бххх. Улжан БХ. Сутек атомдарын надф тотысызданан формасы тзілетін деріс Глюкозаны пентозофосфатты тотыу жолы
Скачать 45.42 Kb.
|
ФАД коферменті клеткада төмендегі топтың аралық тасымалдаушысының қызметін атқарады: сутек атомдарын НАДФ тотықсызданған формасы түзілетін үдеріс: Глюкозаның пентозофосфаттық тотығу жолы Биологиялық тотығу кезінде түзілетін энергияның аккумуляторы болып табылады: АТФ Кребс циклінің ферменті: Изоцитратдегидрогеназа, цитратсинтаза, аконитаза, сукцинатДГ,фумараза,малатДГ Микросомальды тотығу үшін сутек атомының доноры: НАДФН2 Гидрофобты ксенобиотиктер бауырда алдымен тотығуға ұшырайды: Микросомальды Тотығып фосфорилдену орны: Митохондрий матриксі Трикарбон қышқылдарының циклында сукцинил-КоА түзіледі: α-кетоглутараттан Электрон тасымалдаушы тізбегі арқылы НАДН молекула тотыққанда түзіледі: 3 моль АТФ α-Гликозидті байланысқа әсер етеді: Амилаза β-D-галактопиранозил-1,4- β-глюкопиранозаны ыдырататын фермент: Лактаза Бауырдағы асқорту кезінде гликогеннің метаболизміне негізінен әсер ететін гормон: Инсулин(адреналин, глюкагон) Полисахаридтердің негізгі байланыс: О-гликозитті Көмірсулар алмасуының реттелуіне фосфофруктокиназа ферменті қатысатын үрдіс: Гликолиз Пентозофосфаттық циклдағы тотығу сатысына жататын фермент: глюкоза-6-фосфатдегидрогеназа, глюконолактон ДГ, 6-фосфоглюконатДГ Альдолазалар жетіспуінің салдары: Фруктозурия . Аэробты гликолиздің ІІ сатылы субстраты: 1,3-бифосфоглицерат Қант диабеті организмде .... гормоны жетіспеушілігінен байқалады: Инсулин Пируваттан фосфоенолпируваттың түзілуі мына нысанда жүреді: митохондрияда, цитозольде(цитоплазмада) Гепатоцитте Қандағы глюкозаның деңгейін қолдау үшін қажет бауыр ферменті: Глюкоза-6-фосфотаза Пиримидиндік нуклеотидтер синтезі үшін пентозалар көзі: глюкоза Кребс циклы Бас миының тыныс алу субстраты: Глюкоза Фруктозо-1,6-бисфосфатазаның жетіспеушілігі кезінде бұзылады: Глюконеогенез Гликолитикалық оксидоредукцииядан кейін түзіледі: 1,3 – дифосфоглицерин қышқылы Гликоген синтезі мына жағдайда төмендейді: Гликогенозде (агликогенез) Инсулин-гормон: Ұйқы безінің гормоны; глюкоза мөлшерін төмендетеді; Глюконеогенездің қайтымсыз реакциясын катализдейді: Пируваткарбоксилаза(,фосфоенолпируваткиназа, фруктозо-1-6 бисфосфотаза, глюкозо-6 фосфатаза) Глюкагон синтездейді: Ұйқы безі панкреатиттік аралшықтарының α клеткалары Панкреатикалық аралшықтарда глюкагон секрециясын шақырады: Қандағы глюкозаның төмендеуі Глюконеогенез үдерісінде фруктозо-1-6-бисфосфат → фруктозо-6-фосфат өзгеру реакциясын катализдейді: Фруктоза-1,6-бисфосфатаза Бұлшықеттердің қарқынды жұмысы кезінде жиырылудың алғашқы минуттарында гликолиз өнімі болып табылады: Лактат Глюкозаның толық тотығуындағы АТФ-тың молекула саны 38 молекула АТФ Глюкозаның клеткада пируватқа дейін ыдырауының метаболиттік жолы: Аэробты гликолиз Глюконеогенез үшінсубстрат болып табылады: лактат( аминқышшқылдары: аланин, серин) Глюкозаның пентозофосфаттық тотығу жолы клетканы мына қосылыстың тотықсызданған формасымен қамтамасыз етеді: НАДФ Клеткада глюкозамына үдеріс кезінде тотығады: Гликолиз Гипогликемия деп аталады: Қандағы глюкоза мөлшерінің төмендеуі Глюкозурия дамиды: Глюкокортикоидтардың жеткіліксіз мөлшерде синтезінде Гликолиз жылдамдығын лимиттейтін фермент: Фосфофруктокиназа Глюкозаның пируватқа дейін тотығу үдерісінің атауы: Аэробты гликолиз Тотыға фосфорилдену коэффициенті болып табылады: Р/O(АДФ жұмсалатын фосфор қышқылы санының тыныс алу кезінде сіңірілетін оттек санына қатынасы) Барлық цитохромдардың жұмыс бөлігі болып табылады: құрамында бар гем Трикарбон қышқылдары циклына түседі: ацетилКоА, оксолоацетат Тағам ақуыздары, майлары және көмірсулары катаболизмінің жеке жолдарының нәтижесі болып: Пируват және ацетил КоА Глюкозаның қанға бауырдан өтуін қамтамасыз ететін глюкозаның транспортёры: ГЛЮТ-4 Субстраттық фосфорилдену реакциясы: Пируваткиназалық Убихинон- тыныс алу тізбегінде нені тасымалдайтын кофермент: Флавопротеиндерден цитохромдарға электрондарды Трикарбон қышқылдары циклының аралық өнімі болып табылады: Сукцинат ТҚЦ тотыға декарбоксилденуге түсетін қышқыл: α-кетоглутарат Фруктозо-1,6-бисфосфаттың диоксиацетонфосфат және глицеральдегид-3-фосфат түзе қайтымды ыдырауын катализдейтін фермент:Альдолаза НАД+ коферменті клеткада мына топтың аралық тасымалдаушысының қызметін атқарады: Сутек атомдарының( дегидрогеназа ферменттерінің) Клеткада тотығу-тотықсыздану реакцияларын катализдейді: оксидоредуктаза Митохондрияларда негізгі тыныс алу тізбегінің жұмысына қатысатын фермент: Цитохромоксидаза, НАДН ДГ, убихинол(QH2)ДГ, сукцинатДГ Цитратты циклдың аллостериялық ферменті: ɑ - кетоглутарат дегидрогеназа(изоцитратДГ) Тканьде О2 және СО2 бөлінуі органикалық заттардың ыдырауының қатысында жүретін үдеріс:Биологиялық тотығу (Ұлпалық тыныс алу) Электрондарды тасымалдау тізбегі айырылуында төмендейді: P/0 коэффициент Панкреатикалық аралшықтарда инсулин секрециясын шақырады: Қандағы глюкоза концентрациясының артуы Пируваттың тотыға декарбоксилденуінде дигидролипоилтрансацетилаза ферментінің кофакторы болып табылады:Липоил қышқылы(ЛипоамидКоА, ЛК) Мальтаза ферментінің субстраты: α-Д-глюкопиранозил-1-4-α-Д-глюкопираноза(МАЛЬТОЗА) Инсулин секрециясының негізгі реттеушісі: Глюкоза Организмнің кез келген жағдайында жүретін глюконеогенездің біріншілік субстраты: Лактат Эритроциттерге түсетін глюкозаның көп мөлшері қатысады: Анаэробты гликолизде Пируваткарбоксилазаға жататын үрдісі: Пируват декабоксилденіп оксолоацетатқа айналуы Ашыққанда кезде қанда концентрациясы көтеріледі: Кетондық денелердің Сутек иондарының цитозольден митохондрия матриксінде тасымалдануын жүзеге асырады: Ілмектік механизм(малат аспартатты ілмекті жүйе) Инсулин жетіспегенде ферменттердің синтезі төмендейді: Гликолиздің(гликогенездің) Мида энергетикалық статусты сүйемелдейді: Анаэробты гликолиз (глюкоза) Фосфоглюкоизомераза субстраты: фруктоза-6-фосфат Бұлшықетте гликолиз жылдамдығы келесінің қатысуымен жоғарылайды: Глюкозаның Фермент жетіспеуі кезінде фруктозо-6-фосфаттың түзілуі тежеледі: Фруктокиназа (фосфоглюкокиназа) Глюкозо-6-фосфат келесінің субстраты: Фосфоглюкомутаза, глюкозо-6- фосфатаза Бауыр клеткасында өтетін берілген айналым «Фруктозо-1,6-дифосфат → ··· пируват» қай үдеріске жатады: Аэробты гликолиздің 2 сатысы Пирожүзім қышқылының декарбоксилдену реакциясына қатысатын дәрумен: Тиамин (B1) Құрамында көп энергиясы бар көмірсу: Глюкоза Инсулин мына қосылыстардың метаболизміне әсер етеді: Глюкозаның Бауырда гликоген ыдырауын туғызатын гормон: Глюкагон, адреналин Детоксикация үрдісіне қатысатын глюкозаның туындылары: Глюкурон қышқылы Глюкозаны пируватқа ыдырататын үрдіс: Аэробты гликолиз Глюкозурия деп аталады: Зәрде глюкозаның пайда болуы Глюкозаның CО2 және Н2О дейін тотығу үдерісіне келесі сатылар кіреді:Аэробты гликолиз,катоболизмнің жалпы жолы, митохондриялық ЭТТ Аэробты гликолиздің соңғы реакциясы болып табылады: Фосфоенолопируваттың пируватқа айналуы COOH-CO(CH2)-H2PO3 COOH-CO-CH3 Глюкоза молекуласы катаболизмінің толық циклына кіреді: Гликолиз, пируваттың тотыға декарбоксилденуі Гликогенез- бұл: Глюкоза синтезі (Бауыр мен бұлшықеттерде өтетін глюкозаның гликогенге айналу процесі) Анаэробты гликолиздің соңғы өнімі: Лактат Бауырда гликогеннің ыдырауын тудыратын гормон: Глюкагон, адреналин Фосфаттық топтардың тасымалдануын катализдейтін ферменттің атауы: Киназа Глюкоза + АТФ → глюкозо-6-фосфат + АДФ реакциясы төмендегі фермент қатысында жүреді: Гексокиназа(глюкокиназа) Фруктозо-1,6-бисфосфаттың диоксиацетонфосфат және глицеральдегид-3-фосфат түзе қайтымды ыдырауын катализдейтін фермент: Альдолаза Гликолиздің бірінші реакциясында түзіледі: Глюкозо-6-фосфат Гликогенолиз - бұл: гликоген катоболизмі(ұлпада гликогеннің анаэробты ферментативтік ыдырауы) Пируваттың тотыға декарбоксилденуінде түзіледі: ацетил КоА, СО2 Пентозофосфаттық жолдың өнімдерінің бірі төмендегі заттардың синтезі үшін қажет: Жоғарғы май қышқылдары, май Тыныс алу тізбегінің компонентін атаңдар: Убихинон, цитохром с,а,в, НАДН ДГ, оксидоредуктаза, оксидаза, АТФ синтаза Реакцияның қандай типі үшін цитохромдар қажет: Микросомальды тотығу(Тотығу- тотықсыздану) Оттектің ең реакцияға қабілетті белсенді формасын көрсетіңдер: Супероксиданион радикал Глюкозаны бұлшықет жасушаларына және май тіндеріне негізгі тасымалдаушы: ГЛЮТ-4 Трикарбонды қышқыл циклінде дегидрогеназалар әсерінен тотығу реакциясы жүреді: изоцитраттан α-кетоглутарат түзілуі, одан сукцинил КоА түзілуі, сукцинаттан фумарат түзілуі Пируватдегидрогеназды комплекс ішкі мембранада болады: Митохондрияның Лактаттың глюкозаға айналуы жүретін цикл: Кори циклы Трикарбонды қышқыл циклінде сукцинат тотығады: Фумаратқа(сукцинат ДГ көмегімен) Коэнзим А коферменті клеткада мына топтардың аралық тасымалдаушысы қызметін атқарады: Ацильді топтардың (Пируват АцетилКоА) Клеткаларда биологиялық тотығудың қызметі: Биосинтездерде пайдаланылатын тотықсыздандыру потенциалдарының генерациясы (митохондрияда өтетін ферменттердің тотығу тотықсыздану реакцияларының жиынтығы) Макроэрг-заттарға жатқызылады: АТФ,ГТФ,ГДФ,УДФ,УТФ, ТТФ Берілген фрагмент қайсысына қатысады: S ФМН(ФАД) ЭТТ Митохондрияда сукцинаттың тотығу үшін Р/О коэффициенті: 2 Антибиотиктер (айыртқыштар) электрон тасымалдадау тізбегінде ...көбейеді: Протондар үшін ішкі мембрананың өткізгіштігі Сукцинатдегидрогеназа коферменті: Катаболизмнің жалпы жолының ферменттері: Дегидролипоилацетилтрансфераза, лактатдегидрогеназа, пируват декарбоксилаза Iшектін қалыпты перистальтикасына жағдай туғызатын көмірсу: қорытылмаған целлюлоза Глюкоза аэробты алмасуында субстраттың фосфорилдену арқылы таза түзілетін АТФ-тың зат мөлшері (моль): 2 Лейкоциттерде АТФ қамтамасыз етеді: Аэробты гликолиз Бауырда аланин қолданылады: Глюконеогенез (глюкоза синтезі) Гипоксия кезінде қанда концентрация жоғарылайды:Лактат Көмірсуларда панкреатикалық амилазаның О-гликозидты байланысты гидролиздейтін: Д α-1-4 (гидролаза) Ішектердің жасушаларына глюкозаны белсенді тасымалдауға қажет ион: Na Көмірсуларды ыдырататын асқазан -ішек жолдары ферменттерінің классы: Гидролазалар Көмірсулары жоғары тағаммен тамақтану салдары: Семіру Галактоземия салдары: Ақыл – есінің кемдігі Фруктоза сіңіріледі: Жеңілдетілген диффузия Ашыққан кезде белсенетін үдеріс: Глюконеогенез Гликолиздің қайтымсыз реакциясы: Фруктозо-6-фосфаттан фруктозо-1-6- дифосфаттың түзілуі; глюкозадан глюкозо-6-фосфат түзілуі; Ішек клеткасынан глюкоза келесіге түседі: Қақпа венасына Сілекейдің α –амилаза субстраты: крахмал, Мальтоза НАДН2 жоғары концентрация жағдайында фруктозо-1,6-бисфосфат алмасу жолында: Гликолиз 3-фосфоглицерат 2-фосфоглицератқа изомерлену үшін әсер ететін фермент: Фосфоглицератмутаза Гликолиз жылдамдығын лимиттейтін фермент: Фосфофруктокиназа Глюконеогенез және гликолиздің бірдей ферментпен катализденетін ортақ сатысы: Фруктоза-1,6-бисфосфат, фруктоза-6-фосфат Гликолиздің қайтымсыз реакциясының ферменті: Фосфофруктокиназа, гексокиназа, пируваткиназа Адам организмінде гликогеннің ең көп мөлшері ( массасы бойынша): Бауырда Гликогеннен глюкозо-1-фосфаттың түзілуіне қатысатын фермент: Фосфоглюкомутаза Глюкозадан гликоген биосинтезінің фермені гексокиназа(глюкокиназа), фосфоглюкомутаза Гликогеноздың 1 типі (Гирке ауруы) төмендегі ферменттің жетіспеушілігімен байланысты:Глюкозо-6-фосфотаза Гликоген ыдырауының біріншілік өнімі:Глюкоза-1-фосфат Фруктозо-6-фосфат түзіледі: Гликолизде (глюкозо-6-фосфаттан фосфоглюкомутаза ферменті көмегімен) Инсулин секрециясын стимулдейді: Глюкоза Тотыға фосфорлану коэффициенті көрсетеді мына қатынасты көрсетеді: P/O (АДФ жұмсалатын фосфор қышқылы санының тыныс алу кезінде сіңірілетін оттек санына қатынасы) Амилоза жатқызылатын топ: Гомополисахаридтер Метаболизм үдерісінде электрондарды тасымалдаушы болып табылады: 4 комплекс-NADH-дегидрогеназа, QH2-дегидрогеназа, цитохромоксидаза, сукцинатдегидрогеназа Анаэробты гликолиздің соңғы өнімі: Лактат Фосфофруктокиназа ингибиторы: АТФ Көмірсулар асқазан-ішек жолында қандай класс ферменттерінің әсерінен ыдырайды: Гидролазалар, гликозидаза Қан айналымнан келіп түсетін лактат глюкозаға айналады: Бауырда (КОРИ циклы) Эритроциттерде Бұлшықеттерде глюкоза катаболизмін күшейтетін гормон: Адреналин Гликогенолиз үдерісі болып табылады: Гликоген катаболизмі(гликогеннен глюкоза түзілуі) Анаэробты гликолиздің шартты соңғы өнімі: Лактат Ацетил-КоА оксалоацетатпен конденсацияланып, түзіледі: Цитрат, кофермент А ТҚЦ субстратты фосфорилдену реакциясына түседі: Сукцинил КоА, сукцинат Мына реакция тотыға фосфорилдену деп аталады: АДФ+Н3РО4=АТФ+H2O ның (этт энергия есебінен) түзілуі Ажыратқыштар - бұл: липофильді заттар, яғни мемтбрананың липидті қос қабатынан оңай өтетін заттар, АТФ синтезін тоқтатын заттар Ауыз қуысында ферменттік өзгерулерге түсетін көмірсу: Крахмал, мальтоза, гликоген Микросомалық тотығу қызметі: Детоксикация (ЭПТ да) Митохондрияларда тотығу және фосфорланудың ажырауы арқылы гипоэнергетикалық күйдің дамуын тудырады:Гиповитаминоз(В тобының витаминдері) ,дефицит белка,снижение потребления углеводов и липидов,дефицит кислорода и железа, гипоксия, ашығу Катаболизмнің жалпы жолына жатады:пируваттың декарбоксилденіп тотығу реакциясы және Кребс циклы Цитраттан изоцитрат түзілуі реакциясының ферменті: Аконитаза Изоцитраттан α-кетоглутараттың тузілуі реакциясының ферменті: Изоцитратдегидрогеназа Кребс циклінің жылдамдығын шектейтін реакция: Изоцитраттың альфа-кетоглутқа айналуы Биологиялық тотығудың фосфорланумен қосарлануын қамтамасыз ететін фермент: (ФАД, НАД тәуелді дегидрогеназа) Митохондрияда Тотыға фосфорлануда:НАДН2 және ФАДН2 энергиясының бір бөлігі АТФ энергиясына айналады Электрондарды тасымалдау тізбегіндегі жұмыс жасайтын иондық насостар: Протондық Фумарат түзілетін цикл: Цитратты цикл , орнитин циклы(Кребс циклы) Бауырда глюкозо-6-фосфат түзілуін қамтамасыз ететін фермент: Глюкокиназа(гексокиназа) Миоциттерде және липоциттерде плазмалық мембрана арқылы глюкозаның тасымалдануын белсендіреді: Инсулин арқылы жеңілдетілген диффузия процесі Гликоген бауырда мына ферменттің әсерінен ыдырайды: гликогенфосфорилаза Глюкозаның қанайналымнан органдар клеткаларына тасымалдануы жүретін жол: жеңілдетілген диффузия α-амилазаның субстраты: Амилаза, декстрин, амилопектин Жануарлар жасушаларындағы негізгі резервті полисахарид: Гликоген Гликогенді глюкозо-6-фосфатқа дейін ыдыратуға жұмсалатын энергия: Энергия қажет етпейді Клеткадағы рибоза көзі: Пентозофосфаттық жол Гликоген мөлшері азаюы бауырда байқалады:Қант диабетінде, гипоксия, зат алмасуының бұзылуы Гексокиназа синтезін үдететін гормон: Инсулин Ашыққанда бауырда жеделдетілетін синтез: Кетондық денелер(глюконеогенез) Ми ткані үшін негізгі энергия көзі: Глюкоза Гликогенде 1,6-гликозидтік байланыстың түзілуін катализдейтін фермент: Гликогенсинтаза (амило-1,6-гликозилтрансфераза) Көмірсулық ашыққанда дамиды: Креатинурия Ұйқы безінің аралшық бөлімінің β-клеткасында түзіледі: Инсулин Инсулин гормоны: Қандағы глюкозаның концентрациясын төмендетеді Гликолиз үрдісі жүреді: Цитозольде Гликолиздің бірінші реакцияында түзіледі: Глюкозо-6-фосфат Гликолиздің маңызды аралық өнімі: Глицеральдегид-3-фосфат Аэробты гликолиздің шартты соңғы өнімі: Пируват, CO2 Бауыр мен бұлшықеттерде болатын фермент: Глюкокиназа(гексокиназа) Глюкозаның лактатқа дейін тотығу үдерісінің аталуы: Анаэробты гликолиз Аэробты гликолизде АТФ синтезін қамтамасыз ететін реакция: Фосфоенолопируват > Пируват түзілуі; 1,3 - дифосфоглицераттан 3-фосфоглицераттың түзілуі Аэробты гликолизде субстратты фосфорлану реакциясын катализдейтін фермент: глицеральдегид фосфат ДГ, Пируваткиназа Пентозофосфаттық жолда (НАДФН+Н+) мынаферменттің әсерінен түзіледі: Глюкозо-6 фосфатдегидрогеназа Пентозофосфаттық жолда түзілетін пентозалар мына қосылыстар түзу үшін жұмсалады: Май, Май қышқылдары Крахмал молекуласында о-гликозидтік байланысты гидролиздейтін фермент: Амилаза Пентозофосфаттық жол белсендірек жүреді: Эритроциттрде, бауырда, май ұлпасы, аталық без, лактация кезінде сүт безінде, бүйрекүсті безінің қыртысты затында. Фосфофруктокиназаның активаторы: АМФ, АДФ, Фруктозо-6-фосфат, Фруктозо-1-6 бисфосфат. Ауыз қуысында ферменттік ыдырауға түсетін көмірсу: Крахмал Кребс циклында қандай өзгеруде гидратациялану реакциясы жүзеге асады: α-кетоглутараттың сукцинил КоА Никотинамидадениндинуклеотид – қандай топтарды тасымалдайтын кофермент: Сутек атомдарын Гликоген катаболизмін күшейтетін гормон: глюкагон, адреналин Глюконеогенез ең белсенді жүреді: Бауырда Субстраттық фосфорилдену жүреді: Тотыға декорбоксилденуде Глюкозо-6-фосфат-дегидрогеназа коферменті: НАДФ+ Пентозофосфаттық жолдың метаболиті: Рибулозо-5-фосфат, 6-фосфоглюконат, ксилулозо5- фосфат, фосфоглюконат лактон Пируваттың тотыға декарбоксилденуінде түзіледі: Ацетил КоА, СО2 НАДН+ + Н+ Трикарбон қышқылдарының циклына түседі: Ацетил КоА Лимон қышқылының циклы жүреді: Аэробты гликолиздің 2 ші сатысында (МИТОХОНДРИЯ МАТРИКСІНДЕ) |