблинг), бұлшықет гипертониясы; қан қысымының артуы; кеңейтілген оқушылар; тері жамылғысы; аритмия; айнуы, мүмкін – құсу; әлсіздік; аштық. Нейрогликопенді симптомдар төмендегідей жағдай түрінде көрінеді: назардың шоғырлануының төмен сапасы; бас айналу, бас ауыруы; дезориентация; қозғалыстарды үйлестірудегі бұзушылықтар; парестезия; Көзге «қос көзқарас»; мінез-құлықтың жеткіліксіздігі; амнезия; қан айналымы және тыныс алу бұзылыстары; ұйқышылдық; сананың бұзылуы; алдын-ала синхрондау, әлсіз; кома. Гипогликемиялық команың себептерікейбір дәрі-дәрмектерді ұзақ мерзімді қолдану; инсулин препараттарының дозалануы; диетаны, алкогольді ішуді бұзу; психоэмоционалдық стресс, невроздар, төмен көңіл-күй, депрессия және стресс; ұйқы безі ісігі, инсулин өндірісінің артық болуы; бауыр жеткіліксіздігі; физикалық масштабтың артықшылығы (дене шынықтырумен, спортпен айналысқанда). Гипогликемиялық кома: алғашқы көмекГипогликемияға келетін болсақ, жағдайды ерте жеңілдету үшін іске қосуды талап ететін белгілі бір шаралар да бар: Науқас шұғыл түрде тәтті нәрсе беріледі. Бал, балмұздақ, кәмпит, джем, қант бөліктері, тәттілендірілген су, шырын, лимонад немесе тәтті шай болуы мүмкін; Кірістірілген немесе орындық ыңғайлы орналасуды қамтамасыз етеді; Сана жоғалған жағдайда, науқас оның жағына қойылады, қанты оның бетіне қойылады; Жоғарыда көрсетілгендей, гипогликемиялық комаға қамқорлық жасаудың міндетті шарасы жедел жәрдем бригадасының шақыруы. Науқас сұйықтықты өздігінен жұтуға мүмкіндік беретін санасында болғанда, қант ерітіндісі қолдануға беріледі. Мұны істеу үшін, оның жарты стакан судағы оның ас қасық 1-2 гіріңіз. Науқаста сананың болмауы глюкоза ерітіндісіне инъекцияны қажет етеді (40%). Қандағы қант деңгейін арттыру эпинефрин ерітіндісін (0,1%, 1 мл) тері астына енгізуге болады. Білім алушының қолы __________________ 2021ж. “15” сәуір __________________________________________________________________ (Диплом алды практиканың тікелей жетекшісі) 2021ж. “15” сәуір 2. Білім алушының мадақтамалары мен жазалары __________________________________________________________________ 3.Кәсіпорыннан (ұйымнан) диплом алды практика жетекшісінің қорытындылары __________________________________________________________________ Кәсіпорыннан (ұйымнан) диплом алды практика жетекшісінің қолы _____________________ 2021ж. “15” сәуір | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||