Д_рілік заттар мен медициналы_ б_йымдарды_ айналысы саласында_ы. Дрілік заттар мен медициналы бйымдарды айналысы саласындаы объектілерді йжайлары мен жабдытарына ойылатын талаптар
 Скачать 24.9 Kb.
|
|
Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердің үй-жайлары мен жабдықтарына қойылатын талаптар Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 19 наурыздағы № 232 "дәрілік заттардың, медициналық мақсаттағы бұйымдар мен медициналық техниканың айналысы саласындағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар "санитариялық қағидалары" бұйрығында (нормативтік құқықтық актілерді мемлекеттік тіркеу тізілімінде № 11037 болып тіркелген, 2015 жылғы 10 маусымда "Әділет" ақпараттық-құқықтық жүйесінде жарияланған);"): Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердің үй-жайлары мен жабдықтарына қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар"; -Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердің өндірістік үй-жайлары мен сақтау үй-жайларын ішкі әрлеу, қабылдау және халыққа қызмет көрсету үй-жайларын әрлеу тегіс материалдардан, ашық түсті және Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген жуу және дезинфекциялау құралдарын пайдалана отырып, ылғалды жинау жүргізуге жол беретін көзделеді. -Жабдықтың, жиһаздың, мүкәммалдың жуу және дезинфекциялау құралдарына төзімді материалдардан жасалған гигиеналық жабыны болады. Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердің өндірістік үй-жайлары, өндірістік жабдық, өндірістік жиһаз Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген жуу және дезинфекциялау құралдарын пайдалана отырып ылғалды жиналады. Өндірістік үй-жайларды, технологиялық жабдықтарды дайындау осы Санитариялық қағидаларға сәйкес жүргізіледі."; Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілерді жобалауға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар: дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердің құрамы мен аудандары осы Санитариялық қағидаларға сәйкес айқындалады."; -Дәріханалар, оптика дүкендері және медициналық бұйымдар дүкендері: 1) жеке тұрған ғимараттарда; 2) оқшауланған үй-жайларда, тұрғын емес қорға кіретін ғимарат құрылымында; 3) тұрғын үй қорына кіретін ғимарат құрылымындағы оқшауланған үй-жайларда жүзеге асырылады."; -Медициналық бұйымдар қоймасы, дәріхана қоймасы, дәрілік заттар мен медициналық бұйымдарды уақытша сақтау қоймасы орналастырылады: 1) жеке тұрған ғимараттарда; 2) оқшауланған үй-жайларда, тұрғын емес қорға кіретін ғимарат құрылымында. -Ғимарат құрылымында орналасқан кезде дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілер үшін үй-жайлардың оқшауланған блогы көзделеді. -Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілер ғимарат құрылымында орналастырылған жағдайда, қызметтік, тұрмыстық үй-жайлар (санитариялық торап) ғимараттың негізгі үй-жайларының құрамына кіреді."; -Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердің үй-жайларын сумен жабдықтауға, кәріздеуге, желдетуге және жарықтандыруға қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар"; 1) Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілерде ыстық және суық сумен жабдықтаудың орталықтандырылған жүйелері, жылыту, кәріз, желдету, жарықтандыру көзделеді. 2) Жеке тұрған ғимараттарда орналасқан дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілерде елді мекендерде орталықтандырылған сумен жабдықтау, кәріз, жылыту жүйелері болмаған кезде автономды жылыту, кәріз, сумен жабдықтау көзделеді. -Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердің үй-жайларындағы Температура мен ауа алмасу жиілігі осы Санитариялық; 1)Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердің үй-жайларында зиянды бөлінісі бар өндірістік үй-жайларда механикалық іске қосылатын сору-сыртқа тарату желдеткіші, қалған объектілерде терезе саңылауларындағы, сыртқы қабырғалардағы желкөздер, фрамугалар, құрылғылар арқылы табиғи желдету көзделеді. 2)Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердің үй-жайлары табиғи және жасанды жарықтандыру жүйелерімен жабдықталады. Жасанды жарықтандыру барлық үй-жайларда көзделеді, жекелеген жұмыс орындары үшін жергілікті жарықтандыру (үстел шамы) орнатылады. Өндірістік үй-жайларды, технологиялық жабдықтарды дайындауға қойылатын гигиеналық талаптар Өндiрiстiк үй-жайларды күн сайын өңдеу әр ауысымнан кейін пайдалану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес Қазақстан Республикасында қолдануға рұқсат етілген дезинфекциялық құралдармен, суланған шүберекпен сүрту тәсілімен жүргiзiледі. Ол "Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілерге қойылатын санитариялық-эпидемиологиялық талаптар" санитариялық қағидалары бойынша қаралған. Өндірістік үй-жайлардың және техникалық жабдықтарды дайындауға алдымен тазалық гигиена нормалары орындалуы керек. Олар бөлме, жабдықтар тұратын және сақталатын орындар мен өндірістік үй-жайлардың жалпы санитарлы-гигиеналық тазалығы. Жабдықтың дәрiлiк заттармен тікелей жанасатын алмалы-салмалы бөлiктерiн (тораптарын) алып, бөлшектеп және 600С температурадағы 0,5% жуу ерiтiндiсінде мұқият жуып, бірнеше рет ағынды сумен, содан соң тазартылған сумен шайған дұрыс. Жабдықтың iшкi бөлiктерiн температурасы 600С жуғыш заттың 0,5% ерiтiндiсiмен өңдеп, содан соң ағынды сумен, соңынан тазартылған сумен бірнеше рет шайған дұрыс. Жабдықтың бөлшектелмейтін бөлiктерiн стерилдеуді алпыс минут бойы (120±10С) температурада ыстық бумен жүзеге асыру ұсынылады. Қажет болған жағдайда (көлемдік үлесі 76%) этил спиртімен суланған салфеткамен сүрту қажет. Жабдықтың сыртқы беттерін үй-жайдың беттерін өңдегендей жолмен өңдеген дұрыс; Дәрілік заттар мен медициналық бұйымдардың айналысы саласындағы объектілердегі профилактикалық іс-шаралар. Санитариялық-профилактикалық іс-шаралар-мекендеу ортасы факторларының қатерін, адамға зиянды әсерін бағалауға, осындай қатерді жоюға немесе азайтуға, инфекциялық және жаппай инфекциялық емес аурулардың пайда болуы мен таралуының алдын алуға және оларды жоюға бағытталған ұйымдастырушылық, әкімшілік, инженерлік-техникалық, медициналық-санитариялық, профилактикалық және өзге де шаралар; Дәріхана қызметкерлерінің ағзасына уытты заттардың, дәрілік заттардың шаңының жағымсыз әсерінің алдын алу үшін санитарлық нормалар мен "дәріханаларға қойылатын санитарлық-эпидемиологиялық талаптар" ережелеріне сәйкес бірқатар алдын алу шараларын жүргізу қажет.: 1) санитариялық-техникалық талаптарды сақтау: ауаны баптау, үй-жайларды жеткілікті табиғи және жасанды жарықтандыру, суық және ыстық суды уақтылы беру, өндірістік үй-жайлардың ауасынан газ тәрізді қоспалар мен шаңды уақтылы алып тастауға, сондай-ақ әкімшілік және тұрмыстық бөлмелердің ауасын ластамауға мүмкіндік беретін тиімді желдету жүйесі; 2) үй-жайларды дұрыс, ұтымды жоспарлау: өндірістік, қосалқы, әкімшілік және санитариялық-тұрмыстық үй-жайлардың өзара орналасуы ластанған ауаның бір үй-жайдан екіншісіне енуінің мүмкін еместігін көздеуі тиіс. Осыған байланысты асептикалық блок жуу, ассистенттік, өлшеп-орау бөлмелерінен алыс болуы тиіс, ал әкімшілік Үй-жайлар өндірістік үй-жайлардан оқшау болуы тиіс; 3) жұмыс орындарын технологиялық және ұйымдастырушылық құралдармен, сұйықтықтарды үлкен ыдыстардан шағын ыдыстарға өлшеп орау, сүзу, елеу, ысқылау, мөлшерлеу, тығындау және т.б сияқты көп еңбекті қажет ететін процестерді жүргізуге арналған кешенді және шағын механикаландыру аспаптарымен ұтымды жабдықтау. Бұл дәрі-дәрмектердің шаңын теріге, шырышты қабықтарға және тыныс алу жолдарына азайтады. Ұнтақтарды өлшеп орау, құтыларды тығындау, сұйықтықты ұсақ ыдыстарға өлшеп орау үшін зиянды заттармен жұмыс істейтіндердің жанасуын едәуір қысқартатын жартылай автоматтарды қолдану қажет; 4)қолданыстағы қауіпсіздік техникасы, өндірістік санитария және жеке гигиена қағидаларын сақтау. Көзді, тыныс алу органдарын, тері жабындарын жеке қорғау құралдарын (көзілдірік, қышқылдан қорғайтын алжапқыш, резеңке етік, шаңға қарсы немесе әмбебап респиратор) пайдалану міндетті болып табылады. Күшті әсер ететін дәрілік заттармен және улармен жұмыс істеу кезінде ерекше сақтықты сақтау қажет. Жеке гигиена ережелерін бұзбаңыз, улы заттармен жұмыс істегеннен кейін қолыңызды мұқият жуыңыз. Дәріхана қызметкерлеріне өндірістік үй-жайларда және дәрілік заттардың сапасына бақылау жүргізу үй-жайларында тамақ ішуге тыйым салынады; 5) аллергиялық аурулардың алдын алу үшін гипосенсибилизациялайтын тамақтануды пайдалану; 6) Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен міндетті медициналық қарап-тексеруден өтуге міндетті. Особенности работы в аптеке (орыс тілінде талқыланады) Поэтому здесь должны работать люди, которые не только имеют склонность к такой работе, но и умеют общаться. Психологическими требованиями к таким сотрудникам являются: равновесие, концентрация, острота ощущений и восприятий, скорость реакции, хорошая память, внимание и наблюдательность. Поэтому фармацевты, работающие в постоянном контакте с пациентами, должны обладать следующими психологическими характеристиками: 1. Чувствительность к различиям по форме, цвету и размеру ассортимент аптеки. 2. Чувствительность к человеческой речи. 3. Хорошая зрительная память. 4. Фокус внимания. 5. Устойчивость внимания. 6. Самообладание и самоконтроль. 7. Эмоциональная стабильность и уравновешенность. 8. Трудолюбие и честность. 9. Владение языком. Фармацевт должен уметь различать посетителей аптеки, чтобы точно выбрать тон и направление разговора с пациентом. Провизор должен быть со всеми одинаково вежлив и приветлив, стараясь как можно быстрее обслужить всех. Ему необходимо строить свою речь так, чтобы оказать действие на мысли и чувства больного. Разговор должен носить форму краткого диалога и содержать только те слова, которые убедят больного в эффективности лечения. Логичность мыслей достигается формулой: состав, применение, эффект. На первый взгляд, профессиональные навыки фармацевта можно приобрести в процессе практической работы, но устроиться в аптеку без диплома о профильном образовании невозможно. У сотрудника должна быть хорошая память на технические характеристики лекарств, обязательно знание латыни и правил ведения отчетной документации. Features of the nature of work in pharmacies.(ағылшын тілінде талқыланады.яз) pharmacists are employees with specialized secondary education. It can sell medicines and prepare the simplest of them according to the developed recipe. The profession of pharmacist is the highest step for a pharmacist. Such an employee has a higher specialized education and qualifications, the level of which equates it to medical positions. Representatives of the profession occupy senior positions in pharmacies, become technologists and analysts in production processes. They can conduct theoretical or practical scientific work. At first glance, professional skills of a pharmacist can be acquired in the course of practical work, but it is impossible to get a job in a pharmacy without a diploma of specialized education. The employee must have a good memory for the technical characteristics of medicines, be sure to know Latin and the rules for maintaining accounting records. Here are a few more requirements for a pharmacist working in a pharmacy: - attentiveness, ability to concentrate on important things even after a long shift; - knowledge of the communication culture, patience and willingness to explain technical issues to visitors in an accessible language; - mathematical mindset, ability to make logical conclusions and analyze information; - the ability to quickly find a replacement for the drug that is not available. Nature of work Historically, the primary role of pharmacists as medical practitioners has been to check and distribute medications to doctors in order to obtain medications that were prescribed to patients. In more modern times, pharmacists advise patients and healthcare providers on the choice, dosage, interactions, and side effects of medications, and act as a trained intermediary between doctor and patient. Pharmacists monitor the health and progress of patients to ensure the safe and effective use of medicines. Pharmacists can practice compounding; however, many medicines are currently manufactured by pharmaceutical companies in a standard dosage and form of drug delivery. In some jurisdictions, pharmacists have prescriptive authority to either prescribe medications themselves under their own supervision, or in collaboration with a primary care physician under an agreed Protocol called a joint practice agreement. An increasing number of drug treatments, an aging but more knowledgeable and demanding population,and deficiencies in other areas of the health system appear to be driving the demand for pharmacist clinical counseling skills.One of the most important roles that pharmacists currently take on is pharmaceutical care. Pharmaceutical care involves taking direct responsibility for patients and their medical conditions, medications, and managing each of them to improve outcomes. Pharmaceutical care has many benefits that may include, but are not limited to: reduced medication errors; increased patient adherence to medication regimens; improved management of chronic diseases, including hypertension and other cardiovascular risk factors;a strong relationship between pharmacist and patient; and reduced long–term health care costs. Жетекші қолайсыз фактор Дәріхана ұйымдарының жұмысындағы қолайсыз факторлар дәріхана үй-жайларын жоспарлау, жабдықтау, абаттандыру және күтіп-ұстау бойынша санитарлық-гигиеналық талаптардың бұзылуына байланысты болуы мүмкін. Бұл тақырыптың Медициналық және әлеуметтік маңызы еңбек, тұрмыс және демалыс жағдайларын жақсарту бойынша ғылыми негізделген ұсыныстар әзірлеу, сондай-ақ студенттердің өз денсаулығын сақтауға және нығайтуға саналы көзқарасын тәрбиелеу арқылы болашақ фармацевт кәсіби аурулардың алдын-алу бойынша білім, білік, дағдыларды қалыптастырудан тұрады. Дәріханаларда санитарлық режимді сақтамау жуу, дистилляциялық стерилдеу үй-жайында, сауда залында қолайсыз микроклиматтық жағдайлар туғызуға әкелуі мүмкін. Жоғары ылғалдылықтың көздері-жуу ванналарында ыдыс жуу және оны ауамен кептіру, сонымен қатар автоклавтардағы зертханалық ыдыстарды зарарсыздандыру. Бұл жағдайда үй-жайлардың ауасында көп мөлшерде су буы жиналады. Жоғары ылғалдылық жоғары ауа температурасымен бірге (автоклавтар, стерилизаторлар, кептіру шкафтары жұмыс істеген кезде) адам ағзасына теріс әсер ететіні белгілі: терморегуляция процестерінің бұзылуы орын алады және булану арқылы жылу беру қиынға соғады, бұл қызып кетуге әкеледі. Сонымен қатар, егер желдету жүйесі ыдыс жуатын бөлмеде тиімді жұмыс істемесе, ыдыс жуғыш машиналар, санитарлар жиі терезелерді, фрамугаларды, терезелерді ашуға, желдету арқылы ұйымдастыруға мәжбүр болады, бұл суық тиюге, созылмалы қабыну процестерінің өршуіне ықпал етеді. Жылыту микроклиматы басым жоғарыда аталған бөлмелерден айырмашылығы, сауда залы мен жертөле салқындатқыш микроклиматы бар бөлмелерге жатады. Сауда алаңында, әсіресе суық мезгілде, ауаны айтарлықтай салқындатуға болады, бұл келушілердің үнемі қозғалуымен және сыртқы есіктің ашылуымен байланысты. Осыған байланысты провизор технологтардың, фармацевттер мен кассирлердің жұмысы үшін қолайсыз жағдайлар жасалуда. Бұл факторды жою үшін дәріханада ауа жылытқышы бар оқшауланған вестибюль болуы керек. Дәріхана мекемелерінде залалсыздандыруды жүргізуді ұйымдастыру Дезинфекция-инфекциялық аурулардың пайда болуының алдын алуға бағытталған дезинфекциялық іс-шаралар кешені. Дезинфекция әдістері физикалық, химиялық және биологиялық болып бөлінеді. Физикалық әдістерге температураны, ультракүлгін сәулелерді, ультрадыбысты, Иондаушы сәулеленуді және т .б. қолданатын әдістер жатады.оның әрекеті микробтық жасушадағы ақуыздың денатурациясын тудырады, жылу көздері құрғақ және ылғалды ыстық ауа, су буы, су, от болып табылады. Асептикалық үй – жайларда ауаны және әртүрлі беттерді дезинфекциялау үшін бактерицидті шамдар-ашық және экрандалған шамдары бар стационарлық және жылжымалы сәулелегіштер орнатылады. ОБН-150 қабырғалық бактерицидті сәулелегіштер үй-жайдың 50 м3 1 сәулелегіші есебінен орнатылады; төбе ОБЛ – 300-60 м3 1 есебінен орнатылады; ашық шамдары бар жылжымалы ОБП-450 көлемі 100 м3 дейінгі үй-жайлардағы ауаны тез залалсыздандыру үшін пайдаланылады. Оңтайлы дезинфекциялық әсер сәулелендіргіштен 5 м қашықтықта байқалады. Дәріхана персоналына қойылатын жеке гигиена және санитарлық-гигиеналық талаптар Жеке гигиена ережелерін сақтау міндетті болып табылады, өйткені егер олар бұзылса, дәріханаішілік инфекциялардың таралуы және дәрі-дәрмектердің инфекциясы мүмкін. Санитариялық киім (халаттар, бас киімдер және т.б.) және санитариялық аяқ киім орындалатын өндірістік операцияларды ескере отырып, қолданыстағы нормаларға сәйкес дәріхана қызметкерлеріне беріледі. Санитариялық киімді ауыстыру аптасына кемінде 2 рет, жеке пайдалануға арналған сүлгілер – күн сайын жүргізілуге тиіс. Ауыстырылатын арнайы аяқ киім аптасына 1 рет тазаланады және дезинфекцияланады. Асептикалық жағдайларда жұмыс істейтін персоналға арналған арнайы киім жиынтығы Жұмыс басталар алдында стерильді болуы тиіс. Әр түрлі бөлімдердің қызметкерлерінің санитарлық киімдерінің ерекше белгілері болғаны жөн, мысалы, түрлі түсті. Дәріхана қызметкері жұмысқа келгенде халат, ауыстырылатын аяқ киім киіп, қолдарын сабынмен мұқият жуып, дезинфекциялық ерітіндімен өңдеп, шаштарын бас киімнің астына қоюы керек. Жеке және өндірістік киім мен аяқ киімді бөлек сақтау қажет. Жұмыс күні ішінде қолдың, арнайы киімнің, жұмыс орнының тазалығын бақылау қажет. Дәретханаға барар алдында дәріхана қызметкері халатты шешіп, кіргеннен кейін қолдарын сабынмен мұқият жуып, дезинфекциялық ерітіндімен өңдеуі керек. Бұл палуба алдындағы жерде жүргізіледі, онда ыстық және суық су келтірілген раковина, дезинфекциялау ерітіндісі бар ыдыс, ауа электр сүлгі, халатқа арналған ілгіш болуы тиіс. Персоналдың аяқ киімін жұмыс басталар алдында және жұмыс аяқталғаннан кейін дезинфекциялайды және жабық шкафтарда немесе шлюздегі жәшіктерде сақтайды. Дезинфекция 0,5% жуу құралының ерітіндісін қоса отырып, сыртынан 0,75-3% хлорамин ерітіндісімен 2 рет сүртумен жүзеге асырылады. Аяқ киімді дезинфекциялауды формальдегидтің 40% ерітіндісіне малынған мақта пакетінде де жүргізуге болады. Персоналдың қолын өңдеу. Қолды өңдеу бұл үшін арнайы жабдықталған жерлерде жүзеге асырылады. Дәріхана ыдыстарын жууға арналған раковинаның үстінен қолды жууға тыйым салынады. Алдымен ластанулар мен микрофлораларды механикалық жою үшін қолды сабынмен жылы ағынды суда 1-2 минут жуады, содан кейін сабынды кетіру үшін сумен шаяды, содан кейін дезинфекциялау құралдарымен өңдейді. Асептикалық блоктың шлюзінде қолды шайғаннан кейін құрғатып сүртеді, стерильді киім киеді, содан кейін қолды сумен жуады және дезинфекциялау құралдарымен өңдейді. Егер жұмыс 4 сағаттан астам уақытқа созылса, емдеу қайталанады. Қолдың терісін дезинфекциялау үшін 70% этил спиртіне немесе басқа алкоголь бар препаратқа малынған дәке майлықтары қолданылады. Дәріхананың өндірістік үй – жайлары дезинфекциялау және жуу ерітінділерін қолдана отырып, күн сайын ылғалды жиналады (ауысымда 1 рет едендер, қабырғалар мен есіктер айына 1 рет, төбелер айына 1 рет жуылады). Асептикалық блоктың, ассистенттік, рецептуралық, экспедициялық, талдаулық үй-жайларды жинау үшін жеке мүкәммал пайдаланылады. Анықталған кемшіліктерді атаңыз дәріханада инъекцияға арналған су құбырлары 2 аптада 1 рет жуылады және дезинфекцияланады. Құбыр желісін дезинфекциялау фактісі тіркеу журналындағы жазбамен расталады. Тест тапсырмалары 1.Жұмыс істеу үшін дәріхана болуы керек 3) лицензия 2. Дәріхана мекемелерін күтіп-ұстауға және абаттандыруға, үй-жайларды жоспарлауға және жинауға қойылатын негізгі талаптарды реттейтін құжат 2) дәріхана ұйымдарының (дәріханалардың) санитариялық режимі жөніндегі Нұсқаулық) 3.Халыққа қызмет көрсететін өндірістік дәріхананың үй-жайлары мыналарға бөлінеді 1) өндірістік 4.ЕПМ дәріханасы бөлімдерге бөлінеді 5) шаруашылық-тұрмыстық 5. Типтік жағдайлық тапсырма: дәріхана қоймасының құрғақ дәрі-дәрмектер бөлімінде ауа температурасы +25оС, салыстырмалы ылғалдылық 80%, ауа қозғалысының жылдамдығы 0,01 м/с, ауаның салқындату қабілеті 2 мкал/с, балама тиімді температура 24о. дәріхана қоймасының микроклиматына гигиеналық баға беру және оны жақсарту бойынша шараларды ұсыну Жауабы: Құрғақ дәрілік заттар бөліміндегі Микроклимат гигиеналық талаптарға сәйкес келмейді: ауа температурасы мен салыстырмалы ылғалдылығы жоғары (нормада тиісінше 18°С және 40-60%), ауа қозғалысының жылдамдығы шамалы (нормада 0,1-0,2 м/с), ауаның салқындату қабілеті төмен (нормада 5,5-7 мкал/см2мин), нормадан жоғары баламалы тиімді температура (17,2-21,70 с). Бөлменің микроклиматы қызады. Бұл жұмыс кезінде қызметкерлердің қызып кету ықтималдығын арттырады, бұл оның тиімділігіне әсер етеді. Тиімді жылыту мен желдетуді ұйымдастыру, кондиционерлерді орнату қажет. Қолданылған мәлімет: adilet.zan.kz ,pharmnews.kz ,online.zakon.kz |