ДӘРІС ГЛОМЕРУЛОНЕФРИТ терапия кз. Байсеит 009. жедел гломерулонефрит созылмалы гломерулонефрит Дріс жоспары Жедел гломерулонефрит

• Название: жедел гломерулонефрит созылмалы гломерулонефрит Дріс жоспары Жедел гломерулонефрит
• Дата: 08.02.2022
• Размер: 111.5 Kb.
• Имя файла: ДӘРІС ГЛОМЕРУЛОНЕФРИТ терапия кз. Байсеит 009.doc
• Тип: Документы; #355398

ДӘРІС
Тақырыбы: «ЖЕДЕЛ ГЛОМЕРУЛОНЕФРИТ

СОЗЫЛМАЛЫ ГЛОМЕРУЛОНЕФРИТ»
Дәріс жоспары:

1. Жедел гломерулонефрит

а/ анықтамасы,этилогиясы,патогенезі

б/ клиникасы,қосымша тексерістер

в/ емі

2/ Созылмалы гломерулонефрит

а/ анықтамасы,этиологиясы

б/ клиникасы

в/ асқынулары

г/ қосымша тексерістер

д/ емі

Пайданылған әдебиеттер:

1. 
   Б. Калимурзина . 1-2 томдар. 2005 ж. Ішкі аурулар.
   
2. 
   Б.Н. Айтбенбет. 2005 ж. Ішкі аурулар пропедевтикасы.
   

1. Жедел гломерулонефрит

а/ Анықтамасы: бүйрек шумақтарының диффузды (жайылмалы) 2 жақты аутоимунды аллергиялық жедел қабынуы. Көбінесе 20-40 жас аралығында ер адамдар ауырады.

Этиологиясы: Инфекция 90% жағдайда бетта гемолитикалық трептококк (ангина, баспа, тонзилит, отит, скорлатина, фаренит, фурункулез). Көбенесе ауру осы дерттерден кейін 6-20 күн арасында дамиды.

Аурудың дамуына басқа да инфекциялар әсер етеді;

а) бактериялық инфекция (пневмококк, стафилококк)

б) вирустар (гриб, аденовирус)

в) паразитттер (малерия, токсоплазма)

Жедел диффузды гломерулонефрит-кейде антигендік әсерінен де дамуы мүмкін: сарысу, вакцина, кейбір дәрілерден кейін және т.б. токсикалық заттардың әсерінен кейін.

Бейімдеуші факторлары:

Дененің тоңазуы, ылғалды ауауның әсері, ағзаның иммунды қасиетінің төмендеуі

Патогенезі: Ағзаға түскен стрептококк антигенге қарсы антиденелер пайда болады. Олар имунды комплекс құрайды, бүйрек шумағының базальді мембранасын бітейді, соның әсерінен бүйрек шумақтарының қабырғалары зақымдалып, өткізгіштігін артады. Жедел диффузды гломерулонефритте –басқа мүшелердің тамшылары да зақымдалады.

б/ Клиникасы: Жедел гломерулонефрит- белгілері аталып кеткен аурулардан кейін 2-3 аптадан кейін клиникалық белгілері п.б. негізгі шағымдары; ісіктер, әсіресе таңертеңгі уақытта беті, кейде бүкіл дене немесе қуыстарға жиналуы мүмкін. Асцит іш қуыстарында, гидроперикардиум.

Жедел гломерулонефриттің классикалық ағымында 3 синдромы болады:

1. 
   Ісі синдромы
   
2. 
   Зәр синдромы – зәрдің түсі өзгеріп, еттің жуған суындай болады-макрогемотомия, кейде микрогемотомия да байқалады. Протеинурия да кездеседі
   
3. 
   Гипертониялық синдром – яғни қан қысымы Т-ра , науқастың басы ауырады, жалпы әлсіөдік, көбінесе дистолдық қысым жоғары болып келеді. 86% жағдайда ж.г.т. клиникалық белгілері өте аз байқалады. Тек қана зәрде өзгерістер болуы мүмкін. Қан қысымы өзгеріссіз, науқастың қабақтары ісініп тұрсады, таңертеңгі уақытта. Оған көбінесе назар аудармайды.
   

Жедел гломерулонефриттің симптомы 4 топқа бөлінеді:

І. Бүйрек шумақтарының жедел қабыну синдромы: Науқастың бел бөлігі екі жақты ауырады Т-ра жоғарлайды, олигурия, анурия, қан анализінде лейкоцитоз, СОЭ жоғары, азотэмия, әсіресе мосевина мен креатинин жоғарлайды . Зәр анализінде гемотурия байқалады.

ІІ. Жүрек-тамыр синдромы: Жүрек шекарасы сол жаққа қарай ұлғаяды, брадикардия, кейде тахикардия байқалады. Аортада ІІ тонның акцентті.

ІІІ. Ісіну синдромы:

ІУ. Церебральды синдром – науқастың басы ауырады, мазасызданады, кейде ми ісінуі болуы мүмкін.

Қосымша тексерістер:

Лабораториялық:

а) жалпы қан анализінде – лейкоцитоз, СОЭ жоғары, анемия.

б) жалпы қан анализінде – протеинурия, микро немесе макрогемотруия, цилиндрурия.

в) Зимницкий тәсілімен – олигоурия, тәуліктік диурез 400-700 мл, изогипостенурия.

д) Нечипоренко тәсілімен – эритроциттің саны лейкоциттерден жоғары болады.

г) Қанның биохимиялық анализі - азотэмия, гипопротеинурия, глобинэмия

Инструментальді тексеріс:

1. 
   Көз түбін тексергенде бастапқы кезде өзгерістер болмайды. Кейіннен артериялар тарылып, веналар ұлғадя. Көру қабілеті төмендейді.
   
2. 
   Бүйрекке УЗИ жасағанда бүйрек көлемі ұлғаяды.
   

в/ Емі:

Комплексті:

1. 
   барлық науқастар неврология немесе терапия бөліміне жатқызамыз. Ауыр жағдайда төсек режимі 5-6 апта, орташа 2-3 апта, бөлме жылы болу керек.
   
2. 
   Диета сақтау № 7 стол, яғни тұзды, сұйықтарды азайту керек
   
3. 
   Тәуліктік диурезді өлшеп отыру керек
   
4. 
   Зәрдің түсін бақылау
   
5. 
   Тәуліктің сұйықтықтың мөлшері 300-500 мл. Жоғары болмау керек. Алғаш күндері тұздың мөлшері, мүлдем тежейді.
   

Этиотропты емі: антибиотиктер тағайындалады, пеницицлин, ампицилин, оксацилин

Патогенездік емі: имунды депресанттар, картико-стероидтар; гормондар-преднизолон, гидрокортизон,полькортолон т.б.

Симптоматикалық емі: Қан қысымы жоғарласа- гипотензивті препараттар капотен, каптропил, энам т.б. Ісікке қарсы мосегондық препараттар-фуросемид, гипотиазид, верошперон, урегид, диакарп. Температура жоғарлағанда- парацетамол, нурофен, диклофенак. Гемотуриялық синдромға қарсы қан тоқтататын дәрілер-дицинон, аминакапрон қышқылы. Науқас емханада 4-8 аптаға дейін емделеді, кейін диспансерлік бақылауда тұрады. 1 айда әр 10 күн сайын зәрін, қана анализін, зәр анализін, Нечипоренко әдісіні тексеру. Диспансерлік бақылауда 2-3 жыл тұрады.

2. Созылмалы гломерулонефрит.
а/ Бүйрек шумақтарының, түтікшелерінің тканьдердің иммунды қабынуымен сипататталаты-н біртіндеп нефросклерозбен бүйрек жеткіліксіздігінде әкелетін бүйректін диффузды созылмалы ауруы.Көбінесе 40ж дейінгі ер адамдар аурады 10-20%жағд жедел гломерулонефриттен кейін пайда болады.

Этиологиясы:

Жедел гломерулонефритке ұқсайды.Этиологиялық факторларға

1.инфекция (бактерия,вирус,параз)

2.эндогенді экзогенді токсикалық заттар.

б/ Клиникасы:

1.Латентті созылмалы гломерулонефрит

2.Нефротикалық созылмалы гломерулонефрит

3.Гипертониялық созылмалы гломерулонефрит

4.Аралас созылмалы гломерулонефрит

5.Гемотуриялық созылмалы гломерулонефрит

І. Латентті созылмалы гломерулонефрит:

өте жие кездесетін түрі тек зәрде өзгерістер болуы мен сипаталады. (протеин,эритроц)

Кейбір жағдайда АД жоғары ағымы жай,прогрессивті

ІІ. Нефротикалық созылмалы гломерулонефрит:

Сирек кездесетін түрі клиникасында протеинурия , ісіну диурездің азаюыгипоальбумения, гиперхолестеринимия,гиповолемия,байқалады.Созылмалы гломерулонефриттің осы түрінде кейде нефротикалық криздар байқалады:науқастың іші қатты ауырсынады,температурасы жоғары,эртема,коллапс,бүйрек веналарында тромбоз байқалады.Бұл түрге ремиссия мен рецедин тән.

Ағымы:прогресивті 1-3ж ішінде созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі дамиды.

ІІІ.Гипертониялық созылмалы гломерулонефрит:

Созылмалы гломерулонефриттің 20% құрайды.Науқастың басы айналады,көру қабілеті төмен,жүрек тұсы аурады,ентікпе байқалады.ЭКГ-да сол жақ қарыншаның гипертрофиясы,көз түбінде гипертрофияға тән ретинопатологияның белгілері кездеседі.Көбінесе бұл түрінде асқынулар кездеседі,зәрдегі өзгерістер минимальді болады.(протеинурия,эритроцетурия)

ІV.Аралас созылмалы гломерулонефрит:

Клиникасында нефротикалық пен гипертонияның синдромдар белгілері кездеседі.Бұл нефриттің классикалық түрі.Клиникасында протеинурия,олигоурия,анасаркаға дейінгі ісіну,жоғарғы цифрлі гипертензия белгілері байқалады.

V.Гемотуриялық созылмалы гломерулонефриттер 6-10% құрайды.Клиникасында тұрақты гемотурия кейде макрогемотурия белгілері болады.Ісіну мен гипертония кездеспейді.

в/ Асқынулары:

1.Созылмалы бйүрек жеткіліксіздігі

2.Созылмалы жүрек жеткіліксіздігі

3.Қатерлі қан қысымы

4.Инфекциялардың қосарлануы

г/ Қосымша тексерістер:

Лабораториялық диагностикада:

Жалпы қан аналізінде лейкоцитоз,соэ жоғары,анемия.Жалпы зәр анализінде зәр тығыздығы төмен,протеинурия,микро макро гломерулонефрия,цилиндрурия,Зимницский тәсілі түнгі диурез күндізгі диурезін жоғары,Нечипоренко әдісі эритроцит басым болады.Қанның биохимиялық анализінде мочевинаның ркеатинин жоғары болады,холестериннің деңгейі жоғары.

Инструменталді тексеріс:

ЭКГ-да сол жақ қарынша гипертрофия белгілері байқалады.Бүйрек узиында бүйрек көлемінің ұлғаюы.Соңғы сатысында нефросклероз байқалады.Рентгенологиялық тексерісте өзгерістер аз.Радиоизотопты тексерісте бүйрек шумақтарының өзгерістері кездеседі.Көз түбінде артериялар тарылып веналар кеңейеді.Көру жүйкесінде өзгерістер дайқалады.Нефробиопсия-бүйрек тканьдерін биопсияға алу.

д/ Емі:

Диета №7 А,Б Сұйықтықтар мөлшері тәулігіне 600-800мл жоғары болмауы керек.

Медикаментозды ем:

1.Этиологиялық ем:антибиотиктер

2.Патогенезді ем:а)глюкокартикоидтер емі,преднизолон 0,8гр на кг 8 аптаға дейін.Одан кейін дозасын біртіндеп төмендетеміз.б)цистост-н емдегенде гумарогиялық иммунитетті жоғарлату,келесі цистост-р қолданылады.Азатиопирин,меркаптопурин,имуран,циклофосфан,цистостатикалармен емдегенде кейде асқынулар болуы мүмкін.Лейкопения,тромбопения,анемия,агронулоцитоз.

3.Шумақ ішіндегі микроциркуляцияны жақсарту.Осы мақсатпен антикоагументпен гепарин,курантил,аспирин,трентал,ацетилсолецил қышқылы.

Симптоматикалық ем:артериялық гипертрофияда қан қысымы төмендететін дәрілер:нефидилин,каренфар,вераамия,обзидан,энам,анаприлин.Ісіну синдромына қарсы гипт,фур-д,вер-н.

4.Эферентті ем бойынша плазмаферез,гемосорбция.

5.Фитотерапия почки березы,корень лопуха,толокнянка,березевый рис,т.б.

6.Санаториялық куротты ем алдын алу диспансерлік учетқа алынады.

СОЗЫЛМАЛЫ ДИФФУЗДЫ ГЛОМЕРУЛОНЕФРИТ
Созылмалы гломерулонефрит – бүйрек шумақтарының бүйрек тіндерінің иунды қабынуымен сипатталатын, біртіндеп нефросклерозбен бүйрек жеткіліксіздігіне әкелетін диффузды және жайылмалы ауру. 40% жағдайда ер адамдар ауырады. 10-20 % жағдайда жедел гломерулонефрттен кейін дамиды. Кейбір жағдайда әйелдің жүкті кезіндегі емделмегеннен кейін нефропатияның нәтижесінде болуы мүмкін.
Этиологиясы: жедел гллмерулонефритке ұқсайды.

1. 
   инфекциялар, бактериялар, вирус , паразиттердің әсері
   
2. 
   эндогенды және экзогенды токсикалық заттардың әсері
   

Ағымы 2 дәрежеде өтеді.

1. 
   компенсациялық саты – бүйрек азот шығару қызметі толық бұзылмаған, ағымы ұзақ болып келеді. Жасырын түрде өтеді, зәрде өзгерістер болады.
   
2. 
   декомпенсациялық саты – азот шығару қызметі төмен, зәрде өзгерістер анық емес.
   

Клиникасы – бірнеше түрі болады:

1. 
   Латентті гломерулонефрит - өте жиі кездеседі. Ұзақ уақыт дамиды. 10-20 жыл ішінде зәрде өзгерістер болуымен сипатталады. (Протеинурия, эритроцитурия). Артериалды гипертензиямен ісік болмайды.
   

2. 
   Нефропатиялық гломерулонефрит – зәрде көп мөлшерде протеинурия, ісіну, диурездің азаюы анықталады, қанды гипопроеинурия, гипохолестеремия, гипованемия. Өте сирек кездесетін түрі. Кейде науқастарда нефротикалық криздар байқалады. Науқастың іші қатты ауырады, дене қызуы жоғарлайды, эретмаколлапс, бүйрек веналарының тромбозы байқалады.
   

3. 
   Гипертониялық гломерулонефрит - 20% құрайды. Негізгі клиникалық белгісі қан қысымының жоғарлауы, басы айналады, ауырады, демікпе, көруі нашар, ЭКГ сол жақ қарыншаның гипертрофиясы, көз түбінде ретино-патия белгілері байқалады. Көбінесе, бұл түрінде асқынулар кездеседі. Зәрде өзгерістер аз мөлшерде болады.
   

4. 
   Аралас гломерулонефрит – клиникада нефропатиялық пен гипертониялық белгілермен кездеседі. Клиникада протеинурия, олигоурия, анасаркаға дейін ісіну, жоғарғы цифрлі гипертензия белгілері байқалады. Бұл созылмалы гломерулонефриттің еі ауыр түрі.
   

5. 
   Гематуриялық түрі.- 6-10% жағдайда кездеседі. Клиникада тұрақты гематурия . Кейде макрогематурия байқалады. Ісіну мен гипертензия кездеседі.
   

Созылмалы гломерулонефриттің асқынулары:

1. 
   созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі. Созылмалы жүрек жеткіліксіздігі. Қатерлі қан қысымы. Инфекциялық қосарлануы
   

Қосымша тексерістер:

1. 
   Жалпы қан анализі – лейкоцитоз, СОЭ жоғары
   
2. 
   Жалпы зәр анализі – зәр тығыздығы төмен, протеинурия, макро және микрогематурия, цилиндурия
   
3. 
   Зимцницкий тәсілі – түнгі диурез күндізгі диурезден жоғары.
   
4. 
   Нечипоренко тәсілі – эритроциттер басымырақ келеді.
   
5. 
   Қанның биохимиялық анализі – Мочевина мен креатинин жоғары
   

Инструментальды тексеріс:

а) ЭКГ – сол жақ қарыншаның гипертрофиясы

б) УЗИ-бүйрек көлемі ұлғайған

Радиоизотопты тексеріс – бүйрек шумақтарының өзгерістері. Көз түбінде артерия тарылып, вена кеңейеді. Көру жүйкесінде өзгерістер байқалады.

Емі: Диета №7 сұйықтық мөлшері тәулігіне 600-800 мл жоғары болмауы керек. Тұзды, белокты шектеу
Медикамент емі:

а) этиологиялық –антибиотик

б) патогенездік емі – клюкокартикоидтар, имунодеприсанттар, имурон, азоткоприн, микроптофурин, циклофосфан. Бұл препараттар имунитетті жоғарлатады.

в) шумақ ішіндегі микроцир. Жақсарту үшін антикогулянтар: лепарин, фурактил, трентал

г) симптоматикалық емі: гипотензивті препараттар: Нифидипин, комзидон, анаприлин

д) ісінуге мочегонды препараттар

е) фитотерапия

ж) санаторлық курорттық ем

ДӘРІС
Тақырыбы: «СОЗЫЛМАЛЫ ПИЕЛОНЕФРИТ.БҮЙРЕККЕ ТАС БАЙЛАНУ.

ЖЕДЕЛ ЖӘНЕ СОЗЫЛМАЛЫ БҮЙРЕК ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІ»
Дәріс жоспары:

1.Созылмалы пиелонефрит:

а/ Анықтамасы,этилогиясы,патогенезі

б/ Клиникаы, негізгі кездесетіні синдромдар

в/ Емі

2.Бүйрекке тас байлану:

а/ Анықтамасы,этилогиясы,бейімдеуші факторлар,тастар түрлері

б/ Клиникасы

в/ Бүйрек коликасының себебі,жедел көмек

г/ Диагностикасы,емі

3.Жедел және созылмалы бүйрек жеткіліксіздігі
Пайданылған әдебиеттер:

3. 
   Б. Калимурзина . 1-2 томдар. 2005 ж. Ішкі аурулар.
   
4. 
   Б.Н. Айтбенбет. 2005 ж. Ішкі аурулар пропедевтикасы.
   

1.СОЗЫЛМАЛЫ ПИЕЛОНЕФРИТ

а/ Анықтамасы: бүйрек тостақаншалары мен табақшаның бүйрек түбекшелерінің яғни бүйрек жүйесінің басым зақымдалуымен сипатталады. Созылмалы бейспецификалық ауру. (1 жақты ауру). Көбінесе, әйел адамдар ауырады. Пиелонефрит кең тараған аурудың бірі болып саналады. Бүйрек ауруының ішінде 1-ші орын алады. Статистика бойынша әр бір адамның 1-еуі пиелонефритпен зардап шегеді.

Этиологиясы: Даму тегіне қарай пиелонефрит бұл инфекциялы ауру пиелонефритің дамуына әкелетін қоздырғыш

1. 
   Ішектің аутоинфекция (ішек таяқшасы, энтерекокк, көк іріңді таяқша, алтын-сары стафилококк)
   
2. 
   Экзоинфекция- урология, акушерия, гинекология, реанимация бөлімшесіне жатқан науқастарға несептік тексеру арқылы жұғуы
   
3. 
   Жедел ішек пиелонефрит кейін дамуы мүмкін.
   

1. 
   Аллергиялық фармакологиялық себеп шарттары бар.
   

Патогенезі: Қоздырғыш бүйрекке уреногенді, гемотогенді, лимфатогенді жолдардан түзеді. Бірақ, көбінесе инфекция негізгі түсу жолы, ол уреногенді, яғни, несеп жолына жыныс қатынасы кезінде және несеп жолына енгізетін аспаптардан түседі. Пиелонефриттің жиілігіне қарай 3 топқа бөлінеді:

1. 
   3 жасқа дейінгі балалық шақ-ол жеткізілгеннен дамиды.
   
2. 
   18-30 жас аралығы
   
3. 
   Егде кәрі жас.
   

Алдыңғы екеуінде әйел адамдар, 3-шісі көбінесе ер адамдар ауырады. Инфекция бүйрек түбекшесінен бүйрек паренхамасына дейін таралып, бүйректің қабатын зақымдаушы. Бүйрек бүрісіп, беткейлігі кедір-бұдыр байланысты көбінесе бұл ауру 1 жақты.

б/ Клиникасы: Жедел пиелонефритке созылмалы пиелонефрит ұзақ уақытқа дейін белгісіз дамиды. Дерттің белгісін, аңғармайжүреді, анда-санда бел тұсы ауырсынады, дене қызуы субфебрильді көтеріледі, дизуриялық бұзылыстар, шаршағыш .

Негізгі кездесетін синдромдар:

1. 
   Несептік және зәр бұзылу синдромдар
   
2. 
   Поллакуриялық синдром
   
3. 
   Бүйрек жеткіліксіздігі синдромы
   
4. 
   Интоксикалық синдром
   

1. 
   Несептік синдром – кейде созылмалы пиелонефрит негізгі белгісі болып саналады: лейкоцитурия, бактериоурия, протеинурия, гипостенурия, кейде микроцитурия. Пиелонефриттің латеитті түрінде лейкоциттер: бір көрініп, бір жасырынып, толуын тәрізді байланысты. Сондықтан анализді 1 рет алмай, бірнеше рет алып, және тек жалпы анализге ғана емес , Аддис -Коковский, Нечипоренко аламыз.
   
2. 
   Поллокуриялық синдромдар өршу кезінде түтікшелік шамасыздықтан гипостенуриямен бірге полиурия және поллокурия байқалады.
   
3. 
   Бүйрек жеткіліксіздік синдромы бүйректің қызметін бақылау үшін, оның әр түрлі заттарды шығару қабілетін жеке зерт. Дерттің ауыр түрінде жалпы жағдайы нашарлап, , бүйректің бүрісуі және бүйрек жеткіліксіздігі дамиды.
   
4. 
   Интоксикациялық синдромда көбінесе астениялық белгі,жұмысқа қабілеті төмендейді, тәбеті нашар, шаршағыш, дене қызуы жоғары, лейкоцитоз, басының ауруы, бірақ кейбір адамдарда дене қызуы жоғары сирек кездеседі.
   

Ағымы: 2 түрде байқалады:

1. 
   жасырын – ұзақ уақыт клиникалық белгісі білінеді
   
2. 
   қайталама – клиникалық белгісі қайталанып, асқынып тұрады.
   

в/ Емі: 2 сатыдан тұрады:

2. 
   дамуын басу
   
3. 
   рецедивке қарсы ем. Клиникалық белгісі дамыған кезде ауруханаға жатқызылып диетотерапияға көп көңіл бөлінеді.
   

1. 
   Диетаның көмегімен антибиотиктердің дәрілерінің әсерінен арттыру үшін, зәрдің РН-н өзгертеді. Зәрді қышқылдау үшін белокқа бай тағамдардан, ал сілтілендіру үшін өсімдік ағаш, сүт өсімдігін көп қолданады.
   
2. 
   Несептің ағымын күшейту арқылы бүйректегі микробты кілегейді, зиянды заттарды шығару үшін көп мөлшерде сұйықтықтар ішкізеді- тәулігіне 2-2,5 л сусындар, минералды сусындар, жеміс шырыны, мүмкін болса; қауын, қарбыз жегізеді. Артериялық гипертензия білінсе, ас тұзын шектейді
   
3. 
   Инфекцияға қарсы антибактериялды терапия жүргізіп, антибиотиктер, сульфаттар, нейтрофуран препараттар
   
4. 
   Сим. Ем: Температура жоғарласа, түсіретін дәрілер, гипотензивті препараттар, тамырды жақсарту үшін трентал, курантил егеді.
   

2.БҮЙРЕККЕ ТАС БАЙЛАНУ-

а/ Анықтамасы:созылмалы ауру бүйректе және зәр шығару жолдарында тастың пайда болуы.

Этиологиясы:

1.Зат алмасу процессінің бұзылуы

2.Нейроэндокринді жүйе қызметінің бұзылуы

3.Сұйықтықты аз мөлшерде ішу

Бейімдеуші фактор:

1.Су құрамында калий тұздары мол болса

2.Көп мөлшерде, құнарлы тамақтану

3.Тамақ құрамында А,Д витаминдер аз болса

4.Қызыл түсті виноларды көп ішу

5.Несеп жолдарының инфекциялар

6.Бүйрек жарақаттары

Тастар түрлері:

1.Ураттар, оксалаттар, фосфаттар

2.Тастардың мөлшері әртүрлі

б/ Клиникасы:ұстама аралық кезең мен ұстама түрі (бүйрек коликасы) болып бөлінеді.

Бүйрек ұстамасы тастардың мөлшеріне байланысты .

Ұсақ тастар-құм сияқты зәрмен ағып шығады,аса көп өзгерістерге әкелмейді.Кейде зәр бөлінеуі ауырсынумен сипатталады.Бүйрек тастары қозғалған кезде бел тұсы қатты ауырады,төмен қарай жыныс мүшелеріне беріледі (иррадиация).Бүйрек коликасы дамиды.Температура жоғары,зәр ауырсынып щығады.Кейде гематурия байқалады.Несеп жолдарының кілегей қабатын зақымдайды.

Пастернацкий симптомы зақымданған жағында нақтылы.Науқас беймазасызданады,терісі бозарады,суық тер шығады,құсқысы келеді құсады,олигоурия, кейде анурия (егер тас тұрып қалса) пульсі жиі, қан қысымы жоғары.

в/ Бүйрек коликасының себебі:

1.Физикалық күш түссе

2.Денесі қатты сілкінсе (машинамен, мотоциклмен, жайсыз жолмен жүрсе)

3.Қуырылған ащы тағамдар жесе

4.Көп мөлшерде сұйықтық ішсе

Жедел көмек:

1.Жылы ванна

2.Бел тұсына жылы грелка басу

3.Цистенал 20-25 тамшы

4.Спазмалитиктер, аналгетиктер

5.Көмектеспесе-наркотикалық аналгетиктер

6.Жедел түрде хирургия не болмаса реанимация бөлімшесіне жеткізу

г/ Диагностикасы:

1.Пастернацкий симптомымен тексеру

2.Жалпы зәр анализі,қан анализі

3.УЗИ,бүйрек ренгенограмма

4.Нечипоренко,Адисс-Каковский тәсілімен зәр анализі

Емі:

1.Күрделі жағдайда оперативті ем қолдану

2.Ремиссия кезінде саниториялық ем

3.Ұстама аралық кезеңде диета сақтау тағамы құнарлы витаминді әсәресе А, Д витаминдері көп,көп мөлшерде сұйықтық ішу.

3. 
   ЖЕДЕЛ ЖӘНЕ СОЗЫЛМАЛЫ БҮЙРЕК ЖЕТКІЛІКСІЗДІГІ
   

а/ Анықтамасы: бүйректің қызметі бұзылуынан азоттық шлактардың сыртқа бөлінуі бұзылған,осының әсерінен организмде бірқалыпты жағдай бұзылады,уремияға әкеледі.

Этиологиясы:

Жиі созылмалы гломерулонефриттен,пиелонефриттен кейін және бүйрек тасы ауруынан ақыр бүйректің мыжыраюына әкеледі.

Ағзадағы жиналған азоттық шлактар (мочевина,креатинин, мочевая кислота );гормондар,(инсулин,глюкагон т.б.) тері арқылы шырышты қабаттар арқылы бөліне бастайды,оларды зақымдайды.

б/ Клиникасы Терісі қышиды,құсқысы келеді.

Нерв жүйесінің зақымдалуы

Басы ауырады,айналады. Анемия белгілері.

Қан қысымы өте жоғары,әссіресе диастолдық көрсеткіші

Жүре келе бүйрек қызметі мүлдем бәсеңдейді,бұл кезеңде ісіктер кетеді,зәрдің құрамында белок азаяды.Уремия белгілері үстем болады.

Қан кету белгілері кездеседі.
Емі:

Стол 7А.Ұн, ет, жұмыртқа белогі, мол тағамдарды тежейді.

Күтімі:Углеводтар берелі.Терісін күту,ойылудың алдын-алу.Егер де уремиялық іш жүру байқалса- тазалау клизмалар жасау керек.

Асқазанды жуу.Зонд арқылы. Бұлшық еттердің дірілі пайда болады.

Гемодиализ жасау(жасанды бүйрек аппараты)

Гемодиализ- 5сағат бойы бір аптада 2-3рет жасалынады.Аурудың аяғы өлумен аяқталады.