Пельтье элементі қуатының оның беткі қабаттарының температуралар. Пельтье элементі уатыны оны беткі абаттарыны температуралар айырмасына туелділігін зерттеу

• Название: Пельтье элементі уатыны оны беткі абаттарыны температуралар айырмасына туелділігін зерттеу
• Дата: 18.05.2022
• Размер: 0.54 Mb.
• Имя файла: Пельтье элементі қуатының оның беткі қабаттарының температуралар.pptx
• Тип: Документы; #537220

Пельтье элементі қуатының оның беткі қабаттарының температуралар айырмасына тәуелділігін зерттеу

«Балқаш қаласы Абай атындағы №2 мектеп - лицейі» КММ

Орындаған: Тілеубай Аслан, 10 «А» сынып оқушысы

Жетекшісі: Рахимова Жулдыз Тулендыевна - физика пәні мұғалімі

Ғылыми кеңесші: Кудусов Арыстан Сатыбалдинович – ҚарМУ,

физика – техникалық кафедра меңгерушісі,

физика – математика ғылымдарының кандидаты.

Жобаның мақсаты:

Жобаның мақсаты:

Пельтье элементі қуатының оның беттеріндегі температура айырмасына тәуелділігін анықтау;

Міндеттері:

Пельтье эффектісінің ашылу тарихын зерттеу.

Пельтье элементінің тікелей және кері әсерінің ерекшеліктерін зерттеу.

Эксперимент жүргізуге қажетті қондырғыны жасау.

Болжамды тексеру үшін бірқатар тәжірибелер өткізу.

Эксперимент нәтижелеріне талдау жасау және болжам расталған немесе расталмағандығы туралы қорытынды жазу.

Өзектілігі: Пельтье элементтерін оның беттеріндегі потенциалдар айырымына байланысты тұрақты ток көзі ретінде пайдалануға болады.

Практикалық маңыздылығы: Пельтье элементінде жұмыс істейтін тәжірибелік модель құру процесінде алынған материалды қолдану

Зерттеу нысаны: Пельтье элементі.

Зерттеу әдістері

1. Теориялық шолу:

- Пельтье эффектілерінің ашылу тарихы туралы ақпарат көздерін талдау,

- Пельтье элементтерінің әрекет ету принципі туралы мәліметтерді талдау,

• 2. Тәжірибе:
• - гипотезаны тексеру мақсатында бірқатар эксперименттер жүргізу.

Пельтье элементі дегеніміз не?

Электрондық құрылғылар жұмыс кезінде қызып кететіні құпия емес. Ол жұмыс процесіне теріс әсер етеді, сондықтан құрылғыларды салқындату үшін құрылғы корпусына Франциядан келген өнертапқыштың құрметіне Пельтье деп аталатын арнайы элементтер салынады. Бұл құрылғы тақталарында радио бөлшектерін салқындата алатын шағын өлшемді элемент. Оны өз бетіңізше орнатқан кезде ешқандай проблемалар туындамайды, схемаға орнату қарапайым дәнекерлеу үтігімен жүзеге асырылады.

1 - керамикалық оқшаулағыш

2 - n- типті өткізгіш

3- р- типті өткізгіш

4- мыс өткізгіш

Ертеде салқындату мәселелері ешкімді қызықтырмады, сондықтан бұл өнертабыс қолданылмай қалды. Екі ғасырдан кейін, күнделікті өмірде және өнеркәсіпте электронды құрылғылар көптеп қолданыла бастаған кезде кезде, француз өнертапқышының еңбегін еске түсіріп, пельтьенің миниатюралық элементтері қолданыла бастады.

Эксперимент жасау үшін қажетті деректерді алуға мүмкіндік беретін қондырғы жасалды.

Қажетті құрал - жабдықтар: Tec1-12706(3,1) Пелтье элементтері, пластикалық ванна, термометрлер, амперметр, вольтметр, электр қозғалтқышы, байланыстырушы сымдар.

Мынадай электр тізбегі құрастырылды

Пельтье элементінен тұрақты ток көзі жасалды. Құрылғы жылу беруге арналған ерекше пішінді алюминий пластиналарға жалғанған Пельтье элементінен, екі су ваннасынан (ыстық және суық), ұстағыштан, температураны бақылауға арналған екі термометрден тұрады.
Экспериментті орындау әдістемесі. Ванналарға суық пен ыстық су құйылады. Пельтье элементін ванналарға саламыз. Амперметрлердің, вольтметрлердің, температура датчиктерінің көрсеткіштері кестеге енгізілді, оның негізінде кернеудің температураға тәуелділік графигі салынды. Әр эксперимент 7-10 минут жүргізілді.

Эксперимент нәтижелері

Эксперимент №1 (TEC1-12706 Пельтье элементі)
	t1 [°C]	t2[°C]	dt[°C]	I [А]	U [В]	P [Вт]
1	0	63,1	63,1	0,055	0,756	0,04158
2	0	59,6	59,6	0,055	0,73	0,04015
3	0	56,9	56,9	0,054	0,713	0,038502
4	0	55,1	55,1	0,055	0,691	0,038005
5	0	54,8	54,8	0,054	0,678	0,036612
6	0	53,4	53,4	0,054	0,658	0,035532
7	0	51,9	51,9	0,054	0,606	0,032724
8	0	50,5	50,5	0,054	0,575	0,03105
9	0	49,1	49,1	0,053	0,557	0,029521
10	0	47,5	47,5	0,053	0,537	0,028461
11	0	47,1	47,1	0,052	0,524	0,027248
12	0	45,1	45,1	0,052	0,475	0,0247
13	0	42,8	42,8	0,052	0,455	0,02366
14	0	41,6	41,6	0,051	0,434	0,022134
15	0	39,8	39,8	0,051	0,424	0,021624
16	0	39,1	39,1	0,051	0,41	0,02091
17	0	37,5	37,5	0,05	0,367	0,01835
18	0	36,5	36,5	0,05	0,346	0,0173
19	0	35,4	35,4	0,05	0,321	0,01605
20	0	34,2	34,2	0,049	0,311	0,015239

Эксперимент нәтижелері

Эксперимент №2 (TEC1-12703 Пельтье элементі)
	t1 [°C]	t2[°C]	dt[°C]	U [В]	I [А]	P [Вт]
1	23	91	68	1,64	0,05	0,082
2	27	89	62	1,53	0,05	0,0765
3	29	86	57	1,42	0,05	0,071
4	31	83	52	1,33	0,05	0,0665
5	33	80	47	1,24	0,05	0,062
6	34	78	44	1,16	0,05	0,058
7	34	76	42	1,08	0,05	0,054
8	35	74	39	1,01	0,05	0,0505
9	35	72	37	0,95	0,05	0,0475
10	36	70	34	0,9	0,05	0,045
11	36	69	33	0,85	0,05	0,0425
12	37	68	31	0,8	0,05	0,04
13	38	68	30	0,76	0,05	0,038
14	38	65	27	0,71	0,05	0,0355
15	38	64	26	0,68	0,05	0,034
16	39	64	25	0,64	0,05	0,032

Эксперимент нәтижелері

Эксперимент №3 (TEC1-12701 Пельтье элементі)
	t1 [°C]	t2 [°C]	dt[°C]	U [В]	I [А]	P [Вт]
1	28	92	64	1,67	0,05	0,0835
2	30	87	57	1,48	0,05	0,074
3	34	84	50	1,33	0,05	0,0665
4	36	83	47	1,21	0,05	0,0605
5	37	80	43	1,09	0,05	0,0545
6	39	79	40	0,97	0,05	0,0485
7	41	76	35	0,87	0,05	0,0435
8	42	74	32	0,78	0,05	0,039
9	43	72	29	0,7	0,05	0,035
10	44	71	27	0,64	0,05	0,032
11	45	69	24	0,58	0,05	0,029
12	45	67	22	0,53	0,05	0,0265
13	46	66	20	0,49	0,05	0,0245
14	46	65	19	0,45	0,05	0,0225
15	47	64	17	0,41	0,05	0,0205
16	47	63	16	0,38	0,05	0,019

Эксперимент нәтижесін талдау

Жүргізілген эксперименттер барысында кернеу Пельтье элементінің беттеріндегі температура айырмасына тура пропорционал екендігі анықталды, ток күші іс жүзінде тұрақты.

Сондықтан элементтің қуаты температура айырмасына тура пропорционал деген қорытындыға келеміз.

Пельтье эффектісін егжей-тегжейлі зерттегеннен кейін мынадай қорытынды жасауға болады: Пельтье эффектісін қолдану Пельтье модульдерін салқындатқыш ретінде қауіпсіз және ұтымды пайдалануды зерттеу үшін қосымша шаралар мен зерттеулерді қажет ететіндігіне қарамастан, бұл құбылыстың болашақта кең қолданыс табу мүмкіндігі зор деген қорытынды жасадым.
Назарларыңызға рақмет!