Балалар. 9-тапсырма. Жіті ревматикалы ызба (I00I02)
 Скачать 19.47 Kb.
|
|
9-тапсырма Жіті ревматикалық қызба (I00-I02) Жіті ревматиқалық қызба (ЖРҚ) - А-стрептококкті тонзиллиттің (ангинаның) немесе жүрек-тамыр жүйесіндегі айрықша оқшауланған жалғаушы тіндердің жүйелік асқынған ауру түріндегі фарингиттің (ревмокардит), буындардың (көшпелі полиартрит), мидың (хорея) және терінің (сақина тәрізді эритема, ревматикалық түйіншектер) постинфекциялық асқынуы, (молекулярлы мимикрия феномені) адамның бұзылған жасушаларының аутоантигендеріне ұқсас кескінді қиысатын кері белсенділікпен және АГ стрептококкқа ағзаның аутоиммунды жауабына байланысты бейімделген тұлғаларда дамиды (ең алдымен жас кезде, 7-ден 15 – қа дейін) 1. ЖРБ – Кардит ,Артрит, Хорея 2.Қайталанған ревматикалық қызба - Сақина тәрізді эритема Ревматикалық түйіншектер Емделу мақсаты: • АБГС эрадикациясы. • Қабыну үдерісінің белсенділігін басу. • ЖРА қалыптасуында кардит болған пациенттердің профилактикасы. Емдеу әдісі: Дәрі-дәрмексіз емдеу: • Шектеусіз диета егер пациентті кортикостероидті терапия алмаса (егер кортикостероидті терапия алса ақуызды көбейту, калийді дәрумендерге бай, тұзды шектеу және көмірсулар диеатасы тағайындалады [10]. Дәрі-дәрмекпен емделу: А тобының b-гемолитикалық эрадикацияға бағытталған бактерияға қарсы терапия: • бензилпенициллин 50 000-100 000 БІРЛ/кг/тәу 10 – 14 күн барысында феноксиметилпенициллин 40/мг/кг/тәу 3 қабылдау 10 күн • амоксициллин 0,125-0,5 г бойынша күніне 3 рет 10 күн • амоксициллин/клавуланат 1,875 г 3 қабылдау 10 күн Пеницилин дәрілерін көтере алмайтын жағдайда антибиотиктердің ішінен біреуі тағайындалуы көрсетілген, бірінші кезекте макролидтер [4]: • азитромицин 10 мг/кг күніне 1 рет, 3 күндік курс • спирамицин 1,5-9,0 млн. МЕ күніне 10 күн • рокситромицин 5 мг/кг/тәу 2 қабылдауда 10 күн • кларитромицин 15/мг/кг/тәу 2 қабылдауда 10 күн • цефазолин 20-50-100 мг/кг/тәу • цефалексин 50-100 мг/кг/тәу 4 қабылдау 10-14 күн • цефуроксим 50-100 мг/кг/тәу бойынша күніне 3-4 рет 10-14 күн • цефтриаксон 50-100 мг/кг/тәу • цефтазидим 1-6 г/тәу – 10 күн • бактерияға қарсы терапия курсынан кейін бициллин-5 мөлшерінде тағайындалады. • 600 000-1 200 000 БІРЛ мөлшерінде – айына 1 рет немесе экстенциллин сол мөлшерде. тағайындалады. ЖРБ патогенетикалық емдеу глюкокортикоидтер мен бейстероидты қабынуға қарсы дәрілерді қабылдаумен қорытындылады: • преднизолон /метилпреднизолон белсенділіктің жоғарғы сатысында тағайындалады (40 мм/ч көп ЭТЖ өткенде) күндік мөлшерде 1- 2 мг кг-ға (20 -30- 60 мг) терапялық әсерге жеткенге дейін, 2-3 апта барысында, мөлшерлеменің артынан азаюымен (2,5 мг әр 5 – 7 күн) қабылдамауға дейін; • бейстероидты қабынуға қарсы дәрілер ацетилсалицил қышқылы 60-100 мг кг-ға, бірақ күніне 2,0 гр. артық емес, немесе индометацин 2-2,5-3 мг/кг/тәулігіне., немесе диклофенак 2-3 мг/кг/тәулігіне., немесе ибупрофен 30-40 мг/кг/тәулігіне, немесе напроксен 10-20 мг/кг/тәулігіне, немесе нимесулид 5 мг/кг/тәулігіне. Қанайналымының жетіспеушілік белгілері болғанда жүрек гликозидтері мен диуретиктер емдеу жоспарына енгізіледі: жүрек гликозидтері – дигоксин тұрақты мөлшерде 0,008-0,01 мг/кг/тәу 2 қабылдау; диуретиктер: фуросемид 1-3 мг/кг/тәулігіне 3 қабылдау өтумен/немесе спиронолактон 3,3 мг/кг/тәулігіне 2-3 қабылдау. көрсетімдер бойынша аритмияға қарсы дәрілер: пропранолол 0,25-0,5 мг/кг/стәу 3 қабылдау немесе атенолол 50-100 мг күніне үнемі немесе амиодарон 5-9 мг/кг/тәулігіне 3 қабылдау. АПФ ингибиторлары: эналаприл 2,5-5-10 мг/тәулігіне (мөлшер жеке тағайындалады) 0,3-1,0 мг/кг/тәулігіне 3 қабылдауда. Кардиометаболиялық дәрілер – карнитин хлориді 20% р-р, 10-40 тамшы бойынша – күніне 3 рет, инозин 0,4-0,8 грамм. күніне. Осымен бірге кардиометаболиялық тобынан 2 көп емес дәрілер әрі қарай ауыстырылуымен тағайындалады. Хорея болғанда этиотропты терапияға қосымша тағайындалады [2]: • фенобарбитал 10-50 мг бойынша күніне 2-3 рет, • диазепам 2,5-15 мг күніне 2-3 қабылдау, • бром - бромид натрий дәрілері 0,1-0,5г. күніне 3-4 рет, • бромкамфора 0,15-0,25 г. күніне 2-3 рет, • фенибут 0,15-0,25 г. күніне 3 рет, В тобының дәрумендер жиынтығы ішке 1 таблеткадан күніне 2-3 рет. Стационарлық деңгейде дәрі-дәрмекпен емделу: Негізгі дәрі-дәрмектердің тізімі: • бензилпенициллин 1,0 г (флакон) • феноксиметилпенициллин 250 мг (таблеткалар) • амоксициллин 500 мг (капсулалар) • амоксициллин/клавуланат 375 мг, 625 мг (таблеткалар 0,25 және 0,5 г бойынша амоксициллина және 0,125 г бойынша клавуланды қышқыл ) Пеницилин дәрілерін көтере алмайтын жағда антибиотиктердің ішінен біреуі тағайындалуы көрсетілген, бірінші кезекте макролидтер [4]: • азитромицин 125 мг, 500 мг (таблеткалар) • спирамицин 1,5 млн, 3 млн (таблеткалар) • рокситромицин 150 мг (таблеткалар) • кларитромицин 250мг (таблеткалар) • цефазолин 1,0 г (флакон) • цефалексин 250 мг (капсулалар), 2,5 г (суспензия дайындауға арналған ұнтақ) • цефуроксим 750 мг, 1,5 г (флакон) • цефтриаксон 500 мг, 1,0 г (флакон) • цефтазидим 1,0 г (флакон) • бензатина бензилпенициллин ( экстенциллин, ретарпен) 1,2млн БІРЛ, • 2,4 млн БІРЛ (флакон). Бейстероидты асқынуға қарсы құралдар: • диклофенак 50 мг (таблеткалар) • напроксен 275 мг (таблеткалар) • ацетилсалициялық қышқыл 500 мг (таблеткалар) • индометацин 25 мг (таблеткалар) • нимесулид 100 мг (ұнтақ). • ибупрофен 200 мг (таблеткалар) Глюкокортикоидтер • Преднизолон 5 мг, (таблеткалар) • Преднизолон 30 мг (ампулалар) • Метилпреднизолон 4 мг (таблеткалар). Қосымша дәрі-дәрмектердің тізімі: Диуретикалық терапия • Фуросемид 40 мг (таблеткалар) • Гипотиазид 100 мг (таблеткалар) • Верошпирон 25 мг, 50 мг (капсулалар). Тамырлық терапия: • Пентоксифиллин 2%, 5 мл (ампулалар) • Гастропротекторлар: • Омепразол 20 мг (капсулалар) Гипертензияға қарсы құралдар • Амлодипин 5 мг, 10 мг (таблеткалар) • Метопролол 50 мг (таблеткалар) Жүрек гликозидтері: • Дигоксин 0, 25 мг (таблеткалар) Аритмияға қарсы құралдар: • пропранолол 25 мг (таблеткалар) • атенолол 50 мг (таблеткалар) • амиодарон 200 мг (таблеткалар). АПФ ингибиторлары: • эналаприл 2,5 мг (таблеткалар) • каптоприл 25 мг (таблеткалар) Кардиометаболиялық құралдар: хлорид карнитині 20% р-р • инозин 0,4 г (таблеткалар) Гиперкинетикаға қарсы терапия: • фенобарбитал 0,1 г (таблеткалар) • диазепам 5 мг (таблеткалар) Седативті терапия: • натрий бромиді 0,15 (таблетка) • бромкамфорлар 150 мг (таблетка) • фенибут 250 мг (таблеткалар) Алғашқы профилактика: • жіті және созылмалы қайталанушы АБГС кезде уақытылы бактерияға қарсы терапия өткізіледі – жоғарғы тыныс алу жолдарының инфекциясы (тонзиллит мен фарингит) [3,9] Бензатин бензилпенициллин т/і жақын туыстарында және емделуші анамнезінде үнемі ӨРҚ болса, жағдайсыз әлеуметтік-тұрмыстық жағдайда тұратын болса, АБГС – инфекциясының жайылуы балаларға, мектеп алды балаларға арналған мекемелерде, мектептерде, интернаттарда, училищелерде, әскери бөлімшелерде және тағы басқаларда болғанда. Дене салмағы 25 кг-ден аз балаларға - 600 000 БІРЛ Дене салмағы 25 кг-ден көп балаларға - 1,2 млн БІРЛ жасөсперімдерге - 2,4 млн БІРЛ Амоксициллин ішке 10 күн барысында: жасөсперімдерге 0,5 г бойынша күніне 3 рет балаларға 0,25 г бойынша күніне 3 рет Феноксиметилпенициллин ішке: Дене салмағы 25 кг-нан аз балаларға – 0,125 г күніне 3 рет Дене салмағы 25 кг-нан көп балаларға – 0,25 г күніне 3 рет беталактамды антибиотиктер көтере алмау кезде тағайындалады: азитромицин 5 күн барысында 12 мг/кг күніне кларитромицин 15 мг/кг күніне 2 қабылдау рокситромицин 5 мг/кг салмақтың күніне 2 қабылдау Екіншілік профилактика: Мақсаты: қайта шабуылдың және ЖРБ болғандарда сырқаттанудың шырқауының алдын алу. Этиотропты стрептококқа қарсы терапиядан кейін стационарда қайта алдын алу басталады: Бензатин бензилпенициллині (экстенциллин, ретарпен) Жасөспірімдерге - 2,4 г Дене салмағы 25 кг-ден аз балаларға - 600 000БІРЛ Дене салмағы 25 кг-ден көп балаларға - 1,2 млн БІРЛ. Ұзақ қайта профилактика әр емделушіге жеке тағайындалады: • кардитсыз ӨРҚ болғанда (артрит, хорея), 18 жасқа дейін шабуылдан кейін 5 жылдан артық емес • жүйрек ақауынсыз ауруларға кардитпен емделушілерге - 25 жасқа дейін шабуылдан кейін 10 жылдан кем емес • Қалыптасқан жүрек ақауы бар ауруларға өмір бойы. |