дене ш 13. Орындаан Глназ Амин абылдаан
 Скачать 21.44 Kb.
|
|
Факультет: ЖМ-102 БОӨЖ Тақырыбы: ( Баскетбол) Допты алып жүру мен допты себетке әр-түрлі қашықтықтан тастауды үйрету Орындаған: Гүлназ Амин Қабылдаған: Ахан Ибраев Баскетбол – командалық доп ойыны, оның мақсаты қарсыластың себетіне барынша көп доп лақтыру. Дриблинг- допты жүргізу,алып жүру Баскетболда дриблинг кез келген ойынның маңызды бөлігі болып табылады. Дриблингтің көмегімен допты себетке лақтыру немесе басқа ойыншыға беру мүмкін болмаса, оны алаңның айналасында жылжытуға болады. Тәжірибелі ойыншылар дриблингтің әртүрлі түрлерін орындайды, бұл олардың маневрлік қабілетін арттыруға мүмкіндік береді. Сонымен, допты дриблинг техникасы бар: адымдап жүру, бұрылу және көлденең адым. 1 Дриблинг техникасы - жүру. Адымдап, қадаммен жүру – қарсыласты алдау үшін допты ұрлауға көмектесетін баскетбол дриблингі әдісі. Аымдап жүрудің қалай орындалатынын анықтайық. Егер шабуылдан кейін ойыншыға кедергі болса, онда ол сол аяқпен тағы бір қадам артқа шегінеді. Осылайша, сіз қорғаушы жағында болу үшін қажетті қашықтықты арттыра аласыз. Содан кейін сіз допты тез босатып, бұрылыс жасап, дриблингті жалғастыра аласыз. Қадаммен жүру техникасын толығырақ қарастырайық. Ойыншы допты қағып алып, себетке қарай қадам жасады делік. Содан кейін ойында 2 жағдай орын алуы мүмкін. Егер қорғаушы шегініп кетсе, онда сіз себетке өтуді жалғастыра аласыз. Егер қорғаушы шегінбесе, онда адымдап жүру қолданылады: ойыншы алдыңғы аяғын артқа тартып, түзетіп, лақтыру үшін допты алады. Егер лақтыруды орындау мүмкін болмаса, ойыншы өзінің дене салмағын артындағы тұрған аяққа беріп, тұрған аяқпен ұзақ қадам жасап, дриблингті жалғастыруы керек. 2 дриблинг әдісі – айқас , көлденең адым.Айқас адым – аяқтың көлденең қозғалатын алаң бойымен бүйірден қозғалу әдісі. Осы техникаларды талдап көрейік. Айқас қадам площадкада бүйірлік қозғалыс үшін қолданылады. Допты ұстаған ойыншы қарсыласын ойыншы пас береді деп ойлауы үшін алға және бүйірге бір қадам жасайды. Осылайша, ойыншы қарсыласын өткелді жабуға мәжбүрлейді және осы сәтте ойыншы бұрылмалы аяғымен кенеттен еденнен итеріп, қарсыласын қалдырып, таңдалған бағытта айқас қадам жасайды. Айқас адым ойыншыға тек дриблинг кезінде ғана емес, допты ойнатқанда да екінші жаққа жылдам өтуге мүмкіндік береді. 3 Дриблинг техникасы – бұрылыс. Допты алдыңызда жылжыту Бұрылыс - ойыншы бір аяғын алаңнан шығармай, екіншісіне бұрылатын әдіс. Дриблинг кезінде қозғалыс бағытын өзгерту қажет болғанда қолданылатын бұрылыс. Баскетболдағы бұрылыс - бұл ойыншы бір аяғын алаңнан шығармай, екінші аяғына бұрылатын әдіс. Допты жоғалтып алмау үшін доп тасымалдаушыға қарсылас шабуыл жасағанда бұрылғыштар жиі қолданылады. Сіз кез келген бағытта бұрыла аласыз, бұрылу бұрышы кейде 180 градустан асады. Қарапайым бұрылыс жасау үшін еденде аяғыңызды айналдыра отырып, тоқтап, артқа қадам жасау керек. Бұрылысты екі аяқпен де жасауға болады. Бұрылыстар қозғалыс бағыты бойынша ерекшеленеді. Сіз алға және артқа бұрыла аласыз. Бағыт бос аяқтың қозғалысы негізінде анықталады. Егер аяқ артқа қарай қозғалса, онда бұл артқа бұрылу. Және керісінше. Техниканы сапалы орындау үшін бұрылыс ережелерін білу, орындау техникасын және бұрылыс жылдамдығын жаттықтыру керек. Допты екі адымнан кейін және орта және ұзақ қашықтықтан секіруде лақтыру Секіру – баскетболдағы шабуылдау әрекеттерінің бірі, онда ойыншы допты себетке лақтыру үшін секіреді. Баскетбол лақтыру ойынның ажырамас бөлігі болып табылады. Лақтырудың көптеген түрлері бар, олар қарапайым, мысалы, бір немесе екі қолмен бір жерден секіру және одан да күрделі, екі қадамнан кейін қозғалыстағы лақтырулар сияқты. Екі қадамнан кейін допты лақтыру техникасын қарастырыңыз. Мұндай лақтыруларды допты дриблинг кезінде немесе жолда допты қағып алғаннан кейін қозғалыста орындау ыңғайлы. Аты айтып тұрғандай, ойыншы екі қадам жасап, допты лақтырады. Бұл әдісті екі сатылы плюс лақтыру деп те атайды. Лақтырулар жақын және орташа қашықтықтан жасалады. Қозғалыстың орындалуы ойыншының оң немесе солақай болуына байланысты әр түрлі болады. Оңқай адамға арналған жаттығуды зерттеп көрейік. Дайындық кезеңі: Оң қолында доп бар ойыншы оң аяғымен ұзақ адым жасап, одан кейін сол аяғымен шағын, қысқартылған қадам жасап, осы сәтте допты кеудесіне тартады. Негізгі кезең: Екінші қадамнан кейін бірден сол аяқпен және жоғары және алға секірумен итермелеу пайда болады, сонымен бірге лақтыру үшін оң қолды мүмкіндігінше жоғары көтеру керек. Әрі қарай, қолдың жұмсақ қозғалысы арқылы және саусақтардың көмегімен допқа кері айналдыру арқылы лақтыру орындалады. Допты себетке лақтыру үшін оны арқалық тақтада сызылған шаршының жоғарғы оң жақ бұрышына лақтыру керек. Қорытынды кезең: Доп қалқаннан секіріп, сақинаға ұшады. Ойыншы екі аяғына жұмсақ қонып, оларды жұмсақтық үшін бүгеді. Солақай ойыншы үшін лақтыру ұқсас, бірақ оң аяқ пен қол солға ауыстырылады және керісінше. Орта және алыс қашықтықтан допты себетке лақтыру Ұзын қашықтық - қалқаннан 6,5 метрден астам қашықтық. Орташа қашықтық - бұл қалқанға дейінгі 3-тен 6,5 метрге дейінгі қашықтық. Баскетболда допты себетке лақтырудың көптеген жолдары бар. Лақтыру қашықтығы бойынша ерекшеленетіні белгілі: жақын қашықтықтан, орташа және ұзақ қашықтықтан лақтыру. Орта және ұзақ қашықтыққа лақтыруды қарастырыңыз. Мұндай лақтырулар негізінен бір қолмен иықтан немесе екі қолмен басынан орындалады. Мұндай соққылар жаңадан бастағандар үшін сирек дәл болады, сондықтан олар қарсыластың қатты шабуылына ұшырап, допты бере алмаған жағдайда ғана қолданылуы керек. Орташа және алыс қашықтықтан соққыларда ойыншы допты алдында жоғары ұстайды, бұл қорғаушыны жақындатуға итермелейді, сондықтан ойыншыға допты жоғалтпай ату оңайырақ болады. Мұндай лақтырулар үлкен күшпен қолмен жасалуы керек, әйтпесе доп нысанаға жете алмайды. Әр түрлі қашықтықтан лақтыру кезінде ұшу жолы әртүрлі. Орташа қашықтықтан (сақинадан 3 - 6,5 м) және ұзақ қашықтықтан (сақинадан 6,5 м астам) оңтайлы траектория - парабола, ал параболаның сақинадан максималды биіктігі екі метрден аспайды, әйтпесе лақтыру дәлдігі төмендейді. Әрине, қашықтық ұлғайған сайын лақтыру кезінде көбірек күш қолдану керек. Допты бір қолмен бір жерден лақтыру техникасын үйренейік. Мұндай лақтыру орта және ұзақ қашықтықтан допты себетке лақтыру немесе алыс қашықтыққа беру үшін қолданылады. Дайындық кезеңі: Ойыншы лақтыратын қолы мен иығын себетке сәл бұрып, сәл бүгілген аяқтарымен позицияны алады. Сіз сол жағында аяғыңызды алға қоюыңыз керек. Допты кең аралық саусақтармен иық үстінде ұстайды, қолды барынша артқа жатқызады, ал үлкені құлаққа бағытталған. Лақтыратын қолдың шынтағы алға бағытталған болуы керек, екінші қолмен допты қолдау керек, бірақ сіздің көзқарасыңызды бұғаттамаңыз. Негізгі кезең: Лақтыру үшін саусақтарыңызға отыру керек, дене салмағы екі аяққа біркелкі бөлінуі керек. Сіз аяқтарыңызбен бір уақытта лақтыратын қолды көздеп, күрт түзетуіңіз керек. Қол допты ақырын лақтыруы керек, бірақ сонымен бірге сыпыру қозғалысын жасау керек. Лақтыру кезінде аяқтар толығымен созылады, ойыншы бүкіл салмақты саусақтарға береді. Қорытынды кезең: Ойыншы қолын түсіріп, ойын позициясын алады. Енді екі қолмен басынан лақтыру техникасын қарастырайық. Мұндай лақтыру орташа қашықтықта қолданылады, өйткені күшті тербелу мүмкін емес. Дайындық кезеңі: Ойыншы бүгілген аяқтарында, бұл лақтыру кезінде аяқтар кез келген қалыпта болуы мүмкін. Әткеншек жасай отырып, ойыншы екі қолымен допты басына көтереді. Бұл кезде шынтақ бір-бірінен бөлініп, мақсатқа бағытталған. Қолдар алақанға жоғары және еденге параллель. Негізгі кезең: Ойыншы бір мезгілде қолдары мен аяқтарын күрт түзетеді. Қолдар допты ақырын лақтырады, ұшу бағытын сұқ саусақтардың көмегімен реттеуге болады. Лақтырудың соңғы сәтінде қолдар арқасымен бір-біріне бағытталған, бас бармақтар төмен бағытталған. Қорытынды кезең: Ойыншы қолдарын түсіріп, ойын позициясын алады. |