Тарих. 18671868 жылдардаы азастандаы реформалар аза даласын басару жніндегі Ережені
 Скачать 216.41 Kb.
|
|
1867-1868 жылдардағы Қазақстандағы реформалар Қазақ даласын басқару жөніндегі «Ереженің» жобасын дайындайтын далалық комиссия құрылды: ХІХ ғ. 60 жылдары ХІХ ғасырдың 60 жылдарындағы реформаларды бекіткен Ресей императоры: ІІ Александр И.И.Бутков бастаған комиссияның құрылу себебі: ХІХ ғ. 60-ж. қазақтарды басқарудың жүйесін өзгерту ХІХ ғасырдың 60 жылдарында Қазақ жерін басқару жүйесін өзгерту үшін құрылған «Дала комиссиясын» басқарған: Ф.Гирс Әкімшілік басқару жүйесіне өз пікірлерін ұсынған қазақтың ағартушы-ғалымы: Ш.Уалиханов Қазақстанды билеуді халықтың өзін-өзі басқару негізінде қайта құруды талап еткен: Ш.Уалиханов 1867-1868 жж. Реформа бойынша бекітілген ережелер: «Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару туралы, Торғай, Орал, Ақмола, Семей облыстарын басқару туралы ережелер» 1867 жылы 11шілдеде ІІ Александр патша бекіткен ереже: «Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару туралы ереже» «Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару» туралы Ереже бекітілген жыл: 1867 ж. 11 шілде 1867 жылы «Сырдария мен Жетісу облыстарын басқару туралы уақытша Ережеге» қол қойған орыс патшасы: ІІ Александр Орынбор және батыс Сібір генерал-губернаторлығындағы Дала облыстарын басқару туралы уақытша Ереже бекітілен жыл: 1868 жылы 21 қазан Торғай, Орал, Семей, Ақмола облыстарын басқару туралы уақытша «Ереже» қабылданған уақыт: 1868 ж 1867-1868 жж. Реформадан кейін бүкіл қазақ жері бөлінді : Үш генерал-губернаторлыққа 1867-1868 жж. Құрылған генерал-губернаторлықтарды атаңыз: Орынбор, Батыс Сібір, Түркістан 1867-1868 жж. Реформа бойынша Қазақстандағы облыстар саны: Алты Орынбор генерал-губернаторлығының құрамына кірген облыстар: Орал және Торғай Орынбор генерал-губернаторлығының солтүстік-батысындағы уезд: Орал 1867-1868 жылдардағы реформа бойынша Батыс Сібір генерал-губернаторлығына кіретін облыстар: Ақмола, Семей 1867-1868 жылдардағы Ереже бойынша Ақмола, Семей облыстары кіретін генерал-губернаторлық: Батыс Сібір 1867-1868 жж. Реформа бойынша Түркістан генерал-губернаторлығына кірген облыстар: Жетісу, Сырдария 1867-1868 жылғы «Ереже» бойынша Жетісу, Сырдария облыстары кіретін генерал-губернаторлық: Түркістан Түркістан генерал-губернаторлығының батысындағы уезд: Қазалы 1867-1868 жылғы «Ережелерге» сәйкес Иранмен, Қытаймен дипломатиялық келіссөз жүрізуге рұқсат берген әкімшілік: Түркістан генерал-губернаторлығы 1867-1868 жылғы Ережелерге сәйкес Түркістан генерал-губернаторлығына осы елдермен дипломатиялық келіссөз жұргізуге рұқсат берілді: Иран, Қытай 1867-1868 жылғы Ережеден кейін Қазақстанның Закаспий облысына өткен жер: Маңғыстау приставтығы 1867-1868 жылдардағы реформа негізінде Ресейдің Астрахан губерниясының құрамына қосыған жер: Бөкей хандығының жері Әкімшілік-аумақтық бөлініс бойынша 5 буынды басқару жүйесін енгізген реформа: 1867-1868 жылдары 1867-1868 жылғы «Ереже» бойынша облысты басқарды: Әскери губернатор 1867-1868 жж. Реформаларға сәйкес, әскери губернаторлар басқарды: облысты 1867-1868 жылғы әЕреже» бойынша облыстар бөлінген әкімшілік буыны: уезд 1867-1868 жылңы «Ереже» бойынша полиция, әскери бөлімдер, уездегі мекемелер, бекіністер бағынды: Уезд бастығына Уақытша ереже бойынша ауыл старшындарын қызметке бекіткен: уезд бастығы 1867-1868 жж. Реформа бойынша Қазалы, Перовск, Түркістан, Шымкент, Әулиеата уездері енген облыс: Сырдария 1867-1868 жылдардағы реформа бойынша Сырдария облысының құрамына кірген уездер: Түркістан, Қазалы, Перовск, Шымкент, Әулиеата, Ходжент, Жизақ 1867-1868 жж. Реформа бойынша Сергиополь, Қапал, верный, Ыстықкөл, Тоқмақ уездері енген облыс: Жетісу 1867-1868 жылдардағы реформа негізінде Жетісу облысының құрамына кірген уездер:Сергиополь, Қапал, Верный, Ыстықкөл, Тоқмақ 1867-1868 жылдардағы реформа негізінде құқрамына Елек, Ырғыз уездері кірген облыс: Торғай 1867-1868 жж. Реформа бойынша Ақмола облысына енген уездер: Көкшетау, Омбы, Петропавл 1867-1868 жылғы реформа бойынша Көкшетау, Омбы уездері кірген облыс: Ақмола 1867-1868 жылғы реформа бойынша Семей облысына егген уездер: Павлодар, Өскемен, Қарқаралы 1867-1868 жж. Реформасынан кейін әкімшілік аумақтық бөлініс: Генерал-губернаторлық, облыс, уезд, болыс, ауыл 1867-1868 жж. Реформа бойынша қазақтарға рұқсат етілген қызмет түрлері: Болыс және ауыл старшындары 1867-1868 жж. Реформаға сәйкес басқарудың ең төменгі екі сатысындағы болыстар мен ауылнайлар іріктеліп сайланды: Жергілікті ақсүйектерден 1867-1868 жж. Реформа бойынша уездер аймақтық принципке негізделіп бөлінді: болысқа 1867-1868 жэылдардағы реформа негізінде басқарудың ең төменгі сатысы: Ауыл 1867-1868 жылғы «Ереже» бойынша салықтан босатылғандар: Шыңғыс тұқымдары 1867-1868 жылдардағы реформа негізінде Шыңғыс тұқымы сұлтандарына берілген жеңілдік: Салықтардан босатылды 1867-1868 жж. Реформалар бойынша сұлтандарға жасалған артықшылықтар: өмірлік зейнетақы, салықтан босату 1867-1868 жж. Әкімшілік реформалар кезінде өкімет билігінен шеттетілген билеуші сұлтандар мен аға сұлтандарға тағайындалды: Өмірлік зейнетақылар 1867-1868 жылғы «Ережелер» бойынша сот жүйесінің ең төменгі буыны: Билер мен қазылар соты 1867-1868 жылғы Қазақстандағы жүргізілген реформаның негізгі мақсаты: Қазақ өлкесінде басқару ісін өзгерту 1867-1868 жылғы «Ереженің» басты қағидасы: Әскери және азаматтық биліктің ажыратылмауы 1867-1868 жылғы «Ережелердің» ең басты ауыртпалықтары: Қазақ жері Ресей үкіметінің меншігі болып жарияланды ХІХ ғасырдағы жүргізілген әкімшілік реформалардың негізгі қорытындысы: Отарлық езгіні күшейтіп, қазақ жерін түгел мемлекет меншігі деп жариялау ХІХ ғ. Ресейде шаруалардың басыбайлы езгісінің жойылған мерзімі: 1861 жылы 1867-1868 жж. Реформаның теріс жақтарын өз шығармаларында талай сынаған алдыңғы қатарлы ойшылдар: А.Құнанбаев, Ы.Алтынсарин Қазақ даласының басым бөлігін қамтыған реформа қабылданды: 1867-1868 жылдары 1867-1868 жылдары енгізілген реформа негізінде салық түрі: «Түтін(шаңырақ) салығы» ХІХ ғасырда 2 жылға белгіленіп, 20 жылға созылған реформа: 1867-1868 жж. Реформа Мәтінде сипатталған оқиға жататын тарихи кезеңді анықтаңыз: «Қазақ болыстарын «құру кезінде»...рулық принцип негізге алынбай, енді аумақтық принцип негізге алынды. Өйткені патша үкіметі рулық ерекшеліктерді еске алуда саяси тұрғыдан алғанда зиянды деп тапты. Қазақтардың ежелден көшіп-қонып жүрген байырғы атамекен жерлері енді «мемлекет меншігі» саналды. Ол жерлер қазақтардың «мерзімсіз әрі қоғамдық негізге пайдалануына» берілетін болды. Бұрыннан алынып келген жасақ (салық) үй басына салынатын түтін салықпен алмастырылды...»: ХІХ ғ. 60 жылдары Мәтінде сиаптталған реформалардың сипатын анықтаңыз: «Қазақ болыстарын «құру кезінде»...рулық принцип негізге алынбай, енді аумақтық принцип негізге алынды. Өйткені патша үкіметі рулық ерекшеліктерді еске алуда саяси тұрғыдан алғанда зиянды деп тапты. Қазақтардың ежелден көшіп-қонып жүрген байырғы атамекен жерлері енді «мемлекет меншігі» саналды. Ол жерлер қазақтардың «мерзімсіз әрі қоғамдық негізге пайдалануына» берілетін болды. Бұрыннан алынып келген жасақ (салық) үй басына салынатын түтін салықпен алмастырылды...»: Отаршылдық Мәтінде сипатталған оқиғаның қазақ халқы үшін ең ауыр нәтижесін анықтаңыз: «Қазақ болыстарын «құру кезінде»...рулық принцип негізге алынбай, енді аумақтық принцип негізге алынды. Өйткені патша үкіметі рулық ерекшеліктерді еске алуда саяси тұрғыдан алғанда зиянды деп тапты. Қазақтардың ежелден көшіп-қонып жүрген байырғы атамекен жерлері енді «мемлекет меншігі» саналды. Ол жерлер қазақтардың «мерзімсіз әрі қоғамдық негізге пайдалануына» берілетін болды. Бұрыннан алынып келген жасақ (салық) үй басына салынатын түтін салықпен алмастырылды...»: Қазақстанның жері Ресейдің мемлекеттік меншігіне өтті Патшалық Ресейлің қазақ жерін отарлаудың түпкіліктеі аяқталуы: ХІХ ғ. ІІ жартысы ХІХ ғ. 60-70 ж. қазақ халқының отарлық езгіге қарсы азаттық күресі 1868-1869 және 1870 жылдары көтеріліс болған өңірлер: Орал, Торғай, Маңғыстау ХІХ ғасырдың ІІ жартысында «Уақытша ережеге» сәйкес енгізілген міндетті салық: Шаңырақ салығы Қазақстандағы патша өкіметінің отарлық саясатының күшеюінен: 1868-1869 жылдардағы көтеріліске себеп болды Отарлық езгіге қарсы Орал және Торғай облыстарында көтерілістер болды: 1868-1869 жылдары 1868-1869 жж. Орал, Торғай өңіріндегі көтерілістер: Отаршылдыққа қарсы бағытталды ХІХ ғ. 60 жылдардағы әкімшілік реформаға қарсы шыққан көтеріліс:Торғай мен Орал облыстарындағы көтеріліс 1868-1869 жылдардағы қазақ шаруаларының көтерілісі болған облсытар: Орал, Торғай ХІХ ғ, ІІ жартысындағы Орал мен Торғай облыстарындағы көтерілістің негізгі себебі: ХІХ ғ. 60 жылдарындағы реформалар 1868-1869 жылдардағы көтерілістің негізгі себептерінің бірі: Жаңа бекіністердің салынуы, салықтың көбеюі Мәтінде сипатталған тарихи оқиғаны анықтаңыз: «Көтерілістің басы – қасында ірі рубасылары жүрді. Қазақтар үкіметтің жіберген комиссияларын қабылдамады. Көтерілісшілер үкімет билігіне бағынудан бас тартты. Халық қарулана бастады, олар басқарудың жаңа ережелерін енгізуге, елді Ресей шенеуніктерінің басқаруына ашықтан-ашық қарсы болды. Ежелгі ескі тәртіпке қайта оралуды талап етті.»: 1868-1869 жж. Орал, Торғайдағы көтеріліс Мәтінде сипатталған жағдай қандай тарихи оқиғаға ұласқанын анықтаңыз: «...тобыр комиссияға өз талаптарын қойды... Ол жаңа ережені қабылдағысы келмейтінін айтты...басқарудың сұлтанжар арқылы жүзеге асырылатын бұрынғы жүйесі мен алым-салық түрлерін өзгеріссіз қалдыруды сұрады. Комиссия мүшелерінің жағдайды түсіндірмек болған әрекеттерінентүк те шықпады. Қырғыздар(қазақтар)... бұрынғы тәртіптіқолдарына қару алып, ақырына дейін қорғауға әзір екенін мәлімдеп тұрып алды...»: 1868-1869 жж. көтеріліске 1868-1869 жылдардағы Орал, Торғай көтерілісін жаншуға жіберген отрядты басқарған подполковник: Рукин 1868-1869 жылдары Орал мен Торғайдағы халық қозғалысын басқарғандар: ру басылары 1868 жылы Орал, Торғай көтерілісшілері мен фон Штемпель басқарған жазалаушы әскері арасында шайқас өткен жер: Жамансай көлі маңында 1869 жылы Жамансай көлі маңында фон Штемпельдің әскеріне шабуыл жасаған көтерілісшілер саны: 20000 қол 1870 жылғы Маңғыстау өңіріндегі көтерілістің болуы: 1867-1868 жылғы «Уақытша Ереженің» отаршыл талаптарына байланысты 1870 жылы Маңғыстаудағы көтерілістің шығуына түрткі болған: Патша жазалаушыларының адайлықтар көшіп-қонып жүрген аймақтарға жақын келуі 1870 жылы реформа қиыншылығына байланысты Маңғыстауда көтеріліске шыққан ру: Адай 1870 жылы Маңғыстаудағы көтерілістің басшылары: Иса Тіленбайұлы, Досан Тәжіұлы, И.Көлұлы 1870 жылы Маңғыстау көтерілісі кезінде Досан Тәжіұлы, Иса Тіленбайұлы қарулы қол жинаған жер: Бозашы 1870 жылы Маңғыстау көтерілісі кезінде қазақ шаруаларының рухын көтерген оқиға: Подполковник Рукиннің отрядының талқандалуы 1870 жылы Маңғыстау көтерілісі кезінде қазақтардан жеңіліп, өзін-өзі атып қлтірген жазалаушы отряд басшысы: Подполковник Рукин ХІХ ғасырда қазақтар флотилия құрып соғысқан көтеріліс: Маңғыстау 1870 жылы сәуір айында Маңғыстау көтерлісшілері шабуыл жасады: Александровск фортына 1870 жылы сәуірдің 5-і күні қазақ шаруалары мен жалдамалы жұмысшылар тобы шабуыл жасаған форт: Александровск форты 1870 жылы Маңғыстау көтерілісі кезінде жалдамалы жұмысшылар шабуыл жасаған форт: Александровск 1870 жылы Маңғыстау көтерілісі кезінде Александровск форты маңындағы көтерілісшілер саны: 10 мың 1870 жылы мамырда Маңғыстаудағы көтерілісті басу үшін қосымша жазалаушы келді: Кавказдан Маңғыстаудағфы 1870 жылғы көтеріліс жеңілгеннен кейін, көтерілісшілердің бір бөлігі өтіп кетті: Хиуа хандығына 1870 жылғы Маңғыстау көтерілісінің басшылары көптеген шаңырақты алып өтіп кетті: Хиуа жеріне 1870 жылғы Маңғыстау көтерілісінің жеңілуіне байланысты Хиуа хандығына көшіп кеткен адай қазақтары шаңырақтарының саны: 3000 1870 жылы Маңғыстауда болған көтерілістің антифеодалдық сипатының әлсәз болу себебі: Адайлықтардың арасында рулық-патриархалдық құбылыстар сақталып қалды 1870 жылғы Маңғыстау көтерілісінің ерекшелігі: Қазақ жалдамалы жұмысшыларының қатысуы 1870 жылы адайла соғыс шығыны ретінде өткізген мал саны: 90 мың қой Қазақстанды зерттеген ғалымдар мен саяси жер аударылғандар І Петрдің «Азияға жол іздеу» талабымен құрылған әскери жорық экпедициясынбасқарған: подполковник И.Д.Бухгольц Орыс экспедициясында болған тұтқындағы швед И.Г.Ренаттың жасаған картасы: «Жоңғария картасы» ХҮІІІ ғасырда қазақ жері, халқы туралы құнды мәлімет қалдырған зерттеушілер: Г.Миллер, П.Рычков ХҮІІІ ғасырда Сібір мен Қазақстан туралы зерттеу жүргізіп, құнды мағлұмат қалдырған зерттеуші: Г.Ф.Миллер Сібір тарихын зерттеген еңбегі үшін «Сібір тарихының атасы» атанды: Г.Ф.Миллер Жоңғар тұтқынынан Абылайды босатуға қатысқаны туралы мәлімет, Қазақстан туралы көптеген бағалы деректер қалдырған: И.Миллер Қазақ жерін зерттеушілердің біріП.И.Рычковтың ғылыми еңбегі: «Орынбор губерниясының (өлкесінің) топографиясы» «Орынбор өлкесінің топографиясы», «Орынбор тарихы(1730-1750жж)» атты терең зерттеу еңбектерінің авторы: П.И.Рычков «Орынбор тарихы» атты зерттеу еңбегінде қазақ тарихының даму кезеңдерін көрсеткен орыс ғалымы: П.Рычков Ресей Ғылым академиясының корреспондент мүшесі П.И.Рычковтың қазақ жерінің тарихы туралы еңбегі: «Орынбор тарихы» Өлкенің этнографиясы туралы ғылыми мұра қалдырған, Қазақстан туралы еңбегі үшін Ресей ғылым академиясының бірінші корреспондент мүшесі болған: П.Рычков «Орынбор өлкесінің Колумбы» деген атау алғанРесей ғылым академиясының корреспондент мүшесі: П.Рычков 1771 жылы «Қырғыс-қайсақ даласы туралы күнделік жазбалар» атты қызықты еңбек қалдырған: Н.П.Рычков 1771 жылы Н.П.Рычковтың Орынборда жазып қалдырған еңбегі: «Қырғыс-қайсақ даласы туралы күнделік жазбалар» Әбілқайыр ханның сол кездегі әлі де жақсы сақталған бейітін суреттеп жазған: Н.П.Рычков «Ресей мемлектінің әр түрлі аймақтарын саяхат» еңбегінің авторы: П.С.Паллас ХҮІІІ ғасырдағы белгілі зерттеуші П.С.Палластың еңбегі: «Ресей империясының әр түрлі аймақтарына жасалған саяхат» ХҮІІІ ғ. Қазақстанды зерттеген ғалымдар: М.В.Ломоносов, П.С.Паллас, И.Г.Георги ХҮІІІ ғ. Қазақстанды зерттеуде еңбек сіңірген шетел саяхатшылары: П.С.Паллас, И.Фальк, И.Георги ХҮІІІ ғасырда Қазақстанды зерттеуге қатысқан саяхатшылар: И.Фальк, И.Георги Қазақстанға жер аударылған декабристтердер ерекше көзге түскені: С.Семенов Бұқтырмада дәрігерлікпен айналысқан желтоқсаншы: М.Муравьев-Апостол «Бұқтырмада көп емдеп, көп көмектестім» деп жазған желтоқсаншы: М.Муравьев-Апостол ХІХ ғасырдың І жартысында Каспий теңізінің жағалауын зерттеген ғалым: Г.Карелин ХІХ ғасырдың І жартысында Арал теңізін зерттеген ғалым: А.Бутаков ХІХ ғасырдың І жартысындағы Қазақстан жайлы құнды еңбектер жазған орыс ғалымы: Левшин ХІХ ғасырдың І жартысында көшпелі қазақ халықының әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрін зерттеген белгілі орыс ғалымы: Левшин А.И.Левшиннің «Қырғыз-қазақ немесе қырғыз-қайсақ ордалары мен далаларының сипаттамасы» деген еңбегінде келтірілген мәліметтер: Қазақ өлкесінің тарихы мен этнографиясы және географиясы ХІХ ғасырдың І жартысында көшпелі қазақ халқының әдет-ғұрыптары мен салт-дәстүрін зерттеген белгілі орыс ғалымы: Левшин Тарихшы Левшиннің еңбегңінде сипатталған ХҮІІІ ғ. Көрнекті мемлекет қайраткері: Абылай Кіші жүз руларының картасын жасаған желтоқсаншы: В.Вольховский ХҮІІІ ғасырдағы зерттеуші И.Г.Андреевтің еңбегінде баяндалды: Орта жүз туралы Мәтінде сипатталған тарихи деректің авторын анықтаңыз: «Автор Сібір шекаралық шебінде ұзақ уақыт қызмет етіп, қазақ халқының өмірі мен тұрмысын жақсы зерттеген еді. Ол өзінің кітабында Орта жүздің тарихы мен шекарасы туралы егжей-тегжейлі мәлімет қалдырды. Онда далалықтардың әдет-ғұрыптары мен салт жоралары жан-жақты суреттеледі. Сондай-ақ қазақтардың Ертістің оң жағалауына қашан өткені туралы айтылады.»: И.Г.Андреев Мәтінде қай тарихи дерек туралы айтылғанын анықтаңыз: «Автор Сібір шекаралық шебінде ұзақ уақыт қызмет етіп, қазақ халқының өмірі мен тұрмысын жақсы зерттеген еді. Ол өзінің кітабында Орта жүздің тарихы мен шекарасы туралы егжей-тегжейлі мәлімет қалдырды. Онда далалықтардың әдет-ғұрыптары мен салт жоралары жан-жақты суреттеледі. Сондай-ақ қазақтардың Ертістің оң жағалауына қашан өткені туралы айтылады.»: Орта жүз қырғыз-қайсақтарының сипаттамасы 1867 ж. мәскеуде жарық көрген «Батыс Сібірді сипаттау» деген еңбектің авторы: И,Завалишин Қазақ жері, оның шексіз даласы, байлығы туралы тамаша пікірлер айтылған «Іле бекінісіне бару» деген очерктің авторы: А.Коровков Петрашевский ісі бойынша Сібірге жео аударылған, кейін Семейге ауыстырылған орыс жазушысы: Ф.Достаевский Ф.Достаевский Семейде айналысты: Археологиялық ескерткіштер жинаумен Райым бекінісінен Қосарал аралына дейінгі саяхаттың мән-жайын түсіндіре келе көшпелі қазақтың ауыр жағдайын суреттеп жазған желтоқсаншы: А.Макшеев ХІХ ғасырдың І жартысында қазақ ъхалқының өмірі мен тарихына, шығармашылығына көңіл бөлген орыс мәдениетінің тамаша өкілдерінің бірі: В.И.Даль Орынбор өлкесі қазақтарының өмірін сипаттайтын В.И.Дальдің шығамасы: «Бикей мен Мәулен» М.Өтемісұлы жақсы таныс болған орыс жазушысы, әрі этнографы: В.И.Даль 1836-1838 жылғы шаруалар көтерілісінің басшылары И.Тайманұлы мен М.Өтемісұлына жанашырлық білдірген орыс жазушысы әрі этнографы: В.И.Даль 1833 жылы А.С.Пушкиннің Орынбор қаласында жинаған тарихи материалдары: «Е.Пугачев бүлігінің тарихы» Орыстың атақты ақыны А.С.Пушкин Орынбор жерінде зерттеу жүргізді: Е.Пугачев бастаған шаруалар көтерілісі жайында Орыс ақыны А.С.Пушкиннің қазақ халқының өмірі туралы мәлімет беретін шығармасы: «Капитан қызы» ХІХ ғасырдың 30 жылдары орыс ақыны А.С.Пушкин болған жерлер: Орынбор, Орал Орал қаласында «Қозы Көрпеш – Баян Сұлу» поэмасымен танысқан орыс ақыны: А.С.Пушкин А.С.Пушкин Оралда қағазға түсірген поэма: «Қозы Көрпеш – Баян Сұлу» ХІХ ғасырдың ІІ жартысында өлкені жан-жақты зерттеген дүние жүзіне әйгілі ғалым: Семенов Тянь-Шаньский Белгілі ғалфм П.П. Семенов Тянь-Шаньскийдің Қазақстан туралы жазған екі томнан тұратын еңбегі: «Қырғыз өлкесі», «Түркістан өлкесі» ХІХ ғасырдың ІІ жартысында Жетісуды зерттеген халық ауыз әдебиетінің үлгілерін жинастырған шығыс зерттеушісі, академик: В.Радлов «Сібір қырғыздарының облысы» деп аталатын еңбегінде қазақ халқының шығу тегіне көңіл бөлген зерттеуші: М.Красовский ХІХ ғасырдың ортасында жарық көрген «Сібір қырғыздарының облысы (аймағы)» атты еңбектің авторы: М.Красовский «Орынбор ведомствасының қырғыз даласы» еңбегінде Кіщі жүз тарихын жан-жақты сипаттаған көрнекті зерттеуші: К.Мейер Қазақ жерінің Ресей құрамына қосылу дәуірін бәршама толық зерттеген орыс ғалымы: А.Добросмыслов «Торғай облысы.Тарихи очерк» атты еңбегінде Қазақстанның саяси дамуы жөнінде сирек кездесетін мәліметтер сақталған зерттеуші: А.Добросмыслов Қазақстанға жер аударылғандар: Е.Михаэлис, С.Гросс, Н.Долгополов, Т.Шевченко Маңғыстау түбегіне жер аударылған азаттық қозғалсы өкілі: Т.Шевченко 1847-1857 жылдары Қазақстанда айдауда болған украин ақыны: Т.Шевченко Украин ақыны Т.Г.Шевченко қазақ жерінде айдауда болды: 1847-1857 жылдары Бейнелеу өнер саласында қазақтардың қайыршылық өміріне көптеген туындыларын арнаған айдауда болған ақын, суретші: Т.Шевченко Т.Шевченкрның қазақ және украин халықтарының өмірін салыстыра жырлаған өлеңі: «Менің ойларым» Т.Шевченко «Менің ойларым» деген өлеңінде өмірлерін салыстыра жырлады: қазақ және украин халықтарының ХІХ ғ. Қазақтар мен украин халықтарының өмірін салыстыра жырлаған ақын: Т.Шевченко «Қазақ шаңырағы», «Атқа мінген қазақ», «Байғұстар» деген суреттердің авторы: Т.Шевченко «Бағұстар»(Қайыршылар) туындысының авторы: Т.Шевченко «Бақташы бала», «Салт атты қырғыз», «Келі түйген келіншек» деген суреттердің авторы: Т.Шевченко Қазақ кейделерінің азапты ауыр өмірін суреттеген Т.Шевченконыңшығармалары: «Бақташы бала», «Салт атты қырғыз», «Келі түйген келіншек» Қазақтардың аянышты ауыр халі суреттелген Т.Шевченкрның повесі: «Егіздер» ХІХ ғасырдың екінші жартысында қазақ жеріне айдалған революционерлер: Гросс пен Зелинский ХІХ ғасырдың 60 жылдарында поляк күресі өкілдерінің ішіндегі ерекше көзге түсетіні: С.Гросс Қазақ халқының әдет-ғұрпы, билер сотының мәліметтерін жинап құнды зерттеу жүргізген поляк азаттық қозғалыстың өкілі: С.Гросс С.Гросстың облыстық статистикалық комитет арқылы дайындаған құнды еңбегі: «Қырғыздардың заң әдет-ғұрыптары үшін материалдар» ХІХ ғасырдың 60 жылдары қазақтарды Ресейге танытудағы кең тараған Г.Зелинскийдің шығармасы: «Қырғыз» поэмасы Полян А.Янушкевич Қазақстанда жүзбе-жүз кездескен: Құнанбаймен Абай Құнанбайұлымен, оның туыстарымен жақын таныс болған поляк азаттық қозғалысының өкілдері: С.Гросс А.Янушкевич Жергілікті баспа ісін алға бастыруда талмай еңбек еткен Қазақстанда айдауда болған азаттық қозғалыс өкілі: Н.Коншин ХІХ ғасырда Тарбағатай таулары мен Қалба жотасын зерттеген: Е.Михаэлис Батыс-Сібір генерал-губернаторының тапсырмасына сай Зайсан көлінің өңірін, Ертіс бойын зерттеп, карта дайындаған оқымысты: Е.Михаэлис ХІХ ғ. Аяғында саяси жер аударудың басты орталығы болған қалалар: Ақмола,Семей ХІХ ғ. ІІ жартысында Қазақстанға жер аударылған азаттық қозғалысының өкілдеріне жатпайды: Столыпиннің аграрлық саясаты бойынша Қазақстанға қоныс аударылғандар ХІХ ғ. ІІ жартысында Ресейдегі азаттық күрестің қайраткерлерін жер аударуға үшырау себебіне жатпайды: қылмыстық іс-әрекеттер жасағаны үшін ХӘХ ғ. Соңы – ХХ ғ. Бас кезінде Қазақстанның далалық уездерін зерттегенэкспедицияны басқарды: Ф.Щербин |