Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі
| Тақырып/Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі мазмұны
| Оқыту мақсаты
| Сағат саны
| Мерзімі
|
1-тоқсан
|
11.1.А
Ароматты қосылыстар қатары
(8сағ)
| Бензол молекуласының құрылысы.
Лабораториялық жұмыс №8 «Бензол және толуол молекуласының моделін құрастыру»
| 11.4.2.12- бензол молекуласының құрылымын түсіндіру;
|
|
|
Бензол және оның гомологтарын алу
| 11.4.2.13- бензол және оның гомологтарын алу реакцияларын құрастыру;
|
|
|
Бензол және оның гомологтарының химиялық қасиеттері.
Практикалық жұмыс №5 «Ароматты қосылыстарға тән реакциялар»
| 11.4.2.14- электрондардың делокализациясы тұрғысынан бензол молекуласындағы байланыстардың түзілу және үзілу энергиясын түсіндіру;
11.4.2.15- бензол және оның гомологтарына тән қосылу реакцияларының теңдеулерін құрастыру;
11.4.2.16- бензолды нитрлеу және галогендеу реакциясының механизмін түсіндіру;
11.4.2.17- органикалық қосылыстар синтезі үшін бензол реакциясының маңыздылығын түсіндіру;
11.4.2.18- толуол молекуласындағы атомдардың өзара әсерлесуін түсіндіру;
|
|
|
11.1.В. Циклді қосылыстардың номенклатурасы және изомериясы
(10сағ)
| Ароматты және гетероциклді қосылыстар үшін
IUPAC номенклатурасы
| 11.4.2.1 Теориялық және қолданбалы химияның халықаралық одағы номенклатурасы бойынша циклді, ароматты және гетероциклді қосылыстарды атау;
|
|
|
Ассимметриялық көміртегі атомы.
Кеңістіктік изомерлер
| 11.4.2.2 -геометриялық изомерлердің (E-Z) құрылымдық формуласын құрастыру;
11.4.2.3 -қосылыстардағы ассимметриялық көміртегі атомын анықтау;
11.4.2.4 -хиральдік құбылысын түсіндіру;
|
|
|
Оптикалық изомерлер
| 11.4.2.5 -оптикалық изомерлердің құрылымдық формуласын құрастыру;
11.4.2.6- «оптикалық белсенділік», «энантиомер», «рацемат» ұғымдарын түсіндіру;
|
|
|
11.1.С.Карбонилді қосылыстар
(12сағ)
| Карбонильді қосылыстардың құрылысы және номенклатурасы
Альдегидтер және кетондардың алынуы
Альдегидтер және кетондардың тотығу, нуклеофильді қосылу реакциялары.
Практикалық жұмыс №3 «Альдегидтерді алу және олардың қасиеттерін зерттеу»
Карбон қышқылдарының
қасиеттері.
Лабораториялық жұмыс №5 «Карбон қышқылының алынуы және қасиеттері»
Этерификация
реакциясы.
Күрделі эфирлер және сабын.
Практикалық жұмыс №4 «Күрделі эфирлердің алынуы және қасиеттері»
Майлар. Майлардың құрылысы мен қаси- еттері 11.4.2.11 Майлардың құрамы мен құрылысын білу
| 11.4.2.1- альдегидтер және кетондардың функциональды топтарының құрылысын білу;
11.4.2.2- альдегидтер және кетондардың құрылымдық формулаларынқұрастыру және оларды Теориялық және қолданбалы химияның халықаралық одағы бойынша атау;
11.4.2.3- альдегидтер және кетондарды алудың түрлі әдістерін түсіндіру;
11.4.2.4- альдегидтер және кетондарды тәжірибе жүзінде анықтау;
11.4.2.5- альдегидтер және кетондардың тотығу және тотықсыздану өнімдерінің реакция теңдеулерін құрастыру;
11.4.2.6- альдегидтер және кетондардың нуклеофильді қосылу реакциясына мысалдар келтіру;
11.4.2.7 -карбон қышқылдарының физикалық қасиеттерін және алыну жолдарын түсіндіру;
11.4.2.8- карбон қышқылдарының химиялық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру;
11.4.2.9 -этерификация реакциясының механизмін сипаттау;
11.4.2.10 -карбон қышқылдары, күрделі эфирлер, сабын, синтетикалық жуғыш заттар және биодизельді отындардың қолданылу аймағын атау;
11.4.2.11 Майлардың құрамы мен құрылысын білу
|
|
|
2-тоқсан
|
|
11.2.А.
Аминдер және аминқышқылдары
(12сағ)
| Аминдердің жіктелуі және номенклату- расы.
№4 зертханалық тәжірибе «Аммиак және аминдер молекуласының модельде- рін құрастыру»
| 11.5.1.1 аминдердің жіктелуін және номенклатурасын атау;
11.5.1.2 аммиак және аминдер құрылымын салыстыру
|
|
|
Аминдердің физикалық, химиялық қаси- еттері және алынуы.
| 11.5.1.3 аминдердің физикалық қасиеттерін түсіндіру;
11.5.1.4 аммиак, аминдер және анилиннің негіздік қасиеттерін салы- стыру;
11.5.1.5 нитрилдерді тотықсыздандыру арқылы және галогеналкандар- дан нуклеофильді орынбасу реакциялары арқылы аминдердің түзілу механизмін сипаттау;
11.5.1.6 нитроқосылыстарды тотықсыздандырып анилин алу реакция- сы теңдеуін құрастыру
|
|
|
Аминқышқылдар: құрамы, құрылысы, биологиялық ролі
№5 зертханалық тәжірибе «Аминқышқы- лы молекуласының модельдерін құрас- тыру және ассиметриялы көміртегі атом- дарын анықтау»
| 11.5.1.7 аминқышқылдардың жүйелі және тривиальді аталуын атау;
11.5.1.8 аминқышқылдардың құрамын, құрылысын сипаттау;
11.5.1.9 алмастырылатын және алмастырылмайтын аминқышқылдар- дың биологиялық ролін түсіндіру
|
|
|
Аминқышқылдар қасиеттері.
№6 зертханалық тәжірибе «Аминқыш- қылдар қасиеттері»
| 11.5.1.10 аминқышқылдардың биполярлы иондар түзу қабілетін түсін- діру;
11.5.1.11 аминқышқылдардың екідайлылығын тәжірибе жүзінде дәлел- деу
|
|
|
Пептидтік байланыс. Ақуыздың түзілуі
| 11.5.1.12 α-аминқышқылдардан ақуыздар алу кезінде пептидтік байла- ныстардың түзілуін түсіндіру;
11.5.1.13 ақуыздар гидролизнің реакция
теңдеуін құрастыру
|
|
|
11.2.B Тірі ағза химия- сы (12сағ)
| Көмірсулар: глюкоза, фруктоза, рибоза, дезоксирибоза, сахароза, крахмал және целлюлоза
| 11.5.1.14 глюкоза, фруктоза, рибоза, дезоксирибоза, сахароза, крахмал және целлюлозаның молекулаларының сызықты және циклді форма- сын құрастыру
|
|
|
Құрылысы, қасиеттері және қолданылуы.
№7 зертханалық тәжірибе «Альдегидо- спирт ретінде глюкозаның химиялық қа- сиеттері. Крахмалға сапалық реакция»
| 11.5.1.15 глюкозаның функционалдық топтарын тәжірибе жүзінде анықтау;
11.5.1.16 глюкозаның спирттік, сүт қышқылды, май қышқылды ашу реакцияларының теңдеулерін құрастыру;
11.5.1.17 крахмалға сапалық реакция жүргізу;
11.5.1.18 сахароза, крахмал, целлюлозаның гидролиз өнімдерін атау;
11.5.1.19 крахмал және целлюлозаның құрылысын, қасиеттерін салы- стыру
|
|
|
Ақуыздар.
Ақуыз молекулаларының құрылымы
| 11.5.1.20 өмір үшін ақуыздардың ролін сипаттау;
11.5.1.21 ақуыздың бірінші, екінші, үшінші реттік құрылымдарын ажырату;
11.5.1.22 ақуыздың әр түрлі құрылымдарының пішінін анықтайтын факторларды атау;
11.5.1.23 ақуыз қасиеттерінің аминқышқылдардың сапалық және сан- дық құрамына тәуелділігін сипаттау
|
|
|
| Полипептидтер құрылымын анықтау.
Практикалық жұмыс №1 «Денатурация және ақуыздардың түсті реакциялары»
| 11.5.1.24 гидролиз реакциясы бойынша берілген деректер негізінде по- липептидтің құрамын анықтау;
11.5.1.25 ақуызға сапалық реакцияларды тәжірибе жүзінде жасау;
11.5.1.26 ақуыздардың денатурациясы реакциясын тәжірибе жүзінде жасау
|
|
|
Ферменттер ролі және қолданылуы
| 11.5.1.27 «құлып және кілт» моделі тұрғысынан ферменттердің әреке- тін және ферментативті катализ процесін түсіндіру;
11.5.1.28 ингибирлі бәсекелестікті түсіндіру
|
|
|
дезоксирибонуклеин қышқылының құры- лымы.
№8 зертханалық тәжірибе «дезоксирибо- нуклеин қышқылының моделін жасау»
Аденозинтрифосфат және энергия
Биологиялық маңызды металдар
Қоршаған ортаның ауыр металдармен ла- стануы
Ауыр металдардың ақуызға әсері.
| 11.5.1.29 дезоксирибонуклеин және рибонуклеин қышқылының құры- лымы моделін сипаттау;
11.5.1.30 дезоксирибонуклеин қышқылының молекуласындағы ақуы- здың біріншілік құрылымын кодтау жүйесін түсіндіру
11.5.1.31 аденозинтрифосфат гидролизі құрылымын және сызбасын құрастыру
11.5.1.32 биологиялық маңызды металдар: темір, магний, кальций, ка- лий, натрийдің рөлін бағалау
11.5.1.33 қоршаған ортаның ауыр металдармен ластану көздерін атау
11.5.1.34 ауыр металдардың тірі ағзаға уытты әсерін түсіндіру
|
|
|
11.2.С Синтетикалық полимерлер
(12сағ)
| Жоғары молекулалы қосылыстар химиясының негізгі ұғымдары
| 11.4.2.19- «мономер», «құрылымдық» «буын», «олигомер», «полимер», «полимерлену дәрежесі» негізгі ұғымдарын білу;
|
|
|
Полимерлену реакциясы
Лабораториялық жұмыс №9
«Полимерлену реакциясы»
| 11.4.2.20- полимерлену реакциясы теңдеулерін құрастыру;
|
|
|
Поликонденсация реакциялары: полиамидтер мен полиэфирлер
| 11.4.2.21- поликонденсация реакциясы теңдеулерін құру;
11.4.2.22 -поликонденсация реакциясы негізінде алынатын полимерлер гидролизденіп, биологиялық ыдырай алатынын түсіну;
|
|
|
Пластиктердің
қолданылуы және қоршаған ортаға әсері.
Практикалық жұмыс №2 «Пластмассаларды және талшықтарды тану»
| 11.4.2.23 -полиэтилен, полипропилен, полистирол, тефлон, поливинилхлорид, полиметилметакрилат, полиэфир, фенолформальдегид шайыры және олардың негізінде алынған пластмассалардың қасиеттерін, қолдану аймағын атау;
11.4.2.24 -пластмасса және талшықтарды тәжірибе жүзінде анықтау;
11.4.2.25 -қоршаған ортаға пластиктер өндірісінің және қолданысының әсерін талдау;
11.4.2.26 -полимерлерді утилизациялау процесін сипаттау;
|
|
|
3-тоқсан
|
11.3.А Органика-лық синтез
(10сағ)
| Органикалық қосылыстардағы
негізгі функционалдық топтар.
Лаборатриялық жұмыс №17 «Органикалық заттарға сапалық реакциялар»
| 11.4.2.42- сапалық реакциялар көмегімен функционалды топтарды анықтау;
11.4.2.43 -физикалық және химиялық сынақ көмегімен қосылыстарды анықтау
11.4.2.44- физикалық және химиялық қасиеттері бойынша заттарды анықтауға арналған есептер шығару;
|
|
|
Органикалық заттардың генетикалық байланысы. Практикалық жұмыс №10 «Тізбекті айналымдағы заттарды тану»
Практикалық жұмыс №11 «Экспериментальды есептер шығару»
| 11.4.2.45- органикалық қосылыстардың негізгі кластарының генетикалық байланысын сипаттау;
11.4.2.46- қарапайым органикалық синтезді жүргізе алу және түзілген өнімнің шығымын бағалау;
11.4.2.47- органикалық заттардың генетикалық байланысы негізінде өзгерістер тізбегін құрастыру;
|
|
|
11.3B
14-топ эле- менттері (8сағ)
| 14 (ІV)топ элементтері қасиеттерінің өзгеруі
| 11.2.1.1 14 (ІV) топ элементтерінің физикалық және химиялық қасиет- терінің өзгеру заңдылықтарын түсіндіру
|
|
|
| 14(ІV) топ элементтері және олардың қо- сылыстарының химиялық қасиеттері.
№10 зертханалық тәжірибе «Қорғасын, қалайы және олардың қосылыстарының химиялық қасиеттері»
| 11.2.1.2 14 (ІV) элементтерінің және олардың қосылыстарының химия- лық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру;
11.2.2.1 параллель жүретін реакциялар теңдеулері бойынша есептер шығару
|
|
|
| Әр түрлі тотығу дәрежелерін көрсететін 14 (ІV) -топ элементтері оксидтерінің қа- сиеттері
| 14 (ІV) топ элементтерінің +2 және +4 тотығу дәрежелі оксид- терінің қасиеттерін түсіндіру; 14 (ІV) топ элементтерінің сулы ерітіндідегі +2 және +4 то- тығу дәрежелі қосылыстардың салыстырмалы тұрақтылығын болжау
|
|
|
| Жай заттардың табиғатта таралу түрлері және алыну әдістері
| 14 (ІV) топ элементтерінің жай заттары және химиялық қосы- лыстарының алыну әдістерінің реакция теңдеулерін құру; 14 (ІV) топ элементтерінің және оның қосылыстарының тара- луы және қолданылуы туралы мәліметтерді талдай білу
|
|
|
11.3.C Азот және күкірт
(10сағ)
| Азот молекуласы құрылысының ерекше- ліктері мен қасиеттері
| 11.2.1.7 азот молекуласының химиялық белсенділігінің төменділігін түсіндіру
|
|
|
Аммиак және аммоний тұздары.
№11 зертханалық тәжірибе «Аммоний ионына сапалық реакция»
| аммоний ионындағы байланыстардың түзілу механизмін ажы- рату;
газ тәрізді аммиактың және оның сулы ерітіндісінің химия- лық қасиеттерін сипаттайтын реакция теңдеулерін құрастыру
|
|
|
| Аммиакты өнеркәсіпте алу
| 11.2.1.10 аммиакты өнеркәсіпте өндірудің (Габер процесі) ғылыми принциптерін түсіндіру
|
|
|
| Азотты тыңайтқыштардың өнеркәсіптік алынуы
| 11.2.1.11 азот тыңайтқыштары өндірісі үдерісінің химизмін түсіндіру
|
|
|
| Азот оксидтері және нитраттарының қор- шаған ортаға экологиялық әсері
| 11.2.1.12 азот оксидтерінің атмосфераға, нитраттардың топыраққа және су ресурстарына әсерін талдау;
11.2.1.13 азот қосылыстарының қоршаған ортаға әсерін азайту мәселе- лерін шешудің жолдарын ұсыну
|
|
|
| Күкірттісутек және сульфидтер
| күкіртсутектің тотықсыздандырғыш қасиеттерін түсіндіру; сульфид ионын тәжірибе жүзінде анықтау
|
|
|
| Күкірт диоксиді және қышқыл жаңбыр- лар.
Тағам өнеркәсібінде күкірт диоксидін қолдану.
Көрсетілім №1 «Күкірт және азот қыш- қылдарының тотықтырғыш қасиеттері»
| атмосфераның күкірт диоксидімен ластану көздерін атау және қышқыл жаңбырдың түзілу мәселелерін сипаттау; тағам өнеркәсібінде күкірт диоксиді қолданылу аймағын атау;
11.2.2.2 тізбектеле жүретін реакция теңдеулері бойынша есептер шы- ғару
|
|
|
| Күкірт қышқылын алудың контакт әдісі
| күкірт қышқылын жанасу әдісімен алу процесін түсіндіру; күкірт қышқылын өнеркәсіптік өндірудің ғылыми прин- циптерін түсіндіре алу; күкірт қышқылының қолданылу аймағын атау;
11.2.2.3 олеумнің түзілуіне және сұйытылуына есептер шығару
|
|
|
11.3D Қыш-
қыл және негіз ерітін- ділері (10сағ)
| Қышқыл-негіздік теория
| 11.3.4.1 Аррениус, Льюис және Бренстед-Лоури теорияларын және олардың қолдану шектерін сипаттау
|
|
|
| Судың иондық көбейтіндісі. Сутектік көрсеткіш
| судың иондық көбейтіндісін білу; сутектік көрсеткішті -log[H+] ретінде түсіну және ерітіндінің рНін концентрацияға [Н+] және кері түрлендіру; күшті қышқыл және күшті негіздің pHін есептеу
|
|
|
| Буферлі ерітінділер
| буферлі ерітінділердің әсер ету принципін түсіндіру; буферлі ерітінділердің қолдану аймағын атау
|
|
|
| Қышқыл және негіздер күші. Диссоциа- циялану дәрежесі. Оствальдтың сұйылу заңы
| әлсіз қышқылдар мен негіздердің сулы ерітіндіде диссоциаци- ялануын түсіндіру; әлсіз қышқылдар мен негіздердің диссоциациялану константа- сының өрнегін жаза алу және Оствальдтың сұйылту заңының қолда- нылуына есептер шығару
|
|
|
| Қышқылды -негіздік титрлеу.
Практикалық жұмыс №4 «Күшті негізді күшті қышқылмен титрлеу»
| 11.3.4.9 титрлеу нәтижесі бойынша есептеулер жүргізу
|
|
|
4-тоқсан
|
11.4A Ме-
талдар өнді- рісі
(8сағ)
| Металдар және құймаларды алу
| металдарды алудың маңызды әдістерін талдау: гидрометал- лургия, пирометаллургия, электрометаллургия және олардың артық- шылықтары мен кемшіліктерін бағалау; ғылымда, техникада және тұрмыста қолданылатын маңызды құймалардың құрамын атау: шойын, болат, жез, қола, мельхиор, дюра- люминий; шойын және болатты алу әдістерін және қасиеттерін сипаттау
|
|
|
| Электролизді өнеркәсіпте қолдану.
№12 зертханалық тәжірибе «Металл заттарын гальваникалық қаптау»
| металдарды электролизбен алу әдісін түсіндіру; гальваностегия, гальванопластика процестерін ажырату; коррозиядан қорғау және декоративті мақсаттар үшін гальва- никалық жабындарды қолдану принциптерін зерделеу
|
|
|
| Химиялық өндірістің ғылыми прин- циптері
Металл өндірісі кезіндегі қоршаған орта- ны қорғау проблемалары
| 11.2.3.7 химиялық өндірістің жалпы ғылыми принциптерін атау;
11.2.3.8 екіншілік қайта өңдеудің қажеттілігін негіздеу
11.2.3.9 металлургия өнеркәсібінің экологиялық проблемаларын түсін- діру
|
|
|
11.4B Ауыспалы метал- дар
(9 сағ)
| Ауыспалы металдардың жалпы сипатта- масы.
| 11.2.1.21 Ti –Сu атомдарының электрондық құрылысына сүйене оты- рып, қандай металдар ауыспалы болатындығын түсіндіру;
11. 2.1.22 ауыспалы элементтер айнымалы тотығу дәрежесін көрсететі- нін білу;
11.2.1.23 атомдар құрылысы негізінде ауыспалы металдардың физика- лық және химиялық қасиеттерін түсіндіру;
11.2.2.4 орынбасу реакциялары теңдеулері бойынша есептер шығару
|
|
|
| Кешенді қосылыстар.
№13 зертханалық тәжірибе «Ауыспалы металдар кешенді иондарының қасиетте- рі»
| 11.2.2.24 комплексті қосылыстардың құрылысын сипаттау;
ауыспалы металдардың кешен түзу реакцияларының оның шінде мыс (+2) кешендерінің, темір (+2, +3) кешендерінің сумен және аммиакпен құрастыру және олардың түсін білу; ауыспалы металдардың кешенді қосылыстарының химиялық қасиеттерін сипаттау
|
|
|
| Ауыспалы металдардың биологиялық ро- лі.
| гемоглобин құрамында темір (+2) кешенінің болатынын тү- сіндіру және оттегін тасымалдаудағы оның ролін түсіну; иіс газымен улану қалай жүретіндігін түсіндіру және алғаш- қы көмек көрсету әдісін сипаттау
|
|
|
11.4 C Жаңа заттарды және матери- алдарды өн- діру (10сағ)
| Жаңа материалдар
| 11.4.2.29 жаңа материалдарды жасаумен және өндірумен айналыса- тын ғылымдар саласын білу
|
|
|
| Физиологиялық белсенді табиғи және синтетикалық қосылыстар
| аспиринді, таксолды физиологиялық белсендігі жоғары таби- ғи және синтетикалық қосылыстардың өкілдері ретінде атау; физиологиялық белсенділік үшін хиральділік және молекула- лық қабаттың маңыздылығын түсіндіру
|
|
|
| Дәрілік препараттарды синтездеу және өндіру
| синтетикалық дәрілік препарат үлгісі ретінде аспиринді алу процесін сипаттау; - дәрілік заттарды өндіру проблемаларын тізімдеу
|
|
|
| Нанотехнология.
| «нанохимия» және «нанотехнология» ұғымдарының физика- лық мәнін түсіндіру; нанобөлшектерді синтездеу және зерттеу әдістерін сипаттау; нанобөлшектердің қолдану аймағын атау
|
|
|
| Нанокөміртекті бөлшектердің құрылы- мы
| наноматериалдардың ерекшеліктерін сипаттау; көміртекті нанобөлшектер құрылымын сипаттау: фуллерен С
60, графен, нанотүтік, наножіп, наноталшықтар;
кристалдарды өсіру және полимеризациялау жолымен нано- материалдардың алынуын сипаттау
|
|
|
| Полимерлер
| 11.4.2.40 жаңа полимерлер және композициялық материалдар өндіру- дің маңыздылығын түсіндіру;
|
|
|
| Жаңа материалдардың практикалық мәні
| 11.4.2.41 адамзаттың әр түрлі бағыттағы ісәрекетін дамыту үшін жаңа материалдардың практикалық маңызын бағалау
|
|
|
D «Жа- сыл химия» (5сағ)
| «Жасыл химияның» 12 принципі.
Атмосфера, гидросфера, литосфераның ластануы
| «Жасыл химияның» 12 принципін атау және оны түсіндіру; атмосфера, гидросфера және литосфераның ластану масшта- бын түсіндіру
|
|
|
| Жердің озон қабатының бұзылуы
| 11.4.1.3 озон қабатының бұзылу себептерін зерделеу
|
|
|
| Ғаламдық жылыну
Мини- жоба: «Қоршаған ортаны қорғау»
| «парникті эффектінің» әсерін болжау; «парникті эффектінің» және озон қабатының бұзылу мәселеле- рін ажырату; ғаламдық мәселелерді шешудің жолдарын бағалау
|
|
|