Касымова Д.. Таырып Балаларды церебралды сал ауруын оалтуындаы медбикені рлі. Масаты
 Скачать 15.6 Kb.
|
|
Тақырып: Балалардың церебралдық сал ауруын оңалтуындағы медбикенің рөлі. Мақсаты: Ақтөбе қаласындағы «Аяла» балаларды оңалту орталығында церебралды сал ауруымен ауыратын балалармен жұмыс жасау кезіндегі мейірбике жұмысының маңызы. Міндеттері: 1. Үй жағдайында медбикенің церебралды сал ауруы бар балалардың оңалтуданкейінгі жағдайын жақсартуын анықтау. 2. Арнайы оңалту орталықтарында медбикенің церебралды сал ауруы бар балалардың оңалтудан кейінгі жағдайын жақсартуын анықтау. 3. Үй жағдайындағы және арнайы оңалту орталықтарындағыжүргізілген оңалту шараларынан кейінгіцеребралды сал аруы бар балалардың жағдайындағы өзгерістерін салыстыру. Кіріспе Өзектілігі Церебральды сал ауруы (ЦП) балалық шақтағы физикалық кемістіктің ең көп тараған себебі болып табылады, болжам бойынша 1000 тірі туылған нәрестеге 2,11 жиі кездеседі. [1] Церебральды сал ауруын анықтауда және диагностикалауда орталық орын - қозғалыстар мен позаның дамуының бұзылуы. [2] Постуральды бақылау дисфункциясы постуральды желілерде тапшылықты тудыратын бастапқы ми зақымдануының нәтижесінде пайда болады. Қозғалтқыш (өндіруші) желілерге бұлшықет спазмы, контрактура, изометриялық күш өндірудің төмендеуі және қалыптан тыс уақыт, сондай-ақ бұлшықеттерді тарту амплитудасының төмендеуі сияқты кемшіліктер әсер етеді. Қабылдау (бағдарлау) желілеріне көру, тактильді, проприоцептивтік және вестибулярлық жүйелерде нашар тіркеу және/немесе қабылдауды қоса алғанда, ақаулар әсер етеді.[3] Осы шолулардың нәтижелері мен ұсыныстары церебральды сал ауруы бар балалардағы постуральды бақылау дисфункциясын емдеудің көптеген жаңа клиникалық және қалыптасқан тәсілдерін зерттеуге түрткі болды. Негізгі мысалдарға иппотерапия, жүгіру жолы бойынша жаттығулар, жоғарғы аяқ-қол терапиясы, күш жаттығулары және виртуалды шындық технологиялары жатады. Дегенмен, церебральды сал ауруы бар балалардағы позаны басқару араласуларына соңғы шолудан бері шамамен 10 жыл өтті; сондықтан дәстүрлі және заманауи жаттығулардың тиімділігі мен тиімділігін бағалау үшін жаңартылған жүйелі шолу қажет. Осыған байланысты тиімділік зертханадағы сияқты мінсіз жағдайларда постуральды бақылауды жақсарту үшін араласудың мүмкіндігі ретінде анықталады, ал тиімділік қалыпты клиникалық күтім жағдайында араласудың пайдалы болуы ретінде анықталады.[4][5] Осылайша. , осы мақаланың мақсаты - церебральды сал ауруы бар балаларда қолдануға арналған есептелген жаттығу араласуларының жүйелі шолуын ұсыну; халықаралық стандарттарға сәйкес постуральды бақылау нәтижелері үшін осы араласулардың тиімділігі мен тиімділігін бағалау; және церебральды сал ауруы бар балалардағы постуральды бақылау дисфункциясы үшін тиісті емдеуді ұсыныңыз. Денсаулық сақтау жүйесінің кезек күттірмейтін міндеттерінің бірі – мүмкіндігі шектеулі балаларды медициналық-әлеуметтік оңалту. Соңғы жылдары біздің елімізде балалық шақтағы мүгедектіктің айқын өсу тенденциясы байқалып, мүгедектік ауруларының этиологиясы мен диагностикасына, мүмкіндігі шектеулі балалардың проблемаларына көбірек көңіл бөлу қажет. Балалық шақтағы мүгедектіктің шамамен бестен бір бөлігін жүйке жүйесінің аурулары құрайды, оның құрылымында 50%-дан астамы балалар неврологиясының өзекті мәселелерінің бірі болып табылатын церебральды сал ауруына (ЦП) келеді. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ) сарапшыларының мәліметтері бойынша, әлем халқының жалпы санының орта есеппен 10%-ы мүгедектер, оның 150 миллионы балалар. Қазақстан Республикасының Ұлттық генетикалық тізілімінің мәліметтері бойынша Қазақстанда жыл сайын 2000-нан 3500-ге дейін туа біткен және тұқым қуалайтын патологиялармен дүниеге келеді, бұл 1000 жаңа туған нәрестеге шаққанда 20,0-24,3 құрайды. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің (ҚР ДСМ) деректері бойынша осы жас тобындағы балалардың аурушаңдық құрылымында орталық жүйке жүйесінің (ҚЖЖ) перинаталдық зақымдануының жиілігі 7,5-22,4% құрайды. Бұл норма өсу үрдісі бар әлеуметтік құбылыс ретінде анықталады, өйткені 2015 жылға қарай PPTC 11%-ға өседі деп күтілуде. Балалық шақтағы мүгедектік құрылымында жетекші орынды (30%-дан 70%-ға дейін) ерте мүгедектікке әкелетін ауру – церебральды сал ауруы (МБП) алады. Қазақстанда статистика бойынша 44 мыңнан астам мүгедек бала есепте тұрса, оның ішінде 10 мыңнан астам бала церебральды сал ауруына шалдыққан. Церебральды сал ауруының жиілігі туралы деректер 1000 туылған нәрестеге орта есеппен 2,0-5,9 құрайтын кең ауқымда ауытқып отырады және көбінесе қоғамның даму деңгейімен анықталады. Церебральды сал ауруы балалардағы ең ауыр аурулардың бірі болып табылады және қозғалысты түзетудің тұрақты оңалту әдістерін, психологиялық-педагогикалық және әлеуметтік көмекті қажет етеді. Тұрақты оңалту шаралары науқас баланың отбасы үшін және тұтастай алғанда мемлекет үшін орасан зор жүк болып табылады. Соңғы жылдары церебральды сал ауруымен ауыратын науқастарға медициналық көмек көрсету сапасы, әсіресе, оңалту әдістері жағынан айтарлықтай жақсарды. Біздің республикамызда келесі заманауи жоғары мамандандырылған оңалту орталықтары жұмыс істейді: Астана қаласындағы Республикалық балаларды оңалту орталығы, «Балбұлақ». Церебральды сал ауруымен ауыратын науқастарға мамандандырылған неврологиялық көмек деңгейінде «Ақсай» республикалық балалар клиникалық ауруханасы қызмет көрсетеді.Сонымен, жоғарыда келтірілген материалдан олардың жағдайын жақсартуды, емдеу-сауықтыру шараларын, тұрмыс жағдайын жақсартуды, диспансерлік бақылауды, осы аурумен ауыратын балаларды дер кезінде анықтауды қажет ететін церебральды сал ауруымен ауыратын балалардың көбеюі байқалады. |