ЭМТнинг узгартиргич техникаси маърузаси. Ислом каримов номидаги тошкент давлат техника университети электромеханик тизимларнинг аппаратлари, элементлари узгартиргич техникаси
![]()
|
1. ИНДУКТИВ ЮКЛАНИШГА ИШЛАЙДИГАН БОШҚАРИЛМАЙДИГАН ТЎҒРИЛАГИЧЛАРНИ ҲИСОБЛАШ 1. Бир ярим даврли тўғрилагич занжирига юкланиш индуктивлик характерга эга бўлганида вентилнинг ишлаш вақти ![]() ![]() бу ерда U2 – фаза кучланишининг ҳақиқимй қиймати, В. 1.1 – масала. Бир ярим даврли тўғрилагичнинг чиқиши қисқичларига индуктивлик уланган бўлиб, U2 = 180 В, ![]() Ечими. ![]() 1.2 – масала Бир ярим даврли тўғрилагичнинг чиқиши қисқичларига индуктивлик уланган бўлиб, Ud = 80 В, ![]() 2.1 – масала Бир ярим даврли тўғрилагичнинг чиқиши қисқичларига индуктивлик уланган бўлиб, Ud = 60 В, U2 = 120 B. ![]()
Сиғимли филтрли тўғрилагичлар асосан кисик қийматдаги токларни (бир ампергача бўлган ) тўғрилашда ишлатилади. Сиғим юкланишга параллел уланади. Уланадиган сиғимнинг қиймати қуйидаги формула билан ҳисоблананади: ![]() бу ерда ![]() ![]() 2.1 – масала. Берилган бир фазали бир ярим даврли тўғрилагич U2 = 50 B ли тармоққа уланган. Юкланишдан ўтаётган тўғриланган токнинг қиймати Id = 0,005 A, тепкили коэффициенти q = 0,9 бўлган тўғрилагичнинг чиқиш қисқичларига уланадиган сиғимнинг қиймати аниқлансин. 2.2 – масала. Берилган бир фазали икки ярим даврли тўғрилагич U2 = 50 B ли тармоққа уланган. Юкланишдан ўтаётган тўғриланган токнинг қиймати Id = 0,005 A, тепкили коэффициенти q = 0,9 бўлган тўғрилагичнинг чиқиш қисқичларига уланадиган сиғимнинг қиймати аниқлансин. 2.3 – масала. Берилган бир фазали кўприк схемали тўғрилагич U2 = 50 B ли тармоққа уланган. Юкланишдан ўтаётган тўғриланган токнинг қиймати Id = 0,005 A, тепкили коэффициенти q = 0,9 бўлган тўғрилагичнинг чиқиш қисқичларига уланадиган сиғимнинг қиймати аниқлансин. 2.4 – масала. Берилган уч фазали нол схемали тўғрилагич тўғрилагич U2 = 50 B ли тармоққа уланган. Юкланишдан ўтаётган тўғриланган токнинг қиймати Id = 0,007 A, тепкили коэффициенти q = 0,9 бўлган тўғрилагичнинг чиқиш қисқичларига уланадиган сиғимнинг қиймати аниқлансин. 2.5 – масала. Берилган бир фазали бир ярим даврли тўғрилагич Ud = 50 B ли тармоққа уланган. Юкланишдан ўтаётган тўғриланган токнинг қиймати Id = 0,005 A, тепкили коэффициенти q = 0,85 бўлган тўғрилагичнинг чиқиш қисқичларига уланадиган сиғимнинг қиймати аниқлансин. 2.6 – масала. Берилган бир фазали бир ярим даврли тўғрилагич U2 = 50 B ли тармоққа уланган. Юкланишдан ўтаётган тўғриланган токнинг қиймати Id = 0,008 A, тепкили коэффициенти q = 0,95 бўлган тўғрилагичнинг чиқиш қисқичларига уланадиган сиғимнинг қиймати аниқлансин. 2.7 – масала. Берилган бир фазали бир ярим даврли тўғрилагич U2 = 50 B ли тармоққа уланган. Юкланишдан ўтаётган тўғриланган токнинг қиймати Id = 0,009 A, тепкили коэффициенти q = 0,87 бўлган тўғрилагичнинг чиқиш қисқичларига уланадиган сиғимнинг қиймати аниқлансин. 2.8 – масала. Берилган бир фазали бир ярим даврли тўғрилагич U2 = 70 B ли тармоққа уланган. Юкланишдан ўтаётган тўғриланган токнинг қиймати Id = 0,005 A, тепкили коэффициенти q = 0,95 бўлган тўғрилагичнинг чиқиш қисқичларига уланадиган сиғимнинг қиймати аниқлансин.
Қуйидаги жадвалда амалиётда ўзгармас ток электр юритмаларининг тезликларини бошқаришда кенг қўлланиладиган бошқарилувчи тиристорли тўғрилагичларнинг асосий кўрсаткичларини ҳисоблаш формулалари берилган.
3.1 – масала. Бир фазали кўприк схемали тиристорли тўғрилагичнинг бошқарув тавсифи қурилсин. Берилган маълумотлар: Тармоқ кучланишининг ҳақиқий қиймати Е2Ф = 120 В. 3.2 – масала. Уч фазали кўприк схемали тиристорли тўғрилагичнинг бошқарув тавсифи қурилсин. Берилган маълумотлар: Тармоқ кучланишининг ҳақиқий қиймати Е2Ф = 120 В. 3.3 – масала. Бир фазали нол схемали тиристорли тўғрилагичнинг бошқарув тавсифи қурилсин. Берилган маълумотлар: Тармоқ кучланишининг ҳақиқий қиймати Е2Ф = 120 В. 3.4 – масала. Бир фазали кўприк схемали тиристорли тўғрилагич учун трансформатор танлансин. Берилган маълумотлар: Тармоқ кучланишининг ҳақиқий қиймати Е2Ф = 120 В, РН = 1 кВт. 3.5 – масала. Уч фазали нол схемали тиристорли тўғрилагич учун транесформатор танлансин. Берилган маълумотлар: Тармоқ кучланишининг ҳақиқий қиймати Е2Ф = 120 В, РН = 10 кВт. 3.6 – масала. Уч фазали кўприк схемали тиристорли тўғрилагич вентилларидан ўтаётган ток, қўйилган тескари кучланиш аниқлансин. Берилган маълумотлар: Тармоқ кучланишининг ҳақиқий қиймати Е2Ф = 120 В, РН = 70 кВт. 3.7 – масала. Уч фазали кўприк схемали тиристорли тўғрилагичнинг ташқи тавсифи қурилсин. Берилган маълумотлар: Тармоқ кучланишининг ҳақиқий қиймати Е2Ф = 120 В, РН = 80 кВт . 3.8 – масала. Уч фазали нол схемали тиристорли тўғрилагичнинг ташқи тавсифи қурилсин. Берилган маълумотлар: Тармоқ кучланишининг ҳақиқий қиймати Е2Ф = 120 В, , РН = 100 кВт. 3.10 – масала. Уч фазали кўприк схемали тиристорли тўғрилагичнинг ташқи тавсифи қурилсин. Берилган маълумотлар: Тармоқ кучланишининг ҳақиқий қиймати Е2Ф = 120 В, РН = 150 кВт . |