Амк эссе. Ермахан Мерей 120 топ Тыныс алу ауруы ішінде Бронх Астмасы
 Скачать 20.59 Kb.
|
|
Ермахан Мерей 120 топ Тыныс алу ауруы ішінде Бронх Астмасы 1.Ен 1 тыныс алу жүиелері 2.Түсініктеме 3.Астма 4.Астма жаилы ақпарат 5.Ингалятор қолдану Адамның тыныс алу жүйесі-адам ағзасындағы қан мен сыртқы орта арасындағы газ алмасуды қамтамасыз ететін органдар мен тіндердің жиынтығы. Тыныс алу жүйесінің қызметі: организмге оттегінің түсуі;организмнен көмірқышқыл газын шығару;организмнен газ тәрізді метаболизм өнімдерін шығару;терморегуляция;синтетикалық: кейбір биологиялық белсенді заттар өкпе тіндерінде синтезделеді: гепарин, липидтер және т. б.;гемопоэтическая: өкпеде мастикалық жасушалар мен базофилдер жетіледі;тұндыру: өкпе капиллярлары көп мөлшерде қан жинай алады;сору: эфир, хлороформ, никотин және басқа да көптеген заттар өкпе бетінен оңай сіңеді. Тыныс алу жүйесі өкпе мен тыныс жолдарынан тұрады. Өкпе жиырылуы интеркостальды бұлшықеттер мен диафрагма арқылы жүзеге асырылады. Тыныс алу жолдары: мұрын қуысы, жұтқыншақ, көмей, трахея, бронхтар және бронхиолалар. Өкпе өкпе везикулаларынан тұрады-альвеолалар. Тыныс алу жолдары мұрын қуысы. Мұрын қуысы мен жұтқыншақ - жоғарғы тыныс жолдары. Мұрын шеміршек жүйесі арқылы қалыптасады, соның арқасында мұрын жолдары әрдайым ашық болады. Мұрын жолдарының басында кішкентай түктер орналасқан, олар ингаляциялық ауаның үлкен шаң бөлшектерін ұстайды. Мұрын қуысы ішінен қан тамырларымен тесілген шырышты қабықпен қапталған. Оның құрамында шырышты бездердің көп мөлшері бар (150 без/С м шырышты қабық). Шырыш микробтардың көбеюіне жол бермейді. Қан капиллярларынан шырышты қабықтың бетіне көптеген ақ қан клеткалары-фагоциттер шығады, олар микробтық флораны бұзады. Сонымен қатар, шырышты қабық оның көлемінде айтарлықтай өзгеруі мүмкін. Оның тамырларының қабырғалары жиырылған кезде ол қысылып, мұрын жолдары кеңейіп, адам оңай және еркін дем алады. Жоғарғы тыныс жолдарының шырышты қабаты эпителий арқылы түзіледі. Жеке жасушаның және бүкіл эпителий қабатының цилиясының қозғалысы қатаң Үйлестірілген: оның қозғалыс фазаларындағы әрбір алдыңғы цилия белгілі бір уақыт аралығында алға шығады, сондықтан эпителийдің беті қозғалмалы — "жыпылықтайды". Цилияның қозғалысы зиянды заттарды кетіру арқылы ауа жолдарын таза ұстауға көмектеседі. Мұрын қуысының жоғарғы бөлігінде иіс сезу мүшелері орналасқан. Функция алдыңғы жүріс:микроорганизмдерді сүзу;шаңды сүзу;ингаляциялық ауаны ылғалдандыру және жылыту;шырыш барлық сүзілген асқазан-ішек жолдарын жуады. Қуысы торлы сүйекпен екі жартыға бөлінеді. Сүйек плиталары екі жартысын тар, өзара байланысқан қозғалыстарға бөледі. Ауа сүйектерінің синустары мұрын қуысына ашылады: жақ, маңдай және т.б. бұл синустар Мұрынның қосалқы синустары деп аталады. Олар аз мөлшерде шырышты бездері бар жұқа шырышты қабықпен қапталған. Барлық осы септумдар мен раковиналар, сондай-ақ бас сүйектерінің көптеген қосалқы қуыстары мұрын қуысы қабырғаларының көлемі мен бетін күрт арттырады. Көмей Тыныс алу түтігінің жоғарғы бөлігі-мойынның алдыңғы жағында орналасқан көмей. Көмейдің көп бөлігі сонымен қатар эпителийдің шырышты қабығымен қапталған. Көмей қозғалмалы байланысқан шеміршектен тұрады: сақина тәрізді, қалқанша безі (кадик немесе адам алмасын құрайды) және екі ожерель тәрізді шеміршек.Надгортанник прикрывает кіру гортань сәтте жұтып ас. Эпиглотит алдыңғы ұшымен қалқанша шеміршекке қосылған. Кеуде ауырсынуы кезіндегі алғашқы медициналық көмек Алғашқы медициналық көмек - бұл дәрігерлер келгенге дейін оқиға орнында зардап шеккен адамға көрсетілуі керек шаралар кешені. Алғашқы медициналық көмек оқыс оқиға болған орында зардап шеккен немесе күрт науқастанған адамға "жедел жәрдем" келгенге дейін алғашқы медициналық ем шараларын жасауды қарастырады. Алғашқы медициналық көмек жәбірленуші қандай жарақат алуына қарай көрсетіледі. Алғашқы медициналық көмек көрсету кезінде төрт негізгі ережені сақтау керек. Бұл оқиға орнын тексеру, жәбірленушіні тексеру, жедел жәрдем шақыру және жәбірленушіні қайта тексеру. Алғашқы медициналық көмек әдетте оқиға орын алғаннан кейінгі алғашқы сәттерде жасалады. Оқиға орнын тексеру. Жәбірленушінің, айналадағы адамдардың өміріне не қауіп төндіруі мүмкін екенін тексеру керек. Мысалы, ашық жатқан электр сымдары, қирандылардың құлауы, түтін немесе терең су сынды факторлар. Егер сіздің өміріңізге қауіп төнуі мүмкін болса, онда жедел жәрдем шақырып, көмек көрсетуді мамандарға қалдыру керек. Зардап шеккен адамды сабырға шақыруға тырысыңыз. Жәбірленушіні тексеру. Тыныс алу және жүрек-қантамыр жүйесінің жай-күйін тексеру керек. Егер науқас ес-түссіз жатса, оның тірі екеніне көз жеткізу қажет. Ол тыныс алған кезде кеуде тұсы қозғалады. Сондықтан алақанды науқастың кеуде тұсына қойып, оның қозғалысын бақылау қажет. Егер ол тыныс алмай жатса, оны қолдан дем алдыру керек. Егер тыныс алмай жатса, тамыр соғысын тексеру керек. Ол үшін мойындағы ұйқы күретамырын саусақпен басу қажет. Тамыр соғысы әлсіз болса, жүрек соғуын анықтау қиын болады. Мұндай жағдайда саусақпен мойынның шет жағындағы теріні басып тұру керек. Жүрек соғуы байқалмаса, жүрекке тікелей емес массаж жасап, қолдан дем алдыру керек. Кеуде қуысының ауырсынуын жедел, субакуталық және созылмалы ауырсыну деп бөлуге болады. Кеудедегі өткір ауырсыну адамның кеуде аймағында үш аптадан аз уақыт ауырғанын білдіреді, субакут - бұл үш аптадан үш айға дейінгі кезең және үш айдан асатын ауырсыну созылмалы болып жіктеледі. Омыртқаның кеуде аймағындағы ауырсыну бұлшықет функциясының бұзылуынан / миалгиядан, артқы жағындағы немесе қабырғадағы буындардың құлыптарынан және / немесе жақын нервтердің тітіркенуінен болуы мүмкін. Бір мануалды терапевт, қолмен терапевт немесе тірек-қимыл аппараты, жүйке және жүйке аурулары бойынша басқа маман сіздің ауруыңызды анықтай алады және емдеу тұрғысынан не істеуге болатындығын және өз бетіңізше не істей алатыныңыз туралы толық түсіндірме береді. Ұзақ уақыт бойы кеуде қуысының ауырсынуымен жүрмейтіндігіңізге көз жеткізіңіз, керісінше, көпшілікке мәлім терапевтпен (хиропрактор, физиотерапевт немесе қолмен терапевт) хабарласыңыз және аурудың себебі анықталды. Біріншіден, клиникалық маман омыртқаның кеуде қуысының қозғалысына немесе оның болмауына қарайтын жерде механикалық тексеру жүргізіледі. Мұнда қысым ауыруы, бұлшықет күші, сондай-ақ дәрігерге кеуде омыртқасында ауырсыну беретін нәрсені көрсететін нақты сынақтар тексеріледі. Кеудедегі арқа проблемалары болған жағдайда, кейбір жағдайларда қажет болуы мүмкін бейнелеу диагностикасы. Хиропрактор осындай рентгендік тексерулерге жүгінуге құқылы, MR, КТ және ультрадыбыстық. Консервативті емдеу әрдайым инвазивті араласуды немесе шараларды қарастырмас бұрын, мұндай ауруларға тырысу керек. Сіз алатын ем әртүрлі болады, бұл клиникалық тексеру кезінде табылғанына байланысты. Трахея және бронхтар Трахея-ұзындығы шамамен 12 см тыныс алу түтігі. Ол артқы жағынан жабылмайтын 16-20 шеміршек тәрізді жартылай сақиналардан тұрады; жартылай сақиналар дем шығару кезінде трахеяның құлдырауына жол бермейді. Артқы бөлімі кеңірдек және арасындағы аралық хрящевыми полукольцами тартылуы және бекітілуі соединительнотканной перепонкой. Трахеяның артында өңеш жатыр, оның қабырғасы тамақтың өтуі кезінде оның люменіне аздап шығады. IV-V деңгейінде кеуде омыртқалары трахея оң және сол жақ өкпеге кететін екі үлкен бастапқы бронхқа бөлінеді. Бұл бөліну орны бифуркация (тармақталу) деп аталады. Сол жақ бронх арқылы аорта доғасы бүгіліп, оң жақ артқы жағынан ашылмаған тамырмен бүгіледі. Ескі анатомистердің айтуынша, "аорта доғасы сол жақ бронхтың үстінде, ал ашылмаған тамыр оң жақта". Трахея мен бронхтың қабырғаларында орналасқан шеміршек сақиналары бұл түтіктерді серпімді және тыныш етеді, соның арқасында ауа оңай және кедергісіз өтеді. Бүкіл тыныс алу жолының ішкі беті (трахея, бронхтар және бронхиолалардың бөліктері) көп қатарлы эпителийдің шырышты қабығымен жабылған. Тыныс алу жолдарының құрылғысы кіретін ауаны жылытуды, ылғалдандыруды және тазартуды қамтамасыз етеді. Жыпылықтайтын эпителиймен шаң бөлшектері көтеріліп, жөтел мен түшкіру арқылы сыртқа шығарылады. Микробтар шырышты қабықтың лимфоциттерімен залалсыздандырылады. Жеңіл Өкпе (оң және сол) кеуде қуысында кеуде қуысының қорғауында болады. Өкпесі плеврамен жабылған. Плевра-жұқа, тегіс және ылғалды, серпімді талшықтарға бай серозды қабық, өкпенің әрқайсысын киеді. Өкпе тінімен тығыз байланған өкпе плеврасын және кеуде қабырғасының ішінен орналасқан Қабырға плеврасын ажыратыңыз. Өкпенің тамырларында өкпе плевра қабырғаға өтеді. Осылайша, әр өкпенің айналасында герметикалық жабық плевра қуысы пайда болады, ол өкпе мен париетальды плевра арасындағы тар алшақтықты білдіреді. Плевра қуысы аз мөлшерде серозды сұйықтықпен толтырылған, ол өкпенің тыныс алу қозғалысын жеңілдететін майлау рөлін атқарады. Астма (демікпе) - бронхиолдардың немесе өкпенің ауа жолдарының дерттік жағдайы, осы ауа жолдарының тарылуымен сипатталады. Бұл созылмалы ауру; демікпе адамдарда өмір бойы қосарланумен өтуі мүмкін. Демікпенің үш түрі бар: 1. тыныс алу жолдарының бітелуі. Қалыпты тыныс алуда тыныс алу жолдарының маңайындағы бұлшық ет сақиналары босаңсыған түрде болады және ауа еркін өтеді. Алайда, демікпесі бар адамдарда аллергия туындататын заттектер, қоршаған ортаның тітіркендіргіштері алу жолдарының маңайындағы бұлшық ет сақиналарының қысылуына апарады және ауа олардан еркін өте алмайды. Ауаның жеткілікті түспеуі адамда ауаның жетіспеуін туындатады, ал тарылған тыныс алу жолдары арқылы өтетін ауа ысқыратындай дыбыс шығарады, бұл ысқыратын тыныс алу ретінде белгілі. 2. Қабыну. Демікпесі бар адамдарда бронхиолдар ісінген, қызыл түсті болады. демікпенің болашақта өкпеде қандай дертті өзгерістерін туындатуы мүмкіндігінде осы қабыну едәуір роль атқарады. Сондықтан, осы қабынуды емдеу демікпесі бар адамдарда болашақ үшін өзекті саналады. 3.Тыныс алу жолдарының тітіркенгіштігі. Демікпеге шалдыққан адамдарда тыныс алу жолдары аса сезімтал келеді. олар әдетте, тозаң, жануарлардың тіршілігінің өнімдері, шаң және түтін секілді түрлі жеңіл тітіркендіргіштерге де аса жіті серпін беріп, тарылады. Демікпе кімде дамиды? Демікпе кез келген жаста дамиды, бірақ, жастарда кең таралған (40 жасқа дейін). отбасында демікпе болған адамдар оған бейім келеді. және көбінесе, аллергиясы бар және темекі шегетін адамдарда жиі кездеседі. Жалпы демікпе кез келген адамда, кез келген уақытта дамуы мүмкін. Демікпенің себебі неде? Демікпеге шалдыққан адамдарда тыныс алу жолдары аса сезімтал, қоршаған ортаның тітіркендіргіш аталатын түрлі факторларына серпін береді. Осылармен қатынас демікпенің симптомдарын қоздырады. Демікпеге шалдыққан адамдар өз ауруын бақылауға алуда белсенді қатыса алады, ол үшін демікпенің симптомдарын күшейтетін немесе ұстамасын шақыратын факторлардың организмге әсерін анықтап, азайтуы қажет. Мысалы, демікпе аллергиядан болса, оның алдын алу арқылы демікпенің де жиілігін және ауырлығын азайтуға болады. Демікпенің қандай қоздыру механизмдері жиі кездеседі Жоғарғы тыныс алу жолдарының инфекциялары. Суық тию және тұмау, бронхит (үлкен тыныс алу жолдарының инфекциялары), немесе инфекциялық синуситтер демікпенің ұстамасын шақыруы мүмкін. · Тыныс алуда түсетін аллергендер. Демікпеге шалдыққан адамдардың 80 пайызында ауа арқылы таралатын заттектерге аллергия байқалады, мысалы, ағаш тозаңы, шөптер мен бұтақтар, зеңдер, жануарлар организмінің туындылары, тарақандардың шаңды бөлшектері мен дене бөліктері. · Дәрілер. Демікпеге шалдыққан адамдар көбінесе, аспиринге және басқа қабынуға қарсы препараттарға сезімтал, мысалы, ибупрофен, напроксен, кетопрофен және бета-блокаторлар (сақина кезінде бас ауруын, жүрек ауруын, жоғары қан қысымын және глаукоманы емдеу үшін қолданылатын). Тағам өнімдері мен тағамдық қоспалар. Белгілі бір тағам өнімдерінде демікпенің симптомдарын қоздыратын заттектер болады. Дене жүктемесі. Белсенді дене жүктемесі демікпеге шалдыққан адамдардың 80 пайызында тыныс алу жолдарының тарылуының себебі болуы мүмкін. Ингалятор қолдану Жүргізу іс-әрекеті: 1. Пациентке ингалятор қолдануы туралы мәлімет беріңіз. 2. Пациентке дәрі-дәрмек туралы мәліметер беріңіз. 3. Дәрі-дәрмектің атын, сақтау мерзімін тексеріңіз. 4. Қолыңызды жуыңыз. 5. Дәрісі жоқ ингалятор баллонмен пациентке процедураны орындауын көрсетіңіз. 6. Пациентті отырғызыңыз. 7. Баллонның мундштугынан қақпағын шешіп алыңыз. 8. Аэрозолі бар баллоннын түбін жоғары қаратып аударыңыз. 9. Баллонды сілкіп шайқаңыз. 10. Терең дем шығарыңыз. 11. Баллонның мундштугын ерніңізбен ұстаңыз 12. Баллонның түбіне баса отырып ауыз арқылы терең дем алыңыз. 13. Демді 5-10 сек. ұстап қалыңыз. 14. Мунштукты ауыздан шығарыңыз. 15. Деміңізді ақырындап шығарыңыз. 16. Мундштукы зарарсыздандырыңыз. 17.Пациентке дәрі-дәрмекпен толтырылған ингалятормен процедураны өз бетімен орындауын тексеріңіз. 18. Ингалятордың қақпағын жабыңыз. 19. Қолыңызды жуыңыз. |