Тарих. 18671868 жылдардаы азастандаы реформалар аза даласын басару жніндегі Ережені
Скачать 216.41 Kb.
|
Ұйғырлар мен дүнгендердің Жетісуға қоныс аударуы XIX ғ. 70-80 жылдары Жетісуға қоныс аударған халықтар: Ұйғырлар мен дүнгендер Ұйғырлар мен дүнгендердің Қазақстан аумағына қоныс аударуы басталған уақыт: 1881ж Ұйғырлар мен дүнгендердің Қазақстан аумағына қоныс аудару себебі: Цинь өкіметі қысым көрсетті XIX ғ. 70-80 жылдары Ұйғырлар мен дүнгендер қоныс аударды:Қытайдан Жетісуға 1881-1884 ж аралығында Жетісу өлесіне қоныс аударған Ұйғырлар мен дүнгендер саны: 45000, 5000 Ұйғырлар мен дүнген халықтарының тарихындағы ерекше орын алатын оқиға: 1881-1884 ж аралығында басқа аймақтармен қатар Жетісу өлкесіне қоныс аудару миграциясы Ұйғырлар мен дүнгендердің Жетісу өлесіне қоныс аударуына себеп болды: екі империя арасында 1881 ж Санкт-Петербург келісімшарты Ұйғырлар мен дүнгендердің Қазақстан аумағына қоныс аударуы туралы құжатты анықтаңыз «Іле өлкесінің тұрғындарына олардың қазіргі тұрып жатқан жерлерінде Қытайдың қол астында қала беруіне де, Ресейдңғ жеріне өтіп, оның қарамағына өтуіне де ерік беріледі. Ресейге қоныс аударғысы келетіндер 1 жыл ішінде ойланып, шешім қабылдауы тиіс» Санкт-Петербург келісімшарты Санкт-Петербург келісімшартынан келтірілген үзіндіні оқып шығып, Іле өлкесінің тұрғындарына қандай құқық берілгенін анықтаңыз. «Іле өлкесінің тұрғындарына олардың қазіргі тұрып жатқан жерлерінде Қытайдың қол астында қала беруіне де, Ресейдңғ жеріне өтіп, оның қарамағына өтуіне де ерік беріледі. Ресейге қоныс аударғысы келетіндер 1 жыл ішінде ойланып, шешім қабылдауы тиіс» Жетісу облысының аумағына қоныс аударуға Ресей мен Қытай арасында жасалынған бейбіт келісімшартынан келтірілген үзінді қай тарихи оқиғаға қатысты екенін анықтаңыз. «Іле өлкесінің тұрғындарына олардың қазіргі тұрып жатқан жерлерінде Қытайдың қол астында қала беруіне де, Ресейдңғ жеріне өтіп, оның қарамағына өтуіне де ерік беріледі. Ресейге қоныс аударғысы келетіндер 1 жыл ішінде ойланып, шешім қабылдауы тиіс» Ұйғырлар мен дүнгендердің Жетісу өлесіне қоныс аударуы Ұйғырлар мен дүнгендер орналасқан аймақ:Жетісу Ұйғыр халқының дүние жүзілік мәдениет қорына жататын туындысы: «Он екі мұқам» 1905 ж басылып шыққан мусса Ибн Айса Сайрамидің еңбегі: «Он екі мұқам» 1905 ж «Он екі мұқам» басылып шыққан қала: Қазан Ұйғыр халқының музыка өнері, әні мен биін зерттеген ғалымдар: Ш.Уалиханов, В.Роборовский, Н.Пржевальский Қазақстанның Ресей және Қытаймен сауда-экономикалық байланысы Қазақ-орыс сауда байланыстарының кеңейген кезі : XVIII ғ. 60ж Ресеймен сауда жүйесіндегі қазақтардың негізгітауары: мал Қазақ-орыс арасындағы айырбас саудағы сауда эквиваленті: ісек Көшпенділердің күнделікті қажеттерін қамтамасыз ететін басты орыс тауарлары Шойын қазан, шұға, қант Ресейдің ішкі губернияларынан әкелінетін басты заттары: алаша, барқыт, жылтыр мата, әртүрлі жемістер Орта Азия көпестерінің сауда-саттыққа шығаратын басты тауарлары: мата жеміс XVIII ғ. Қазақ-орыс сауда байланысының орталығына айналған қалалар. Семей, Петропавл XVIII ғ. Қазақ-орыс саудасының белгілі орталықтары: Омбы, Семей, Жеткізілген мал басының жалпы құны 1 млн сомға бағаланған , XVIII ғ. Қазақ- орыс саудасының аса маңызды орталығы: Орынбор XVIII ғ. 2 жарт. Қазақ-орыс саудасының негізгі орталықтары: Семей, Өскемен, Бұқтырма XVIII ғ. Қазақтардың Ресей мен сауда жасайтын негізгі орындарының бірі: Семей XVIII ғ. 2 жарт. Орта Азия көпестерінің жиі келетін сауда орталығы: Петропавл (Қызылжар) Мәтінде XVIII ғ. Қазақстан мен Ресей арасындағы экономикалық байланыстарының дамуынан үзінді келтірілген. Қазақ-Ресей саудасының ерекшеліктері арасында қатесін табыңыз: «Қазақтардың Ресеймен сауда жасайтын негізгі орындары шекара шебіндегі Орынбор, Троицк, Петропавл ,Омбы, Семей және Өскемен... болды. Қазақ –Ресей саудасының бірқатар өзіндік ерекшеліктері де бар еді... Айналымдағы ақша қазақтарда аз еді. Сауда бірлігі ісек қой саналды... Ресей саудагерлері аз уақыттың ішінде –ақ байып шыға келді. Мысалы, бағасы 75 тиын тұратын 18 метр кенепті бір жылқы мал өгізге айырбас жасады. Ал ол жылқы мен өгізді Ресейге алып барып, 12-15 сомнан сатты. Сауда жасайтын негізгі орындар округтік приказдар болды Петорпавл бекінісі салынды: 1752 ж Бұқтырма бекінісі тұрғызылған жыл: 1761ж Ресей үкіметінің 1803 ж қаулысы бойынша Көпестерге қарулы топ ұстауға рұқсат берді XIXғ. басында Ресейдің Қытаймен сауда байланысын жолға қоюына әсер еткен оқиға 1812 ж Отан соғысының ауыр зардаптарының әсерінен шикізатқа мұқтаждығы XIXғ. басында Қытайға өтетін сауда керуендерінің тоналуына шек қою мақсатында үкімет қабылдаған шешім: Қарулы казактар бөлінді Ресейдің Шыңжаңның базар жәрмеңкелерінде сатылатын тауарлары: өнеркәсіптік дайын бұйымдар Ресей мен Қытай арасындағы сауданың дамуына кедергі болған: мемлекетаралық келісімнің жоқтығы XIXғ. 1 жартысында Ресейдің Қытаймен негізгі экономикалық байланыстар жүргізілген қала: Кяхта Ресей мен Қытай арасындағы Құлжа келісіміне қол қойды: 1851ж Ресей мен Қытай арасындағы 1851 ж болған келісім: Құлжа келісімі XIXғ. Қытайдағы ірі сауда орталықтарына айналған қалалар: Құлжа, Шәуешек 1855 ж Шыңжаң мен Қазақстанның сауда байланыстарының уақытша тоқтатылу себебі: Шәуешектегі орыс көпестерінің сауда орындары талан-таражға салынды 1855 ж Шәуешекте орыс көпестерінің сауда орындары өртеніп, тоналған соң Ресей көпестерінің саудасы осы қаламен шектелді: Құлжа XIX ғ. 50-60ж Жетісу бағытында өткен Ресей Қытай сауда нүктелері: Қапал, Верный XIX ғ. 50-60ж Қытаймен саудадағы кеңінен тараған Жетісудағы қалалар: Қапал, Верный XIX ғ. Ресей мен сауда-саттықтың басты орталықтары : Орынбор, Троицк, Петропавл XIX ғ. Қазақстанның Қытаймен сауда-саттық жүргізілуінде маңызды рол атқарған қалалар:Семей, Зайсан, Бұқтырма, Петропавл 1881 ж Ресей мен Қытай арасында болған шарт: Петербург келісімі Ресей мен Қытай арасында Петербург келісіміне қол қойған жыл: 1881ж 1881 ж сауда келісіміне қол қойған елдер: Ресей мен Қытай Петербург келісімі бойынша Ресйдің Қытайға қайтарылған қлкесі:Іле өлкесі XIX ғ. Қазақ көпестерінің Қытаймен саудадағы ерекше сұраныста болған тауары: Шай XIX ғ. 1 ширегінде Шыңжаң мен Қазақстан арасындағы экономикалық байланыстарда басты роль атқарған Қазақстан қалалары: Петропавл, Семей Мәтінде қатені табыңыз: Шын мәнінде XIX ғ. 60 ж бастап су жылы қалыптасқан өзен бойы: « Іледе су жылы қалыптасты. Алғашқыда ол әскери міндеттер атқару мақсаттары көздеген еді, кейінірек Қазақстан шаруашылық тұрғысынан отарланып болған соң бейбіт сипат алды сауда –саттықты дамытуға пайдаланды...1862ж Омбыдан Семейге алғашқы пороход сапарға шықты. XIX ғ.- XX ғ. Шебінде Семей мен Тобыл арасында осындай 40-жуық пороход қатынас жасады» : Ертіс XIX ғ. 2 жартысында орыс-қытай экономикалық қатынасындағы белді оқиға: Іле су жолының ашылуы XIX ғ. 2 жартысында ұйғыр кәсіпшілері кемемен жүк тасуды жолға қойған өзен: Іле Алғаш Іле су жолын ашқан көпес :В.Юлдашев Верный көпесі Вали Ахун Юлдашев винтпен жүретін өзен кемесін алдыртты :Англиядан Іле су жолымен алғаш рет Қытайға тауар апарып сатқан көпес:Вали Ахун Юлдашев Қазақстаннан Қытайға тікелей Іле су жолы ашылған мерзім: XIX ғ. 80 ж Қытаймен тікелей Іле су жолы алғаш ашылған жыл:1883 жылы 1883 жылы ашылған Іле су жолының Шыңжыңдағы соңғы нүктесі :Сүйдін 1883 жылы ашылған Іле су жолының ашылуымен сауда қатынасы таратылған өңір:Жетісу Тарихи құжатта баяндалған оқиғаны анықтаңыз: « Өткен жылы Верный көпесі ... өз қаражаттарына Англиядан винтпен жүретін өзен кемесін алдыртты ... Қытай жеріне дейін су жолының ашудың мүмкіндігін қарастыру...» Іле су жолының ашылуы ХІХ ғасырдың аяғында Қытай-қазақ сауда қатынасының бірқалыпты дамуында белсенді роль атқарды. Қазақ көпестері ХІХ ғасырдың соңында Шығыс Түркістан сауда әлеміне белгілі болған қазақ көпестері: Жандыбайұлы, Жетікұлы , Шаянбайұлы , Жақыпұлы ХІХ ғасырдың аяғында есімдері көпшілікке танылған қазақ саудагерлері :Жетікұлы , Жандыбайұлы ХІХ ғ. Қазақстанның экономикалық дамуы ХІХ ғасырдың І жартысында Қазақстан экономикасындағы әрә өзгеріс :Жергілікті өнеркәсіп пен кәсіпшіліктің пайда болуы Ресейде шаруаларды басыбайлы езгіде ұстау жойылды :1861 жылы Ресейдің орталық аудандарынан шаруалары қоныс аударту дың басталуы :ХІХ ғ. 60 жылдары ортасында Г.А.Колпаковскийдің ұсынысымен «Жетісуда шаруаларды қоныстандыру туралы» Ереже қабылданған жыл :1868 жылы Шаруалардың Жетісуға қоныс аударуы туралы уақытша ережені»қабылдауға ұсыныс жасады :Колпаковский Жетісу өлкесіне Ресейден шаруаларды қоныстандырумен айналысты:Колпаковский 1868 жылы «Жетісуда шаруаларды қоныстандыру туралы» ережесіне сай жан басына берілген жер көлемі :30 десятина Патша отарлаушыларының 1868 ж. қабылдаған ережесінің аталуы: «Жетісуда шаруаларды қоныстандыру» туралы Уақытша ережесі ХІХ ғасырдың ІІ жартысында қоныс аударушылардың басты бөлігі қоныстанған өлке:Жетісу ХІХ ғасырда қоныстандыру саясаты қандай облысты түгелге жуық қамтыды :Сырдария облысы «Село тұрғындары мен мещандардың қазыналық жерлерге өз еркімен қоныс аударуы туралы Ереже» бекітілді:1889 ж. Қазақстанда капиталистік қатынастар тарала бастады:ХІХ ғасырдың ортасы Қазақ жеріндегі тау-кен кәсіпорындарының акцияларына ие болған батыс елдері: АҚШ Германия Швеция 1833 жылы Қарағанды көмірін ашқан алғашқылардың бірі: Аппақ Байжанов ХІХ ғасырдағы көшпелі қазақтарда отырықшылықтың кең тарауына себепші болған :Орыс,украин шаруаларының қоныстануы ХІХ ғ. 70-80 жылдарынан бастап күнкөріс табу мақсатымен тау-кен орындарына жалданған қазақтарды атады:Жатақтар ХІХ ғ. Ресей банк бөлімшелері ашылған қалалар : Семей,Верный ХІХ ғасыр қазақ-орыс сауда байланыстарын дамытуда ерекше орын алды: Жәрмеңкелер Ресми түрде тұңғыш жәрмеңке ашылды :Ішкі Ордада Қазақ жеріндегі тұңғыш сауда жәрмеңкесі Бөкей ордасында қай жылы ашылды:1832 жылы Қазақстанның батысындағы жәрмеңкелер: Бөкей ордасы, Ойыл ХІХ ғ. Жетісу облысында орналасқан жәрмеңке : Қарқара ХІХ ғ. Верный уезінде орналасқан жәрмеңке : Қарқара ХІХ ғ. Қарқара жәрмеңкесі орналасқан өңір: Жетісу облысы ХІХ ғ. Қарқара жәрмеңкесі орналасқан өңір: Верный уезі Ресейдегі Ірбіт жәрмеңкесі ,ҚазақстандағыҚоянды жәрмеңкесі сияқты ХІХ ғасырдың соңында Жетісуда ерекше көзге түскен жәрмеңке :Қарқара 1848 жылы Қарқара уезінде көпес Ботовтың есімімен аталған ірі жәрмеңке ашылған жер:Талды-Қоянды Варков Ботовтың атымен аталатын жәрмеңке: Қоянды ХІХ ғасырда Қарқаралы уезінде ашылған жәрмеңке :Қоянды Қоянды жәрмеңкесі ашылды: 1848 жылы Қоянды жәрмеңкесі орналасты: Қарқаралыда Талды-Қоянды жәрмеңкесі орналасты :Орталық Қазақстан ХІХ ғ. Орал облысындағы белгілі жәрмеңке:Ойыл,Темір ХІХ ғ. Семей облысындағы белгілі жәрмеңке:Шар Ресейде тұңғыш халық санағы өтті :1897 жылы 1897 жылғы халық санағы бойынша ең көп қоныстанған ірі қалалар:Верный,Жаркент ХІХ ғасырдың соңындағы Қазақстандағы мемлекеттік биліктің саяси әлеуметтік сипаты :Мемлекеттік билік патша отаршыларының қолына өтті ХІХ ғ. соңындағы Қазақстанның саяси-әлеуметтік дамуы 1886 жылы маусымда қабылданған Ереженің атауы: « Түркістан өлкесін басқару» 1886 жыл 2 маусымда бекітілген Ереже :Түркістан өлкесін басқару және онда жер ,салық өзгерістерін енгізу туралы 1886 жылғы 2 маусымда Түркістан өлкесін басқару туралы жарлыққа қол қойды:ІІІ Александр «Түркістан өлкесін басқару және онда жер салық өзгерістерін енгізу туралы» (Түркістан өлкесін басқару туралы) Ереже бекітілді :1886 жылы маусымда 1886 жылдан бастап Түркістан өлкесіне енген облыстар:Сырдария,Ферғана ,Самарқан 1886 ж. Ережеге сәйкес Түркістан генерал-губернаторлығының құрамына кірген облыс: Ферғана 1886 жылғы Ереже бойынша Сырдария ,Ферғана ,Самарқан облыстары кірген генерал-губернаторлық:Түркістан 1886 жылы Түркістан өлкесінде құрылған облыс саны:3 1886 жылғы Ереже бойынша Түркістан өлкесінің басқару орталығы :Ташкент 1886 жылы «Ережеге» сай Қазалы,Перовск,Шымкент,Алматы және Ташкент уездері кірген облыс:Сырдария облысы 1886-1891 ж.ж. реформалар бойынша ешқандай генерал –губернаторлықтың құрамына кірген уезд:Маңғыстау Ақмола ,Семей,Жетісу,Орал және Торғай облыстарына басқару туралы Ереже бекітілді:1891 жылы 25 наурыз 1891 жылы 25 наурыздағы Ереже бойынша жаңадан құрылған генерал-губернаторлық :Дала генерал-губернаторлығы 1891 жылы 25 наурызда Ереже бойынша құрылған Дала генерал-губернаторлығына кірген облыстар:Ақмола,Семей,Жетісу 1891 жыл 25 наурызда құрылған Дала генерал –губернаторлығының құрамына кірмеген облыс:Сырдария 1891 жылғы Ереже бойынша Жетісу облысы енгізілді :Дала генерал –губернаторлығына 1891 жылғы «Ережеге»сай Дала генерал –губернаторлығына кірген үш облыстың орталығы болған қала:Омбы ХІХ ғ. 80-90 жылдары құрылған генерал-губернаторлықтардың орталықтары: Ташкент,Омбы 1886 жылғы «Ережеге» сай уездік және болыстық тұрғындарға қатысты мәселелерді шешетін сот жиыны: Соттардың төтенше сьезі 1891 жылы «Ережедегі» соттардың төтенше сьезі қарайтын мәселелер :Уездік және болыстық тұрғындарға қатысты істерді шешеді 1886 жылғы Ереже бойынша облыстық ,уездік билеушілердің мүддесін қорғайтын сот :Бітістіруші сот 1886 жылғы Ереже бойынша болыс басқармаларын бекіткен :Әскери губернатор ХІХ ғ. 80-90 жылдардағы реформа бойынша болыс басқарушысын әкімшілік қызметке бекітті: әскери губернатор 1886 жылғы Ереже бойынша ірі қалаларда құрылды :Полиция басқармалары ХІХ ғасырдың 90 жылдары реформа бойынша ірі қалаларда құрылды :Полиция басқармалары 1886 жылғы Ереже бойынша уезд орталықтарында пайда болды :Полиция приставтары 1891 жылы «Ережеге»сай құрылған жергілікті мұсылман тұрғындарының ісін қарайтын төменгі сот буыны: Халық соттары 1902 жылы жаңадан енгізілген лауазым: шаруа бастығы ХІХ ғ. орта кезінде қазақ жұмысшыларының наразылығының жаңа түрлері: өндіріс орындарын тастап кету,ереуілге шығу ХІХ ғасырдың аяғында өз еркімен өндіріс орындарын тастап кеткен жұмысшыларға қолданылған жаза:3 ай абақтыға жабу Тау –кен өндірісіне жұмысқа жалданған кедей қазақ –орыс еңбекшілері аталды:Жатақтар ХХ ғасырдың басындағы Қазақстан ХХ ғасырдың басындағы патша үкіметінің шығыс аудандарындағы ірі экономикалық шарасы : Орынбор –Ташкент теміржолының салынуы ХХ ғасырдың басында Ресей әкімшілігі орта Азияны экономикалық орталықпен байланыстыру мақсатында салған шойын жол :Орынбор –Ташкент 1901-1905 жылдары салынған темір жол :Орынбор –Ташкент Орынбор –Ташкент темір жолы пайдалануға берілді:1906 жылы 1902-1904 жылдары Орынбор –Ташкент шойын жолына жұмысқа тартылғандардығ саны :30 мың ХХ ғ. басында Орынбор –Ташкент шойын жолына жұмысқа тартылғандардың саны :25-30 мыңға жуық Теміржолшылардың ең ірі кәсіподағы құрылды:Орынбор –Ташкент темір жолында 1853-1905 жылдар арасында қазақтардан тартып алынған жер көлемі :4 млн .десятина 1906-1907 жылдарда патша үкіметі қазақтардан тартып алған жер көлемі:17 млн десятина ХХ ғасырдың басында 1 десятина егістік жері бар :Батырақ ХХ ғасырдың басында4 десятинаға дейін егістік жері бар :Өте кедей шаруа ХХ ғасырдың басында 5-8 десятинаға дейін егістік жері бар :кедей ХХ ғасырдың басында 10 десятинаға дейін егістік жері бар :Шамалы орта шаруа ХХ ғасырдың басында 15 десятинаға дейін егістік жері бар топ :Ауқатты орта шаруа ХХ ғасырдың басында 15 десятиналдан асатын егістік жері бар топ :кулак ХХ ғасырдың басында Жетісу өңірінде кулактардың үлес пайызы:25% 1902 жылы тұңғыш маркстік құпия ұйым құрылды :Орынборда Орынборда тұңғыш маркстік құпия ұйым құрыды :1902 жылы 1905-1907 жылдары Ресейде болған басты оқиға :Бірінші орыс буржуазиялық –демократиялық революциясы Отарлық ұлт аудандарының «Сілкініп оянуына»негіз болған «Қанды жексенбі»болған жыл :1905 жылы «Қанды жексенбі» деген өлеңнің авторы :Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы Мәшһүр Жүсіп Көпейұлының өлеңі:» «Қанды жексенбі» ХХ ғасырдың басында патша үкіметіне қарсы күресте қазақтардың саяси белсенділігінің күшеюіне әсер еткен оқиға :1905-1907 жж. революция кезіндегі қозғалыстар ХХ ғасырдың басындағы Қазақстандағы патша үкіметінің ұлттық езуімен қанау саясатына қарсылықтың басталуы үшін алғышарттарды қалыптастырған оқиға :1905-1907 жылдардағы революциялық оқиғалар 1905 жылы мамырда еңбекшілердің бірлігін қуаттайтын саяси ереуіл өткен қалалар :Верный ,Перовск,Қостанай 1905 жылы Қарқара петициясын дайындауға белсене қатысқан саяси қайраткерлер: Ә.Бөкейханов, Ж.Ақбаев, А.Байтұрсынов 1905 жылы Қарқаралыда өткен халықтың бірлігін қуаттайтын саяси жиынға белсене қатысқан :М.Дулатов 1905 жылы М.Дулатұлы қазақтың зиялылары белсене қатысқан саяси шеру өткен қала :Қарқаралы 1905 жылы 17 қазандағы патша манифесіне қазақтың ұлттық –демократиялық зиялы қауым өкілдерінің көзқарасы: Әшкереледі 1905 жылы қазан айының 17-де жарияланған патша манифесі әшкереледі:Алаш қозғалысын өкілдері Ә.Бөкейхановтың ұлттық мүддені қорғаудағы күресі басталды:1905-1907 жылғы революция кезінде 1905 жылы 18-19 қазанда саяси шеру өткен қала:Орынбор Батыс Сібір әкімшілігін қатты сескендірген Омбыдағы ереуіл болған мерзім :1905ж.25 қазан 1905 жылы 16-28 қарашада Семей қаласында өткен ереуіл :пошта –телеграф қызметкерлерінің ереуілі 1905 жылы Семей облысы губернаторының Қарқаралыдан «скери күш шақыртуына себеп болған оқиға :пошта –телеграф қызметкердерінің ереуілі 1904 жылы надеждинск кен қазу жұмысшыларының ереуілі өткен уезд: Зайсан Қарқаралы қаласында жұмысшылар мен шаруалардың және енді қалыптасып келе жатқан қазақ зиялылары өкілдерінің саяси шеруі өткен мерзім: 1905 жылы 15 қараша 1905 жылы жергілікті әкімшілікке билікке қарсы шаруалардың бой көрсетуі болған облыс: Семей 1905 жылы 21 қарашада патша билігіне қарсылық білдірген әскери гарнизон орналасқан жер :Жаркент ХХ ғасырдың басындағы өлкедегі революциялық оқиғалардың ішінен ерекше көзге түскен интернационалдық бой көрсету :Успен(Нілді)кенішіндегі оқиға 1905-1907 жылдары қазақ –орыс еңбекшілерінің интернационалдық бой көрсетуі болған жер :Успен кеніші 1905 жылы Успен кенәшәнде құрылған алғашқы жұмысшы ұйымның атауы : «Орыс-қырғыз одағы» 1905 жылы Успен кенішінде өткен ереуілге басшылық еткен ұйым: «Капиталға қарсы орыс –қырғыз одағы» 1905 жылы Успен кенішіндегі ереуілге қатысқан жұмысшылар саны :360 Успенск кенішінде құрылған жұмысшылардың «Капиталға қарсы орыс –қырғыз одағының»басшылары:Л.Байшағыров ,П.Топорнин Успенск кенішінде құрылған жұмысшылардың «Капиталға қарсы орыс –қырғыз одағының»басшыларының бірі:С.Невзоров Қойған талаптарын ішінара қанағаттандыруға қол жеткізген 1905 жылғы ереуіл өткен кеніш:Успен(Нілді)кеніші Мәтінді оқып қай өнеркәсіп орнының жұмысшылары мен қызметшілерінің талаптары сипатталғанын анықтаңыз: «Біз француз азаматы, тау-кен өнеркәсіпшісі К.Э.Карноның кенішіндегі қызметшілері мен жұмысшылары... кеніштегі өмірдің қазіргі ауыр жағдайында өзімізге жүктелген міндеттерді орындай алмаймыз, ол кеніштегі қазіргі жағдай түзеліп, жақсарған кезде ғана мүмкін болады деп санаймыз және ... талап етіп, қаулы қабылдадық»: Успенск мыс кеніші Дерек тарихи құжаттың қай түріне жататындығын анықтаңыз. «Біз кеніштегі өмірдің қазіргі ауыр жағдайында өзімізге жүктелген міндеттерді орындай алмаймыз, ол кеніштегі қазіргі жағдай түзеліп, жақсарған кезде ғана мүмкін болады деп санаймыз және сол үшін мына мәселелердің шешілуін талап етіп қаулы қабылдадық: 1) Бізге еңбекақыретінде босатылатын азық-түлік өнімдерінің барлығының да бағасы шұғыл түрде арзаңдатылсын 2) Жалақының мөлшері көбейтілсін 3)Ылғалы мол шалшықты зобайда жұмыс істейтін адамдарды кеніш кеңсесінің есебінен су өткізбейтін киім-кешекпен және аяқ-киіммен тегінқамтамасыз етсін 4) Тұрақты жұмыс істейтін орыз-қырғыз (қазақ-авт.) училищесі ашылатын болсын 5) Қырғыз (қазақ-авт) жұмысшылары тұратын казармалардағы жағдай шұғыл түрде жақсартылсын»: Петиция ХХ ғасырдың басында 300-400 жұмысшысы бар ірі өнеркәсіпорын :Успен кеніші 1905-1907 жылдардағы революция қарсаңында 300-400 жұмысшы шоғырланған ірі кәсіпорын :Риддер түсті металлургия өнеркәсібі 1905-1907 жылдардағы революция қарсаңында 300-400 жұмысшы шоғырланған ірі кәсіпорын :Успен кеніші 1905-1907 жылдардағы революция қарсаңында 300-400 жұмысшы шоғырланған ірі кәсіпорын :Қарағанды көмір алыбы 1905-1907 жылдардағы революция қарсаңында 300-400 жұмысшы шоғырланған ірі кәсіпорын:Екібастұз 1905 жылы 6 желтоқсанда жұмысшылар ереуілі өткен жер:Өскемен 1905 жылы 13 желтоқсанда жұмысшылар ереуілі өткен жер:Павлодар 1906 жылы шілде айында болған ,Қазақстандағы басты саяси оқиға ретінде саналған ереуіл өткен жер:Семей 1906 жылы жұмысшылардың жаппай ереуілі өткен өңір: Семей Семей қаласында жұмысшылардың жаппай ереуілі өткен жыл: 1906ж 1906 жылғы 3 шілдеде Семейде болған ереуілге қатысушылар саны :500 1906 жылы қазақ шаруалары отаршыл жер саясатына ашық қарсылық көрсеткен Семей облысындағы уезд :Қарқаралы 1906 жылы қазақ шаруалары отаршыл жер саясатына ашық қарсылық көрсеткен Сырдария облысындағы уездер:Әулиеата ,Шымкент 1906 жылы қазақ шаруалары отаршыл жер саясатына ашық қарсылық көрсеткен Жетісу облысындағы уезд :Жаркент Ресейдегі 1905-1907 жылғы революция кезінде жергілікті әкімшілік билікке қарсы шаруалар қозғалысы болған облыстар:Семей ,Торғай ,Орал Ішкі істер министірі Дурнов Қазақстандағы қарсылықтарды басуға тапсырма берген жыл :1906 ж. 10 қаңтар 1907 жылы маусымда наразылық митингілер өткен қала: Петропавл ХХ ғасырдың басында петициялық қозғалыстың нәтижесі :Қазақтар мемлекеттік Думаға сайланды Түземдік халық арасынан Патшалық Ресейдің Думасына мүше болған қазақтар :Ш.Қосшығұлов ,А.Бірімжанов,М.Тынышпайұлы Патша үкіметінің сайлау заңына сәйкес «Түземдік» халық арасынан екінші мемлекеттік Думаға Жетісудан сайланған :М.Тынышпайұлы ІІ Мемлекеттік Думаға М.Тынышпайұлы сайланған өңір: Жетісу облысы Патша үкіметінің сайлау заңына сәйкес «Түземдік» халық қарасында екінші мемлекеттік Думаға Ақмола облысынан сайланған :Ш.Қосшығұлұлы Өлкедегі мұсылман дінінің мүддесін қорғаушы ,1906 жылғы Мемлекеттік Думаның депутаты:Ш.Қосшығұлов ІІ Мемлекеттік Думаға Ш.Қосшығұлұлы сайланған өңір: Ақмола облысы І және ІІ Мемлекеттік Думаға сайланған депутат: Ш.Қосшығұлов Патша үкіметінің сайлау заңына сәйкес «Түземдік»халық арасынан екінші мемлекеттік Думаға Оралдан сайланған :А.Бірімжанұлы Патша үкіметінің сайлау заңына сәйкес «Түземдік»халық арасынан екінші мемлекеттік Думаға Оралдан сайланған :Б.Қаратаев ІІ Мемлекеттік Думаға Б.Қаратаев сайланған өңір: Орал облысы ІІ Мемлекеттік Думада өткір баяндама жасаған тұлғаны анықтаңыз: «...Ол өзхінің жалынды сөзінде былай деп атап көрсетті: Сіздер мынадай сұмдық жағдайы түсінуге тиіссіздер: бүгінгі таңда қоныс аударушы орыс шаруаларына жер телімдерін беру үшін қазақтарды өздерінің ежелгі атақоныс жерлерінен ғана емес, жекеменшік баспаналарынан да қуып шығып жатыр»: Б.Қаратаев ІІ Мемлекеттік Думаға А.Бірімжанұлы сайланған өңір: Торғай облысы Патша өкіметінің сайлау заңына сәйкес «Түземдік»халық арасынан екінші мемлекеттік Думаға Семейден сайланған:Х.Нұрекенұлы Ресейдің ІІ Мемлекеттік Думасының құрамына Семейден сайланған :Т.Нұрекенов Қайраткер мен оның тарихқа қосқан үлесін сәйкестендіріңіз: 1) Ә.Бөкейханов 2) Ж.Ақбаев 3) Т.Нұрекенов A) 1904 ж. Зайсан уезіндегі Надеждинск кең қазу орнында жұмысшылардың ереуілін басқарған B) Қарқаралы петициясының бір нұсқасын орыс тіліне аударып, Ішкі істер министірінің атына жіберген C) 1905 ж. 9 қаңтарда патша үкіметінің қарусыз шеруге шыққан жұмысшыларға оқ атып, қырып жойғаны туралы «Қанды жексенбі» атты өлең жазған D) ІІ Мемлекеттік Думаны таратылуына қарсылық ретінде қабылданған Выборг үндеуіне қол қойған E)Думаға депутат болмаса да, ІІІ және ІV Мемлекеттік Думалардың мұсылман франкциясына кіріп, қазақтардан ауыр жағдайы туралы сөз қозғаған F) 1905 ж. 15 қарашада Қарқаралы қаласында жұмысшылар мен шаруалардың, солдаттардың, сондай-ақ қазақ зиялылары өкілдерінің саяси шеруіне басшылық еткен Дұрыс жауабы: 1-D. 2-F. 3-B Қайраткер мен оның тарихқа қосқан үлесін сәйкестендіріңіз: 1) М.Шоқай 2) М.Ж.Көпейұлы 3) М.Кемалов A) 1904 ж. Зайсан уезіндегі Надеждинск кең қазу орнында жұмысшылрдың ереуілін басқарған B) Қарқаралы петициясының бір нұсқасын орыс тіліне аударып, Ішкі істер министрінің атына жіберген C)1905 ж. 9 қаңтарда патша үкіметінің қарусыз шеруге шыққан жұмысшыларға оқ атып, қырып жойғаны туралы «Қанды жексенбі» атты өлең жазған D) ІІ Мемлекеттік Думаның таратылуына қарсылық ретінде қабылданған Выборг үндеуіне қол қойған E) Думаға депутат болмаса да, ІІІ және ІV Мемлекеттік Думалардың мұсылман фракциясына кіріп, қазақтардың ауыр жағдайы туралы сөз қозғаған F)1905 ж. 15 қарашада Қарқаралы қаласында жұмысшылар мен шаруалардың, солдаттардың, сондай-ақ қазақ зиялылары өкілдерінің саяси шеруіне басшылық еткен Дұрыс жауабы: 1-Е. 2-С. 3-А Семейден мемлекеттік Думаға сайланып ,кейін өзінің сайлаушыларына берген уәдесінен бас тартқан зерттеуші:Н.Коншин Столыпиннің қабылдаған реформасы :аграрлық Столыпин аграрлық реформасы жүргізілген мерзім:1906-1910 ж.ж. 1910 жылғы Столыпин реформасының мақсаты :революцияны тұншықтыру Революцияны тұншықтыруға бағытталған 1906,1910 ж.ж. қабылданған аграрлық саясаты: Столыпин ревормасы Столыпиннің ревормасы бойынша қазақтардан тартып алынған жер көлемі :17 млн десятина 1917 жылға қарай қазақтардан тартып алынған жер көлемі: 45 млн. десятина Столыпин реформасынан кейін Ақмола облысындағы қазақтар санының үлесі :36,6% ХХ ғасырдың басында қоныстану қоры айналысты :Қазақтардың жерін тартып алумен 1914 жылы Қазақстанға қоныстанған халықтар санының өсуі:211 есеге 1914 жылы Қазақстанға қоныстанған әр тілдес халықтардың санының бірден 211 есеге көтерілуінің себебі:Ресейден қоныс аударған шаруалардың есебінен «Атбасар мыс кендері»акционерлік қоғамы жұмысшыларының ереуілі болған жыл :1911 жыл Табанды күресінің нәтижесінде жұмысшылар жалақыларының 26 %-ға көбейтуге мүмкіндік алған ереуіл:Ембі мен Доссордағы ереуіл Жалпыресейлік саяси қозғалыстың құрамдас бөлігі болып табылатын 1912 ж.қазанда болған ереуіл:Байқоңыр көмір өндірісі Жалпыресейлік саяси қозғалыстың құрамдас бөлігі болып табылатын 1912 ж. қазанда болған ереуіл:Семейдегі су диірмені 1912 жылы жұмысшылар ереуілі өткен зауыт:Спасск мыс балқыту зауыты 1915 жылғы мамыр айында кеншілер ереуілі болды:Екібастұз мыс кенішінде 1916 жылғы тамыз айындағы саяси күрестіңөрлеуінің көрінісі болған ереуіл:Қарсақбай мыс кенішіндегі ереуіл Бәсекелес әскери –саяси блоктар-Үштік одақ пен Антанта тартысы әкеліп соқтырды:Бірінші дүниежүзілік соғысқа 1914-1918 жылдардағы Ресей үшін Қазақстанның шикізат көзі ретіндегі рөлі осы оқиғаға байланысты күшейді:Бірінші дүниежүзілік соғыс Бірінші дүниежүзілік соғыс болған жылдар:1914-1918жж 1914-1918 жылдары Түркістан өлкесінен майдан қажеттілігі үшін жиналып алынды:мақта ,ет,жылқы,түйе Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдары жергілікті халықтар жұмыс күші ретінде атқаруға тиіс болды: жер жырту, егін егу, астық жинау Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдары қазақтардан майдан қажеттілігі үшін жиналып алынды: жылқы, киіз үй, ауыл шаруашылығы өнімдері Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдары Қазақстанға әскери тұтқындардың алғашқы топтары әкеліне бастады: 1914 ж тамыздан бастап Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдарында 34 миллион сом майдан мұқтажына жіберілген облыс: Жетісу облысы 1914 жылға қарай қазақтардан жиналатын шаңырақ салығының мөлшері:600 мың сом 1917 жылға қарай қарай қазақтарданжиналған шаңырақ салығының мөлшері :1 миллион 200 мың сом Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдары Қазақстанға әкелінген әскери тұтқындардың арасынан негізінен басым болды :Славян тектестер Бірінші дүниежүзілік соғыс жылдарында Қазақстан жеріне әкелінген тұтқындар :Австрия –Венгрия тұтқындары 1914 жылы тек қана Омбы қаласында шоғырланған соғыс тұтқындарының саны :20000 І дүниежүзілік соғыс жылдарында Семей ,Ақмола облыстарынан майданға тартылған жұмысшылар саны:50% І дүниежүзілік соғыс жылдарында Орынбор өлкесінен майданға тартылған жұмысшылар саны :40%-ға жуық 1915 жылы Австрия –Венгрия тұтқындарының ереуілі өткен жер:Риддер кен байыту орны ХХ ғасырдың басында Қазақстанда өнеркәсіптің жақсы дамыған түрі :кен өндірісі ХХ ғасырдың басында өндіріс орындарындағы жұмыс мерзімінің ұзақтығы :12-14 сағат ХХ ғасырдың басында өндіріс орындарында жасөспірімдерге күніне төленетін еңбек ақысы :20 тиын ХХ ғ. түсті металлургияның негізгі ауданы :Кенді Алтай Бір немесе бірнеше елдің басқа бір елдің ішкі істеріне зорлықпен қол сұғуы: интервенция ХХ ғ. басындағы мадениет 1905-1910 жылдардагы қазақ ауылдарының саяси сауаттыдыгының дамуында маңызды рөл аткарды: баспа жұмысының басталуы 1906 жылы патша үкімет кабылдаган оку-ағарту ережелерін Қазақстанға әcepi Орыс-қазақ мектептерін кеңеюіне жағдай жасады ХХ ғасырдың басында қазақ кітаптарын басып шығару icін қолға алған Ресей каласы: Казан ХХ ғасырдың басында қазақ кітаптарын басып шығару icін қолға алган Ресей каласы: Петербург ХХ ғасырдың басында қазақ кітаптарын басып шығару ici қолға алынган каланың 6ipi: Ташкент ХХ ғасырдың басында қазақ кітаптарын басып шьггару колга алынган калалар: Орынбор, Орал ХХ ғасырдың басында қазақ кітаптарын басып шығарған баспаханалар: Орынбор,Ташкент ХХ ғасырдың басында қазақ кітаптарын басып шығару қолга алынған калалар: Семей, Омбы ХХ ғасырдың басында халық мәдениетіндей жан-жакгы дамыған сала. Музыкалық мәдениет ХХ ғасырдың басында ағарту ісін дамытуда, оны уағыздауда улкен орын алан журнал «Айқап» ХХ г. басында түрікшілдік идеяның басында турган тұлға: И.Гаспринский Алғашқы қазақ журналы «Айқап» жарық көрген жылдар: 1911-1915 жж. М.Сералинның редакторлығымен 1911-1915 жылдары шығып турган журнал: «Айқап» 1911 - 1915 жылдар аралығында үздіксіз шығып тұрган журнал: «Айқап» «Айқап» журналы 1911 жылы жарық көрген кала: Троицк «Айқап» журналының баспагері әpi редакторы акын, журналист: М.Сералин «Айқап» журналын шығаруга белсене катыскан тұлғалар: С.Торайғыров, Ж.Сейдалин, Б.Майлин «Садақ» журналы 1915-1918 жылдар аралығында шығып тұрган қала:Уфа 1907 жылы шыққан Санкт-Петербург казаұтарының тұңғыш қоғамдық-саяси газеті: Серке Санкт-Петербург қазақтарының тұнғыш қоғамдық-саяси газеті «Серке» жарық көрген мерзім: 1907ж. КСРО дәуірнде кертартпа ұлтшыл буржуазиялық басылым ретінде сипатталып келген газет. Қазақ газеті 1913 жылдан бастап шыққан апталық газет. «Қазақ» «Қазақ» апталық газеті жарық көрген жыл: 191З жылы Басылым мен оның тарихтагы орның сайкестендіріңіз: 1«Серке» 2«Қазақ» 3 «Туркістан уәлаятыңын газеті» А) 1915-1918 жж. Уфа каласында шыққан журнал В) 1907 ж. Санкт-Петербург каласында жарык керген қазақтардың туңғыш когамдық-саяси газеті С) Омбыда Дала генерал-губернаторлығы шыгара бастаган басылым D) 1911 ж. Орынбор губерниясыныц Троицк каласында шыға бастаган алғашқы қазақ журналы Е) 19 г. 60-жж. Қазақстандағы әкімшілік реформалардың мәнін қазақтар арасында тарату жане тусіндіру үшін 1870 ж. Ташкент каласында қазақ жане өзбек тілінде шыға бастаған газет Ғ) 1913-1918 жж. шыккан қазақ халкының ұлтгык-саяси және гылыми-әдеби басылымы { Дұрыс жауабы }=1-B,2-F,3-E «Қазақ» апталық газеті 1913 жылы жарык керген кала:Орынбор 1913-1917 жылдары «Қазақ» газетінің шығуына белсене катыскан кайраткер: Ә.Бөкейханов 1913-1917 жылларда «Қазақ» газетінің редакторы болған қайраткер А.Байтурсынұлы А.Байтурсынұлының 1909 жылы камаланға дейінгі аткарган қызметі: Каркаралыда мұғалім А.Байтұрсынов Орынборда тұрган жылдар: 1910-1917 жылдар Байтурсыновтың 1911 жылы Орынборда жарық керген жинағы «Маса» А.Байтұрсыновтың өлендер жинағы: Маса А.Байтұрсыновтың Казан төңкерісіне дейінгі шығармасы: Маса А.Байтұрсынұлының өлені: «Қазақ салты» Қазақ тілі мен одебиетте шығармашылық мұрасы ерекше орын алатың тұлға А.Байтұрсынов ХХ ғ. бас кезіндігі қазақ зиялысы: М.Дулатұлы 1835-1935 жж. өмір сурген қоғамдық өмірге белсене араласкан алаш зиялысы: М.Дулатұлы М.Дулатұлының 1910 жылы Казанда жарык көрген романы «Бакытсыз Жамал» 1910 жылы Казан каласында жарық көрген «Бақытсыз Жамал»романыңын авторы:М.Дулатұлы 1909 жылы Уфада кейін 1911 жылы Орынборда жарык керген М.Дулатулының жыр жинағы: «Оян, қазақ!» М.Дулатулыныц 1911 жылы Орынборда жарық көрген туындысы «Оян қазақ » 1909 жылы баспадан шыққан М.Дулатулының өлеңдер жинағы. «Оян, қазақ!» 1917 жылға дейін шыккан М.Дулатулының өлеңдер жинаы: «Оян, қазақ!» Оян, қазақ!» өленінің авторы: М.Дулатов 1193 жылы Орынборда жарық көрген М.Дулатулының өлеңдер жинағы: «Азамат» М.Дулатулының 1915 жылы жарық көрген туындысы «Терме» 1890-1941 жж.өмір сурген мемлекет және қоғам қайраткері, Қоқан автономиясының басшысы: М. Шокай 1891-1970 жж өмір сүрген мемлекет және қоғам кайраткері Алашорда мүшесі: Ә.Ермеков Абайдың шәкірттерінің ішінде ен мол мұра қалдырган: Ш,Кұдайбердиев ХХ ғ басында демократияшыл, ағартушылық,гуманистік багытгагы ақын, тарихшы, философ ретінде танылган. Ш.Кудайбердіұлы ХХ ғ. басында бай топтардың Tepic қылықтарын әшкерелеген гуманистік бағыттағы талантты акын: Ш. Кудайбердіұлы Ш. Кудайбердіұлы жетік білген тілдер: Араб,парсы, түрік, орыс ХХ Еасырдыц басында жарыкка шыккан Ш. Кудайбердіұлы шығармасы. «Мұсылмандық шарты ХХ расырдың басында жарыққа шыққан Ш. Кудайбердіұлының шығармасы. «Tүpiк, қырғыз, қазақ hәм хандар шешіресі » 1911жылы жарык көрген. Ш. Кудайбердіұлы кітабы: «Түрік,кыргыз, қазақ ћәм хандар шежipeci» Ш.Кұдайбердіұлының ғашықтық поэмасы. «Еңлік-Кебек» Ш.Кұдайбердіулының ғашықтық поэмасы. «Калкаман -Мамыр» Калкаман-Мамыр», «Еңлік-Кебек» дастандарын жазған акын-философ: Ш.Кудайбердіұлы Ш. Құдайбердіұлының шығармаларының катарына жатпайтың еңбек: «Қазақ салты» С. Торайгыровтың өмір шындығын халықтардырын сипаттауда манызын жоғалтпаған туындысы. Камар сұлу «Шәкірт ойы», «Бір адамга», «Адаскан өмip» өлеңдерінің авторы. С.Торайғыров С.Торайгыровтың ащы шындығын, халық тағдырын сипаттауда манызын жоғалтпаған тамаша туындысы:«Камар сұлу» ХХ ғасырдың басында халық арасында кен тараған Бейімбет Майлиннің щығармасы «Шуғаның белгісі » ХХ ғасырдың басында халық арасында кең тараған С.Көбеевтің шығармасы. «Калың мал» Халық дастандарының ел арасында кең тараған батырлар жырыньң түпнұсқаларының насихаттаған ақыны. Н.Байганин ХХ ғасырдьң басындагы «Гәкку» әнінің авторы: Yкілі Ыбырай ХХ ғасырдың басында eciмi букіл қазаққа танымал болган әнші: М.Шамсутдинова ХХ ғасырдың басында музыка өнерін дамытуга үлес қосқан қазақтың әнші бұлбұлы. М.Шамсутдинова ХХ ғасырдын басындагы «Майдақоныр» әнінің авторы. Естай ХХ ғасырдың басындагы «көңіл ашар» күйінің авторы. Дина ХХ ғасырдың жартысында төңкеріс-кеңестік отан, бостандык, адамгершілік, махаббат туралы өлеңдер мен дастандар жазған көрнекті қазақ акыны: Иса Байзақов. А.Кунанбайулының атақты шығармалар жинагы ресми баспадан шықты: 1909 жылы Термин мен мағынасын сайкестендір: 1.ирредента 2.диаспора З миссионер А) Кунарлы жер көріп, тандау үшін жіберілген шаруа В) Бурыннан туратың жергілікті халық С) Халықтың өз елінен екінші бip елдік территориясына лажсыздан коныс аударып, өзге елде тұратын ұлттар Д) Халық арасында жат дінді насихаттау үшін жіберілген адам Е)Өздерінің ежелгі ата-баба мекенінде өмір сүріп,бірақ белгілі 6ip саяси жагдайларга байланысты жерлерінің баска елдің территориясына енген халық Г) Қазақтардың көшпелі қоғамының кедейленіп кайыршыланган,отырықшы өмip салтын кабылдаган {Дурыс : 1 – Е, 2 – С, 3 - Д Термин мен мағынасын сәйкестендіріңіз: 1Адъютант 2Патриот 3Рекрут А) Паппа армиясындагы қазақ әскерилерінің шені В) Революцияға .шін Ресейде солдатқа жанадан алынган адам С) Калалық өзін-өзі баскару органыңын мүшесі О) Әскери бастыктың жаныңда кызмет бабындағы әр түрлі тапсырмаларды орындайтын офицер Е) Облыстык баскарманы баскарушы шенеунік Е) Отаныңа, туган халкына жан-танімен берілген адам { Дурыс жауабы }=1-D,2-F,3-B Термин мен магынасын сайкестендіріңіз: 1Ходок 2Жатак З Автохтонды А) Кұнарлы жер керекті таңдау үшін жіберілген шаруа В) БҰрыннан туратың жергілікті халық С) Халықтың өз елінен 6ip территориясына лажсыздан коныс аударып, өзге елде туратың ұлттар D) Халық арасына жат дінді насихаттау үшін жіберілген адам Е) Өздерінің ежелгі ата-баба мекенінде өмір сүрген, бірақ белгілі 6ip саяси жагдайларга байланысты өз жерлерін баска елді территориясына енген халық Е) Қазақтардың көшпелі қоғамының кедейленіп кайыршыланган, отырыкшы өмір салтын кабылдаудан { Дурыс жауабы 1-А, 2-F, 3-B Термин мен магынасын сәйкестендір: 1.Ассимилияция 2 Ориенталистгер З Миграция А) Халықтың өз елі ішінде немесе 6ip елден екінші елге коныс аударуы В) патша өкіметіне карсы шыгып, саяси айып тағылгандар С) Шығыстанушы ғалымдар D) Ресейден коныс аударган орыс шаруаларын баскарушылар Е)Бір халықтың екінші халықпен араласып ұлт ретінде жайылып кетуі F)Этностың баска мемлекеттің аумағында тұратын шағын 6ip белгі {Дұрыс жауабы}1-Е,2-С,3-А 9 - сынып 1916 жылғы Ұлт-азаттык көтеріліс 1914-1918 жылдардағы Ресей ушін Қазақстаның шикізат көзі ретіндегі рөлі осы оқиғаға байланысты күшейді: бірінші дүниежүзілік соғыс Басекелес әскери-саяси блоктар - Уштік одак пен Антанта тартысы әкеліп соктырды: бірінші дүниежүзілік соғыс бірінші дүниежүзілік соғыска канша мемлекет катысты 38 мемлекет. Бір немесе бірнеше елдің баска 6ip елдің ішкі істеріне зорлықпен кол сугуы: интервенция «Қазақ» газетшде басылган «Такн макаласыныц авторы: Ә.Бөвкейханов. 1907-1912 жылдары Қазақстанга елді еуропалық бөлігінен коныстандырылған адамдардың саны.2млн 400мың 1917 жылға карай Қазақстанда қазақтардан тартып альтнган жердің көлемі: 45 миллионнан астам десятина. 1913 жылдың өзінде «Қазақ ұлтыңың өмір сүруінің өзі проблемаға айналды»-деп жазған А.Байтурсынов 1916 жылғы окиғалар карсаныңда Қазақстанда енгізілген салық түpi: Әр уйден алынатын соғыс салығы Патшаның буратана халықтарды тың жумыстарына алу жөніндегі жарлығы шыккан жыл:1916 жылы 1916 жылы 19-43 жас аралығындағы енбекке жарамды барлық адамдарды кара жумыска алу туралы жарлық шыкты 1916 жылы 25 маусымда. 1916 жылғы ұлт-азатгык көтеріліске желеу болған себеп: 19- дан 43 жасқа дейін адамдарды кара жумыска алу туралы патша жарлығы. Мәтінде берілген патша жарлығына желеу болган тарихи окига: «...Соғысып жатқан армия шебіне корганыс құрылыстары мен әскери катынастар салу жегбндеб жумыстарга, сондай-ак мемлекеттк корганыс үшін кажет озге де барлық жумыстарга осы соғыс барысында империяның теменде аталган 19 жастан 43 жаска детнп буратана еркек халкы тартылсын....» 1916 ж. ұлт-азатгык козгалыс 1916 жылғы 25- маусымдагы патша жарлығы бойынша кара жумыска Туркістан мен Дала өлкесінен алу көзделген адам саны: 500мың 1916 жылғы патша жарлығына байланысты «...жұрт сендей соғылды, тунде уйкыдан, күндіз күлкіден айрылды»-деп жазды:М.Дулатулы 1916 жылы 20 шілдеде А.Куропаткин генерал—губернаторы болып тагайындалган өлке: Туркістан. 1916 жылғы 23-тамыздагы устем тап кара жумыска алудан босату туралы жарлық шығарған генерал губернатор:А.Куропаткин. 1916 жылы 23 тамызда кара жумыстан босатылатыңдар туралы құпия бұйрық шығарған генерал губернатор:А.Куропаткин. Түркістан генерал —губернатор Курапаткиннің құпия бұйрығы кашан шыкты. 1916 жылы 23 тамыз Орта Азия мен Қазақстанды камтыған ұлт-азатгык козғалыс басталған жыл: 1916ж ХХ ғасырда Ресей патша үкіметінe карсы шьщкан кетеріліс: 1916 жылғы ұлт-азаттык көтеріліс 1916- жылғы ұлт-азаттык козгалыстың басты козгаушы куш:Халық букарасы. 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыстың идеясы: Империализмге, отаршылдыкка карсы. 1916 жылға ұлт-азаттык көтерілістің негізгі сипаты: Отаршылдыкка карсы 1916 жылғы ұлт-азатгык көтерілістң нейзгі әлеуметтік- экономикалық жане саяси себептері: жерді тартып алу, салықтардың кебею ұлт араздығын қоздыру, халықты аяусыз канау 1916 жылғы казандагы Үндеу хатыңда «Тыңданыздар, қан төкпеңіздер, қарсыласпаныздар», - деп жазды: Байтурсынов, Бөкейханов, Дулатов. Кара жумыска алу туралы патша жарлығын орындауға шакырган зиялылар өкілі: Бакейханов, Байтурсынов,Дулатов 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалысқа катыскан халықтыц ен бірінші жасаган ic-әрекеті: Отарлауға дейінгі баскару жуйесін қалпына келтірді Ыргыз, Торгай уездерде дала ақсүйектерінің хан сайлаган өкілдерінің саны: 9. 1916 жылы Қарашак болысының ханы болып сайланган Оспан Шонов 1916 жылғы ұлт-азаттык көтеріліс кезіндегі Шерубай-Нура болысының ханы болып сайланган.Нұрлан Қияшов Верный уезінің Жайымтал болысының ханы больп сайланлы; Б.Әшекеев. 1916 жылы Жайымтал (Жайылмы) болысының көтерілісінің соғыскан отряд: Базилевичтің 1916 жылғы көтерілістерге Ж.Мәмбетов пен У. Саурықов басшылық жасаған жер: Каркара аймагы 1916 жылғы ұлт-азаттык көтерілістің ipi орталықтары:Торгай жане Жетісу 1916 жылғы ұлт-азаттык көтеріліс кезіндегі жетісу қозгалыс басшыларының бірі : Б.Әшекеев 1916 жылғы ұлт-азаттык қозгалыс кезінде жетісу көтерісшілері куш біріктірді: Кыргыз, уйгыр шаруаларымен 1916 жылғы ұлт-азаттык көтеріліс кезінде Жетісудың генерал-губернаторы М.А.Фольбаум Мәтінде берілген оқиғакезеңін аныктаныз. «Қазақтардың аз адам болса да шогырлануын бүлік деп санандар, ондайды басып-жанышштандар, болыстыкка урей таратып, туткындандар, далалық сотка беріңдер, бірден дарга асынлар.... күдікті деп есептелгендерден кез усталса, баскаларга үлгі болу үшін дереу дарга асындар» 1916 жылғы ұлт-азатгык көтеріліс 1916 жылы 10 мыннан астам қазақ-кыргыз көтерісшілері басып алган елдi мекен:Тоқмақ 1916 жылы патша режиміне күреске бел байлғандардың ipi ошагы болған өңір:Қарқapa 1916 жылы тамызда 5 мыннан астам көтерісшілер жазалаушы отрядың талкандап, басып алган жәрменке:Қаркара 1916 жылы Қаркара жәрменкесі коршаган көтерісшілер саны: 5 мын 1916 ж. көтерісшілер Жетісуда коршаган жарменке: Каркара 1916 жылғы көтерілңс барысында Жетісуда жасаған ауылдардың Кытайга ауып кетуге мажбур болган халық саны: Eкi жүз отыз сегіз мың. 1916 жылғы ұлт-азаттык козғалыска қатысқандарды жазалау кезінде 347 адам атылган өңір:Түркістан өлкесінде Туркістан өлкесінен 1916 жылғы көтеріліске катысып жер аударылган адамдар саны.•168 1916 жылы көтеріліске катыскан темір жол жумысшылары:Орынбор-Ташкент 1916 жылғы ұлт-азаттык көтерілісі ен уйымдаскан, табанды карсылық карсеткен, халық кол катыскан орталығы. Торгай облысы 1916 жылғы ұлт-азаттык козғалыс кезінде Торғай уездері кыпшак руының көтеріліске шыққан қазақтары хан етіп сайлады: Ә.Жанбосынов. Торғайдагы көтерілісшілерінің сардарбегі: Амангелді Иманов Амангелдінің серігі, мерген: Кейкі батыр. 1916 жылы Торгайда болган көтеріліс ерекшелеңді. Бір орталықка багындырылган баскарудың тәртіпке келтірілген жүйесімен Торғайды 15 мын көтерілісшілерімен қоршаған сардарбек А.Иманов. Амангелді иманов бастаган 15 мың көтерілісші коршаган кала. Торгай А.Иманов баскарған көтерісшілер саны 50 мынға жеткен мерзімі: 1916 ж. караша 1916 жылғы ұлт-азаттык көтеріліс орталығы Торғай облысында патша үкіметі жазалаган адамдардың саны. 3000-га жуык А.Иманов баскарган көтерісшілер мен жазалаушы отряд арасында ipi шайкастар болган : Батпаккара, Догал Урпек 19l6 жылғы ұлт-азаттык қозғалыс кезінде және жазалау нэтижесще Қазақстан жерндей қазақтардың саны кеміді: Жарты миллионга жуык. Патша үкіметі Боралдай асуында жұрт алдьтнда дарга аскан көтеріліс басшысы:Б.Ашекеев. Абактыда 12 серігімен азапталып өлтірілген 1916 жылғы ұлт-азаггык көтеріліс басшыларының 6ipi: Ж.Мамбетов Торгайда көтерісшілерді соғыс шеберлігіне үйретіп, өзі де шайкастардың бірінде каза тапкан: Н.Кротов IV Мемлекейк Думада жазалаушыларды эшкерелеп, патша үкіметі мен Туркістан мен Дала өлкесіндегі отаршыл әкімшілігін сынга алган : А.Ф.Керенский «Қазақ-қырғыз осы көтерілісте көп адамын өлтіріп, шаруасын куйзелтсе де, келешекке кандай ел екенін білдірді деп жазган А,Бокейханов |