1Шамалар арасындағы тәуелділіктердің берілу тәсілдері.Нұсқа2. Кнделікті трмыста, техникада бір шаманы сан мні екінші шаманы сан мніне туелді бола ма

• Название: Кнделікті трмыста, техникада бір шаманы сан мні екінші шаманы сан мніне туелді бола ма
• Анкор: 1Шамалар арасындағы тәуелділіктердің берілу тәсілдері.Нұсқа2.pptx
• Дата: 03.05.2023
• Размер: 472.22 Kb.
• Имя файла: 1Шамалар арасындағы тәуелділіктердің берілу тәсілдері.Нұсқа2.pptx
• Тип: Документы; #1104928

Күнделікті тұрмыста, техникада бір шаманың сан мәні екінші шаманың сан мәніне тәуелді бола ма?

Мысал келтіріңіз.

Есеп.

Велосипедтің доңғалағы 1 рет айналғанда 1,8 м қашықтыққа барады.

• Велосипедтің доңғалағы 2 рет, 3 рет, 4 рет айналғанда қандай қашықтыққа барады?
• Велосипедтің доңғалағының айналым санын п әрпімен белгілеп, оның өтетін қашықтығын s (метр есебімен) әрпімен белгілесек, осы шамалар (қашықтық пен айналым саны) арасындағы тәуелділікті қалай жазуға болады?

Шамалар арасындағы тәуелділіктердің берілу тәсілдері: аналитикалық, (формула арқылы), кестелік, графиктік тәсіл

Оқу мақсаттары:

6.5.2.5 шамалар арасындағы тәуелділікке

есептер шығару;

Бағалау критерийлері:

Оқушы: берілген функциядағы тәуелсіз айнымалыны және тәуелді айнымалыны атайды; функционалды және функционалды емес тәелділікті ажыратады; тура пропорционалдықты қолданып, есеп шығарады.

Машина бір қалыпты жылдамдықпен 70 км/сағ

жолда жүріп келеді. Машина t сағ уақыт ішінде

жолды өтті. S = 70 · t км.

Кез-келген уақытта өткен жолды есептеу оңай:

Егер t = 1, онда

Егер t = 1,5, онда

Егер t = 3, онда

S = 70 · 1 = 70

S = 70 · 1,5 = 105

S = 70 · 3 = 210

S = 70 · t

Тәуелді айнымалы

ФУНКЦИЯ

Тәуелсіз айнымалы

АРГУМЕНТ

• Функция дегеніміз не?

Бір шаманың әрбір мәніне екінші шаманың бір ғана мәні сәйкес болатын шамалар арасындағы тәуелділік функция деп аталады

Мұны еске сақтайық

2. Аргумент деп қандай айнымалыны айтады?

Тәуелсіз айнымалы аргумент деп аталады.

3. f(3)=9 жазылуындағы аргументтің, функцияның мәндерін атаңдар?

Мұндағы 3 – аргумент, 9 – функция.

Тапсырма 1.

x	0	1	2	3	4
y	5	0	3	2	3

x	-2	1	-2	0	3
y	5	4	9	-9	7

x	-3	2	4	-3	-4
y	1	2	-5	4	-9

x	4	5	8	9	11
y	3	4	8	6	7

3

2

4

1

Кестелердегі тәуелділіктің қайсысы функционалды және функционалды емес:

Тапсырма 1.

Жауабы:

Функционалды

Функционалды емес

x	0	1	2	3	4
y	5	0	3	2	3

x	-2	1	-2	0	3
y	5	4	9	-9	7

x	-3	2	4	-3	-4
y	1	2	-5	4	-9

x	4	5	8	9	11
y	3	4	8	6	7

1

4

2

3

Тапсырма 2.

Графиктердің қайсысы функционалды және функционалды емес:

Жауабы: а, с – функционалды; b – функционалды емес.

Тапсырма 3.

Функционалды және функционалды емес тәуелділікті анықта:

• (-2;3), (-5;3), (4;6), (6;5)
• (5;-3),(4;-3), (5;2),(7;1)
• (0;0),(-1;1),(1;1),(-2;4)

4. (-1;4),(-2;0),(0;4),(-2;8)

Жауабы: 1,3 – Функционалды; 2,4 - функционалды емес

Тапсырма 4.

Төмендегі суреттердің қайсысы A жиыны элеметтерінің B жиыны элементтеріне тәуелділігін көрсетеді.

Жауабы: 1,2 – Функционалды; 3,4 - функционалды емес

Бір айнымалының екінші айнымалыға тәуелділігі функционалды тәуелділік немесе функция деп аталады.

Қарастырылған мысалдарда тәуелсіз айнымалының әрбір мәніне тәуелді айнымалының бір ғана мәні сәйкес келеді.

Егер у айнымалысының х айнымалысына тәуелділігі функция болса, онда бұл қысқаша былай жазылады: у = f(x). f(x) символы х-ке тең аргумент мәніне сәйкес келетін функцияның мәнін білдіреді.

f(x)=3x+5 функциясы үшін:

а) f(2); f(0); f(-4); мәндерін тап.

б) аргументтің мәні 0,3-ке тең f(x)=3x+5 функциясының мәні 6-ға тең деген тұжырым дұрыс па ?

в) y=0,5x+6 функцияның мәні 3,5-ке тең, аргументтің мәнін табыңдар

Тапсырма 4.

Жауабы: а) f(2)=3+5=11; f(0)=3+5=5; f(4)=3+5= -7.

 

б) Дұрыс емес. f(0,3)=3 +5= 5,9; 5,9

 

в) 3,5 = 0,5x+6; 0,5х = - 2,5; х= - 5

Тест тапсырмалары

(kahoot)

Мына сілтеме арқылы ойынды онлайн режимінде ойнай аласыз (getkahoot.com сайтында тіркелген пайдаланушылар үшін):

https://play.kahoot.it/#/?quizId=3189695d-d725-4204-a9dd-2449c232871b