Микро билеттері. 1билет сра 1

• Название: 1билет сра 1
• Дата: 02.10.2022
• Размер: 1.92 Mb.
• Имя файла: Микро билеттері.docx
• Тип: Документы; #709455
• страница: 1 из 3

Микро билеттері

№1БИЛЕТ

Сұрақ 1

1.Осы микроорганизмніңморфологиялықжәнетинкториалдыққасиеттерінкөрсетіңіз Стафилококк-қозғалмайтын грам-позитивті кокктар , олардың жасушаларының диаметрі 0,6-дан 1,2 мкм-ге дейін . Тұқым өкілдері үшін бірнеше жазықтықта бөліну тән, нәтижесінде таза культурада «жүзім шоқтарында» микроб жасушаларының орналасуы жүреді. Стафилококктар - факультативті анаэробтар , тотығу және ферментативті метаболизмі бар, каталаза-позитивті және оксидоз-теріс химикорганотрофтар 2.Осы микроорганизмніңжасушақабырғасыныңқұрылымынсипаттаңыз.Орыстіліндежасушақабырғасыныңатауынкөрсетіңіз

Сұрақ 2

Тиісті сурет бойынша аэробты микробтардың таза дақылын бөліп алудың қай күні екенін сипаттаңыз Қиғаш агардағы өскен дақылдың бұл үшінші күні Бірінше кезең:қиғаш агарда дақылдың тазалығын тексереміз. Жағынды-препарат дайындаймыз.Грам әдісімен бояп, микроскоптан қараймыз. Екінші кезең:биохимиялық белгілерін зеріттеу.Идентификациясы үщін тесттерді таңдау және қою Үшінші кезең: бөлінген таза дақылдың антибиотикке сезімталдылығына тест жасау. Нәтижесінде:Дақылдыбөліпаламыз.

Сұрақ 3

Грам бойынша бояу жүргізу кезінде жағындыға генцианвиолеті бар сүзгі қағазы қойылды. Бояудыңкелесікезеңдерінсипаттаңыз

2. 
   Сорғыш қағазды алып тастап, жағындының ортансына люголь ерітіндісін тамызады 2минут
   
3. 
   Жағындыға 96% спирт тамызып 30 сек аса уақыт ұстап түссіздендіреді
   
4. 
   Жағындыны жақсылап сумен щаямыз
   
5. 
   Соңғы кезеңде фуксинді тамызу арқылы 2 мин боялады.
   
6. 
   Жағындыны сумен шаямыз
   
7. 
   Жағынды сорғыш қағазбен құрғатылады
   
8. 
   Жағынды дайын.
   

БИЛЕТ 2

Сұрақ 1

1.Осы микроорганизмніңморфологиялықжәнетинкториалдыққасиеттерінкөрсетіңіз 2.Орыстіліндежасушақабырғасыныңатауынкөрсетіңіз

Жауабы:

1.Ішек таяқшасы (Escherіchіa colі) – ішек тұқымдасына жататын таяқша пішінді бактерия. Т.Эшерих зерттеу барысында адамның нәжісінен тапқан. Бұлар талшықтары бар, спора түзбейтін, екі шеті жұмыр, грам әдісімен бояғанда теріс боялатын (қызыл түске) бактериялар. Химиялық және физикалық факторлардың әсеріне төзімді келеді. 55С-та қайнатқанда 1 сағ-тан кейін өледі, медицинада қолданылатын дезинфекциялық ерітінділерде тез жойылады. Адамдардың, сүтқоректілердің тоқ ішегінде тұрақты тіршілік етіп, сыртқы ортаға нәжіс арқылы шығады. Ал құстардың, бауырымен жорғалаушылардың, балықтардың, жәндіктердің ішек жолында тұрақты кездеседі. Қазіргі кезде 200-ден астам түрі ажыратылады.

Олардың көпшілігі организмге зиян келтірмейді, қайта пайдалы рөл атқарады:

● әртүрлі тағамдық заттарды ыдыратып, ас қорыту процесіне қатысады;

● адам организмін витаминдермен (В₁, В₆, В₁₂, С) қамтамасыз етеді;

● ауру қоздыратын (патогенді) микробтарға қарсы рөл атқарады;

● иммундық жүйенің дұрыс қызмет атқаруына жағдай жасайды.

Соныменқатар, жұқпалы ауру қоздырады, оны колиэнтеритдепатайды. Бұлауруменкөбінесеүшжасқадейінгісәбилерауырады. Оларғақоздырғышнауқасбалалардан, лас судан, тұрмыстықзаттардан, ойыншықтардан, т.б. жұғады. Дерттіңжасырынкезеңі 2 – 3 күнгесозылады. Соданкейінаурудыңбелгілерікөрінебастайды: сәбитамақішпейді, лоқсып, құсады, ішіөтеді, денеқызуыкөтеріледі.

2.Ішек таяқшасы орыс тілінде – кишечные палочки

Сұрақ 2

Сіз және сіздің зертханашыңыз зертханада патогендігі 1-2 топтағы микроорганизмдермен жұмыс істеуге тура келеді. Зертхананың қай аймағында сіз және сіздің зертханашыңыз жұмыс істейді? Түсіндір. Бұлзертханадақандайаймақтар бар?

Жауабы:

Қадамдар:

1. 
   Микроскопиялық мақсатын анықтау
   

Микроскопты дұрыс қосу. Жарықты қажетті деңгейге келтіру. Екі окулярдан бір суретті бақылайтындай етіп окуляр қашықтығын ретке келтіру. Окулярды тубусты төмен, жоғары қозғалта отырып жағындыны қараушы окуляр биіктігін өзіне сәйкестендіру. Қажет объективті дұрыс таңдап орналастыру. Жағындыға имерсиялық майды тамызу.

2. 
   Жағындыны микроскоптың заттық үстелшесінің тетігіне дұрыс орналастыру және ұстағышпен бекіту. Жағынды орналасқан зат үстелшесін объективке сәйкестендіріп дәл ортасына келтіру.
   

Қапталдан қарай отырып, макровинтпен ақырын үстелшені көтеріпобъективті майға батыру.

3. 
   Макровинтпен бұлынғыр көріністі анықтау. Микровинтті қолдану арқылы бейненің анықтығын айқындау, оқытушыға көрсету.
   
4. 
   Бактерия морфологиясын, орналасуын, бояуын анықтау, оқытушыға түсінік беру.
   
5. 
   Зат үстелшесін түсіру. Жағындыны алып тастау. Револьверді бейтарап жағдайға қою.
   

Зертханада жұмыс істеу ережелері мен техника қауіпсіздігі: 

1) Зертханаға міндетті түрде халатпен кіру керек.

2) Зертханаға бөгде заттарды алып кіруге тыйым салынады.

3) Белгілі бір орында жұмыс істеп, тек қана бекітілген құрал жабдықтарды қолдану керек.

4) Жұмыс кезінде тазалық сақтау керек.

5) Ауруды жұқтырмау үшін үзіліс уақыттарында тамақтануға болмайды.

6)Үстелдің үстінде тек қана тапсырманы орындауға арналған құрал-жабдықтардың ғана болуы керек.

7) Сабақтың соңында жұмыс орны мен жабдықтарды ретке келтіру қажет.

8) Электр жүйесінің сымдарына, түйіспе бөліктеріне металл немесе басқа заттарды жақындатуға болмайды.

9)Оқытушының немесе зертхана қызметшілерінің рұқсатынсыз электр құралдарын тоққа қосуға болмайды.

10) Химиялық және басқа да реактивтермен жұмыс істеу ережелерін қатаң сақтау қажет.

11) Зертханадан шығар алдында қолды сабынмен жуу қажет.

Бактериялық зертханада жұмыс жасағанда зерттеу үстелінен 10-15 см алыс тұру керек. Және студент зерттеуді міндетті түрде зертханашымен жасау керек Себебі спирттен,жанып тұрған от жалынынан зақымдануы мүмкін. Осындай жағдайда алғашқы көмек көрсететін адам қажет.

Сұрақ 3

Агар дақылынан жағындыларды дайындау кезінде пробирка шеттерін спиртовка жалынына күйдіреді. Осы әрекеттің мақсатын түсіндіріңіз.

Жауабы:

Жағындыны фиксациялау үшін зат әйнегін от жалынының үстінен үш рет өткізеді. Фиксация кезінде микроорганизмдер зат әйнегінің бетіне жабысып, өледі. Өдеулер кезінде шайылып кетпейді. Аса ұзақ қыздыру жасуша құрылысын бұзуы мүмкін.

Бұлай фиксациялаған кезде бактериялардың формалары, споралары, волютин дәндері сақталады. Бірақ бұл әдістерді қаннан дайындалған, ағзалардан таңбалы – жағындыларды дайындаған кездерде, талшықтарды анықтауда қолдануға болмайды. Бұл кездерде фиксацияны этил спирттерінде, Никифоров қоспасында, салқын ацетонда жүргізеді.

БИЛЕТ 3

Сұрақ 1

1.Осы микроорганизмнің морфологиялық және тинкториалдық қасиеттерін көрсетіңіз 2.Суретте көрсетілген бактерияның жасуша қабырғасының құрылымынсипаттаңыз. Оны бояуәдісінкөрсетіңіз. Құрылымныңатауынорыстіліндежазыңыз

1)Клебсиелла

Бұл атау Э.Клебстің құрметіне қойылған. Клебсиелла тұқымдасына екі түр кіреді: Klebsiella pneumoniae және Enterobacter. Бірінші түр екі түрге бөлінеді: K. ozaenae, K. rinoscleromatis.

Klebsiellapneumoniae — грам-терісфакультативті-анаэробтытаяқшатәріздікапсулалықозғалмайтынклебсиеллтұқымдасынажататынбактериялар. Олқоршағанортаныңбарлықжеріндекездеседіоныңішіндетопырақ пен жерүстісуларында.

Клебсиелла пневмониясы - нәрестелер мен жаңатуғаннәрестелерүшінөтеқауіпті ауру. Қатенемесеуақтылыемделмегенкезде ауру көптегенасқынуларға толы.

Негізгібелгілері:

жоғары температура (40 градусқадейін);

енжарлық, әлсіздік;

қаттыжөтел (алдыменқұрғақ, соданкейінтұтқыршырышпен, мүмкінқанменараласқан).

Пневмония, сепсис, зәршығаружолдарыныңинфекциясы, бактериемия, менингит жәнебауырдағы абсцесс сияқтыәртүрліинфекциялартудыруымүмкінИммунтапшылығы бар адамдарәдеттегіштамдарменинфекцияғажиіұшырайды, алайдасауадамдарғаәсерететінгипервируленттіштаммдар да кездеседі

Олмедициналыққұрылғылардакездеседіжәнеауруханаішілікинфекциялардыңжиісебебіболыптабылады. Бактерия оныменбайланыстыауыринфекциялардыанықтауменжәнеемдеуәдістерініңтапшылығыныңартуыментанымалболдыТөтеншежағдайлардақолданылатынантибиотиктергетөзімдіштаммдаржиікездеседі.

Морфологиялық касеті: грамтеріс, майда (0.5-0.8 х 1-2мкм), жұмырланған, құбылмалыболыпкеледі. Ерекшеморфологиялықбелгісі капсула. Спорасытаяқшаларыпайдаболмайды. Оларжалғыз, жұпжәнекластерлердеорналасқан. Анилин бояғыштарыменоңайбоялады.

2)Класбиелла пневмонии вызывают развитие пневмонии, урогнетиальных инфекций, абсцессов печени, селезенки, гнойных и фиброзных плевритов, перикардитов, гаймортиов и эндофтальмитов.

Бояуәдісі- Грамм әдісі. Грамм әдісібойыншабояунәтижесібактерияның клеткақабырғасынанхимиялыққурамынжәнеқурылысерекшіліктерінанықтауғаболады. Жасушақабырғасыжасушаменқоршалған. Оныңішіндекілегейлікапсуланы, клеткалықабықшаны, цитоплзамалык жасуша болады.

Сұрақ 2

Сізгежәнесіздіңзертханашыңызғапатогендігі 3-4 топтағымикроорганизмдері бар зертханадабактериологиялықзерттеужүргізуқажет. Зертхананыңқайаймағындасізжәнесіздіңзертханашыңызжұмысістейді? Түсіндір. Сіздіңжұмысыңыздыңжәнезертханашыныңжұмысыныңтүрі неге байланыстыболады?

Cанитариялыққағидалардыңталаптарынсақтауұйымдық-құқықтықнысандары мен меншікнысандарынақарамастанзаңдытұлғаларжәне ПБA-мен жұмысжүргізетін дара кәсіпкерлерүшінміндеттіболыптабылады:

III топ:

-қоздырғышты анықтау және бөлу мақсатында диагностикалық, эксперименттік және өндірістік жұмыстар;

- ПТР-диагностика;

-осы инфекциялардың профилактикасы мақсатында орындалатын тырысқақ пен ботулиндік токсинге диагностикалық зерттеулер;

- ІІІ топтағы ПБА - дан Иммунологиялықзерттеулер;

-адамдардыңқанындапатогендігі II топтағымикроағзалардыңантигендерін (қоздырғыштыңжинақталуынсыз) және/немесеоларғаантиденелердіанықтаубойыншаИммунологиялықзерттеулер;

-ресмитүрде III топқажатқызылғанпатогендігі I-II топтағықоздырғыштардыңвакциналықштаммдарыменэксперименттікжәнеөндірістікжұмыстар.

IV топ:

-қоздырғышты анықтау және бөлу мақсатында диагностикалық, эксперименттік және өндірістік жұмыстар;

- ІІІ топтағы ПБА - дан Иммунологиялықзерттеулер (қоздырғыштыңжинақталуынсыз);

-өнімнің сапасын санитарлық-көрсеткіштік микроорганизмдердің болуына бақылау бойынша зерттеулер.

Зерттеу кұні	Зерттеу материалы	Зерттеу кезеңдері	Нәтижесі
3	Қиғаш агардағы өскен дақыл	1. Макроскопиялық зерттеу. 2. Микроскопиялық зерттеу. Жағынды. Грамша бояу.	Штрих бойымен біркелкі өсу.
4	«Гисс шұбар» қатары	Өсіндінің сипатын және түсінің өзгергенін макроскопиялық бақылау;	Қызыл түс

Қорытынды:

3-ші зерттеу кезеңі. Қиғаш агарда микробтар өскен. Қиғаш агардағы дақылдан жағынды дайындалып, Грамша боялып, микроскопияланады.

Сұрақ 3

ГрамбойыншабояукезіндежағындығаПффейферфуксині бар сүзгіқағазықойылды. Бояудыңалдыңғыкезеңдерінсипаттаңыз

1.Жағындыға сүзгі қағаз арқылы генцианфиолетінің карбон спирдтік ерітіндісін тамызып, 1-2 минуттан кейін оны алып тастаймыз

2.Бояуды төгеміз

3. 1-2 минутқа Люголь ерітіндісін тамызамыз

4. Этил спиртімен 30-60 сек бояудың күлгін түсі кеткенге дейін түссіздендіреміз

5. Сумен шайып 1-2 мин фуксиннің сулы ерітіндісімен бояп, сумен шаямыз

6. Кептіріп микроскоптаймыз.

БИЛЕТ 4

Сұрaқ 1

1.Суреттекөрсетілгенпроцестісипaттaңыз. 2.Осы процестіңнәтижесіндепaйдaболaтынқұрылымныңнегізгіқaсиетінкөрсетіңіз. Оны бояуәдісінкөрсетіңіз. Құрылымныңaтaуынорыс тіліндежaзыңыз 1.Облочкa споры 2.Облaчкa бaктерии

Спорaлaр – жaсушaқaбырғaсының құрылуы грaм оң бaктериялaрғa сәйкес, тыныштық жaғдaйдaғы бaктериялaр формaсы .Спорaлaрбaктериялaрдыңтіршілікетуінеқолaйсызжaғдaйдaр(кептіру, тaғaмдықжетіспеушілікжәнет.б.) туғaн кезде түзіледі. Бұл жaғдaйдa бір бaктерия ішінде бір спорa, яғни, эндоспорa түзіледі. Спорaның түзілуі түрдің сaқтaлуынa ықпaл етеді және сaңырaуқұлaқтaрдыңкіндей көбею әдісі болып тaбылмaйды. Спорaпішініі овaльды, шaр тәрізді болуы мүмкін. Жaсушaдa орнaлaсуы – терминaльды, яғни тaяқшaның бір шетінде, субтерминaльды- тaяөшa шетіне жaқын және ортaсындa орнaлaсу. Грaммен бояуды қолдaнғaн кезде, спорaлaр бояғыштaрмен қaбылдaнбaйды, сондықтaн олaр түрлі-түсті фондa түссіз болaды. Спорaлaр бояудың aрнaйы әдістерін қолдaнa отырып боялaды, мысaлы, Ожешко немесе Клейн бойыншa.

Сұрaқ 2

Сіз тaзaдaқыл бөліп aлудaсыз (3-ші күн). Сіз қaндaй қоректік ортaны қолдaнaсыз? Олaрғa сипaттaмa беріңіз және олaрдың мaңызын жaзыңыз

Жaуaбы: Гисс ортa-1%пептонды суғa белгілі бір көмірсулaрдың 0,5% ертіндісі қосылaды Бaктериялaрдың көмірсулaрды ферменттеу қaбілетін бaңaлaу үшін ортaғa индикaтор қосылaды олaр қышқыл ыдырaу өнімдерінің түзілуін aнықтaуғa мүмкіндік береді және C02 шығaруын aнықтaу үшін қaлқымaлы түтік сaлынaды.

Сұрaқ 3

Грaм бойыншa бояу кезінде жaғынды спиртпен өңделген. Осы қaдaмның мәнін көрсетіңіз. Осығaн дейінгі кезеңдерді сипaттaңыз

Жaуaбы:Егер бaктериялaрдың жaсушa қaбығының құрaмындa тейхой қышқылы болмайтын болса , ондa олaр Генционвиолеттегі йодпен бaйлaнысып, көк түске боялaды дa, спиртпен түссізденбейді, яғни бұл бaктерияның грaмм оң екенінкөрсетеді. Егер грaм теріс бaктерия болaтын болсa, ол Генйионвиолетпен боялмaй, спиртпен түссізденіп кетеді.

Негізінен 5 қaдaмнaн тұрaды, атап өтсек:

1.Генциaнвиолет сіңген, кептірілген сорғыш қaғaздaрды жaғындының бетіне қойып, үстінен физиологиялық ерітінді тaмызылaды.

2.Сорғыш қaғaздaр aлындaы, жaғындa ортaсынa Люголь ерітіндісін тaмызaды.

3.Жaғындығa 96 пaйыздық спирт тaмызып, түссіздендіріледі.

4.Сумен шaйылып. Фукцинді бояғышты тaмызaмыз,

5.Сумен шaйып, сорғыш қaғaзбен жaғындыны құрғaтaмыз.

БИЛЕТ 5

Сұрақ 1

	1.Суретте көрсетілген процесті сипаттаңыз және өткізіп алған кезеңді көрсетіңіз. 2.Осы процестің нәтижесінде пайда болатын құрылымның негізгі қасиетін және оның бактериялық жасушада орналасу түрлерін көрсетіңіз

Сұрақ 2

Сіз және сіздің зертханашыңыз зертханада паразитологиялық зерттеу жүргізуіңіз керек. Зертхананың қай аймағында сіз және сіздің зертханашыңыз жұмыс істейді? Түсіндір. Сіздің жұмысыңыздың және зертханашының жұмысының түрі неге байланысты болады?

Сұрақ 3

Грам бойынша бояу жүргізген кезде жағындыға Люголь ерітіндісі тамызылды. Осы қадамның мәнін көрсетіңіз. "Грам бойынша бояу" терминін орыс тілінде жазыңыз

Жауабы:

Сұрақ №1:

1. 
   Суретте бізге бактерияның спора түзу процесін көрсеткен. Бактериялар қандай да бір қолайсыз жағдайларға түскен сәтте , өзін қорғау үшін спора түзеді. Спора бактерияның ішіне түзіле бастайды. Бұл жерде өткізіп алынған кезең - проспора мен спораның түзілу кезеңі.
   

Спора түзу процесі 4 кезеңнен тұрады:

• 
  Дайындық кезеңі:Клетканың генетикалық аппараты қайта қалыптасады,ядролық ДНҚ жіп тәрізді созылып,клетка полюстерінің бірінде немесе орталығында орнығады.Клетканың бұл бөлігі сперматогенді зона деп аталады.
  
• 
  Проспаралардың түзілуі.Спорагенді зонада ылғал азайып,цитоплазма тығыздалады.Проспора-клетканың ішінде орналасып,клеткадан екі мембранамен бөлінген құрылым.
  
• 
  Спора сыртқы қабығының құралуы:Мембраналар арасында құрамы бойынша вегетативті клетка сыртына ұқсас қабат(кортекс) түзіледі.Кортексте-пептидогликан-муреинмен қатар кальций тұзы дипиколин қышқылы спора түзу процесіне кезінде түзіледі. Сосын мембрана сыртынан бірнеше қабаттан тұратын спора қабыұшасы түзіледі.Әртүрлі бактерияларда қабаттар саны мен құрылымы әртүрлі болып келеді.
  
• 
  Клеткалардың споралардан бөлінуі.Споралар пісіп жетілген соң сыртқы қабығы бұзылып,споралар сыртқа шығады.
  

2. 
   Бұл процесстің нәтижесінде толықтай жетілген спора түзіледі. Спора түзілу кезеңдерінің аяғында спораға қажетті барлық құрылымдары дамиды. Арасында кортекс атты қабаты пайда болады. Спора әртүрлі сыртқы факторларға төзімді болады. Спора түзілгеннен кейін жасушаның белгілі бір жеріне орналасып, жасушаның аутолизі жүреді.