Главная страница
Навигация по странице:

  • ЎТКИР ПАНКРЕАТИТ Таърифи

  • Ўткир панкреатитнинг этиологик шакллари

  • Бирламчи агрессив омиллар

  • Иккиламчи агрессив омиллар

  • Учламчи агрессив омиллар

  • Тўртламчи агрессив омиллар

  • Ўткир панкреатитнинг халкаро таснифи (Атланта, 1992)

  • Ошқозон ости безидаги жараённинг анатомик жойлашуви: Бош, тана, дум ва уларнинг қўшилиб келиши.Жараённинг таркалганлиги

  • Ўткир панкреатитнинг асептик асоратлари

  • Ўткир панкреатитнтнг инфекцион асоратлари

  • Эндоген интоксикация даражаси 1-фаза

  • Госпитал олди диагностика ва биринчи ёрдам

  • Балтазар бўйича панкреатитнинг оғирлик даражасининг КТ индекси

  • Клиник-лаборатор критерийлар

  • 1 шош тез тибюий. 4курс 409 с гурухи Маннабова Сурайё


    Скачать 248.18 Kb.
    Название4курс 409 с гурухи Маннабова Сурайё
    Анкор121354
    Дата01.06.2020
    Размер248.18 Kb.
    Формат файлаdocx
    Имя файла1 шош тез тибюий.docx
    ТипДокументы
    #127218
    страница2 из 3
    1   2   3

    Холецистит 

    Холецистит[юн. chole – ўт ва kystis – пуфак] – ўт пуфагиннт яллиғланиши. Овқат ҳазм қилиш тизимининг кенг тарқалган касалликларидан бири. Кўпроқ ўрта ва кекса ёшдаги аёлларда учрайди. Аксарият ўт-тош касаллигига кузатилади. Ўт пуфаги фаолиятининг бузилиши (дискинезия), унда тош пайдо бўлиб, ўт тўхтаб қолиши, овқатланиш хусусиятига боғлиқ ҳолда ўт таркибининг ўзгариши, кам ҳаракатланиш, сурункали қабзият, ҳомиладорлик, турли хил инфекциялар (ичак таёкчаси, кокклар ва бошқа(лар) касаллик қўзғатувчи микроорганизмларнинг ичак девори ёки қон орқали ўт пфагига ўтиши натижасида) холециститга сабаб бўлади. Ўткир ва сурункали X. фарқ қилинади.

    Ўткир холециститда ўнг қовурға остида жигар соҳасида, баъзан киндик атрофида тўсатдан қаттиқ оғриқ пайдо бўлади. Бемор иситмалайди, кўнгли айниб кусади. Оғриқ, кўпинча, ўнг қўл ва ўнг куракка тарқалади. У зўрайтанда бемор бтоқатланиб, ўзини қўйгани жой тополмай қолади. Жигари, ўт пуфаги шишади, кўз оклари, териси сарғаяди (қ. Сариқ касаллиги). Сийдик кизғиш-сариқ рангга киради.

    Сурункали X., кўпинча, ўткир холециститдан сўнг, аста-секин вужудга келади. Кўп белгилари ўткир холециститга ўхшаш. Сурункали X. оғриқсиз кечиши ҳам мумкин, баъзан қориннинг юқори қисмида оғирлик сезилади, кўнгил айнийди, кекирик пайдо бўлади. Аччик ёки ёғлиқ қовурма таомлар истеъмол қилинганда касаллик янада зўраяди.

    Холециститда семириш ва моддалар алмашинуви бузилишининг олдини олиш, кабзиятга йўл қўймаслик, организмдаги инфекция манбалари (чириган тишлар, тонзиллит ва бошқа(лар))ни даволаш керак.
    ЎТКИР ПАНКРЕАТИТ

    Таърифи: Ўткир панкреатит – меъда ости безининг бирламчи асептик некрози, деструктив шаклларида оғир эндотоксикоз, махаллий ва тизимли яллиғланишли реакция орқали жавоб берувчи аъзо ва бир неча аъзоларнинг дисфункциясига сабаб бўладиган, инфицирланган панкреонекроз вужудга келиши билан характерланадиган ўткир хирургик касалликдир.

    Ўткир панкреатитнинг этиологик шакллари:

    1. Ўткир алиментар ва алкоголли панкреатит.

    2. Ўткир билиар панкреатит (жигардан ташқари ўт йўллари ва ўт пуфагининг яллиғланиши ёки уларсиз, ҳамда холедохолитиаз ёки усиз келиб чиқади).

    3. Ўткир травматик панкреатит (меъда ости безининг шикастланиши на-тижасида, жумладан жарроҳлик амалиёти ёки ЭРХПГ дан сўнг).

    4. Бошка этиологик сабаблар: аутоиммун жараёнлар, қон томир етишмовчилиги, васкулитлар, дори воситалари (гипотиазид, стероид ва ностероид гормонлар, меркаптопурин), юқумли касалликлар (вирусли паротит, гепатит, цитомегаловирус), аллергик омиллар (лак, бўёклар, қурилиш моллари ажратадиган ҳидлар, анафилактик шок), ҳомиладорлик ва менопауза давридаги дисгормонал жараёнлар, меъда ости безига қўшни аъзолар касалликлари (гастродуоденит, пенетрацияланган яра, гепатопанкреатодуоденал соҳа ўсмалари).

    Патогенези:

    Ўткир панкреатитдаги токсемия патогенезининг асосий сабаби бўлиб, меъда ости бези ферментлари: трипсин, липаза, фосфолипаза – А2, лизосомал ферментлар фаолияти бузилиши, яъни улар таъсирида вужудга келадиган кислотали мухит, липидли дистресс-синдром, капиллярлар тромбози, гипоксия, ацидоз, гиперметаболизм, ҳужайра мембраналари ҳамда эндотелийсининг шикастланиши хизмат килади.

    Бирламчи агрессив омиллар:

    а) меъда ости бези ферментлари: трипсин, химотрипсин- тўқима оксилларининг протеолизига олиб келади.

    б) фосфолипаза- А2 эса ҳужайралар мембранаси бузилишига олиб келади.

    в) липаза ҳужайра ичи триглицеридларини ёғ кислоталаригача гидролизлайди ҳамда кальций билан боғланиб, меъда ости бези, қорин парда орти клетчаткаси ҳамда ингичка ва йўғон ичаклар тутқичларининг липолитик некрозига сабаб бўлади.

    г) эластаза қон томирлар девори ва тўқималараро структураларни бузади, бу эса геморрагик некрозга сабаб бўлади.

    Иккиламчи агрессив омиллар:

    Меъда ости бези ферментлари калликреин – кинин тизимини фаоллаштиради, бу эса биологик фаол моддалар: брадикинин, гистамин, серотонин ажралишига, уларнинг таъсири оқибатида қон томирлар ўтказувчанлиги ошади, микроциркуляция бузилади, шиш келиб чиқади, экссудация ошиши ва микротромбозлар, ишемия, гипоксия ҳамда тўқималар ацидозига сабаб бўлади.

    Учламчи агрессив омиллар:

    Макрофаглар, мононуклеар ҳужайралар, нейтрофиллар микроциркуляция бузилиши фонида системали яллиғланиш реакциясисини келтириб чиқаради, гипоксия цитокинларларни ишлаб чиқаради (интерлейкин 1,6 ва 8) ўсма некрози омили, тромбоцитларни фаоллаштирувчи омиллар, простагландинлар, тромбоксан, лейкотриенлар, азот оксиди, иммун фаолиятнинг сусайишига сабаб бўлади.

    Тўртламчи агрессив омиллар:

    Цитокинлар, ферментлар, турли табиатли метаболитлар меъда ости бези, ёғ клетчаткаси, ичак девори ва қорин бўшлиғида ичак деворининг ўтказувчанлигини кучайтиради, натижада ичак флорасининг транслокацияси юзага келади, бу эса захарли моддаларни портал, қон ва лимфа айланиш тизимларига ўтишига ҳамда нишон аъзолар: жигар, ўпкалар, буйраклар, юрак, мия, ичак, меъда ва ичак шиллиқ қаватларини зарарланишига сабаб бўлади.

    Ушбу агрессив омиллар ҳамда аъзолар дисфункцияси «тегишлича жавоб қайтариш» синдромини келтириб чиқаради.

    Таснифи.

    Халкаро тасниф (Атланта, 1992), 2000 йилда Волгоградда ўтказилган ХI Умумроссия хирурглар анжуманида қайта тўлдирилган тасниф кўплаб давлатларда қабул қилинган бўлиб, ушбу таснифга кўра:

    1. Енгил ўткир панкреатит – интерстициал шиш, панкреатоцитларнинг микроскопик некрози. 90-95% беморларда учрайди. Бундай беморлар оғир холларда интенсив терапияга мухтож бўлади. Енгил ва ўрта оғир холларда даволаш хирургик бўлимларда олиб борилади.

    2. Оғир ўткир деструктив панкреатит, маҳаллий ва умумий аъзолар асоратлари билан кечади. Беморларнинг 5-10% беморларда учрайди. Бундай беморларнинг хаммаси умумий ахволи яхшилангунча интенсив терапия – реанимация бўлимида даволанадилар.

    Ўткир панкреатитнинг халкаро таснифи (Атланта, 1992)



    Ошқозон ости безидаги жараённинг тарқалганлиги:

    1. Ошқозон ости безидаги интерстициал шиш (ультратовуш текширувида (УТТ) ва компьютер томографиясида (КТ) кўринмайдиган кўп миқдордаги микроскопик некрозлар).

    2. Кичик ўчокли панкреонекроз (УТТ ва КТ бўйича ошқозон ости без-ининг зарарланганлик даражаси < 30%).

    3. Катта ўчоқли панкреонекроз (УТТ ва КТ бўйича ошқозон ости без-ининг зарарланганлик даражаси 30 дан 50% гача).

    4. Субтотал панкреонекроз (УТТ ва КТ бўйича ошқозон ости безининг зарарланганлик даражаси 50 - 75%).

    5. Тотал панкреонекроз > 75 (УТИ ва КТ бўйича ошқозон ости бези ҳамма қисмини зарарланиши).

    Ошқозон ости безидаги жараённинг анатомик жойлашуви:

    Бош, тана, дум ва уларнинг қўшилиб келиши.

    Жараённинг таркалганлиги

    1. Қорин бўшлиғи аъзоларининг чуқурлиги бўйича шикастланишлари:

    - юзаки ретроперитонеонекроз (буйрак атрофи фасциясининг олдинги варағидан ташқарига чиқмайдиган);

    - чуқур ретроперитонеонекроз (буйрак атрофи фасциясининг олдинги варағида жойлашувчи - Герот фасцияси).

    1. Қорин бўшлиғи аъзоларини хажм бўйича шикастланишлари:

    - чегараланган ретроперитонеонекроз (қорин бўшлиғини 1-2 анатомик соҳаларини шикастланиши);

    - тарқалган ретроперитонеонекроз (қорин бўшлиғини 2-3дан кўп анатомик соҳаларини шикастланиши);

    - тотал ретроперитонеонекроз (қорин бўшлиги ҳамма анатомик соҳаларини зарарланиши).

    1. Ретроперитонеонекроз соҳа локализацияси бўйича (анатомик соҳаларга мос равишда).

    Ўткир панкреатитнинг асептик асоратлари:

    1. Қорин бўшлиғида эркин суюқлик тўпланиши (ферментатив перитонит, оментобурсит, гидроторакс)

    2. Ўткир панкреатоген қандли диабет

    3. Механик сариқлик

    Ўткир панкреатитнтнг инфекцион асоратлари:

    1. Сепсис

    2. Йирингли перитонит

    3. Оқма (панкреатик, жинсий аъзолар, шаклланган, шаклланмаган, ташқи, ички)

    4. Аррозив қон кетишлар

    5. Бошқа асоратлар

    Россия хирургларининг 2000 йилда ўтказилган XI съездида ўткир панкреатитнинг Халкаро таснифига қилинган қўшимчалари ўзини амалиётда яхши намоён қилишди. Улар касаллик асоратларининг асосий параметрларини аниқ ифодалайди ва бу даволаш диагностик тактикасида катта аҳамиятга эга.

    Классификация госпитализация этапи ва 1-2-кун давомида олинган маълумотларга асосланиб ишчи диагноз қўйишга имкон беради. Классификациядан фойдаланиш қулай. Бунинг учун классификация бўлимларидан беморга айни вақтда мос келадиганини бирин кетин танлаб олиш керак. Натижада кенгайтирилган клиник диагноз келиб чиқади ва бу клиник шакл, жараённинг тарқалиши, жойлашуви ва асоратлар хакида маълумот беради.

    Ўткир панкреатит – динамик тез ривожланувчи процесс бўлиб, енгил шаклларида тўлиқ регрессланади ва соғайиш юзага келади. Ўткир панкреатитнинг деструктив шаклллари полиорган етишмовчилик, маҳаллий ва умумий, асептик ва инфицирланган асоратлар ҳамда леталликка олиб келиши мумкин.

    Ўткир панкреатитнинг диагностикаси касаллик оғирлигини ва прогнозини аниқлашни ўз ичига олиши керак.

    2. Баллар суммаси <1 - “потенциал енгил” (касал интенсив терапияга мухтож эмас), хирургик стационарда даволанади.

    3. Баллар суммаси 1-2 - “потенциал оғир” (касал интенсив терапияга мухтож, реанимация ва интенсив терапия бўлимига (РИТБ) кўчирилади).

    4. Баллар суммаси 2-6 - оғир ўткир панкреатит ёмон натижаси билан (РИТБ).

    5. Баллар суммаси >6 - панкреонекрознинг летал варианти.

    Эндоген интоксикация даражаси

    1-фаза-токсемия, касалликнинг биринчи 7 суткаси. Бу фазада ферментатив эндотоксикоз кузатилади, у ферментатив шокка, гепаторенал синдромга, гемодинамик ва микроциркулятор бузилишларга, гидроторакс респиратор дистресс синдром билан, алкоголь ва қўшма делирийга, ичак тутилиши синдромига, ДВС синдромига, ўткир гастродуоденал стресс яралар ривожланишига, улардан қон кетиш ва перфорацияга, маҳаллий ва систем яллиғланишларга жавоб синдромига олиб келади.

    2- фаза - (реактив) без ва парапанкреатик клетчатка деструкцияси, 2-3 ҳафта ва ундан ҳам кўп давом этади. Бу фазада 2 та давр фарқланади.

    Индифицирланишга кўра қуйидагиларга бўлинади:

    а) асептик некроз абортив кечиши билан ўтадиган давр ва постнекротик киста ҳосил бўлиши. Бу давр соғайиш билан ёки индифицирланиш билан якунланади.

    б) индифицирланиш даври, касалликнинг 14-21 суткаларида йирингли асоратлар ва секвестрация ривожланади.

    Бемор умумий аҳволини оғирлигини аниқлашда кўп ҳолларда SAPS-II ёки APACHE – II шкала, орган ва полиорган деструкциясини бахолашда SOFA ва MODS шкалаларидан фойдаланилади.

    Госпитал олди диагностика ва биринчи ёрдам

    Госпитал олди этапининг асосий вазифаси - эрта ташхислаш. Ўткир панкреатит ташхисини қўйишда анамнестик (ўт йўллари патологияси ва пархезнинг бузилиши) ва клиник (Мондор триадаси: оғриқ, қусиш ва метеоризм) белгиларга асосланади. Оғриқ қаттиқ, доимий ва кўп ҳолларда бел соҳасига иррадиация бериши билан характерланади. Оғир ҳолларда интоксикация, цианоз ёки қориннинг ён томонларида ва киндик соҳасида терининг мармарсимон тусга кириши кузатилади. Қорин пальпация қилинганда оғриқли. Ташхис қўйилгандан кейин қуйидагилар жуда муҳим:

    1. АҚБ, пульс ва тана ҳароратини ўлчаш.

    2. М\о ёки в\и спазмолитиклар қилиш.

    3. М\о антигистамин препаратларини қилиш.

    4. Шок, гипотензия ва нафас етишмовчилигида кислород ингаляцияси ва инфузион терапия.

    5. Эвакуация ва кўп тармоқли ёки тез ёрдам шифохонасига ётқизиш.

    6. Касал транпорстабель ҳолатига эга бўлмаса, шошилинч гемодинамика ва нафас олишни стабиллаштирувчи чора тадбирлар ўтказилади. Шундан кейин бемор яқинроқ бўлган ихтисослаштирилган клиниканинг интенсив терапия ёки реанимация бўлимига ётқизилади. Агар бемор ёки унинг қариндошлари госпитализациядан бош тортишса, дарҳол яшаш жойи бўйича поликлиникага мурожаат қилинади. Чунки даволашнинг самарадорлиги бевосита унинг ўз вақтидалиги ва тўғрилигига боғлиқдир.

    Ўткир панкреатитнинг диагностикаси қуйидагиларга асосланади:

    1. Клиник-анамнестик белгиларга.

    2. Лаборатор кўрсаткичларга:

    а) умумий қон ва сийдик таҳлили, коагулограмма;

    б) гиперамилаземия, гиперамилазурия;

    в) лапароскопия йўли билан олинган қорин бўшлиғи экссудатида амилаза активлигининг юқорилиги.

    1. Қорин бўшлиғи аъзоларинг УТТ:

    а) ошқозон ости безининг катталашуви;

    б) эхогенлигининг пасайиши;

    с) контурларининг нотўғрилиги;

    г) қорин бўшлиғи ва чарви халтасида эркин суюқликнинг бўлиши.

    1. Видеоэндоскопия:

    1) ЭГДФС - ошқозон ва ўн икки бармоқ ичак шиллиқ қаватининг ҳолатини аниқлаш учун ҳамма беморларга назоэнтерал ёки назогастрал зонд қўйиш учун ўтказилади. ЭГДФСда ўткир панкреатитнинг билвосита белгилари аниқланади ва энтерал лаваж, интраабдоминал босимнинг камайиши учун назоэнтерал (кам ҳолатларда назогастрал) зонд қўйилади ва ўткир эрозия ёки яраларни, ўн икки бармоқ ичакда ўт суюқлигининг мавжудлигини, ошқозон катта эгрилигининг узун бурмаларининг шиши аниқланади.

    2) Лапароскопия - кўрсатмалар бўйича ўтказилади:

    а) Перитонеал синдромда қиёсий ташхислаш учун.

    б) Қорин бўшлиғида эркин суюқликнинг мавжудлигида ва чарви халтасида 300-500 мл миқдорда суюқлик мавжудлигида.

    1. Ўткир панкреатитнинг лапароскопик симптомлари:

    1. Чамбар ичак тутқичи илдизининг шиши.

    2. Юқори даражада амилаза мавжуд бўлган геморрагик ёки сероз ажралма.

    3. Стеатонекроз доғларинг мавжудиги.

    4. Геморрагик намланиш ёки қорин орқа клетчаткасининг шиши.

    5. Ичаклар парези, висцерал ва париетал қорин парданинг гиперемияси.

    Лапароскопия вақтида қорин бўшлиғидан ва чарви халтадан тўпланган суюқлик олиб ташланади, физиологик эритма билан ювилади ва ўша бўшлиқлар дренажланади.

    1. Болюс контрастлаш билан КТ–оғирлик даражасини ва қай даражада тарқалганлигини (Balthazar–Ranson шкаласи) аниқловчи асосий усуллардан бири. Имконият бўлса 2-3-суткаларда, кейин 7-15-20-суткалардада, кейингилари кўрсатмага кўра ўтказилса мақсадга мувофиқ.

    Балтазар бўйича панкреатитнинг оғирлик даражасининг КТ индекси:

    А-даража – ошқозон ости безининг нормал кўриниши – 0 балл.

    В-даража – ошқозон ости бези ўлчамининг катталашиши – 1 балл.

    С-даража – парапанкретик клетчатканинг яллиғланиш белгилари – 2 балл.

    Д-даража - ошқозон ости бези ўлчамининг катталашиши ва олд паранефрал бўшлиқда суюқлик бўлиши.

    Е-даража – 2 ва ундан ортиқ парапанкреатик клетчатка соҳаларда суюқликнинг тўпланиши.

    Некроз ҳажми:

    < 30% паренхима - 2 балл

    30-50% - 4 балл

    >50% - 6 балл.

    1. Турган ҳолатда қорин бўшлиғи ва кўкрак қафасининг R-графияси. Қуйидагиларга кўпрок эътибор бериш керак:

    а) ошқозон катта эгрилиги билан кўндаланг чамбар ичак орасидаги масофанинг узайишига, чамбар ичакда газ тўпланишига.

    б) ингичка ичак диаметрининг катталашишига – ичак парези.

    в) гидроторакс, дисксимон ателектаз.

    г) диафрагма гумбазининг баланд туриши, ўпка паренхимасининг гипергидратацияси, ўткир респиратор дистресс синдром.

    1. Билиар гипертензияда ва билирубинемияда, ўткир холецистит ва холангитда, УТТ остида ўт қопини дренажлашни амалга ошириш, имкони бўлмаса, лапароскопик холецистостомия қўйилади. ЭГДФСда катта дуоденал сўрғичга тиқилиб қолган тош аниқланса папиллосфинктеотомия, тошни олиб ташлаш ва назобилиар дренажлаш амалга оширилади.

    Инструментал текширув методларидан ташқари панкреатитнинг оғирлик даражаси 1-фазаси (токсемия)да клиник-лаборатор текширув натижалари билан хам аниқланади.

    Клиник-лаборатор критерийлар: перитонеал синдромлар ва/ёки «тери» симптомлари (юз гиперемияси, мармарсимон тус ва бошқалар), система яллиғланишига жавоб синдроми белгилари (2 ва ундан ортиқ белгилар билан характерланади: тана харорати >380С ёки <360С, пульс > 90/мин, нафас олиш тезлиги>20/мин, РаСО2<32мм.см.уст., лейкоцитлар >12х109/л ёки етилмаган шаклларининг >10%), гипокальциемия < 1,18ммоль/л, гемоглобин > 150г/л ёки гематокрит > 40 Ед., гипергликемия > 10 ммоль/л; С- реактив оқсил > 120мг/л; шок (систолик АҚБ<90 мм.сим.уст.), нафас етишмовчилиги (РО2<60мм.сим.уст.); буйрак етишмовчилиги (олигоанурия, креатинин >177 мкмоль/л); жигар етишмовчилиги (гиперферментемия); церебрал етишмовчилик (делирий, сопор, кома); ошқозон ичакдан қон кетиши (500мл/сутка) коагулопатия (тромбоцит < 100 х 109/л, фибриноген <1,0 г/л).

    Асептик деструктив асоратлар даврида клиник белгилардан ташқари (инфильтрат ва иситма) қуйидагилар билан характерланади:

    1. Лаборатор белгилар: прокальцитонин >10 ва С- реактив оқсил >120г\л, лимфопения, ЭЧТ ошиши, фибриноген концентрациясининг ошиши.

    2. Яллиғланиш ўчоғида асептик деструкциянинг УТ белгилари (ошқозон ости бези ўлчами катталашганлигининг сақланиши, контурларининг нотўғрилиги, парапанкретик ва қорин орқа клетчаткасида суюқликнинг тўпланиши).

    3. Асептик деструкция даврида мониторинг қуйидагиларга асосланади: клиник-лаборатор кўрсаткичларининг динамикаси, оғирлик даражасини динамик баҳолаш ва SAPS, APACHE II, SOFA системасида башоратлаш, оғирлик даражасини Balthazar бўйича КТ-индекси ва қайта УТТ натижалари.

    Натижалари:

    Касалликнинг иккинчи ва учинчи хафтаси охирида кўпчилик касалларда аксарият ҳолларда панкреонекрознинг қуйида келтирилган тўртта натижасидан биттаси учрайди:

    1) Кам ўчоқли шаклида – инфильтратнинг сўрилиши, маҳаллий ва систем яллиғланишга жавоб синдроми белгилариннг редукцияси кузатилади.

    2) Катта ўчоқли шаклларида - асептик секвестрациядан киста ва кисталар хосил бўлади. Шунингдек сақланиб турувчи гиперамилаземия фонида беморнинг ахволи яхшиланади, систем яллиғланишга жавоб синдромининг кўринишлари сусаяди.

    3) Тарқалган шаклларида - панкреатоген деструкция ўчоғида аниқ бир чегара ва ўлчамга эга бўлмаган кўплаб суюқлик тўпланиш ўчоқлари ва йирик инфильтратив ўчоқлар пайдо бўлади. Махаллий белгилар сақланиб туради (катта ўлчамли инфильтрат), систем яллиғланишга жавоб синдроми белгилари эса максимал кўринишда намоён бўлади.

    Тарқалган шаклдаги панкреонекрозда панкреатоген деструкцияни инфицирланиш ўчоқларини УТТ ва КТ назорати остида ингичка игнали аспирация ёрдамида мониторинг қилиш, аспиратни бактериологик ва бактериоскопик текшириш мухим. Манфий натижада ва сақланиб турувчи систем яллиғланишга жавоб синдромида ингичка игнали аспирацияни ҳар 2-3 кунда такрорлаш лозим.

    4) Панкреатоген деструкция ўчоқларини инфицирланиши (йирингли асоратларнинг ривожланиши).

    Йирингли асоратлар даврининг диагностикаси (секвестрация ва йирингли асоратлар фазаси).

    Панкреатоген деструкция ўчоғини инфицирланиши, ўртача хисобда, касаллик бошланганидан кейин 2-3-хафталарининг охирида ривожланади. Лекин беморни кеч мурожат қилиши, нотўғри даволаш ёки жуда эрта ва шошиб бажарилган операция натижасида панкреонекроз ўчоқларини инфицирланиши ва йирингли деструктив асоратлар эртароқ ривожланиши мумкин, асептик деструкция даврисиз. Шунинг учун инфицирланишни ўз вақтида диагностика қилиш ва панкреатоген инфекцияни клинико-морфологик шаклини аниқлаш мухимдир. Бу даврда оғир кечувчи панкреатитни асосий клинико-морфологик кўринишлари бўлиб, панкреатоген инфекцияни уч хил ривожланиш вариантларини: панкреатоген абсцесс, инфицирланган ўткир псевдокиста ва инфицирланган панкреанекроз ёки уларнинг бирга учрашини келтиришимиз мумкин.

    Инфицирланган псевдокиста-оғир панкреатитни кеч асорати сифатида намоён бўлади, одатда касалликнинг 4-6-хафталаридан кейин бошланади. Бу ошқозон ости бези соҳасида тўпланган махаллий инфицирланган суюқлик, абсцесга ўхшаш, лекин грануляцион вал йўқлиги билан фарқланади.

    Панкреатоген абсцесс-панкреатитнинг сўнги асорати сифатида пайдо бўлади, одатда касалликнинг 4-6-хафталаридан кейин бошланади. Кўпинча жараён некроз ўчоғининг емирилиши ва инфицирланиши натижасида унда суюқлик пайдо бўлиши билан шаклланади. Абсцесс сумкаланган йиринг тўпланиши билан намоён бўлиб, таркибида оз микдорда некрозга учраган тўқима сақлайди. Безда ва қорин парда орти клетчаткасида некротик ўзгариш минимал даражада.

    Инфицирланган панкреонекроз-ошкозон ости безида ва перипанкреатик ёғ тўқимасида некрозга учраган тўқимани диффуз бактериал яллиғланиши. Кўп холларда оғир панкреатитни 2-фазасида ривожланади, лекин массив зарарланишда касалликни эрта даврларида ривожланиши мумкин (касалликни 5-10 кунларида).
    1   2   3


    написать администратору сайта