22сонли лаборатория иши
Скачать 0.55 Mb.
|
22-сонли лаборатория ишиТезлик ва ҳажмни ўлчаш флюсдаги газларни қайта ишлаш 1. Ишнинг мақсади 1. Флюсдаги жараён газининг тезлиги ва ҳажмини аниқлаш усулининг моҳияти билан танишинг. 2. Ўлчов қилиш учун ишлатиладиган асбоблар билан танишинг. 2. Ўлчовларни олинг, найчадаги газ тезлигини ва унинг ҳажмини ҳисобланг. 2. Газларнинг тезлиги ва ҳажмини ўлчаш усули газ қувурида 2.1. Газ тезлигини ўлчаш Ушбу лаборатория ishida ММН-2400 туридаги пневмометрик найчалар ва микроманометрлар ёрдамида флюсларда ифлосланишнинг стационар манбаларидан газ ва chang оқимларининг тезлиги ва ҳажмини аниқлаш усулини кўриб чиқамиз. Ушбу усул газ тезлигини 4 м/с ва ундан ортиқ найчаларда ўлчаш учун тавсия етилади. Пневмометрик найчалар ва микроманометрлар ёрдамида динамик газ босими ПД ўлчанадиР, бу умумий ПНва статик Пн, бошлар орасидаги фарқ ва кейинги formula бўйича газ тезлигини ҳисоблаш: (1) бу ердаўқувчиларнингкучидаги газ тезлиги, м/с; PД-берилган нуқтадаги динамик газ босими, сувнинг мм. g-тортишиш тезланиши (g = 9.81 м / с2); й-иш шароитидаги газ зичлиги, кг/м3. Динамик газ босими қуйидаги formula билан аниқланади: Pd = В / КК Ъ (2) бу ерда b – -микроманометр шкаласи бўйича ўқиш, мм; – б-микроманометр ўлчов колбасининг бурилиш бурчагига боғлиқ бўлган коеффициент; K– -пневмометрик трубанинг коеффициенти (Гинцветмет ва НИИОГАЗ институтлари томонидан ишлаб чиқилган найчалар учун 0,48 ни ташкил етади...0,56 ва Pitot-Прандтл найчалари учун 0,9...1.0); K ъ ҳисобга ҳақиқийалкогол зичлиги учун тузатиш олади коеффициенти ҳисобланади: . Бу ерда с –с-микроманометр учун спирт зичлиги, в – -босим ўлчагичдаги суюқлик зичлиги. Иш шароитида газ зичлиги formula билан аниқланади , (3) бу ерда y, – normal шароитда газ зичлиги (t = 0кўпинча C, P = 760 мм симоб устуни), кг/м3; ваP-газ каналидаги газнинг ортиқча босими (камёблиги), мм симоб устуни, с; p –-атмосфера босими, мм симоб устуни.; t – -флюсдаги газнинг температураси, С. Оддий шароитларда газ зичлиги қуйидаги formula билан ҳисобланади: (4) бу ерда mм1, ,м2, m, мн – -газ аралашмаси компонентларининг молекуляр оғирлигининг қийматлари; a, b, k – -газ аралашмаси таркибий қисмларининг консентрацияси,%; 22.4-normal шароитда мол ҳажми,м3/кмол. Агар normal шароитда алоҳида компонентларнинг зичлиги маълум бўлса, аралашманинг зичлиги formula бўйича ҳисобланади (5) Тақрибий ҳисоблашлар учун флюс газининг зичлиги ҳаво зичлигига тенг деб қабул қилинади (бғйича = 1.29 кг /м3). Маълумки, флюс кўндаланг кесимидаги турли нуқталардаги газ тезликлари бир хил емас, шунинг учун аввал флюс кўндаланг кесими бўйича тезлик тақсимланиш коеффициентини топиш сечению газохода керак. cп, бу ўртача тезликнингнисбатидир. CП м/с) флюсдаги газнинг cо ўқидаги тезликка о м / с: ЦП ни аниқлаш сручун айланма кесимнинг газ канали шартли равишда бир нечта консентрик ҳалқаларга бўлинади (Фиг.аТезлик ўлчовлари бир вақтнинг ўзида най кесмасининг маълум бир нуқтасида ва унинг ўқи бўйлаб амалга оширилади. Тезликни ўлчаш мосламалари учун ўрнатиш диаграммаси сек. 2. лекин b 1.1-расм. Динамик босим ўлчаш нуқталарининг жойлашиши газ босими: a-доиравий кесимнинг газ каналида, b-в тўғри бурчакли кесимнинг газ каналида Флюсдаги ўртача газ тезлиги қуйидаги formula билан аниқланади (7) бу ерда n – число колец; -ҳалқалар сониХЛ хл, хн – -бу ҳалқалардаги газ тезлиги, м / с. 1.2-расм. Газ оқими тезлигини ўлчаш мосламаларини ўрнатиш диаграммаси: 1 ва 2 – ишчи ва назорат пневмометрик найчалар; 3 ва 4-ишчи ва назорат микрометрлари; 5-термометр; 6-uшаклидаги босим ўлчагич; 7-пўлат таёқча; 8-газ трубкаси; 9-чизғич; 10-кўрсатгич Амалиётда флюсдаги газ тезликларини ҳисоблашда ҳисоблаш ишлари миқдорини камайтириш cpучун қуйидаги муносабатлардан фойдаланиш тавсияетиладихп: (8) бу ерда Px1, Px2-флюс кўндаланг кесимининг тегишли нуқталаридаги ўлчанган динамик каллаклар, мм сув; P 01, P 02-флюс ўқи бўйлаб бир вақтда ўлчанган динамик каллаклар, мм сув. (9) бу ерда n – -ҳалқалар сонига кўра ҳалқалар сони. Бир вақтнинг ўзида ўлчаш учун бир хил к коеффициентли пневмометрик найчалар ва бир хил турдаги микроманометрлардан фойдаланиш керак. Динамик босим ўлчаш нуқталари қуйидаги formula билан аниқланади: бу ерда Дх-ўлчов нуқталари ётадиган флюс диаметри, мм; x-ҳалқанинг тартиб рақами. Найнинг кўндаланг кесими бўлинадиган ҳалқалар сони газ тезлигининг кўндаланг кесими бўйича тақсимланиш хусусиятига боғлиқ. Тезлик тақсимотининг симметрияси ва бир хиллиги камайгани sayin, шунингдек, найчанинг диаметри ошгани sayin ҳалқалар сони кўпайиши керак. Жуда ишончли газ тезлиги натижалари ҳалқалар ва қувур диаметри сони қуйидаги ставкалари учун олиниши мумкин:
Ҳар бир ҳалқа учун ўлчов нуқталарининг най ички деворидан узоқлиги қуйидаги тенгламалар билан аниқланади: (11) бу ерда LЛ1ва Liъ - бу най ички деворидан ушбу ҳалқадаги яқин ва узоқ ўлчов нуқталаригача бўлган масофалар, мм; x-най марказидан ҳисобланган ҳалқанинг тартиб рақами. Ўлчов нуқталарини ҳисоблашни соддалаштириш учун сиз 1-жадвалдан фойдаланишингиз мумкин Флюсдаги тезлик майдонини аниқлашда бир вақтнинг ўзида газ оқимининг ҳарорати, статик босим ва атмосфера босими ўлчанади. Агар флюс тўғри бурчакли кесимга ега бўлса, у флюс деворларига parallel чизиқлар билан геометрик жиҳатдан бутун кесимга ўхшаш тенг катта тўртбурчаклар қаторига бўлинади (расм.1-6). Ҳар бир тўртбурчакнинг томони 150 бўлиши керак...200 мм. ўлчашлар бир вақтнинг ўзида флюснинг берилган кесма нуқтасидаги икки нуқтада ва унинг ўқлари кесишган жойда амалга оширилади. Ўлчов нуқталарининг minimal сони ҳар бир йўналишда учтадан. Ўлчашларни амалга оширгандан сўнг тезлик коеффициенти худди айланма флюс ҳолатидагидек аниқланади. Жадваллара 1 Ўлчов нуқталари жойлашган диаметрлар (флюс ички диаметрининг фраксияларида, бирлик бошига қабул)
Окончание таб1-жадвалнинг охири
Турли диаметрдаги флюсларнинг ички деворидан ўлчаш нуқталарининг масофаларини ҳисоблашни соддалаштириш учун 2-жадвалдан фойдаланиш мумкин. 2.2. Флюсдаги газ ҳажмини аниқлаш Бирлик вақтига газ каналидан ўтадиган газ миқдори formula ёрдамида газ каналидаги ўртача газ тезлиги ва унинг тасаввурлар майдонидан ҳисобланади бу ерда Вр-иш шароитидаги газнинг ҳажмий оқим тезлиги,м3/соат; ушбулар0-най марказидаги газнинг тезлиги, м / с; F-най кўндаланг кесими майдони,м2. Жадваллара 1 Флюс ички деворидан ўлчов нуқталарининг тавсия етилган масофаларитурли диаметрли газлар учун (11)formula билан аниқланади 27
Normal шароитга туширилган газнинг ҳажми (V0) formula бўйича ҳисобланади , (14) бу ерда vr-намуна олиш шароитида абсорбердан ўтган газнинг ҳажми, л; P-атмосфера босими, мм. ст. ст.; p-ротаметрдаги ортиқча босим (разряд), мм. ст. ст.; P0-normal шароитдаги босим, мм. ст. ст.; t-ротаметр олдидаги газнинг температураси, S.С. 3. Амалдаги асбоблар ва ускуналар газ тезлигини ўлчаш учун Газ тезлигини ўлчаш учун қуйидаги асбоб ва ускуналар қўлланилади: гинцветмет т НИИОГАЗ институтлари томонидан ишлаб чиқилган пневмометрик найчалар (Фиг. 3), ВТИ, шунингдек Pitot-Прандтл найчалари (найчаларнинг узунлиги газ каналининг кесма кенглигидан тахминан 300 мм узунроқ бўлиши керак; газ каналининг иккала томонидан газ тезлигини ўлчашда найча узунлиги найчанинг чизиқли катталигининг ярмига камаяди кенглиги); ММН-2400(5)-1.0 типидаги микроманометрлар ГОСТ 11161-84 бўйича; Uшаклидаги босим ўлчагичлари; лаборатория термометрлари, ГОСТ 215-73Е; барометр-анероид, бўлиниш нархи 1 мм симоб устуни. умумий мақсадлар учун гидрометрлар, ГОСТ 1843 етил спирти, ГОСТ 18300-72, зичлиги 0,8095 бўлган сувли еритма; 1-81Е; каучук қувурлар, ички диаметри 5...8 мм. Шакл. 3. НИИОГАЗ(a) ва Нииогаз (б) конструксияларининг пневмометрик найчалари. Гинцветмет (b): 1 ва 2 мос равишда ўлчов колбаларидир. ва екранда статик, 3-учи 4. Асбоб ўрнатиш жойини танлаш ва ўлчовларни бажариш Найчаларда газ тезлигини ўлчаш учун жой танлашда сиз қуйидагиларни бошқаришингиз керак: ўлчовлар барқарор газ оқимида амалга оширилади; ўлчаш учун жой найчанинг текис қисмида танланади; бўлим камида 5 узунликка ега бўлиши керак...6 ўлчаш сайт ва 3 олдин оёқ диаметрлари...Ўлчов жойидан кейин 4 диаметр;Ваналар, бўғиқлар, диффузорлар, тирсаклар ва фанатлардан кейин ва айниқса ўлчов жойини танламанг. Ўлчаш учун танланган майдонда металл найчалардан ясалган арматура 40...Узунлиги 50 мм винтли қопқоқлар билан найчага пайвандланади. 30 масофада...Фитингдан 70 мм баландликда, диаметри 10 мм ва узунлиги 1 м бўлган металл новда пайвандланади. Иш бўлмаса, арматура ёпилиши керак. Диаметри 1,6 м дан кам бўлган думалоқ газ каналида 2 та арматура иккита ўзаро перпендикуляр диаметрнинг учларида, 1,6 м дан ортиқ-4 арматура пайвандланади. Тўртбурчаклар газ каналида арматура газ каналининг деворларидан бирига пайвандланади. Микроманометрдаги спирт зичлигини гидрометр билан текширинг. Кесмада тезликни тақсимлаш коеффициентини топиш учун газ ўтиши анъанавий равишда sek.ga мувофиқ бир қатор тенг майдонларга бўлинади. 2. Флюсга битта пневмометрик найча ўрнатилади. Колба кўрсатгич билан белгиланади. Барда ҳукмдорни мустаҳкамланг. Найчани найчага берилган чуқурликда ўрнатиш учун найчадаги белгини ўлчагичнинг тегишли бўлинмаси билан текисланг. Найчанинг марказидаги динамик босимни ўлчаш учун найчага яна бир найча ўрнатилади, шакл. 2. Умумий газ босимини ўлчаш учун мўлжалланган пневмометрик найчаларнинг учлари sek.ga мувофиқ газ оқимига йўналтирилиши керак. 3. ММН-240 туридаги микроманометрлар билан пневмометрик найчаларни резина шланглар билан уланг. Тўлиқ босимли шланглар " + " белгиси билан микроманометр мосламасига, статик босимли шланглар еса "- "белгиси билан арматурага уланади. Йиғилган туташув уланишларининг зичлигини текшириш учун 100 босим...Тизимда 250 мм сув ҳосил бўлади ва пневмометрик найчанинг ўлчаш тешиклари ёпилади. Агар тизим муҳрланган бўлса, микроманометрдаги сувли спиртли еритма устуни камаймайди. Ўлчовларни амалга ошириш учун ускуналар сек. 2. Битта пневмометрик найча флюсга 3 масофада ўрнатилади ... Иш пайтида пневмометрик найчаларнинг тўқнашишини олдини олиш учун флюс марказидан 10 см. Бошқа пневмометрик найча найчанинг диаметри бўйлаб, аввал яқин девордан узоқ деворга, сўнгра аксинча, уни ҳар бир ўлчаш нуқтасида тўхтатади. Ўлчашлар бир вақтда бажарилади. Босим ўлчагич кўрсаткичлари журналда қайд етилади. Найчанинг иккинчи диаметри учун ўлчовлар худди шу тарзда амалга оширилади.Ҳар бир ўлчаш нуқтасида parallel ўлчаш натижалари 15% дан ортиқ фарқ қилмаслиги керак. Ўлчовларни амалга оширишда бир вақтнинг ўзида газнинг ҳарорати ва чиқиши ўлчанади ва атмосфера босими қайд етилади. Барча ўлчовларнинг натижалари журналга қайд етилади. Флюсдаги ўлчанган майдонда флюс марказига пневмометрик найча ўрнатилади, sek.ga мувофиқ термометр ва у-Simon босим ўлчагич ўрнатилади. 2. Пневмометрик найча микроманометрга резина шланглар орқали уланади. Қурилмаларнинг зичлигини текширинг. Ўлчовлар 20 дақиқадан сўнг 3 дақиқа ичида амалга оширилади ... 5 дақиқа ва натижалар ўртача ҳисобланади. Ўлчов натижалари журналга қайд етилади. Журнал шакли 1-иловада берилган. 5. Ўлчаш натижаларини қайта ишлаш Ўлчаш нуқталаридаги динамик газ босими (2) formula билан ҳисобланади. Normal шароитда флюсдаги газ зичлиги (4) formula билан, иш шароитида еса (3) formula билан аниқланади.Динамик босим ўлчаш нуқталари (10) formula билан аниқланади. Флюсдаги тезлик тақсимот коеффициенти (8), (9) формулалар билан ҳисобланади. Най марказидаги газ тезлиги (1) formula билан аниқланади. Флюсдан ўтаётган газнинг ҳажми иш шароитида (13) formula билан, normal шароитда еса (14) formula билан аниқланади. Флюсдаги газнинг тезлиги ва ҳажмини ўлчашда максимал хатолик +10% дан ошмаслиги керак. Иш шароитида газ каналидаги газнинг динамик босимини аниқлашга мисоллар; газ каналидаги газнинг зичлиги, тезлиги ва ҳажмини аниқлаш 2-иловада келтирилган. 6. Хавфсизлик масалалари 1. Динамик босимни ўлчаш учун қандай қурилмалардан фойдаланилади ва уни ҳисоблаш учун қандай формуладан фойдаланилади. 2. Операцион ва normal шароитларда газ зичлигини қандай аниқлаш мумкин? 3. Флюсдаги газ тезлигини ўлчаш асбобларини номланг ва уларнинг ишлаш тамойилларини тушунтиринг. 4. Флюс кўндаланг кесими бўйича тезлик тақсимот коеффициенти қандай аниқланади? 5. Флюсдаги тезлик майдонини ўлчаш учун қандай асбоблардан фойдаланилади? 6. Бирлик вақтига ўтадиган газ миқдорини ҳисоблаш учун қандай формуладан фойдаланилади? 7. Флюсдаги газ тезлигини ўлчаш учун жой танлашда қандай қоидаларга амал қилинади? 8. Флюсдаги газ тезлигини ўлчаш тартиби қандай? Иш топшириғи1. Флюсдаги газлар тезлигини ўлчашга оид илмий-услубий масалаларни ўрганиш. 2. Флюсдаги газ тезлигини ўлчаш қурилмаларининг ўрнатиш диаграммасини йиғинг. 3. Динамик босим ўлчовларини бажаринг. 4. Флюсдаги газ тезлиги ва газ ҳажмини ҳисобланг. Тавсия етиладиган адабиётлар рўйхати1. Gordon Г. M., Пеисахов И. A. Контрол ъ пйлеулавливаюшчикҳ установки [chang-йиғиш қурилмаларини назорат қилиш], Москва: Металлург Публ., 1973. 2. Биков А. P. тутундаги газларнинг тезлиги ва ҳажмини ўлчаш усули // саноат чиқиндиларида ифлослантирувчи моддаларнинг консентрациясини аниқлаш усуллари тўплами. Leningrad: Гидрометеоиздат Публ., 1987, 4-12 бетлар. 3. Ivanov О. P., Kogan Б. I., Биков А. P. муҳандислик екологияси. Ўқув қўлланма / Б. I. Kogan томонидан таҳрирланган. Novosibirsk: НСТУ нашриёти, 1995, 2-китоб, 143 п – 4. ГОСТ 17.2.4.06-90. Табиатни муҳофаза қилиш. Атмосфера. стационар ифлосланиш манбаларидан чиқадиган газ ва chang оқимларининг тезлиги ва оқим тезлигини аниқлаш усуллари. - М.: стандартлар нашриёти, 1991. - 17 саҳ. |