учет и аудит. 1 тарау. 1. Ебекті есептеу жне оны Тлеу ебек мен тлемдерді есептеуді дістемелік негіздері
 Скачать 54.73 Kb.
|
|
Кесте 9 – Жеке табыс салығын есептеу ставкалары:
Табыс салығын есептеу үшін негізгі деректер жалақыға қолданылатын коэффициенттер болып табылады, олардың мөлшері Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген және 10 кестеде келтірілген. «ЖШС Dom Company » бухгалтериясында зейнетақымен қамсыздандыру сомаларын есептеу кезінде мынадай жазу жүргізіледі: D - т 633 шоты; К - т шот 681; Қаражатты мемлекеттік емес зейнетақы қорларына аудару кезінде мынадай жазба жасалады: D - т 653 шоты; K-т 681; Қорларға қаражат уақтылы аударылмаған жағдайда айыппұл салынады. Айыппұлдар бухгалтерлік есеп шоттарының бас жоспары негізінде есептеледі және келесі жазба жасалады: D - т шот 821; К - т шоттары 655; Кесте 10 – Жалақыдан табыс салығын ұстауды есептеу үшін қолданылатын коэффициенттер.
Соттардың ұйғарымына, нотариаттық органдардың атқару қолдарына, сондай-ақ әкімшілік органдардың даусыз тәртіппен айыппұлдар өндіру туралы қабылдаған қаулыларына сәйкес берілген атқару құжаттары (атқару парақтары) бойынша ұстаулар. Өндіріс негізгі жалақыдан да, сондай-ақ тұрақты сипаттағы барлық төлемдерден, оның ішінде сыйлықақылар, зейнетақылар, еңбекке уақытша жарамсыздық бойынша жәрдемақылар және т.б. бойынша өндіріп алынады. Алынған атқарушылық құжаттар арнайы тіркеу журналында тіркелуі тиіс. Нұсқаулар негізінде еңбекақыдан ұстап қалу – сауда ұйымдарында олардың тауарды несиеге сатып алуына байланысты қызметкерлерге берілетін міндеттемелер айына бір рет айдың екінші жартысы үшін жалақы берілгеннен кейін үш күннен кешіктірілмей жүргізіледі. Жеке сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларын ұстап қалу қызметкерлердің ерікті жеке және мүліктік сақтандыру шарттары бойынша сақтандыру сыйлықақыларын оларға тиесілі жалақыдан сақтандыру ұйымдарының банк мекемелеріндегі шотына аудару туралы жазбаша нұсқауы бойынша жүргізіледі. Кәсіпорынға жарналарды өтеу тәртібімен жүргізілетін шегерімдер (қызметкердің кәсіпорыннан алған аванстық төлемі, қате төленген сомаларды қайтару, сондай-ақ жұмыс істемеген демалыс күндері үшін алынған сомалар, кінәсінен кәсіпорынға келтірілген мүліктік залалды өтеу қызметкердің) белгіленген тәртіппен әкімшіліктің шешімімен ресімделеді. Жалақының әрбір шығарылымынан барлық ұстап қалудың мөлшері 20 пайыздан, ал заңда көзделген ерекше жағдайларда қызметкерге төленуге тиісті жалақының 50 пайызынан аспауы керек. Бірнеше атқару құжаттары бойынша жалақыдан ұстап қалу кезінде қызметкерде оның табысының 50% сақталуы керек. Қызметкер айдың соңына дейін жұмыстан босатылған кезде немесе демалысқа шыққанда, жалақының есебі жасалады, оның деректері бір айдан кейін жалақы ведомосіне көшіріледі. Бірінші жартыжылдықтың аванстық төлемі және екінші жартыжылдықтың жалақысы ведомостарға сәйкес беріледі. Еңбекақы ведомосінің титул парағында қолданыстағы тәртіпке сәйкес кассадан ақша беруге рұқсат беретін басшының және бас бухгалтердің қолдары болуы керек. Жалақы ведомосі мен төленбеген еңбекақы тізілімінің деректерін тексергеннен кейін шығыс кассалық ордері шығарылады, онда көрсетілген соманы есептен шығару үшін кассаға беріледі. Еңбекақыны есептеу актісін жасау. Бухгалтерияға келіп түскен жұмыс уақыты мен өнімді есепке алу бойынша құжаттар тексеріліп, одан әрі өңдеуге жіберіледі. Әр жұмысшыға айына бірнеше құжат берілуі мүмкін. Айдағы еңбекақыны есептеу үшін қызметкерлердің еңбекақысының жиынтық картасы қолданылады. Онда қызметкердің тегі, аты, әкесінің аты, персонал нөмірі, цех, учаске, күні және құжат нөмірі, нормалар – сағаттар, әрбір құжат бойынша еңбекақы мөлшері, төлемдердің басқа түрлері көрсетіледі. Әртүрлі кәсіпорындардағы еңбекақыны есептеу келесі құжаттарда жүргізіледі: еңбекақы төлеуге бір мезгілде қолданылатын еңбек ақы ведомостары; еңбекақы және бөлек еңбекақы ведомості; әрбір жұмысшы үшін жасалған арнайы еңбекақы есебі (бөлек парақтар); жыл бойы пайдаланылған кітапта тігілген төлем ведомостары. Еңбекақы ведомості – жұмыскерлерге есептелген еңбекақы мен басқа да төлемдердің барлық түрлерін, сондай-ақ қолданыстағы заңнамаға сәйкес жүргізілген ұсталымдар мен аударымдарды жинақтайтын жиынтық құжат. Ол жалақы мәліметтері негізінде құрастырылады. Өтініште қызметкерлердің тегі, аты, әкесінің аты, олардың штат саны мен лауазымдары, атақтары немесе лауазымдық жалақылары көрсетіледі. Оған кәсіпорынның басшысы мен бас бухгалтері қол қояды. Ведомостьтің «Есептелді» бөліміне құжаттардан кесімді жұмыс, үстеме жұмыс және т.б. бойынша есептелген сомалар енгізіледі. «Шегерімге жатқызылған және есепке жатқызылған» бөлімінде олар табыс салығының сомасын, сондай-ақ атқару парағы бойынша ұсталған сомаларды жазады; несиеге сатылған тауарларға есептелген сомалар, жалақыға және басқа да аударымдарға аванс, есепке жатқызу және беру. Өткен айдың жалақысынан салық ұсталады. Айдың соңында ведомоста әрбір қызметкердің бергені үшін төленетін сома есептеледі және ведомостың балансы жасалады, оның мысалы 11 кестеде келтірілген. Еңбекке ақы төлеу бойынша персоналмен есеп айырысулардың есебі 681 «Есеп айырысу» пассивті шотында жүргізіледі. қызметкерлерге сыйақы төлеу». Жалақыны есептеу кезінде 681 «Еңбекақы бойынша персоналмен есеп айырысу» шоты кредиттеліп, шоттар дебеттеледі: Кесте 11 – 2021 жылғы ақпанның қорытындысы бойынша «Dom Company» ЖШС бойынша жалақы есептеу мәлімдемесі
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||