Физика шпоры. Атом ядросы андай блшектерден трады
![]()
|
Ленц ережесі?Электрмагниттік индукция процесі нәтижесінде пайда болатын индукциялық ток бағытын анықтайды. Ленц ережесі бойынша: тұйықталған контурда пайда болатын индукциялық ток оны тудыратын магниттік индукция ағынының өзгеруіне қарсы әсер жасайтындай болып бағытталады. ![]() Магнит өрісінде орналасқан тогы бар өткізгішке әсет етуші күштің (Ампер күші. ) Сол қол ережесі бойынша анықталады. Егер сол қолды В векторы кіретіндей етіп орналастырсақ, ал төрт ұзын саусақты тоқтын бағытына алсақ, онда бас бармақ Ампер күшінің бағыты болады ![]() Магнит өрісінде тогы бар өткішгіш қозғалған кездегі істелетін жұмыс мынаған тең: ![]() Магниттік индукция векторына анықтама берініз.Магниттік индукция векторы ![]() ![]() Майер теңдеуі.Бұл молярлық жылусыйымдылық арасындағы байланыс. ![]() ![]() ![]() ![]() Малюс заңын тұжырымда, формуласын жаз, және оған енетін физикалық шамалардын атын ата.Поляризатордан өткен жарық интенсивтілігі, поляризацияланған жарықтың поляризаторына түсетін интенсивтіліктің туындысына және түсетін жарық толқынының поляризация жазықтығы мен поляризаторды өткізу жазықтығының арасындағы бұрыштың косинусының квадратына тең. Массасы 0,5кг -10 0C температурадан +10 0C температураға дейін қыздыруға қажет жылу мөлшерін анықта. (темірдің меншікті жылу сыйымдылығы780 Дж/кг*C ). Берілгені:m=0.5кг! ![]() ![]() ![]() Массасы 1 кг щардың жылдамдығы 10 м/с. Де Бройль толқын ұзындығын табыңдар ![]() Материалдық нүкте – қарастырылып отырған жағдайда массасы өте аз бірақ оны қоршаған ортамен өлшемдерімен салыстырғанда көлемі өте кішкентай болып келетін дене, берілген есептің шартында өлшемін елемеуге болады. Материалық нүкте қозғалысының жылдамдығы-векторлық шама,нүктенің орын ауыстыру шапшандығы мен бағытының уақыт бойынша өзгеруін сипаттайтын физикалық шама. Түзу сызықты бір қалыпты қозғалыста жылдамдық өзгермейді, ал бір қалыпсыз қозғалыс орташа және лездік жылдамдықтармен сипатталады. ![]() Материалық нүктенің үдеуі -веккторлық шама, қозғалыс жылдамдығының өзгеру шапшандығын сипаттайтын шама. ![]() Материялық нүкте – басқа денелерге дейінгі арақашықтығын салыстырғанда сызықтық өлшемдерін елемеуге болатын дене немесе қарастырылып отырған жағдайда массасы өте аз, бірақ оны қоршаған ортаның өлшемдерімен есептегенде,көлемі өте кішкентай болып келетін дене, берілген есептің шартында өлшемін елемеуге болады. Менделеев- Клапейрон теңдеуі.Газ күйін сипаттайтын параметрлердің үшеуі де (Р,V,Т) өзгеріп отырады. Сондықтан осы үшеуін байланыстыратын заң анықталып мына түрде жазылған: ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Меншікті байланыс энергиясы дегеніміз не?Энергия связи, приходящаяся на один нуклон. Металл табақшаға түскен жарық жиілігі 2*1015 Гц . Егер шығу жұмысы 13,2 *10-19 Дж болса , табақшадан шыққан фотоэлектронның кинетикалық энергиясын анықта.ν =2*10'15гц, А(шыгу жумысы)=13,2*10'-19Дж, Т/К:Кинет.энергияны. Е=hν-А=40кДж Механиқалық жұмыс неге тең?Механикалық жұмыс - күштің түсірілген нүктесінің орын ауыстыру бағытына проекциясының осы орын ауыстыру шамасына көбейтіндісіне тең күш әсерінің өлшемі.Біз қоршаған ортада қандай да бір күшпен (тартылыс, серпімділік, тебіліс т.б.) біріне-бірі әсер етуші денелерді кездестіреміз. Сонда денелер тек күштердің әсерінен орын ауыстырады. Олай болса, күштердің денелердің орын ауыстыруымен байланысты әсеріне сипаттама беру қажет болады. Механикада мұндай сипаттамаға физикалық шама алынады және күштің орын ауыстыру бойымен бағытталған құраушысы неғұрлым көп, әрі күш түскен нүкте алысырақ жылжыса, онда ол шама соғұрлым үлкен болады. Бұл шама физикада жұмыс деп аталады. ![]() Монохромат жарық – бір жиіліктегі жарық тербелістері. Монохромат жарыққа жақын жарықты спектральдық приборлардың (монохроматор, жарықсүзгілер, т.б.) көмегімен спектрлік сызықты немесе спектрдің жіңішке бөлігін бөліп алу арқылы алады. Монохроматтылығы өте жоғары жарықты лазерлер, сонымен қатар еркін атомдар шығарады. Мына ялролық реакцияда не бөлінеді ![]() ![]() Мына ялролық реакцияны толық жаз ![]() ![]() ![]() Неге көбелекктің қанаттарының түсі құбылып тұрады? 2d( ![]() ![]() ![]() ![]() Нормаль үдей нені сипаттайды?Дененiң жылдамдығының бағытының өзгеру шапшаңдығын сипаттайтын үдеудi нормаль үдеу деп атайды. ![]() Ньютонның бірінші заңы.“Егер денеге сырттан күш әсер етпесе, онда ол тыныштық күйін немесе бірқалыпты түзу сызықты қозғалыстағы күйін сақтайды”.Денеге ешқандай күш әсер етпесе, немесе әсер етуші күштер қосындысы нольге тең болса, онда дене өзінің бастапқы тыныштық күйін немесе бірқалыпты түзу сызықты қозғалысын сақтайды. Материалдық денелердің мұндай қасиетін инерциялық деп атайды.Сондықтан да Ньютонның бірінші заңы, әдетте инерция заңы деп аталады. Инерция құбылысы бірден пайда болмай әсер етуші күштің әсерінен белгілі бір уақыттан кейін пайда болады. Егер денелерде инерциялық қасиет болмаса, онда оның қозғалысы үдеуді сипаттамай, тек сол уақыттағы жылдамдықтың шамасын ғана көрсетеді. Инерциялық қасиет микроскопиялық денелер сияқты микроскопиялық денелердің бөлщектеріне де тән. Ньютонның үшінші заңы. Әрекет етуші күшке әрқашан тең қарсы әрекет етуші күш бар болады. Басқаша айтқанда, денелердің бір – біріне әрекет етушә күштері модулі бойынша өзара тең және бағыттары қарама қарсы: F=-F ОХ өсі бойымен екі нүктенің қозғалыс теңдеуі берілген: біріншінікі – ![]() ![]() Өзара индукция құбылысы дегеніміз не? Өзара индукция – өткізгіш контурда ондағы токтың күшін өзгерткен кезде ЭҚК-інің пайда болуы. Өздік иднукция құбылысы дегенімізне? Өткізгіштегі ток өзгерген кезде индукцияланған өріс пайда болады, ол осы токтың өзінің магнит ағыны өзгерісімен туындайды. Мұндай құбылысөздік индукция деп аталады. Өздік индукция үшін Э.Қ.К.-нің өрнегін жаз. ![]() Өзіне түскен сәуленің поляризация жазықтығын бұратын затты қалай атайды?Оптикалық белсенді деп аталатын кейбір заттар (кварц, қант,қанттың су қоспасы, виндік қышқыл) поляризация жазықтығын бұра алады. Өткізгіштерді параллель қосу : ![]() ![]() ![]() Өткізгіштерді тізбектей қосу: ![]() ![]() ![]() Поезд 0,2 м/с2 үдеумен қозғалып 30 с ішінде жылдамдығын 30 м/с-қа арттырды. Осы уақыт ішінде ол қанша жол жүреді.а=0,2 м/с2, t=30сек, V=30 м/с, S-? ![]() Потенциалдық энергия немен анықталады?Потенциалдық энергия денелердің өзара орналасуы бойынша анықталады. Ауырлық күші әрекет ететін жоғары көтерілген дененің потенциалдық энергиясы дененің m массасына және h көтерілу биіктігіне тәуелді:Eп=mgh, mg – дененің ауырлық күші; m – массасы; h – көтерілу биіктігі. Протонның жылдамдығы нейтронға қарағанда 2 есе аз. Олардың Де Бройль толқын ұзындықтарының қатынасы қанша? ![]() Радиоактивтік сәуле шығарудың,, түрлері. Олардың қайсысы электр және магнит өрістерінде бағытын өзгертеді? ![]() ![]() Радиоактивтік ыдырау заңын жаз. ![]() ![]() ![]() Радиоактивтілік дегеніміз не?Элементарлық бөлшектерді шығарумен жүретін бір атом ядроларының басқаға өзіндік еркін айналуы Радиус вектор- деп координаторлар басынан берілген О нүктесінен жүргізілген векторды айтады.r= xi+yj+zk ![]() ![]() Радиусы 10 см дөңгелек токтың центрінднгі магнит өрісінің кернеулігі 40 А/м орамдағы ток күшін табыңыз? ![]() Радиусы 100 м шеңбер бойымен велосипедші бірқалыпты қозғалып, 2 минут ішінде 1 айналым жасайды. 1 мин ішінде велосипедшінің жолын және орын ауыстыруын анықта. R-100м, t = 5с,S-? r-? C=2πR=6,28*100=628м. S=С/2= 628/2=314м. r=AB=2R=2*100=200 Радоннан ![]() ![]() Сабын көбігіне (n = 1,3) ақ жарық 45° бұрышпен түседі. Көбіктің көпіршігінің қалыңдығы қандай болғанда одан шағылған сәуле сары түсті (λ=6*105) болады? Шешуі: ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() Санақ жүйесі- санақ денесі және осы санақ денесімен байланысқан кординаталар жүйесінен жәнеуақытты өлшеу немесе берілген дене қозғалысын қарастырғанда бір-біріне қатысты қозғалмайтын денелер және уақытты есптеу үшін арналған сағат. Қозғалысты сандық сипаттау үшін координаталар жүйесінің бас нүутесін санақ жүйесіне сәйкестендіріледі. Сәуле глицериннан шыныға өтеді. Шағылған сәуле толық поляризацияланады. Глицериннің және шынының абсолют сыну көрсеткіштері 1,45 және 1,5 сәйкес. Түскен сәуле мен сынған сәуле арасындағы бұрышты анықта. ![]() Сәулелену дегеніміз не? Кеңістіктегі энергия толқындарының таралуы. Серпімді қысылған серіппенің потенциалдық энергиясы.Серпімді деформацияланған дененің (серіппенің)потенциалдық энергиясын табамыз.Серіпімділік күші деформациаларға пропорционал(Гук заңы):Fx=-Fx cерп=kxСеріппелердің потенциалдық энергиясы ұлғаюы болады.Осылайша, серіпімді деформацияланған дененің потенциалдық энергиясы. П=kx2/2 Соленойдтың индуктивтілігінің өрнегі. Шексіз ұзын соленоидтың индуктивтілігі мынаған тең: ![]() Сондықтан сәулелік энергияның максимум шамасы толқын ұзындығына сәйкес ығысып отыратындықтан өрнекті Виннің ығысу заңы деп атайды. Сондықтан сәулелік энергияның максимум шамасы толқын ұзындығына сәйкес ығысып отыратындықтан өрнекті Виннің ығысу заңы деп атайды. Стефан- Больцман заңы.Автрия физигі И.Стефан 1879 жылы эксперименттердің нәтижелерін зерттей келе және Л.Больцман 1884 жылы термодинамикалық әдісті қолданып теория жүзінде бір-біріне тәуелсіз абсолют қара дененің сәуле шығарғыштық қабілетінің температураға тәуелділігін анықтады. Ол Стефан-Больцман заңы деп аталды: R=σT4 Стефан- Больцман заңы.Автрия физигі И.Стефан 1879 жылы эксперименттердің нәтижелерін зерттей келе және Л.Больцман 1884 жылы термодинамикалық әдісті қолданып теория жүзінде бір-біріне тәуелсіз абсолют қара дененің сәуле шығарғыштық қабілетінің температураға тәуелділігін анықтады. Ол Стефан-Больцман заңы деп аталды: R=σT4 Судың бетінен шағылысқан жарық толық поляризациялану үшін күн сәулесі су бетіне горизонтпен қандай бұрыш жасап түсуі керек (Судың nсу = 1,3). ![]() Сызықтық және бұрыштық шамалардың арасында байланыс –v =ῲR ; Дененің шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалыс кезінде v және ῲ шамалары тұрақты болады.Бұл жағдайда V векторының бағыты ғана өзгереді. Сыну заңы: тығыздығы әртүрлі орталарды бөлетін шекараға түскен сәуле, сынған сәулу ж/е түсу нүктесіне жүргізілген перпендикуляр бір жазықтықта жатады. Сәулелердің түсу бұрышы sinα –ның олардың сыну бұрышы sin β-на қатынасы берілген орта үшін салыстырмалы сыну көрсеткіші д.а. ![]() ![]() ![]() |