Әлеуметтік. Мемлекет_және_азаматтық_қоғам_туралы. 6дріс Мемлекет жне азаматты оам

• Название: 6дріс Мемлекет жне азаматты оам
• Анкор: Әлеуметтік
• Дата: 15.03.2023
• Размер: 0.49 Mb.
• Имя файла: Мемлекет_және_азаматтық_қоғам_туралы.pptx
• Тип: Документы; #991874

6-дәріс Мемлекет және азаматтық қоғам

ҚР ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МИНИСТРЛІГІ

С.Д.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ

ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ

Кафедра: Қазақстан тарихы,мәдениеттану,философия,саясаттану,әлуметтану

Жоспар

• Мемлекеттің пайда болуы және мәні.
• Мемлекеттің белгілері, мақсаты, қызметтері.
• Азаматтық қоғам және құқықтық мемлекетті қалыптастыру мәселелері.
• Қазақстан Республикасында азаматтық қоғамды қалыптастыру.

Мемлекет ұғымының мәндері

• Кең мағынасы:

Үлкен әлеуметтік топтың ұйымы немесе “халық”, “қоғам”

2. Тар мағынасы:

Басқару құрылымының,мемлекеттік

аппараттың жиынтығы немесе“үкімет”, “әкімшілік”

Мемлекет- саяси жүйенің басты элементі

Мемлекет керек кезінде арнаулы күштеу органдарын пайдалана отырып, өз аумағында тұратын адамдардың мүддесін қорғауға тиіс және соған орай олардың арасындағы арақатынастарды құқықтық ережелер арқылы реттейтін қоғамдық механизм

Мемлекеттің пайда болуы және мәні туралы теориялар

• Теологиялық теория;
• Өкілдері А. Августин, Ф. Аквинский

Патриархтық теория

Өкілдері:

Аристотель, ХVIIIғ ағылшын ойшылы Роберт Филмер

Мәні:

Рулар тайпалар үлкен қауымдастықтар мемлекет

Қоғамдық келісім теориясы

Өкілдері:

Т. Гоббс, Г. Гроций, Ж.Ж. Руссо

Мәні:

Егеменді әмірші мен оның қол астындағылардың келісімі нәтижесінде мемлекет пайда болады

“Зорлық жасау” теориясы

Өкілдері:

Е. Дюринг, Л. Гумплович, К. Каутский

Мәні:

Бір елді екінші елдің басып алуы нәтижесінде арадағы қатынастарды реттеу үшін мемлекет пайда болады.

Географиялық теория:

Өкілдері:

А. Ратцель, В. Соловьев, Б. Чичерин

Мәні:

Мемлекеттің пайда болуында географиялық орта ерекшеліктерін бірінші орынға қояды

Психологиялық теория:

Өкілдері:

Г. Лебон, Э. Дюркгейм

Мәні:

Адамдарға бағыну мен құлшылық ету қажеттілігі мәңгі бақи тән болған.

Марксистік теория:

Өкілдері:

К. Маркс, Ф. Энгельс, В. Ленин

Мәні:

Мемлекеттің пайда болуы жеке меншік пен таптардың шығуымен байланысты

Мемлекеттің белгілері:

1. Территориялық бөліну

2. Ерекше өкімет аппараты

2. Ерекше өкімет аппараты

- қарулы әскер;

- шенеуніктік аппарат;

- полиция;

- сот;

- баспасөз және т.б

4. Ашық күш қолдану, зорлықпен еріксіз көндіру

5. Салық салу

6. Мемлекеттің міндетті түрде мүшесі, азаматы болуы

Мемлекеттің мақсаты:

Өз азаматтарының игілігі, мүддесі үшін қызмет ету, олардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету

Мемлекеттің ішкі қызметтері:

• -экономикалық;
• -әлеуметтік өмірді ұйымдастыру;
• -заңдылықты қамтамасыз ету;
• -мәдени-тәрбиелік;

Мемлекеттің сыртқы қызметтері:

• Мемлекеттің тұтастығы мен қауіпсіздігін қорғау;
• Өзін-өзі билеу;
• Егемендігін сақтау;
• Басқа елдермен тиімді қарым-қатынас жасау;
• Өз елінің саяси мүддесінің ықпалдылығына, тиімділігіне жағдай жасау

Мемлекеттер типологиясы:

Биліктің басқару түрлеріне қарай:

монархиялық республикалық

. Абсолюттік . президенттік

.конституциялық . парламенттік

. аралас

Монархиялық мемлекет

абсолюттік конституциялық

Бір адамның қолында монархтың билігі белгілі

тұрған қоғамдық құрылыс дәрежеде заң шығаратын

билік парламентпен шектеледі

Ресейде Романовтар Голландия, Бельгия, Дания,

династиясы басқарған шақ Иордания, Испания, Норвегия,

Непал, Люксембург,Марокко,

Сауд Арабиясы, Швеция, Жапония

Республика

• Президенттік;
• Парламенттік;
• Аралас

Биліктің құрылысына қарай

унитарлық федерация конфедерация

Саяси билік бір саяси тәуелсіздігі бар белгілі мақсаттарды

орталыққа мемлекеттердің бірігіп жүзеге асыру үшін

бағынады жаңа мемлекет құруы бірлескен егеменді

елдер

Греция, Италия, Австралия, Австрия. 1848ж.д.Швецария

Қазақстан, Польша, АҚШ, Бельгия, Бразилия, 1778-87ж. Солт.Америка

Финляндия, Франция Германия, Канада, Малайзия 1981-89ж. Сенегамбия

Саяси режимдерге байланысты:

• Демократиялық;
• Тотолитарлық;
• Авторитарлық

Мемлекет пен діннің арақатынасына байланысты:

• Зайырлы;
• Діни;

Этникалық құрамына байланысты:

• Бір этносты немесе моноэтникалық;
• Көп этносты немесе полиэтникалық

Азаматтық қоғам- мемлекеттік құрылымнан тыс қалыптасатын әлеуметтік-экономикалық және мәдени-рухани қоғамдық қатынастардың жиынтығы

Азаматтық қоғамның құрамы:

• Адамдардың өздері тудырған қауымдастықтар;
• Азаматтардың өндірістік және жеке өмірі;
• Олардың әдет-ғұрып, салттары;