Экология сессия. Экология және тұрақты даму (копия). Экология жне траты даму пнінен емтихан сратары

• Название: Экология жне траты даму пнінен емтихан сратары
• Анкор: Экология сессия
• Дата: 13.12.2021
• Размер: 23.53 Kb.
• Имя файла: Экология және тұрақты даму (копия).docx
• Тип: Документы; #302136

«Экология және тұрақты даму» пәнінен емтихан сұрақтары:

1. 
   1903 жылы В.Иогансен енгізген термин
   
2. 
   Продуценттерге келесілер жатады:
   
3. 
   Қоршаған ортадағы қолданушы (тұтынушы) организмдер:
   
4. 
   Ортаның микробиогендік биотикалық факторларына мыналар жатады:
   
5. 
   
   Биосфера қандай кеңістікті құрайды?
   
6. 
   Биосфераның абиотикалық бөлігі – бұл:
   
7. 
   Климаттық фактор:
   
8. 
   Экологиялық фактордың белгілі аймағында ағзалардың дамуына қолайлы жағдайлар тудыратын зона:
   
9. 
    Абиотикалық факторды тап:
   
10. 
    Бейорганикалық заттардан органикалық заттар синтездейтін ағзалар:
    
11. 
    Саналы адамдық қызметтер дамудың басты факторы ретінде анықталатын табиғат пен қоғамның өзара қарым-қатынасының саласы:
    
12. 
    
    «Табиғатта барлығы бір-бірімен байланысты-табиғат барлығынан жақсы біледі»-заңын кім ашты?
    
13. 
    
    Популяция тығыздығы дегеніміз не?
    
14. 
    
    Ағзалардың қанша мекен ету ортасы бар?
    
15. 
    Экологиялық ортаның биотикалық факторлары мынадай болып бөлінеді:
    
16. 
    
    Шөпқоректі жануарлар биоценозда қай топқа жатады?
    
17. 
    
    Жетіспеуінен немесе қажеттілігі салыстырғанда артық болатын биологиялық жүйенің дамуын бәсеңдеуші фактор қалай аталады?
    
18. 
    Биосфераны құрайтын атмосфера қабаты:
    
19. 
    Қатты жарыққа төзбейтін, тек көлеңкеде өсетін өсімдіктер:
    
20. 
    
    Су түбінде тіршілік етуші ағзалар қалай аталады?
    
21. 
    Құрғақ және ыстық климатқа үйренген құрғақсүйгіш жануарлар:
    
22. 
    Популяцияға тән қасиеттер:
    
23. 
    
    Минимум заңын кім ашты?
    
24. 
    Паразитизмге мысал келтіріңіз:
    
25. 
    
    Аталған фактордың қайсысы абиотикалық факторларға жатады?
    
26. 
    
    «Экология» термині қай ғалымның есімімен байланысты?
    
27. 
    
    Экологиялық сукцессияның соңғы тепе-теңдік күйі қалай талады?
    
28. 
    Зат және энергия айналымы жүретін, барлық организмдер бір-бірімен және қоршаған ортамен әрекеттесетін орта қалай аталады:
    
29. 
    
    Өсімдіктер бірлестігі қалай аталады?
    
30. 
    
    Жануарлар бірлестігі қалай аталады?
    
31. 
    Популяцияның саны деп:
    
32. 
    Биоценоз ұғымын алғаш рет ұсынған ғалымды ата:
    
33. 
    Биосфера ілімінің негізін қалаған ғалым:
    
34. 
    
    Бір ағзалардың тіршілік әрекетінің басқаларына тигізетін әсері экологиялық фактордың қай түріне жатады?
    
35. 
    Ақыл-ой сферасы деп мына сфераны айтқан:
    
36. 
    Демэкология нені зерттейді:
    
37. 
    Периодсыз ықпал ететін факторлар:
    
38. 
    
    Төмендегі аталған өзара қарым-қатынастардың қайсысы жыртқыштыққа жатады?
    
39. 
    Биологиялық жүйелердің өзгерістерге қарсы тұруы және қасиеттердің тұрақтылығының сақтау қабілеті:
    
40. 
    Жеке ағзалардың қоршаған ортамен өзара қарым-қатынасын зерттейтін экологияның бір бөлігі:
    
41. 
    «Экожүйе» терминін енгізген ғалым:
    
42. 
    Жарық сүйгіш өсімдіктер:
    
43. 
    Экологияның зерттеу тақырыбы болып табылады:
    
44. 
      Экология зерттемейтін объектіні атаңыз:
    
45. 
    Экология міндетіне кірмейді:
    
46. 
    Экология - бұл: 
    
47. 
    Толеранттылығы  кең диапазонды организмдердің аталуы:
    
48. 
    Минимум заңының авторы:
    
49. 
    Экосистемадағы энергияның берілуі біртіндеп жүреді:
    
50. 
    Биоценоз алып отырған абиотикалық  факторлары ұқсас кеңістік ортасының аталуы :
    
51. 
    Дене температурасын тұрақты деңгейде ұстай алатын жануарлардың  аталуы:
    
52. 
    Бір түр особьтарының тобы, белгілі бір кеңістікті алып, ортақ генофондпен біріктіріліп, біртұтас қызмет атқарады:
    
53. 
    Суды ең көп тұтынатын сала:
    
54. 
    Биогенді элементтер:
    
55. 
    Адам мен табиғаттың бірге, үйлесімді даму принципінің аталуы:
    
56. 
    
    Экологиялық фактор дегеніміз не?
    
57. 
    
    Толеранттылық заңын тұжырымдаған кім?
    
58. 
    
    Гомеостаз деген не?
    
59. 
    Адам әрекетінің нәтижесінде ластану қалай аталады:
    
60. 
    
    Аталған фактордың қайсысы абиотикалық факторларға жатады?
    
61. 
    Жасыл өсімдіктер:
    
62. 
    Жеке организмдер арасындағы қарым-қатынастарды, оны табиғи ортасымен байланыстыра отырып, зерттеулер жүргізетін биоэкологиялық зерттеу облысы?
    
63. 
    
    Фитофагтар қандай организмдер?
    
64. 
    
    «Биосфера» термині тұңғыш рет ғылымға қай жылы енгізілді?
    
65. 
    
    Латын тілінен аударғанда «редуценттер»  деген сөздің мағынасы?
    
66. 
    
    Абиотикалық факторлар дегеніміз?
    
67. 
    Редуценттер немесе қайта қалпына келтірушілерге жатады:
    
68. 
    Биоценоз ұғымын алғаш рет ұсынған ғалымды ата:
    
69. 
    
    Қайсысы климаттық фаакторларға жатпайды?
    
70. 
    
    Сукцессия нәтижесі қандай?
    
71. 
    Ағза бейімдеушілік реакциялар, не адаптациялар арқылы жауап беретін қоршаған ортаның кез келген элементі немесе жағдайы:
    
72. 
    Ноосфера - :
    
73. 
    
    Тірі организмдердің экстремальды түрлерінің температураға шыдамдылығы не деп аталады?
    
74. 
    
    Энергия  пирамидасы нені анықтайды?
    
75. 
    
    Экологиялық факторлар жіктеледі?
    
76. 
    
    Бәсекелестік дегеніміз не?
    
77. 
    
    Абиотикалық факторларға жататындар?
    
78. 
    Озон қабатының жұқаруына әсер ететін заттарды атаңыз:
    
79. 
    Көмірқышқыл газы және басқа газдардың әсерінен жылулық баланстың өзгеруі нәтижесінде мүмкін болатын жер шары температурасының ғаламдық артуы?
    
80. 
    Ауаның антропогенді ластануының көзі болып есептелмейді
    
81. 
    Озон қабаты-биосфера тіршілігінің қажетті жағдайы, өйткені озон қабаты:
    
82. 
    Қышқыл жауын-шашынның пайда болуының негізгі себебі:
    
83. 
    Экологиялық ойлаудың қазіргі кездегі мәні:
    
84. 
    «Парниктік эффект» - бұл :
    
85. 
    Жер атмосферасында бұл газдың мөлшері 20,95% құрайды:
    
86. 
    
    Қай атмосфера қабатында атмосфералық ауаның 84% бар?
    
87. 
    Күкіртті газдар топыраққа төмендегідей әсер етеді:
    
88. 
    Космос сәулелерінен қорғайтын газ қабатының аталуы:
    
89. 
    
    Үстірт қорығы қайда орналасқан?
    
90. 
    
    ҚР "Қоршаған ортаны қорғау туралы" заңы қашан қабылданды?
    
91. 
    Космостық ресурстар
    
92. 
    Бастапқы табиғи ортаға қандай да болмасын бір түрдің қайтып оралуы:
    
93. 
    
    Алғаш рет « Биосфера» деген сөз қай ғалымның жұмыстарында жарық көрген?
    
94. 
    
    Толеранттылық диапазоны кең ағзаларды қалай аталады?
    
95. 
    
    Аутэкология нені зерттейді?
    
96. 
    
     «Биосфера» дегеніміз?
    
97. 
    Жасыл өсімдіктер:
    
98. 
    
    Ортаның микробиогендік биотикалық факторларына мыналар жатады?
    
99. 
    Аутэкологияның зерттеу мәселесі –
    
100. 
     Аса улы тұман түрлері:
     
101. 
     Экологияның негізгі бағыттары:
     
102. 
     
     Экология ғылымы қай кезеңде қалыптасты?
     
103. 
     Экология ғылымының жеке ғылым ретінде қалыптасуына үлес қосқан ғалымдар:
     
104. 
     
     Мезофиттер дегеніміз не?
     
105. 
     Жануарлардың суды қажет етуіне байланысты жіктелуі:
     
106. 
     Құрлық-ауа өмір сүру ортасына тән қасиет –
     
107. 
     Қоршаған орта температурасына байланысты өзгеріп отыратын, дене температурасы тұрақты емес ағзалар:
     
108. 
     Геофилдерге жататын ағзалар:
     
109. 
     Геоксендерге жататын ағзалар:
     
110. 
     
     Түрлердің қандай да бір фактордың ауытқу диапазонына бейімделуге қабілеті қалай аталады?
     
111. 
     Жартылай суда, су жағалауларында, батпақты жерлерде өсетін құрлық-су өсімдіктері:
     
112. 
     Су ағыстармен бірге қозғалып жүретін өсімдік және жануар ағзаларының жиынтығы:
     
113. 
     
     Популяция терминін ғылымға кім енгізді?
     
114. 
     
     Берілген территория немесе көлем бірлігіндегі даралардың жалпы саны нені білдіреді?
     
115. 
     Популяциядағы даралардың белгілі бір уақыт аралығында сандық мөлшерінің көбеюіне қабілеті –
     
116. 
     
     Популяциядағы сандық мөлшердің геометриялық өсу қарқыны қалай аталады?
     
117. 
     
     Белгілі бір  жағдайда популяцияның өз санын бірқалыпты ұстап тұруы қалай аталады?
     
118. 
     
     Қорғасынның негізгі көзі?
     
119. 
     
     Қыналар қай биоценотикалық қарым-қатынасқа мысал бола алады?
     
120. 
     Зат, энергия және ақпараттар алмасу нәтижесінде біртұтас тіршілік ететін кез-келген өзара әрекеттесуші тірі ағзалар мен қоршаған орта жағдайларының жиынтығы:Табиғаттағы зат айналым
     
121. 
     Алғаш рет 1935 жылы экожүйе ұғымын ұсынған ғалым:А.Тенсли
     
122. 
     Тұрақты экожүйенің құрамында болуы шарт:
     
123. 
     Жарық есебінен бейорганикалық заттардан органикалық заттарды түзетін процесс–фотосинтез
     
124. 
     Биоценоздың тіршілік ортасы:
     
125. 
     Бір түрдің екінші түрге тамақ немесе баспана беретін, екі түр арасындағы өзара қарым-қатынас түрі:колменсализм
     
126. 
     Бір территорияда тіршілік ететін екі түрдің бір-біріне жағымды да, жағымсыз әсер етпейтін қарым-қатынас формасы:
     
127. 
     
     Белгілі бір уақытта жердегі бір биоценоздың екіншісімен ауысуы қалай аталады?
     
128. 
     Экожүйедегі сандық пирамида нені сипаттайды? Қоректік қарым-қатынасты
     
129. 
     В.Н.Беклемишев (1951) бойынша биогеоценоздағы түрлер арасындағы қарым-қатынастар төмендегідей жіктеледі:
     
130. 
     
     Тірі ағзалар мен абиотикалық процестердің бірлескен әрекетінен түзілген биосфера заттары қалай аталады?
     
131. 
     1875 жылы «биосфера» терминін ұсынған ғалым:
     
132. 
     Тірі ағзалардың қоршаған ортаның биогенді элементерін сіңіру және жинақтау қызметі:
     
133. 
     Күн энергиясының жинақталуын және оның жеке компоненттері арасында таралуын, органикалық заттардың минералдануын жүзеге асыратын тірі ағзалардың биогеохимиялық қызметі:
     
134. 
     Ноосфера терминін ұсынған философ:
     
135. 
     Тірі заттың биосферадағы деструктивтік қызметі  –
     
136. 
     Тірі заттың газдар миграциясы мен өзгеруін жүзеге асыра отырып, биосфераның газдық құрамын қамтамасыз ететін қызметі
     
137. 
     Жер қыртысындағы химиялық элементтердің орташа мөлшерінің атауы:
     
138. 
     Көміртек, су, азот, фосфор, күкірт және биогенді химиялық заттектердің алмасу циклдерінен тұратын биологиялық айналымның бөлігі қалай аталады?
     
139. 
     Табиғаттағы фосфордың негізгі көзін атаңыз:
     
140. 
     Биосфераның терең немесе биосфера шегінде бірнеше километр тереңдікте тірі ағзалардың қатысуынсыз түзілген биогенді емес заттары қалай аталады?
     
141. 
     Ағзалардың тіршілік процестерінің нәтижесінде ортаның физикалық-химиялық көрсеткіштерін өзгертетін қызметі –
     
142. 
     Ноосфера биосферадан да жоғары деңгейдегі, бүкіл ғаламшарды қамтитын «ойлау қабығы» деп ұсынған ғалымдарды атаңыз:
     
143. 
     Атмосферадағы бос күйіндегі азотты сіңіретін ағзаларды атаңыз:
     
144. 
     Түрлердің және олардың ара қатынастарының үздіксіз бір мезгілде өзгеру және бір түрдің түсіп қалып, бұрын болмаған екінші бір түрлердің пайда болу құбылыстары:
     
145. 
     
     Адамның іс-әрекеті нәтижесінде пайда болған аурулар қалай аталады?
     
146. 
     Кадмий тұздарының жоғары концентрациясымен ластанған суды тұтынуы салдарынан туындайтын ауру түрі:
     
147. 
     Ағзаның жеке дамуында құбыжықтық жағдайға әкелетін ксенобиотик:
     
148. 
     Қорғасынмен улану салдарынан туындайтын ауру:
     
149. 
     Люминесцентті шамдардың бұзылуы кезінде бөлінетін денсаулыққа өте қауіпті ион:
     
150. 
     Ауыр металдарды көрсетіңіз:
     
151. 
     Сынаптың жоғары концентрациясынан адам ағзасында туындайтын ауру:
     
152. 
     Эмбриондық даму сатысында патологиялық өзгерістер тудыратын заттар:
     
153. 
     Ісік ауруларын тудыратын заттар:
     
154. 
     Хромосома санын және құрамының өзгеруін тудыратын заттар:
     
155. 
     Гендік инженерия әдістерінің көмегімен жасанды түрде генотипі өзгертілген тірі ағза –  
     
156. 
     Ағзаға қауіпті галогенді көмірсулар мен полициклді ароматтық көмірсулар (ПАК):
     
157. 
     Атмосфераның химиялық құрамына кіретін газдар:
     
158. 
     Топырақтың құнарлы қабатының су ағыстары және желдің әсерінен бұзылуы:
     
159. 
     Жердің климатын қалыптастыратын атмосфера қабаты:
     
160. 
     Литосфераның тіршілік тараған төменгі шекарасы (км):
     
161. 
     Ағынды суларды физикалық-химиялық тазалау әдістері:
     
162. 
     Натрий, кальций, магний тұздарының топырақта өсімдіктердің өсуі мен дамуына зиянды әсер ететін концентрацияда жинақталуы –
     
163. 
     Атмосфералық құбылыстар түзілетін атмосфераның қабаты:
     
164. 
     Гидросферадағы тұщы су қорының мөлшері (пайыз):
     
165. 
     Топырақ құнарлылығының төмендеп, қасиеттерінің бұзылуынан туындайтын процесс:
     
166. 
     Биосфераны, яғни жер шарын қамтитын экологиялық жүйені зерттейтін  экология ғылымының бөлімін көрсетіңіз:
     
167. 
     Экожүйедегі тепе-теңдіктің және табиғат пен адамзат қоғамы қарым-қатынасының бұзылуы:
     
168. 
     
     Тұрғындар денсаулығы сапасының 49-51% немен байланысты?
     
169. 
     
     Негізгі парниктік газға қандай газ жатады?
     
170. 
     
     Арал теңізінің солтүстік бөлігінде орналасқан қорық?
     
171. 
     Қоршаған орта проблемалары туралы  І Халықаралық конференция өтті:
     
172. 
     «Жасыл экономика» тұжырымдамасын іске асыру неше кезеңге жоспарланған?
     
173. 
     Киото хаттамасының басты мақсаты – ...?
     
174. 
     Мемлекеттік ұлттық табиғи паркті белгілеңіз.
     
175. 
     Ғаламдық жылыну әсерінен орын алуы ықтимал өзгерісті табыңыз
     
176. 
     Популяцияның тарихи қалыптасқан территориясы қалай аталады?
     
177. 
     «Қазақстан-2030» стратегиясы қашан қабылданды?
     
178. 
     Мемлекеттік табиғи қорық қорын белгілеңіз.
     
179. 
     «Ырғыз-Торғай» МТР құрудағы мақсат?
     
180. 
     Биосфералық қорықтар туралы халықаралық конференцияда Севилья стратегиясы қай жылы қабылданды?
     
181. 
     Рим клубының ең белгілі баяндамасы болып табылады:
     
182. 
     Климаттың өзгеру әсерінен болатын процесті анықтаңыз.
     
183. 
     Дүние жүзінде нашар дамыған елдердің ішінде қандай континент елдері басым?
     
184. 
     Топырақтың құнарлы қабатын, бұзылған жерлерді қайта қалпына келтіру процесі:
     
185. 
     Қазақстан аумағында алғаш рет ұйымдастырылған қорық:
     
186. 
     «Жасыл экономика» тұжырымдамасына сәйкес жасыл экономиканы дамытудың неше бағыты бар?
     
187. 
     Жасыл экономика» тұжырымдамасының І кезеңі қай жылдарды қамтиды?
     
188. 
     Қоршаған ортаның химиялық ластануы:
     
189. 
     Халықаралық Қызыл Кітаптың алғашқы басылымы жарық көрген жыл:
     
190. 
     Тірі ағзалар үшін бөгде текті заттар:
     
191. 
     Арал экологиялық мәселелерінің негізгі себебі:
     
192. 
     Су сапасының химиялық көрсеткіштері:
     
193. 
     Қалпына келмейтін ресурс түрі:
     
194. 
     "Эбита" мемлекеттік табиғи қаумалы Ақтөбе облысының қай ауданында орналасқан?
     
195. 
     Жасыл экономиканы дамытудың басты бірінші бағыты қандай?
     
196. 
     Атмосфералық ауаның химиялық құрамы бойынша көмірқышқыл газы қанша пайызды құрайды?
     
197. 
     Дәстүрлі емес энергия көздері?
     
198. 
     ҚР «жасыл экономикаға» көшуі жөніндегі тұжырымдамасы қашан қабылданды?
     
199. 
     Көлемі бойынша ең үлкен мемлекеттік ұлттық табиғи саябақ:
     
200. 
     Ауа құрамында 21% құрайтын химиялық қосылыс?
     
201. 
     Жасыл экономика» тұжырымдамасының ІІ кезеңі қай жылдарды қамтиды?
     
202. 
     Жасыл экономика» тұжырымдамасының ІІІ кезеңі қай жылдарды қамтиды?
     
203. 
     Әлемдік стандарт бойынша мемлекет аумағының қанша пайызы ЕҚТА құрауы тиіс?
     
204. 
     Экологияда  кең қолданылатын әдісті көрсетіңіз:
     
205. 
     Қоректік тізбекте екінші ретті консументтерге жататын ағзалар: