Кантр раб усе вар 2013-14. Тлумачальная запіска Кантрольныя работы па беларускай мове
 Скачать 121.5 Kb.
|
|
Тлумачальная запіска Кантрольныя работы па беларускай мове прызначаны для студэнтаў ФЗН усіх спецыяльнасцяў і маюць на мэце: а) праверыць тэарэтычныя веды па курсе “Беларуская мова. Прафесійная лексіка”; б) паглыбіць і замацаваць веды па ўсіх раздзелах гэтай лінгвістычнай дысцыпліны; в) узбагаціць прафесійны слоўнікавы запас будучых спецыялістаў; г) развіць моўную (пісьмовую) кампетэнцыю студэнтаў у вучэбна-прафесійнай сферы дзейнасці. Кантрольная работа па беларускай мове дасылаецца простай бандэроллю ці прыносіцца асабіста ў дэканат ФЗН або на кафедру беларускай філалогіі (408 аўдыторыя). Падпісваецца па-беларуску!!! Узор подпісу бандэролі: Іванова Ірына Мікалаеўна 211805 в. Залессе Глыбоцкага раёна Віцебскай вобласці Каму: кафедра беларускай філалогіі, п. 408 БДУ культуры і мастацтваў Куды: вул Рабкораўская, 17 220001, Мінск Узор подпісу кантрольнай работы: Кантрольная работа па беларускай мове студэнта (-кі) ФЗН групы № 115 Івановай Ірыны Мікалаеўны Пры выкананні кантрольнай работы рэкамендуецца карыстацца наступнай вучэбнай літаратурай:
5. Тлумачальны слоўнік беларускай мовы: У 5-ці т. – Мн., 1977–1984. Можна выкарыстоўваць і іншую вучэбна-метадычную літаратуру. Заданні для кантрольных работ складзены ў чатырох варыянтах. Выбар варыянта залежыць ад парадкавага нумара ў спісе акадэмічнай групы. Пры выкананні кантрольнай работы неабходна кіравацца наступнымі патрабаваннямі:
Кантрольная работа па беларускай мове для студэнтаў-завочнікаў Варыянт 1
проездной, профессор, почтальон, здоровье, радиопередача, эмоциональный, аккордеонист, вокальный, необразованный, жизнерадостный, добросовестный, немилосердно, восемнадцатый, антифашистский, аппарат, периодика, реакция, территория, ориентация, идеалы, отголосок, примадонна, специальность, театральный, интеллект, бессмертие, специфика, Фейербах.
камп..ют..р, ф..льклор, ф..ртэпіяна, з..мправізаваць, кал..ндар, “П..сняры”, д..рыжор, раз..сціся, ц..рымонія, адна..менны. дэз..нфармацыя, с..мнаццаць, спец..нструмент, канферанс..е, інтэрпр..тацыя, к..нцэртмайстар, н..жыццяздольны, энц..клапедыя, мен..джар, сальфеджы.., ф..награма, р..петыцыя, пасляслоў..е, абан..мент, інт..л...генцыя, мец..нат, в..ртуоз, сп..вак, бал..рына.
а) запішыце, дзе трэба, вялікую літару. Калі ёсць варыянты ў напісанні, трэба напісаць абодва (напрыклад, 9 Мая (свята), 9 мая (дата)): (Дз,дз)ень (П,п)ерамогі, (Л,л)аўрэат (Дз,дз)яржаўнай (П,п)рэміі, (П,п)алеская вёска, мікрараён (З,з)ялёны (Л,л)уг, (З,з)аслужаны (Дз,дз)еяч (К,к)ультуры (Б,б)еларусі, (Дз,дз)ень (Н,н)араджэння, (Г,г)рамадзянская (В,в)айна, (В,в)ялікдзень, (Г,г)рунвальдская (Б,б)ітва, (З,з)аходняя (Б,б)еларусь, (К,к)анстытуцыя (Р,р)эспублікі (Б,б)еларусь, сузор’е (В,в)ялікай (М,м)ядзведзіцы, газета “(К,к)ультура”, (П,п)олаччына, (Б,б)еларускі (Дз,дз)яржаўны (Ў,ў)ніверсітэт (К,к)ультуры і (М,м)астацтваў; б) запішыце словы разам, асобна, праз дэфіс: (аўдыя)візуальны, (экспрэс)выставы, (даведачна)бібліяграфічны, (канкурэнта)здольнасць, (супер)вокладка, (шмат)кроп’е, (па-за)праграмаю, (высока)адукаваны, (добра)вядомы, (значна)палепшаны, (філасофска)гістарычны, (агульна)(усходне)славянскі, чаму(сьці), (паў)краіны, (агульна)адукацыйны, (тэле)пастаноўка, як(небудзь).
она была лучшей исполнительницей народных песен, просить о помощи, игрушка из клёна, работать с Лепеевым Васей, встреча с коллегой Шурой, комментарии к переводу на французский язык, написано красными чернилами, пропустил индивидуальное занятие, большое спасибо за дружескую поддержку, перечень произведений печати, часть научно-справочного аппарата издания, должен извиниться за опоздание, войти в открытую дверь, неспелая ежевика невкусная, вход по пригласительным билетам, древняя рукопись, керамическая посуда, вокальное пение, объявление о встрече одноклассников.
книга интереснее телеэкранизации, рассказ короток, но интересен, крыжовник крупнее красной смородины, Западная Двина шире и длиннее Припяти, в незнакомом тексте, музыкальная грамота, музыкальный слух, музыкальный театр, сестра старше брата на пять лет, благородный поступок, июльские ночи теплее сентябрьских, мои наилучшие пожелания, убедительная просьба, студенческие строительные отряды, в коммуникационном процессе, уникальная область художественной деятельности.
2(адыграныя спектаклі), 3(міжнардныя дамовы), 17 (прачытаныя нумары часопіса), 8 (знаёмыя мужчыны), 14 (сучасныя камп’ютары), з 500 (тысяча рублёў), з (сямёра) капірайтарамі, паміж 2 (блізкія людзі), каля 700 (кіламетры ад Брэста), 33 (падручнікі па беларускай літаратуры), 2 (прахожыя), перад 867 (навучэнцы), звыш 60 (аркушы), 2 (дзверы), 5 (доўгія дні), 24(студэнты ІІ курса), 50 (годдзе), з 9 пісьменнікамі, 5,3 (даход), 9 (ягняты).
акрэсліць, бегчы, разабраць, недадаць, несці, хацець. 11. Ад дзеясловаў утварыце нарматыўныя формы дзеепрыметнікаў і вызначце суфіксы: укамплектавць, сфарміраваць, адрэстаўраваць, зжаць, дамовіцца, дагледзець, прынесці, застыць, адрэпеціраваць, інкруставаць, інтэрпрэтаваць, кампіляваць, скаардынаваць, адкарэктаваць, матываваць. 12. Перакладзіце на беларускую мову дзеепрыметнікавыя спалучэнні: комплектующий отдел; цифры, показывающие динамику; лицо, заключающее договор; развивающееся сотрудничество приносит результаты; работающий с молодыми специалистами режиссер передает им свой опыт; выставка, демонстрирующая достижения страны в области культуры; оппонирующая организация. 13.Утварыце нарматыўныя формы дзеепрыслоўяў: прысвяціць, праводзіцца, даследаваць, знайсці, знаходзіцца, арганізоўваць. 14.Перакладзіце словазлучэнні, улічваючы асаблівасці кіравання ў беларускай мове: удивляться удаче, болеть ангиной, определять по своему вкусу, смеяться над младшим, благодарить родителей, согласно закону, не сделать из-за лени, встречаться по вечерам, в семи километрах от города, слышал своими ушами, смотреть за собой, по случаю праздника, управляющий делами, заведующая детским садом, думать про себя, создан по образцу. 15.Падбярыце беларускія сінонімы да наступных слоў: асартымент, аргументы, бонус, вербальны, дэ-факта, канкурэнцыя, мемуары, вакантны, пралангацыя, крэдытор, фіксаваць, білінгвізм, аўтаномнае забеспячэнне, аптыміст. Кантрольная работа па беларускай мове для студэнтаў-завочнікаў Варыянт № 2
режиссер, жемчужный, исследование, обелиск, сымпровизировать, гениальный, индивидуум, высокообразованный, своевременно, льготы, мгновение, аудитория, в университете, немилосердный, студенческий, бесхарактерный, рассмотреть, дирижер, утверждать, Полесье, сюрреализм, на обложке, отсутствие, писатель, уменьшить, двести, деканат, пьедестал.
д..лікатны, канц..лярыя, ц..р..монія, менедж..р, вас..мнаццаць, ц..жкаваты, ап..кун, Васн..цоў, без..дэйны, за..нтрыгаваць, кр..дытаздольнасць, спецы..ліст, вогн..ўстойлівы, на..учанне, ла..рэат, цянь-шан..скі, д..ктафон, па..танцоўка, завес..це, салаў..іныя, Іл..я, камп’ют..р, дэз..нфармацыя, кантрас...ны, сям..юдзесяццю, пра..люстраваць, лід..р, супер..інтэлект.
а) запішыце, дзе трэба, вялікую літару. Калі ёсць варыянты ў напісанні, трэба напісаць абодва (напрыклад, 9 Мая (свята), 9 мая (дата)): (Б,б)еларускі (Д,д)зяржаўны (Ў,ў)ніверсітэт (К,к)ультуры і (М,м)астацтваў, (К,к)оласаўскі стыль, (Д,д)зень (П,п)ерамогі, (К,к)раіны (Б,б)алтыі, (Б,б)еларускае (Б,б)арока, (А,а)хілесава пята, (М,м)ележаў раман, газета “(Л,л)ітаратура і (М,м)астацтва”, (Д,д)акастрычніцкі перыяд, Людвіг (В,в)ван Бетховен, (Б,б)ожы (Х,х)рам, (Б,б)елавежская (П,п)ушча, (К,к)урган (С,славы), (К,к)анстытуцыйны (С,с)уд РБ, (З,з)аслужаны (Дз,дз)еяч (К,к)ультуры; б) запішыце словы разам, асобна, праз дэфіс: (усходне)славянскі, (даведачна)бібліяграфічны, (літаратурна) мастацкі, Рэч (Паспалітая), (востра) сюжэтны, (паў) аркуша, (паў) Беларусі, (фонда) сховішча, (віцэ) прэзідэнт, (сарві) галава, (на) памяць, (па) майстэрску, (давыд) гарадоцкі, (розна) каляровы, толькі (што), (сацыя) культурны, (відэа) апаратура, (акета) інтэрв’ю, 1000 (гадовы).
старинная рукопись, затейливая подпись, душевная боль, старая шинель, барабанная дробь, способный ребенок, цинковые белила, хорошее поведение, белорусская живопись, бесконечные хлопоты, манная крупа, набрал полную грудь воздуха, открытая дверь, проявления гуманизма, аплодировали коллеге, говорили со старостой группы Валерой Кравченей, шить из шелка, на берегу реки, как с гуся вода, под тенью дуба, во время переписи населения, писать синими чернилами, рисовать акварелью, бояться собственной тени.
последнее издание словаря полнее прежних; этот сценарий интереснее предыдущего; крупнейший в Европе университет; наш язык не хуже других; твой рисунок красивее моего; чьи-то вещи, никого не трогай; творчество этого художника гораздо ярче и оригинальней; Нарочь – красивейшее озеро Беларуси; прочитал Степкино сочинение; у нового солиста голос более приятный и звонкий; на конференции выступили наиболее способные студенты; ярчайший образец белорусского изобразительного искусства.
284 (новая кніга); 25 (карцін); у 1995 годзе; з 8 аднакурснікамі; няма і 1,5 (год); на 1,5 старонках; з 53 падручнікамі; 1/3 (заданне); праз 1,5 (стагоддзе); 7,3; каля 10 старонак; з 14 да 18 гадзін; каля 55 працэнтаў; ¼ (усё дарослае насельніцтва); 3 (лепшы малюнак); абодва (мастак-авангардыст); 72 (экземпляр); абедзве (знакамітая актрыса), 782 старонкамі.
афармляць, брацца, пець, даваць, даць.
аплаціць, назапасіць, спаліць, вымыць, выбраць, вынесці, злучыць, аправіць, выткаць, сплесці, змалоць, адкарміць, прагледзець, ссячы, пасівець, заінець, памаладзець, пастарэць, зарасці.
заинтересовавшийся человек, вышедший на сцену, открывшаяся выставка, стимулирующее средство, приносящий прибыль, танцующая балерина, пользующийся привилегией человек, почитаемый коллега, идущий вперёд, поющий конферансье, возмещённый убыток, угрожающее положение, установившиеся отношения, замёрзшее озеро.
браць, спяваць, праспяваць, жыць, ехаць, развівацца.
поблагодарили преподавателя, послали за музыкантом, женился на однокурснице, внимательный к друзьям, простите меня, посмеяться над собой, видела своими глазами, в трех километрах от города, встречались по пятницам, пойти в лес за черникой, заведующий кафедрой, жить с родителями, больной гриппом, похожий на мать, писать по старому адресу, стоять у рояля.
арфаграфія, вернісаж, генацыд, гігант, гласарый, гуманны, дысгармонія, дэфект, ілюзорны, кампактны, карпарацыя, карэктывы, манускрыпт, прыярытэт, соцыум. Кантрольная работа па беларускай мове для студэнтаў-завочнікаў Варыянт 3
компьютер, балерина, семнадцать, деликатес, виртуоз, вариация, азиатский, приоритет, рассердиться, бессмертный, мушкетёр, лидировать, компактный, милосердный, меццо-сопрано, иметь льготы, общественный, множество, Рембрандт, себялюб, расчистить, расщедриться, носитель, слезами, Обью, многоступенчатый, сверхидейный, пединститут, арпеджио.
р...знакаляровы, сал...марэзка, фалькл...р, сальфеджы..., ш...сцьсот, адр...с, ц...рымонія, поч...рк, кал...ндар, фе...рверк, аксі...ма, ідэ...лаг, між...нстытуцкі, за...мацца, спад...лба, пра...нфармаваць, жыцц...радасны, п...ўнаўладны, ф...таграфія, пр...цілеглы, шт...тыднёвы, ст...тысячны, ліпен...скі, тайван...скі, будз...це, ледз...ве, хрэс...біны, дз...весц..., Ул...яна, ін...шы, супер…нтэлект.
а) запішыце, дзе трэба, вялікую літару. Калі ёсць варыянты ў напісанні, трэба напісаць абодва (напрыклад, 9 Мая (свята), 9 мая (дата)): часопіс “(В,в)еснік (Б,б)еларускага (Д,д)зяржаўнага (Ў,ў)ніверсітэта (К,к)ультуры”, (П,п)ятроўская (Э,э)поха, (А,а)драджэнне, (В,в)ялікая (А,а)йчынная (В,в)айна, (Д,д)зень нараджэння, (Д,д)зень ведаў, (С,с)усветны (Д,д)зень моладзі, (Д,д)ошка (Г,г)онару, (А,а)дміністрацыя (П,п)рэзідэнта (Р,р)эспублікі (Б,б)еларусь, (Г,г)арлахвацкія, (М,м)інчанін, (К,к)упалавец, (Р,р)усалка, (М,м)аршал, 8(С,с)акавіка, сабака (Т,т)узік, (Б,б)елавежская (П,п)ушча, (С,с)авет (Ф,ф)акультэта; б) запішыце словы разам, асобна, праз дэфіс: (мульты)медыйны, (паў)бяды, (дэ)юрэ, (ваен)кар, (паў)Еўропы, (высока)кваліфікаваны спецыяліст, (шчыра)выказаныя думкі, (века)помныя дні, (вышэй)сказаныя словы, (контр)ідэя, (контр)адмірал, (кіна)афіша, (фінансава)эканамічны аддзел, (цёмна)шэры, (хутка)распушчальны, (літаратурна)музычная кампазіцыя, (восем)сотых, (дваццаць)сем, (шасці)соты, (узаема)абумоўлены, (па)мойму, (як)раз, (усё)роўна, (у)адно, (у)пустую, (на)конт.
играть на жалейке; по античным фрескам и мозаикам; уклад жизни; в числовом модуле; эпоха элинизма; пение молитв; о Петровской эпохе; строгое жюри; аппарат управления; уровень потребностей; по материальным ценностям; в области распространения; на театральной площадке; по заданию руководителя; об известном музыканте; судить по внешнему виду; работать по главному плану; изменения в репертуаре; вручить диплом Шунейко Ольге; быть современной моделью; заниматься музыкальным творчеством; вопросы к экзамену; начало спектакля; говорить с Сашей Дедюлей.
нестерпимая боль; не видел Володиного друга; бабушкины секреты; он веселее всех; собственное мнение; зрительские симпатии; свободное время; подавляющее большинство; глубокое заблуждение; подростковый возраст; врожденные способности; личностные стандарты; креативное развитие; оптовая продажа; музыкальная рукопись; главная роль; обучение в университете сложнее школьного, эта статья информативнее прыдыдущей; наилучшие работы талантливого хореографа; новые улицы Минска шире старых, не у кого спросить.
2 (раённы цэнтр народнай творчасці); 3 (гурток сучаснага рукадзелля); 800 (удзельнік кінафестывалю); з 11 (вучань); прадаваць у 2 (раз) танней; 3х6; за 100 (метр ад прыпынку); 5 (мужчына); (абодва, абедзве, абое) студэнты; 1,5 (год); 1,5 (тона); у 292 (занальная бібліятэка); з 55 (працэнт); дырыжыраваць 2 (рукі); танцавалі 5 (дзяўчынка); 0,03; 100(гадовы юбілей); энцыклапедыя з 672 (ілюстрыцыя), з 6 (творчае аб'яднанне), 7 (цікавы спектакль).
Асмяяць, брацца, даць, ілгаць, есці.
утвараць, бачыць, даследавацца, наймаць, наймацца, легчы.
вымыць, укамплектаваць, сплесці, пасталець, раскалоць, зжаць, сцерці, стварыць, пасеяць, пераспець, адчыніць, асвятліць, паглыбіць, накрыць.
управляющий делами, заведующий кафедрой, вышестоящая организация, действующий закон, назревший вопрос, начинающий художник, существующие трудности, происходящие события, случившаяся неожиданность, минувшая весна.
читать текст про себя; простить его; извиняться перед кем-нибудь; навестить отца; избавиться от прошлого; отказаться от обещания; удивляться чему-либо; послать за чем-кем-нибудь; болеть гриппом; смотреть за собой; благодарить консультанта; быть похожим на мать, идти в лес за брусникой; стоять у рояля.
абсалютны, адэкватны, анонс, віртуальны, інавацыя, імідж, рэпрэзентатыўны, эфектыўны, унікальны, хобі, скрупулёзны, паблісіці, крэатыўны, дэвіянтны, утрыраваць. Кантрольная работа па беларускай мове для студэнтаў-завочнікаў Варыянт 4
аккордеон, церемония, мгновенно, лауреат, десятый, опытный, ремонт, черёмуха, курьер, гениальный, милосердный, устный, объект, остроугольный, миниатюра, охра, образный, Рембрандт, интервью, филиал, экспрессия, шедевр, наострить, павильон, счастливый, кутья, работодатель, шестьсот.
св…тлаваты, …вангелле, Васн…цоў, м…тровы, ал…горыя, ц…жкаваты, с…рдэчны, характ…рыстыка, ш…рсцяны, ас…нсавана, габ…лен, б…змежны, с…мнаццаць, звыш…дэйны, жыцц…дзейнасць, пера…начыць, без…крыўдны, за…нтрыгаваць, …льготны білет, мастакі-…мельцы, індывід…ум, восен…скі, аб…інелы, мен…шы, міл…ён, бул…ён, саслоў…е, шмат…ярусны.
а) запішыце, дзе трэба, вялікую літару. Калі ёсць варыянты ў напісанні, трэба напісаць абодва (напрыклад, 9 Мая (свята), 9 мая (дата)): (М,м)ірскі замак, (Б,б)рэстчына, (Ш,ш)агалаўскі стыль, Леанарда (Д,д)а Вінчы, (Н,н)овы год, (Г,г)рунвальдская (Б,б)ітва, (К,к)араткевічаўскія чытанні, (Дз,дз)яды, (В,в)ялікдзень, (Б,б)ульвар (К,к)асманаўтаў, (І,і)тальянскія мастакі, сузор’е (В,в)ялікая (М,м)ядзвіца, (П,п)алата (П,п)радстаўнікоў, (М,м)іністэрства (К,к)ультуры РБ; (Г,г)анаровая (Г,г)рамата, (Д,д)ошка (Г,г)онару; б) запішыце словы разам, асобна, праз дэфіс: (дабра)чыннасць, (жыцце)адчуванне, (Стара) Віленская вуліца, (паў)метра, (паў)Беларусі, (глыбока)паважаны, (літаратурна)мастацкі, (паўночна)усходні, (па)старому, (дваццаці)мільярдны, (прынцыпова)новы, (дэкаратыўна)прыкладное мастацтва, (рэлігійна)абрадавыя элементы, (старажытна)беларуская культура, (замак)крэпасць, (прэс)сакратар.
портретная живопись, ручная роспись, договор с коллегой Валерой, стеклянная дверь, новая обувь, удачная охота, янтарное ожерелье, резной коромысел, серебряное кольцо, густые белила, красивое кружево, высокий потолок, чужая боль, старая собака, лёгкая поступь, солдатская шинель, горькая полынь, спелая земляника, рыжий котёнок, разговор в семейной библиотеке, спелое яблоко, паркетный пол, вход по пригласительным билетам, жить при царе Николае, в период расцвета.
два новых рисунка, четыре лучших ответа, красивейший город, выше друга, ещё более высокий уровень, трёхкомнатная квартира, похожий на отца, очень разговорчивый, изысканного вкуса, сравнительно молодое искусство, встреча с отцовым приятелем, нет узора более простого, чем этот; это издание интереснее прежних, прочитала Настины стихи, счастливейшие дни, Костина репродукция.
5 малюнкамі; 2/3 плошчы; 60 (музычныя інструменты); 800 студэнтаў; 10-12 сантыметраў; 1-2 дэталямі; з 542 рамеснікаў; 170 фрагментаў; 72 майстрамі; 2 (сані),абодва (родныя браты), 3 (вароты), 7 (ягня), 2 (прыгожая цацка-свістулька); 3 (доўгія месяцы), 8 (выданнямі), з 336 (мільёнаў), 17 (камп’ютараў), праз 1,5 (гадзіны), 22 (цікавыя карціны).
жыць, існаваць, застацца, перанесці, зберагаць.
вывучыць, пасівець, рассыпаць, падзяліць, змалоць, накіраваць, засеяць, выцвісці, заінець, звіць, выпісаць, адыграць, парыжэць.
падающая звезда, возмещённый убыток, угрожающее положение, установившиеся отношения, замёрзшее озеро, сияющие глаза, пересохшая земля, смеющая девушка, освободившаяся от снега земля, чарующие звуки.
Маляваць, сплесці, рэзаць, адрадзіць, віць, развітвацца.
благодарить брата, простить друга, не сделать из-за лени, идти за клюквой, болеть гриппом, жениться на актрисе, идти по лугу, беречь себя, жить с родителями, всё в свою пользу, путь к славе, писать по адресу, видеть своими глазами, смотреть за собой, разжиться деньгами.
аналогія, кампетэнтны, кур’ёзны, імпрэсія, імпэт, гармонія, прэваліраваць, рэалізацыя, суб’ектыўны, эпоха, унікальны, фрагмент, эвалюцыя, мадэрнізаваць, мабільны. |