Сим№16. Саба таырыбы Биомеханика жне эргономика Модуль пн атауы
 Скачать 38.81 Kb.
|
|
Сабақ жоспары
ПАЦИЕНТТІ ТАСЫМАЛДАУ Тасымалдау әдісін пациенттің жағдайына қарай дәрігер анықтайды. Тасымалдау кезінде пациенттің жағдайын сұрап отыру қажет. Пациентті бөлімшеге жеткізгенде тасымалдаушы пациентпен бірге бөлімше мейіргеріне оның медициналық картасын және т.б. құжаттарын тапсыруы тиіс. Тасымалдау әдістері: зембілде қолмен немесе зембілді арбаға салып, кресло- арбада, қолмен жаяу, мейіргердің ілесуімен. Ауыр жағдайдағы пациентті арбамен (каталкамен) тасымалдау: Арбаны кушеткаға перпендикуляр орналастырады. Арбаның бас жағы кушетканың аяқ жағына келуі керек. Пациенттің жанына үш адам тұрады, біреуі қолдарын пациенттің басы мен жауырын астына орналастырады, екіншісі қолдарын жамбас пен сандардың жоғарғы бөлігі астына орналастырады, үшіншісі қолдарын сандардың ортаңғы бөлігі мен сирақтардың астына орналастырады. Үшеулеп пациентті көтеріп, арбаға қарай 900С-қа бұрылады. Пациентті арбаға орналастырып, үстін жабады. Бөлімшеге ауыр науқас жіберілгені туралы хабар береді. Пациентпен бірге медициналық құжаттарын жеткізеді. Жүре алатын пациентті кресло- каталкамен тасымалдау: Мейіргер аяқ тіреуішті басып, кресло- каталканы алға қарай еңкейтеді. Пациентті аяқ тіреуіштің үстіне тұрғызып, демеп креслоға отырғызады. Кресло- каталканы бастапқы қалпына келтіреді. Тасымалдау барысында пациенттің қолдарының кресло- каталканың шынтақ тіреуіші сыртына шықпауын қадағалау керек. ПАЦИЕНТТІҢ ҚАУІПСІЗДІГІ (Пациентті төсекте дұрыс орналастыру, қозғалту, тасымалдау) ФУНКЦИОНАЛЬДЫ КЕРЕУЕТ Төсек жайлылығы емдеу-қорғау тәртібінің маңызды элементі. Пациентті төсекте жайлы орналастыру оның көңіл-күйіне оң әсер етеді. Сонымен қатар кейбір ауруларда мүгедектікке апаратын қайтарымсыз өзгерістердің алдын алады. Адам жартылай немесе толық қозғалыссыз болған жағдайда, өз бетінше өзі қалаған жағдай туғыза алмайды. Осындай қозғалысы шектелген жағдайларда пациенттің төсектегі қалпын 2 сағат сайын ауыстыру қажет. Жайлы жағдай жасау немесе мәжбүр қалыпқа келтіру, ыңғайлы жылжыту үшін функциональды кереует қолданылады. Функциональды кереуеттің жылжымалы 2 немесе 3 бөлігін қозғалту арқылы пациент әртүрлі қалыпқа орналастырылады. Кереуеттің бас жағында және аяқ жағында орналасқан бұрайтын тұтқалардың көмегімен кереуеттің бас жағын немесе аяқ жағын жылдам көтеріп, қайтадан тегіс қалыпқа келтіруге болады. Тасымалдаудағы жайлылық дыбыссыз дөңгелектер мен тежегіштердің, бүйірлі таяныштардың арқасында жүзеге асады. Функциональды кереуеттерде келесі қондырғылар қарастырылған: жылжымалы стол, көк тамыр арқылы тамшылатып дәрі енгізетін жүйені қыстыратын баған (штатив), дәретсауыт (судно) пен зәрқабылдағышқа арналған ұяшықтар, көтерілуге арналған тартпа. Стандарт Науқасты кресло-каталкадан кереуетке және кереуеттен кресло-каталкаға ауыстыру. Мақсаты: науқастың қауіпсіздігі. Көрсеткіші: науқасты тасымалдау. Қолдану саласы: емдеу мекеменің бөлімшелері Жауапты: постыдағы мейірбике Ресурстар: кресло-каталка, дез ерітіндіге арналған ыдыс, резеңке қолғап, «А», «Б» класс қалдықтарына арналған қораптар. Іс әрекет алгоритімі: Науқаспен амандасып. Өзіңізді таныстырыңыз. Науқасты сәйкестендіруді орындаңыз. Резеңке қолғаптарын киіңіз, кресло-каталканы дезинфекциялаңыз, қолғапты шешіңіз және «В» класындағы контейнерлерді тастаңыз. Кресло-каталканы кереуеттің жанына қойыңыз, тежегішті бекітіңіз. Науқасқа төсекте отыруға көмектесіңіз. Науқастың алдында тұру: аяқтарды ені 30 см, тізеде бүгіп, бір аяқты (ол кресло-каталкадан алысырақ) алға қарай итеріп, науқастың тізелерінің арасына тіземен қою керек және екінші аяқ қозғалыс бағытында болу тиіс. Басыңызды кресло-каталка тұрған науқастың басының жағында ұстаңыз. Науқасты өзіңізге қысып, оны тартпай немесе бұрмай, ақырын көтеріп, науқасты аяғына тұрғызыңыз және кресло-каталканың арқасымен бір қалыпқа келгенше онымен бір уақытта бұрылыңыз. Науқасты кресло-каталкадан түсіріңіз: ол үшін тізелерін бүгіңіз және олармен науқастың тізесін ұстаңыз, арқасын тік ұстаңыз, егер науқас кресло-каталкаға қолын қоя алатын болса, оны төмен түсіріп көмектесе алады. Науқасты босатыңыз, оның орындыққа мықтап отырғанына көз жеткізіңіз. Кресло-каталкада тасымалдау: кресло-каталканың тежегіштен босатып, науқасты тасымалдау. Арбадан кері қозғалыс: кресло-каталканы кереует жанына қойыңыз, тежегішті бекітіңіз. Науқастың алдында тұрыңыз: аяқтар 30 см қашықтықта, тізе бүгілген, бір аяқты алға созу керек. Науқасты өзіңізге қысып, оны тартпай немесе бұрмай, тегіс көтеріңіз. Басыңызды төсек жатқан науқастың басының жағында ұстаңыз. Науқасты аяққа тұрғызып, онымен бір уақытта кереуеттің жиегін жамбастың артқы жағымен сезінгенше бұраңыз. Науқасты төсекке жатқызыңыз. Науқасты жатқызыңыз, көрпемен жабыңыз, оның өзін жайлы сезінуіне көз жеткізіңіз. Қолыңызды жуыңыз және құрғатыңыз. Стандарт Науқасты қырымен қозғалту және оң жақ қырына орналастыру Мақсаты: физиологиялық қалыпта құлап кетуден сақтау. Көрсеткіші: науқастың киімін ауыстыру, орынын ауыстырар алдында қолдану, ойылудың алдын алу мақсатымен қолданылады. Қолдану саласы: емдеу мекемесінің бөлімшелері. Жауапты: постыдағы мейірбике Ресурстар: жастықшалар, аяқ тірегіш, құмы бар қапшықша. Іс әрекет алгоритімі: Науқаспен амандасып. Өзіңізді таныстырыңыз. Науқасты сәйкестендіруді орындаңыз. (аты-жөні, туған күні). Науқасқа процедураның мақсаты мен реттілігін түсіндіріңіз. Процедураға пациенттің келісімін алыңыз. Құрал-жабдықтарды дайындаңыз. Қолыңызды жуыңыз және құрғатыңыз. Төсек тежегіштерін бекітіңіз. Науқаспен жұмыс істеу үшін кереуетті ыңғайлы биіктікке көтеріңіз. Науқастың сол жағындағы бүйірлік рельстерді түсіріңіз. Кереуеттің басын көлденең күйге жылжытыңыз. Науқасты кереуеттің сол жақ шетіне жақындатыңыз. Науқастың қолын кеудесіне айқастыруын, сол аяғын тізеге бүгіп, оң жақ астына қоюын сұраңыз. Сол жақтағы бүйірлік рельстерді көтеріп, кереуеттің оң жағында тұрып, рельстерді түсіріңіз. Протекторды науқастың жанындағы төсекке қойыңыз. Төсекке жақынырақ тұрыңыз, бір аяқты тізеде бүгіңіз. Тізеңізді қорғаушыға қойыңыз. Сол қолды науқастың сол иығына, оң қолын науқастың сол жамбасына қойып, науқасты бүйіріне бұрып, салмағын едендегі аяққа аударыңыз. Науқастың басы мен мойнының астына жастық қойыңыз, науқастың оң иығын алға қарай итеріңіз. Науқастың арқасының астына бүктелген жастықты қойыңыз. Науқастың бүгілген «жоғарғы» аяғының астына жастық қойыңыз. «Төменгі» аяқтың табанына құм салынған қапты орналастырып қойыңыз. Бүйірлік рельстерді көтеріңіз. Төсекті бастапқы биіктігіне түсіріңіз. Қолыңызды жуыңыз және құрғатыңыз. Стандарт Гемиплегиясы бар науқастарды ішімен жатқызып орналастыру Мақсаты: науқасты физиологиялық жағдайға келтіру. Көрсеткіші: мәжбүрлі және пассивті қалыпқа келтіру, ойылудың алдын алу мақсатымен жатқызу. Қолдану саласы: емдеу мекемесінің бөлімшелері Жауапты: постыдағы мейірбике Ресурстар: жастықшалар жиынтығы, табан тірегіштер, құмы бар қапшықшалар, валиктер, резеңке доп. Іс әрекет алгоритімі: 1. Науқаспен амандасыңыз. Өзіңізді таныстырыңыз. 2. Науқасты анықтаңыз (аты-жөні, туған күні). 3. Науқасқа процедураның мақсаты мен реттілігін түсіндіріңіз. 4. Процедураға пациенттің келісімін алыңыз. Құрал-жабдықтарды дайындаңыз. 5. Қолыңызды жуыңыз және құрғатыңыз. 6. Төсек тежегіштерін бекітіңіз. Науқаспен жұмыс істеу үшін кереуетті ыңғайлы биіктікке көтеріңіз. 7. Науқас денесінің жарақат бөлігіне қараған жағындағы бүйірлік рельстерді түсіріңіз. Кереуеттің басын көлденең күйге жылжытыңыз. 8. Науқастың қолдарын кеудесіне айқастыру. Науқасты дененің жарақаттанған жағына қарай жылжытыңыз. 9. Науқастың жарақаттанған аяғын сау аяғына қойыңыз. 10. Бүйірлік рельстерді көтеріңіз. Кереуеттің екінші жағына өтіп, рельстерді түсіріңіз. 11. Науқастың іші орналасатын жерге жұқа жастық қойыңыз. 12. Жарақаттанған қолдың шынтағын түзетіңіз. Оны бүкіл ұзындығы бойымен денеге басыңыз. Қолыңызды жамбасыңыздың астына қойыңыз. Гемиплегия болған жағдайда, жарақаттанған қол арқылы асқазан мағайына қойыңыз (науқастың төсекте айналуын жеңілдету). 13. Протекторды науқастың жанындағы төсекке қойыңыз. Төсекке мүмкіндігінше жақын тұрыңыз, бір аяқты тізеге бүгіңіз және тізеңізді қорғаушыға қойыңыз. Төсек деңгейі реттелмейтін болса, екінші аяқ тірек болып табылады. 14. Науқастың сол қолын иығына, ал оң қолын санына қойыңыз. Науқасты қарынымен медбикеге қарай бұрыңыз. 15. Науқастың басын бір жаққа (денесінің жарақаттанған жағына қарай) бұрыңыз. Науқастың басы мен мойнының астына жұқа жастық қойыңыз. 16. Науқастың басы қараған қолды шынтақ буынында 90 градусқа бүгіңіз. Босаңсыған щетканы майлықпен жабылған шардың жартысына қойыңыз. Екінші қолды дене бойымен созыңыз. 17. Науқастың екі тізесін бүгіп, саусақтары төсекке тимейтіндей жіліншік астына жастық қою. 18. Аяқтар үшін 90 градус бұрышпен қамтамасыз етіңіз. 19. Науқасқа ыңғайлы екеніне көз жеткізіңіз, төсекті түзетіңіз. Бүйірлік рельстерді көтеріңіз. Төсекті бастапқы биіктігіне түсіріңіз. 20. Қолыңызды жуыңыз және құрғатыңыз. Ескерту Биологиялық сұйықтықпен ұласатын жағдайда резеңке қолғап киіңіз. Стандарт Науқасты Симс жағдайына орналастыру Мақсаты: науқасты физиологиялық қалыпқа келтіру. Көрсеткіші: мәжбүрлі және пассивті жағдай, ойық жаралардың алдын алу үшін. Қолдану саласы: емдеу мекеменің бөлімшелері Жауапты: постыдағы мейірбике Ресурстар: жастықшалар жиынтығы, валиктер, резеңке доп, табан тежегіштері, құмы бар қалташалар. Іс әрекет алгоритімі: 1. Науқаспен амандасыңыз. Өзіңізді таныстырыңыз. 2. Науқасты анықтаңыз (аты-жөні, туған күні). 3. Науқасқа процедураның мақсаты мен реттілігін түсіндіріңіз. 4. Процедураға пациенттің келісімін алыңыз. Құрал-жабдықтарды дайындаңыз. 5. Қолыңызды жуыңыз және құрғатыңыз. 6. Төсек тежегіштерін бекітіңіз. Науқаспен жұмыс істеу үшін кереуетті ыңғайлы биіктікке көтеріңіз. 7. Науқас денесінің жарақат бөлігіне қараған жағындағы бүйірлік рельстерді түсіріңіз. Кереуеттің басын көлденең күйге жылжытыңыз. Кереуеттің басын көлденең күйге жылжытыңыз. Науқастың қолын кеудесіне айқастыруын сұраңыз, оны кереуеттің сол жақ шетіне жақындатыңыз. Науқастан сол аяқты оң аяқтың астына қоюды сұраңыз. Протекторды науқастың жанындағы төсекке қойыңыз. Төсекке жақынырақ тұрыңыз, бір аяқты тізеде бүгіңіз. Тізеңізді қорғаушыға қойыңыз. Екінші аяқ - тірек. Сол қолды науқастың сол иығына, оң қолын науқастың сол жамбасына қойып, науқасты бүйірінен жатқан және жартылай еңкейтілген қалыпқа жылжытыңыз. Оң жақ «төменгі» иықты артқа итеріңіз және «төменгі» қолды науқастың денесінің астынан босатыңыз, оны дене бойымен орналастырыңыз. Науқастың басының астына жастық қойыңыз. Иық деңгейінде бүгілген «жоғарғы» қолдың астына жастық қойыңыз. Босаңсыған қолды доптың жартысына қойыңыз. Бүгілген «жоғарғы» аяқтың астына жастықты аяқ жамбас деңгейінде болатындай етіп қойыңыз. Аяқтар үшін 90 градус бұрышта тоқтауды қамтамасыз етіңіз. Бүйірлік рельстерді көтеріңіз. Төсекті бастапқы биіктігіне түсіріңіз. Қолыңызды жуыңыз және құрғатыңыз. Стандарт Науқасты каталкамен тасымалдау Мақсаты: тасымалдау кезінде пациенттің қауіпсіздігі. Көрсеткіштер: науқасты тасымалдау. Қолдану саласы: стационар бөлімшелері. Жауапкершілік: бөлімше медбикесі. Ресурстар: каталка, дезинфекциялық ерітіндісі бар ыдыс, қарау қолғаптары, "А", "В" класындағы медициналық қалдықтарға арналған ыдыс. Орындау алгоритмі: 1. Науқасқа сәлем айтыңыз. Өзіңізді таныстырыңыз. 2. Науқасты анықтау. 3. Науқасқа процедураның мақсаты мен реттілігін түсіндіріңіз. 4. Процедураны жүргізуге пациенттің келісімін алыңыз. 5. Жабдықты дайындаңыз: • қолғап киіңіз, роликті дезинфекциялаңыз, қолғапты шешіп, "В"класындағы контейнерлерге тастаңыз; * бір реттік парақты роликке салыңыз; * роликті диванға перпендикуляр етіп қойыңыз, оның басы диванның аяғына сәйкес келеді. 6. Үш медициналық қызметкер бір жағынан науқастың жанында тұрыңыз: * біріншісі-қолды науқастың басы мен иық пышақтарының астына, екіншісі - жамбас пен Жоғарғы жамбастың астына, үшіншісі-жамбас пен төменгі аяқтың ортасына апару; * науқасты көтеріп, онымен бірге домалаққа қарай 90 градусқа бұрылыңыз; * науқасты роликке қойыңыз, оны жабыңыз; * науқасты бөлімшеге тасымалдау. * бөлімде-домалақтың бас ұшын кереуеттің аяғына апарыңыз, үшеуі пациентті көтеріп, 90 градусқа бұрылып, науқасты төсекке қойыңыз. 7.Науқастың өзін жайлы сезінетініне көз жеткізіңіз. 8.Пост медбикесін хабардар етіңіз. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||