КӨМЕК. шұғыл көмек. Жоспар Кіріспе
 Скачать 24.55 Kb.
|
|
Реферат Тақырыбы: Балалардағы шұғыл жағдайларда жедел көрсетілетін көмек. Жоспар: Кіріспе: Гипертермия кезінде балаға шұғыл көмек көрсету Негізгі бөлім: Балалардағы тырысу синдромы кезінде шұғыл медициналық көмек Балаларда жүрек тоқтағанда шұғыл көмек көрсету Баланың мұрнынан қан кеткендегі шұғыл көмек Қорытынды. Балалардағы гипертермия Гипертермия-балалардағы аурудың жиі кездесетін симптомы. Қазіргі уақытта гипертермия қорғаныс - компенсаторлық реакция екені белгілі, соның арқасында ағзаның ауруға иммундық реакциясы артады, өйткені: - қанның бактерицидті жоғарылауы; - лейкоциттердің белсенділігі артады; - эндогендік интерферонның өндірісі артады; - метаболизмнің қарқындылығы артады, бұл тіндерге қоректік заттардың тез жеткізілуін қамтамасыз етеді. Қызба қорғаныс реакциясы болумен қатар, оның ағзада патологиялық процестің болуын көрсететін симптом ретіндегі рөлі маңызды. Алайда, көптеген спецификалық емес Қорғаныс реакциялары (ауырсыну, қабыну, шок) сияқты, безгегі белгілі бір шектеулерге дейін өзінің қорғаныс адаптивті рөлін атқаратынын есте ұстаған жөн. Температураның біртіндеп жоғарылауымен тыныс алу және қан айналымы жүктемесінің едәуір артуы байқалады (температураның 37 °C - тан жоғары көтерілуінің әр дәрежесі үшін тыныс алу жиілігі минутына 4дем алысқа, импульс-минутына 10 соққыға артады), бұл қанға оттегінің көбеюіне әкеледі. Алайда, қандағы оттегінің мұндай көбеюі оған тіндердің қажеттілігін арттырмайды-гипоксия дамиды, ол негізінен орталық жүйке жүйесіне әсер етеді және фебрильді конвульсиялар жиі дамиды Гипертермия кезінде балаға шұғыл көмек көрсету Гипертермия кезіндегі шұғыл көмек кезеңдері баланы төсекке жатқызу, қысып тұрған киімді босату, негіздеме температураның жоғарылауы интоксикацияның белгісі ,экскурсияны жеңілдету. ГИПЕРТЕРМИЯҒА жедел көмек кезеңдері таза ауаға қол жеткізуді қамтамасыз етіңіз гипертермияның түрін анықтаңыз (ақ немесе қызғылт). Егер ақ-қызғылт түске ауысса (баланы жылытыңыз, антиспазмодикалық болып табылатын но-СПУ немесе никотин қышқылын немесе папаверинді енгізіңіз) негіздеу гипертермияда гипоксия дамиды ақ гипертермия перифериялық тамырлардың спазмымен байланысты, бұл жылу беру процесін айтарлықтай бұзады. Гипертермия кезіндегі шұғыл көмек(жалғасы) кезеңдер температура көрсеткіштеріне байланысты іс - шараларды жүргізу: А)37,0 - 37,5°C мол сусын тағайындау; Б)37,5-38,0°c физикалық салқындатуды жүргізу; В)38,0-38,5°c энтеральді түрде ыстықты түсіретін дәрілерді енгізу (панадол, парацетамол, нурофен, ыстықты түсіретін шырақтар және т.б.); Г)38,5°C және одан жоғары в/м немесе в/в литикалық қоспаны енгізу-анальгин 0,1 мл/жыл-Димедрол 0,1 мл/жыл-папаверин 0,1 мл/жыл ескерту:аспирин, Цефекон шырақтарын балаларға қолдану ұсынылмайды. Негіздеме жоғары температура литикалық түрде төмендемеуі керек. Шұғыл ауруханаға жатқызу баланы жылытыңыз (қолдар мен аяқтарға арналған жылыту жастықшалары)ішке немесе ішке/бұлшықетке арналған вазодилатор препараттары: папаверин немесе но-шпа 1 мг/кг per OS2 % папаверин ерітіндісі 1 жасқа дейін - 0,1-0,2 мл> 1 жас-0,1-0,2 мл/жыл өмір сүру. Кезеңдері: іс-шара басталғаннан бастап 20-30 минут ішінде оттегі терапиясын жүргізу үшін балада зәр шығаруға тырысыңыз 20-30 минуттан кейін термометрияны қайталаңыз қайта термометрия көрсеткіштерін ескере отырып, жүргізілетін іс-шараларды түзетіңіз гипертермия негіздемесі тіндердің оттегіне деген қажеттілігі артты 20-30 минуттан кейін жүргізілген іс-шаралардың тиімділігін бақылау температура 0,2-0,3°c төмендеуі керек. Антипиретикалық қоспа: 30-60 минуттан кейін қайталап енгізумен (қызуды түсіретін әсері болмаған кезде)50% анальгин ерітіндісі (бір жылға дейін - 0,01 мг/кг м. т., одан жоғары – 0,1 мл/өмір сүру жылы, бірақ 1,0-ден аспайтын) 2,5% пипольфен ерітіндісі (бір жылға дейін - 0,01 мл/кг м. т., одан жоғары – 0,1-0,15 мл/өмір сүру жылы) Балалардағы тырысу синдромы кезінде шұғыл медициналық көмек Эндо– немесе экзогенді факторларға қайталамалы тырысу ұстамасы ретінде көрінетін — бұлшықеттердің кенеттен еріксіз жиырылуы (дірілдеу, жыбырлау, еріксіз қимылдар, тремор и т. б.), көбінесе естің бұзылуымен жүретін жүйке жүйесінің бейспецификалық реакциясы. Эпилептикалық тырысу кезіндегі шұғыл көмек Диагностикалық шаралар Есі Ұстама уақыты және түрі Артериялық қан қысымы Тыныс алу жиілігі Пульс Температураны қадағалау Неврологиялық қарау- жалпы милық,ошақты менингиальды симптомдарды анықтау, баланың ақыл-есімен ,сөйлеуінің даму деңгейін анықтау. Эпилептикалық тырысу кезіндегі шұғыл көмек 1. Пациентті бүйірімен жатқызу;тырысу кезінде басын соғылудан қорғау; 2. Таза ауамен қамтамасыз ету (түймесін ағыту,терезе ашу); 3. Оксигенотерапия; 4. Диазепам 0,5% 0,05 мл/кг (0,25 мг/кг) б/е ил т/і; 5. РД 3-6 ай - 0,5 мл;6 ай-2л;0.5-1 мл;2л-ден аз:1.5-2 мл; Балаларда РД 2 мл-ден аспау керек.Тәуліктік максимальді доза 40 мг-нан аспау керек. 6. Вальпроев қышқылы 5 мл №5 100 мг/мл – 2 мл/кг т/і струйно. Одан соң т/і тамшылы 6 мг/кг/час, әр 400 мг-ды 500 мл 0,9% натрий хлорид немесе 20% декстроза ерітіндісінде еріту ; 7. при нарушении сознания для предупреждения отека мозга или при гидроцефалии или гидроцефально-гипертензионного синдрома назначают лазикс 1–2 мг/кг и преднизолон 3–5 мг/кг внутривенно или внутримышечно Балаларда жүрек тоқтағанда шұғыл көмек көрсету баланың басын қатты шалқайтуға болмайды, себебі олардың жіңішке тыныс жолдарынан ауаның өтуі қиындайды. Сондықтан баланың басын иегінен жоғары көтеріп шалкайтады; ӨЖЖ – 1 жасқа дейінгі балада “ауыздан мұрынға”, “ауыздан ауызбен мұрынға” ал одан ересек балаға “ ауыздан ауызға” жүргізіледі; ал аппарат аркылы жүргізілетін ӨЖЖ жақ маскасы немесе Амбу капшығы аркылы жүргізіледі; 1 жаска дейінгі сəбиде: жүрекке жанама массаж бір саусакпен ғана жүргізіледі, қалған саусақтары аркасында орналасады; массаж жасайтын нүкте- екі емізікше арасына жүргізілген сызықтан, бір қиғаш саусақ төмен орналасады; компрессия терендігі төстен омыртқаға қарай 1 -2 см -ге ығысады, жиілігі минутына 100-120 рет; ал 8 жас-тан аскан балаларда жүрекке жанама массаж ерессктсрі жасағандай жүргізіледі, компрессия тереңдігі 2,5 -3,5 см, жиілігі минутына 80-100 рет. Жедел жəрдем көрсету Жылдам дефибрилляция жасауға мүмкіндік болмаған ксзде: -Прекардиалды соққы; əссрі жоқ болса – кідіртпей Жүрек өкпелік реанимация бастау, мүмкіндігінше тез дефибрилляция жүргізу керек; 2. ЖЖМ компрессиясы мен декомпрессиясынын қатынасы 1:1 қатынасында, минутына 90 реттік жиіліктен жүргізу; 3. ӨЖЖ (өкпені жасанды желдендіру) əдісі (компрессия/ тыныс беру 5:1, ал бір дəрігер болса 15: 2 катынасымен) тыныс алу; өткізгшгппн қамтамасыз егу керек -100% оттегіні қолдану; кеңірдекке интубация жасау (30 сек. ұзартпай); 4. Орталық немесе перифериялық көктамырларға катетер кою; 5. Жүрек өкпелік реанимация жүргізу барысында, 1 мг адреналинді ор 3-5 минутта көктамырга енгізу; 6. Мүмкідігінше дефибрилляцияны ерте бастау 200ДЖ -əсері болмасадефибрилляция – 300 ДЖ; əсері болмаса- дефибрилляция – 360 ДЖ; əсері болмаса- дсфибрилляция – 7-ші нупктте көрсетілгсндей етіп жүргізу; 7. Мына тізбе бойынша жүргіземіз: дəрігер- жүрек массажы жəне ЖӨР, 30-60 секунд өткен соң – дефибрилляция – 360 ДЖ; лидокаин 1,5 мг/кг – дефибрилляция – 360 ДЖ; əсері жоқ болса- 3-5 минуттан соң лидокаин иньекциясын сол мөлшердедефибрилляция – 360 ДЖ; əсері жок болса- орнид 5 мг/кг – дефибрилляция – 360 ДЖ; əссрі жок болса- 3-5 минутгаи соң орнид иньскциясын 10 мг/кг қайталау мөлшерде- дефибрилляция – 360 ДЖ – əсері жоқ болсановокаинамид 11 ( 17 мг/кг) – дефибрилляция – 360 ДЖ; əссрі жоқ болса- магний сульфаты 2г – дефибриляция- 360 ДЖ; разрядтар арасындағы үзілістерде, ӨЖЖ мсн ЖЖМ қайталап отыру керек; Баланың мұрнынан қан кеткендегі шұғыл көмек Мұрыннан қан кету – жарақатсыз қан ағудың кең тараған нұсқасы. Мұрыннан қан ағу мұрын жолдарының шырышты қабықтарының елеусіз зақымдануының салдары (мысалы, ол құрғағанда), сондай-ақ қан тамырларының зақымдануымен және қанның ұю жүйесінің ауытқуымен бірге жүретін ішкі ағзалардың елеулі кеселдерінің білінісі болуы мүмкін. Жиі қайталанатын мұрын қанауы – тексерілуге және дәрігерге көрінуге басты себеп. Шұғыл көмек - баланы отырғызу, иықтарын алға сәл еңкейту; - мұрындарын саусақпен 10 минут қысу; - мұрын белдеуіне суық қою; - ауызын салқын сумен шайдыру; - егер 10 минуттен соң мұрынның қанауы тоқтамаса, оны тағы 10 минутке қысу; - мұрынды 10 минут қайта қысқаннан кейін де жалағасатын қан кету медициналық көмекке жедел жүгінуді талап етеді. Мұрын қанағанда баланың мыналарды істемеуіне тырысу керек: - қозғалмау; - сөйлемеу; - жөтелмеу; - сіңбірмеу; - мұрынын шұқымау; - қанды ішке жұтпау. Мұрыннан қан кеткенде бала одан кейін 1-2 сағат ауызымен дем алуы қажет. Профилактика - мұрын жолдарының шырышты қабығының кебуінің алдын алу: таза салқын ылғалды ауа (әсіресе жатын бөлмеде). Оңтайлы температура – 18-20оС, салыстырмалы ылғалдылық – 50-70 процент. - мұрын жолдарын тұзды ерітінділермен (мысалы, физиологиялық ерітіндімен) ылғалдау. Баланы мұрынға дұрыс гигиеналық күтім жасауға үйрету (мұрынды шұқу емес, бет орамалды қолдану). - қиындаған дефекацияда күшену мұрыннан қайта қан кетуге жетелеуі мүмкін. Сол себепті дәрігермен іш өткізетін дәріні қолдану бойынша кеңесіңіз. Қорытынды: Жалпы қорытындылай келе әрбір жауапкершілігі бар немқұрайлы емес адам осындай жағдайда нестеу керегін балаға қалай көмек беру керектігі білуі керек деген ойдамын.Әрбір балалы отбасыда осындай жағдай орын алғанды ең бірінші нестеу керектігін білсе димін.Себебі бала ол ертеңгі болашақ.Ертеңбі болашағымызға сенімді болумыз үшін балалардың денсаулығын сақтай білейік. |