Өзін-өзі тану. зінзі танудан бір дрыс жауабы бар тапсырмалар зінзі тану Бір дрыс жауабы бар тапсырмалар
 Скачать 23.99 Kb.
|
|
Өзін-өзі танудан бір дұрыс жауабы бар тапсырмалар Өзін-өзі тану Бір дұрыс жауабы бар тапсырмалар Мұғалімнің оқушымен ӛзара әрекеттесудегі ізгі стилдің сипаттамасы әрбір оқушының пікірін қабылдайды, шешім шығару жауапкершілігін қоршаған ортаға жүктейді, мақсатқа қол жеткізуге талпынбайды, тәртіпке немқұрайлы, балаға биоәлеуметтік тіршілік иесі ретінде қарайды D) әрбір оқушының пікірін ескереді, оқушылармен бірлесіп шешім қабылдайды, мақсатқа қол жеткізеді, тәртіп ұстанады, балаға шексіз рухани әлеуетке ие құбылыс ретінде қарайды Ең алғаш адам санасының құрылымын анықтап, түпкі сана аумағын сипаттаған ғалым З. Фрейд Кемелдендіруші педагогикадағы педагогикалық іс-әрекеттің мақсаты D) адамдағы рухани бастауды және жалпыадамзаттық құндылықтарды жарыққа шығару Адамзат тарихындағы ұлы ұстаздардың ілімдерін біріктіретін негізгі ұстанымдар әрбір адамда жоғары Рухани бастаудың бар екендігіне деген сенім Заманауи философтардың пайымдауынша адам тіршілігінің қайталанбас ерекшелігі тек адамның ғана ӛзінің жоғарғы санасын пайдалана отырып, ӛзінің рухани табиғатын және ӛзінің бүкіл ғаламмен ішкі байланысын ұғына алатындығында Адамзаттың рухани-адамгершілік мұрасын зерттеудің мәні ұлы тұлғалардың ілімдеріндегі рухани бірлікті анықтау, жинақтау Тұлғаның иерархиялық құрылымындағы рухани деңгей – бұл D) жоғарғы сана деңгейі, адамның жоғарғы «Мені» «Ӛзін-ӛзі тану» рухани-адамгершілік білім беру бағдарламасын жүзеге асырудың қағидалары ізгілікке бағыттылық, жалпыадамзаттық құндылықтар, әлеуметтік ӛзара әрекеттестік, ұлттық мұра, табиғи сәйкестілік Педагогиканың қалыптастырушы, қабілеттерді дамытушы, кемелдендіруші типтері сипатталған классификация авторы Ш.А. Амонашвили «Ӛзін-ӛзі тану» пәніндегі адамның физикалық, психикалық және руханиадамгершілік табиғатын бірлікте қарастыратын зайырлы білім қағидасы табиғи сәйкестілік Адам ӛміріндегі жоғарғы сананың рӛлі шынайы мен жалғанды ажыратуға, ӛзінің шынайы табиғатын ұғынуға кӛмектеседі, адамды шынайы рақатқа бӛлейді, шығармашылық қуатын арттырады Шынайы кӛшбасшының негізгі қасиеттері риясыздық, ойдың, сӛздің және істің адамгершілікке құрылып, үйлесімділікте ӛмір сүре білу Ізгілік педагогикасының кӛзқарасы бойынша мұғалім бала бойындағы жалпыадамзаттық құндылықтарды жарыққа шығарады, әлемге деген дұрыс қатынас қалыптастырады, ар-ұжданға сәйкес ӛмір сүруге баулиды. «Егер мұғалімнің ӛз ісіне деген сүйіспеншілігі болса, ол жақсы мұғалім. Егер мұғалім оқушыға әке-шешесі секілді сүйіспеншілікпен қарайтын болса, онда ол барлық кітапты оқыған, алайда ӛз ісіне де, оқушыларға да сүйіспеншілігі жоқ мұғалімнен әлдеқайда жақсы болады. Егер мұғалім ӛз ісіне және шәкіртке деген сүйіспеншіліктерін біріктіретін болса, онда ол – кемел мұғалім». Берілген қанатты сӛздің авторы Л.Н. Толстой М.Л. Чиббер теориясы бойынша кӛшбасшылық үдерісі – бұл болу, істеу, кӛру, айту Гуманистік психологияның негізін салушылар А. Маслоу, К. Роджерс Білім беру ұйымдарында оқудан тыс іс-әрекетті ізгілендірудің жолдары «Ӛзін-ӛзі тану» рухани-адамгершілік білім беру бағдарламасын мектептің тәрбие кеңістігіне интеграциялау, білімдік және тәрбиелік қызметтермен тығыз ӛзара байланыс орнату «Ӛзін-ӛзі тану» пәні мен басқа оқу пәндерінің сыртқы интеграциясы – бұл «Ӛзін-ӛзі тану» пәнінің әдістемелік тәсілдерін қолдану Парасатты ақылмен салыстырғанда ақыл рухани деңгейді басқарады Ӛзін-ӛзі тану мен басқа оқу пәндерін интеграциялау – бұл әрбір оқу пәнінің мазмұнындағы жалпыадамзаттық құндылықтарды жарыққа шығару Адамның шынайы «Менінің» күш-қуаты болып табылатын жоғарғы сананың (интеллект) кӛрінісі әсерлер Оқудан тыс іс-әрекет аясында қайырымдылық акцияларын ұйымдастырудың және ӛткізудің ережелері қайырымдылық іс-шаралардың жүйелі сипатта болуы, міндетті түрде қорытындылау, ересектердің қатысуы Ш.А. Амонашвилидің пікірінше жанды білім рухтандырады, ғылым кӛкжиегіне жетелейді, жарқын ӛмір мен эволюцияға жол ашады Жоғарғы сананың (интеллект) қызметі ақылды бағыттау және қадағалау Ақиқат құндылығына сәйкес келетін тұлғаның құрылымдық деңгейі интеллектуалдық Т.И. Петракованың классификациясында сипатталған құндылықтар тобы табиғи, жүре пайда болған, абсолюттік жалпыадамзаттық Ақыл – бұл кілт, жүрек – құлып. Адам ӛмірі бақытқа толу үшін кілтті рухани құндылықтарға қарай бұрау керек Ата-ананың бала мінез-құлқына теріс әсер ететін қарым-қатынас типтері A) орынсыз қамқорлық, кӛнгіштік, үрей; материалдық дүниеге қызықтырумен, зорлық-зомбылықпен тәрбиелеу, тәрбиеге кӛңіл бӛлмеу «Ӛзін-ӛзі тану» рухани-адамгершілік білім беруді оқу пәндеріне интеграциялау – бұл тұтас білім, мектеп білімінің жандануы, оның рухани-адамгершілік болмысын жарыққа шығару, жалпыадамзаттық құндылықтар және саналуандықтағы бірлік негізінде барлық пәндердің бірігуі Заманауи сабақтың мақсаты жағымды ойлай алатын, ӛзін-ӛзі тануға ұмтылатын, қоршаған әлемді рухани байытуға қабілетті адамды тәрбиелеу В.А. Сухомлинскийдің ойынша адамның отбасында ең алғаш жасап үйренетін әрекеті жақсылық жасау Отбасындағы бақытты және үйлесімді ӛмірдің іргетасы – бұл бірлік, түсіністік, сүйіспеншілік, қызмет ету, парыз, жауапкершілік Абсолюттік жалпыадамзаттық құндылықтар – ақиқат, сүйіспеншілік, дұрыс әрекет, ішкі тыныштық, қиянат жасамау Абсолюттік жалпыадамзаттық құндылықтарды жарыққа шығарған кезде табиғи және жүре пайда болған құндылықтар адамгершілік қасиеттеріне айналады Баланың бойында тӛмендегі қасиеттерді тәрбиелеу әкенің міндеті тілалғыштық, еңбекқорлық, қамқорлық жауапкершілік, тәртіптілік, нәзіктік мейірімділік, қамқорлық, нәзіктік, адалдық немқұрайлылық, жауапсыздық қайсар мінез, батылдық, ержүректік Ақылдың міндеті A) сезімдерді қадағалау Ӛзін-ӛзі тану сабағындағы жобалық іс-әрекет ұйымдастырылады оқушылардың басым іс-әрекетімен Ӛзін-ӛзі тану сабағының құрылымдық компоненті жағымды кӛңіл-күйге келу әдістемелік тәсіліне сипаттама Сабақтың бастапқы кезеңінде 1,5-5 минут аралығында ӛткізілетін, оқушыны жағымды ойлауға, қалыпты, байсалды әрекет етуге бағытталған ізгі әдіс. Ӛзін-ӛзі тану сабағының мақсатында белгіленуі тиіс сабақтың тақырыбымен байланысты жалпыадамзаттық құндылық ӛзі тану сабақтарында оқушылардың шығармашылық іс-әрекеті – бұл Сабақта меңгерген құндылықты күнделікті ӛмірде қолдануға мүмкіндік беретін жемісті іс-әрекет түрі «Ӛзін-ӛзі тану» пәніндегі ұзақ мерзімді жобалық іс-әрекеттің мақсаты сынып ұжымының ұйымшылдығын қалыптастыру Жалпыадамзаттық құндылықтарды жарыққа шығару қағидасы – бұл тумысынан берілген тұлғаның шексіз әлеуетін, ішкі байлағын ашу Ӛзін-ӛзі тану сабағының құрылымдық компоненті топпен ән айтуға сипаттама әндер жағымды болуы тиіс, тақырып пен жалпыадамзаттық құндылықты сипаттауы тиіс, оқушылардың жас ерекшеліктеріне сәйкес және қабылдауға оңтайлы болуы керек ӛзі тану сабақтарында айтылатын әндердің мазмұнында мұғалім тарапынан әңгімеленген оқиға мазмұнындағы құндылық сипатталуы керек шығармашылық жалпыадамзаттық құндылықтармен бірігуі керек Ӛзін-ӛзі тану сабақтарындағы тестілеудің негізгі мақсаты оқушылардың бойындағы құндылықтық категориялардың ӛзгеруін және олардың құндылықтарға деген қатынасын анықтау Жобаны жүзеге асырудың тиімділігі мынаған тәуелді әрбір оқушыға зерттеушінің және жаңалық ашушының рӛлін сомдауға мүмкіндік беретін шығармашылық ізденіс атмосферасын құруға Күшті эмоционалдық әсер беретін ӛзін-ӛзі тану сабағының құрылымдық компоненті – бұл топпен ән айту ӛзі тану сабағының құрылымдық компоненттері жағымды кӛңіл-күй, оқиға әңгімелеу, шығармашылық іс-әрекет, топпен Ӛзін-ӛзі тану сабақтарында айтылатын әндерде жағымды әуен және рухани-адамгершілік мазмұн болуы керек Ӛзін-ӛзі тану сабағының барлық құрылымдық компоненттері мынаған бағытталған оқушылардың бойындағы жалпыадамзаттық құндылықтарды жарыққа шығаруға, жағымды ойлауын қалыптастыруға 1-мәнмәтін Бір дұрыс жауабы бар 5 тапсырма Барлық нәрсенің өз қайыры бар Бір патшаның қол астында данышпан адам болыпты. Ол ылғи да «Барлық нәрсенің ӛз қайыры бар» деп айтады екен. Бір күні олар аң аулауға орманға барады. Патша аң аулап жүріп шынашағын кесіп алады да, ауырғанына шыдай алмай: «Ой, мен осынша азап кӛретіндей не істеп едім»,-деп аһ ұрады. Сонда данышпан оған:«Барлық нәрсенің ӛз қайыры бар»,- деп байсалды жауап береді. Ал патша болса оны аяусыз, мейірімсіз деп, зынданға тастауға бұйрық береді. Бірде патша аңға жалғыз ӛзі шығады. Сол кезде патшаны жергілікті тайпаның ӛкілдері ұстап алады да, құрбандыққа шалмақ болады. Құрбандыққа шалатын адамның бір саусағының жоқ екенін кӛреді де, он екі мүшесінің толық еместігін, ондайды құрбандыққа шалуға болмайтынын айтып, босатып жібереді. Патша ӛзінің сарайына қайтып келгеннен соң, зынданнан данышпанды алдырып, кешірім сұрайды. «Мен сенің сӛзіңнің мағынасын енді түсіндім, сен жазықсыздан жазықсыз, қараңғыда, аш жаттың»,- дейді. Сонда данышпан: «Егер сіз, мені зынданға тастамасаңыз, мен сізбен аңға бірге баратын едім, тайпадағылар сізді саусағыңыз болмағаннан соң құрбандыққа шалмады, ал менің саусақтарым түгел ғой»,- деген екен. Данышпанның бойындағы адамгершілік қасиеттер мына жалпыадамзаттық құндылықтың кӛрінісі дұрыс әрекет Патшаның данышпанды зынданға тастау себебі A) данышпан оны әдейі жарақаттады деп ойлады данышпанның жүрегі мейірімсіз деп ойлады Данышпанға тән адамгершілік қасиеттер даналық, ажырата білу қабілеті, байланып қалмау Аңшылық кезінде патша шынашағын кесіп алды Тірі қалған патшаның барлық нәрсенің қайыры бар екеніне кӛзі жетті Мәнмәтіндік тапсырмалар 2-мәнмәтін Бір дұрыс жауабы бар 5 тапсырма Мінсіз ұстаз Махатма Гандиды адамдар сыйлап ӛте жақсы кӛрген. Ол мінсіз ұстаз еді. Ол ӛз тәжірибесінен ӛткізбегенді ешқашан уағыздамағаны жайлы мына бір қызық әңгіме бар. Бір күні Гандиге он жасар немересін жетектеген әйел келеді. Иіліп сәлем берген соң ол: “Ұстаз! Мына бала – бес жасында жетім қалған қолымдағы немерем. Ол тәттіні ӛте жақсы кӛреді. Дәрігерлер оның денсаулығына байланысты тәтті жеуге тыйым салса да, оларды тыңдар емес. Ал, сені немерем қатты сыйлайды және пір тұтады. Сондықтан, немереме оған тәтті жеу зиянды екеніне сендіруді сенен ӛтінемін. Бұл – тек сенің қолыңнан келетініне сенімдімін”. Махатма: “Мазасызданбаңыз. Бір айдан соң немеріңізбен келіңіз. Осы уақыт ішінде мен адам үшін денсаулығы байлығынан да маңызды екеніне сендіру үшін бір амал тауып қоямын”, — дейді. Тура бір ай ӛткенде әжесі мен немересі қайта оралады. Сәлемдескен соң Ганди баланы қасына отырғызып былай дейді: “Балашым, біліп қой: нағыз байлық – денсаулық. Егер ӛзіңе күтім жасамасаң, сен дені сау және күшті жігіт болып ӛсе алмайсың. Ал, әлсіз адам ӛмірінде еш мақсатқа жете алмайды. Егер ағзамызға бір тағам зиянды болса, біз оны жеуді тоқтатуымыз керек. Ертеңнен бастап сен тәтті жеуді тоқтатасың. Әрине, біраздан соң сен тәтті жей аласың, бірақ шектеулі мӛлшерде ғана. Сен ӛзің ақылды бала екенсің, менің тілімді аласың ғой?” Бала басын изеп, келіседі. Мұны естіген әже таң қалып, немересін сыртқа шығарып жібереді де, Гандимен жеке сӛйлесуге ниеттеніп: “Ұстаз! Сұрақ қойсам бола ма? Немереме бүгін берген кеңесіңді сен бір ай бұрын да айта алатын едің ғой, солай емес пе?! Ендеше неліктен сен біздерге бір ай ӛткен соң келіңдер дедің? Осыны түсінбедім”, — дейді. Ганди жылы шырай таныта отырып, мынадай жауап береді: “Қадірлім! Бір ай бұрын мен ӛзім де ӛте кӛп тәтті жеп жүрген едім. Енді айтыңызшы, ӛзімнің қолымнан келмегенді мен қалайша кішкене баладан талап ете аламын? Ӛзі орындай алмаған нәрсені ӛзгеден талап етуге ешкімнің де құқығы жоқ. Сондықтан маған да біршама уақыт керек болды. Бір ай бойы мен тәттіге қол созған жоқпын. Осыдан соң ғана немеріңізге кеңес беруге құқығым пайда болды”. Кӛпті кӛрген әйелдің ӛзі Гандидың тақуалығына бас иіп, ризашылығын білдіреді. Балаға кӛмектесу кезінде Гандидің ұстанған қағидасы барлығын уақытылы орындау Гандидің сол арада бірден кеңес бермеуіне себеп болған әженің ахуалы баланың денсаулығы ар-ұждан дауысы эмоциялар қателесу қорқынышы Махатма Гандидің бойынан кӛрінген адамгершілік қасиеттер ӛз-ӛзіне деген адалдық Махатма Гандидің бойынан кӛрінген адамгершілік қасиеттер келесі жалпыадамзаттық құндылықтың кӛрінісі қиянат жасамау Әжесінің немересін Гандиге алып келуінің себебі ол ғана немересін тәттіден бас тартуға кӛндіре алатын еді бала ешкімді тыңдағысы келмеді |