Диплом без картинок. Дипломды жмысы 5В071100 "Геодезия жне картография" Алматы, 2020 ж
 Скачать 388.92 Kb.
|
|
"жалпылама" — аймақ бойынша, ескере отырып, үлгі, мысал үшін ірі, шағын қалалардың және ауылдық елді мекендердің; "нақтыланған" материалдары бойынша қашықтықтан зондтау; "егжей-тегжейлі", алынған деректер негізінде паспорттау жеке ғимараттар мен құрылыстар. ЕС модельдеуі екі процестің себеп-салдарлық байланысына негізделеді: зиян келтіретін факторлардың объектіге әсер етуі және объектінің өзі осыған әсер етуі. Екі процестің де кездейсоқ екені анықталды. Объектілердің сыртқы әсерлерге қарсылығы құрылымдардың бұзылу заңдары мен адамдардың бұзылуымен сипатталады. ГАЖ-ны математикалық қамтамасыз ету үшін болжалды, оңтайландыру және операциялық модельдер әзірленді. Бұл жағдайда ықтималдықтар теориясы ретінде математика сияқты классикалық әдістер қолданылды; сызықты, сызықты емес және динамикалық бағдарламалау; ойындар мен статистикалық шешімдер теориясы; графикалық теория және т.б. Болжамдық модельдер бастапқы және қайталама әсер етудің, соның ішінде медициналық, инженерлік, өрт және химиялық жағдайлардың әсерін бағалауға, сондай-ақ халық үшін жеке тәуекелді бағалауға мүмкіндік береді. Оңтайландыру модельдері күштер мен активтерді орналастыру, күштер мен активтерді жергілікті және аймақтық деңгейлерде тарату, авариялық-құтқару жұмыстарын жүргізу технологиясын негіздеу үшін тапсырмаларды шешу үшін қолданылады. Тәуекел элементтерін ұсынылған картографиялық деректер базасында контурымен, сызық немесе нүктемен (картографиялық объектілер) бар сілтемені жазу үшін кестеде құрамында параметрлерін есептеу үшін қажетті ықтимал дәрежелі зақымданған ғимараттар санының, қаза болғандар мен жараланғандар, салыстырмалы экономикалық залал және т. б. [30]. Ақмола облысында су тасқынына мониторинг жүргізу кезінде ғарыштық суреттерді өңдеу әдістері ҚОРЫТЫНДЫ Ғарыштық бақылау төтенше жағдайдың туындауын болдырмау және қауіпсіз пайдалану үшін өзендердің, көлдердің және қар жамылғысының қоршаған ортаға әсерінің жай-күйіне тұрақты бақылауды қамтамасыз ету мақсатында жүзеге асырылады. Ақмола облысындағы су тасқыны қауіпті аймағында орналасқан іргелес аумақтағы су деңгейінің өзгеруін зерттеу ғылыми және практикалық қызығушылық танытады. Және де Елордаға, Нұр-сұлтан қаласының өнеркәсіп, қаржы және туристік орталығына жақын жерде. Дипломдық жұмысты іске асыру кезінде су тасқыны аумағын тәуелсіз бағалауды жүргізуге және мұрағат деректерін қолдана отырып, жыл сайын су басатын аумақтардың ауданын анықтауға және бағалауға мүмкіндік береді. Бірінші тарауда осы тақырыптың өзектілігіне талдау жүргізілді және жергілікті жердің физикалық сипаттамалары берілген. Екінші тарауда тапсырманы шешу үшін талап етілетін деректердің сипаттамалары берілген және қолданыстағы жүйелердің қысқаша шолуы жасалынған. Үшінші тарауда тапсырманы шешу үшін қажетті әдістер мен қабаттарды құру қарастырылған. Мұнда сондай-ақ алынған нәтижелер ұсынылды және оларға талдау жүргізілді, сонымен қатар жаңа спутниктерді пайдалана отырып, проблеманы шешудің даму перспективалары қаралды. Осы жұмыста Жерді қашықтықтан зондтау деректерінің пайдалануы көрсетілген, атап айтқанда, су аумағы мен қар жамылғысының мониторингілеу және бағалау үшін оптикалық жерсеріктік деректер технологиялары қолданылған. Ақмола облысының гидрологиясын қамтитын Landsat-8 және Modis Terra/Aqua американдық спутниктерінің суреттеріне талдау жасалды. Алынған нәтижелер өзендер мен көлдердің жағдайы мен динамикасын көрсетеді. Зерттеу нәтижелерін Ақмола облысының аумағын су тасқынға дайындау кезінде пайдалануға ұсынылады. Осы мәліметтермен сақ бола отырып халықты және шаруашылық жүргізуші субъектілерді су тасқынынан сенімді қорғауды қамтамасыз етеді. Ақмола облысының гидрографиялық желісі құрылысының ерекшелігі жер бедері сипатына байланысты. Аумақтың орталық бөлігінің жазықтығы оның шеткі аймақтарында биік шыңдармен бірге келуі ағындының негізгі бағытын айқындайды, ағыс аумақтың шеткі аймақтарынан ортасына қарай бағытталған.Өзен желісінің жиілігі ең жақсы дамыған жері – Көкшетау мен Ерейментау шыңдары.Ақмола облысында уақытша су ағыстарының көлемі әр түрлі. Олардың ең үлкендері 100 – 150 км, ал су жинау алабы 3 мың км2 дейін жетеді. Ақмола облысының өзендері жазықтық өзендері болып табылады. Аумақтың едәуір бөлігінің жазықтығы Қазақстан даласына тән су жинауға, көлдердің пайда болуына қолайлы жағдай жасайды. Ақмола облысының көлдерінің ерекшелігі тұйық сулар болып табылады. Ақмола облысының климаты тым континенттік, қысы ұзақ (5,5 айға созылады) суық, жазы қоңыржай ыстық.Қаңтардың орташа температурасы -16-180С, шілдеде 19-210С. Тұрақты қар жамылғысы қарашаның ортасында қалыптасып, оңтүстігінде 130-140 күн, солтүстігінде 150-155 күн жатады. Қардың орташа қалыңдығы 20-22 см. Тұрақты қар жамылғысы желтоқсанның басында түсіп, 5 ай және одан ұзақ уақыт жатады. Көптеген су басудың негізгі себептері нөсер жаңбыр, қардың, мұздықтардың үздіксіз еруі, қума жел болып табылады. Судың көтерілуінен болатын су басуы Қазақстанның барлық аймақтарындағы өзендерде болып тұрады. Жазық жерлердегі өзендерде наурыз,маусым айларында болады. Су тасқыны қаупіне байланысты негізгі міндет су басудан болатын залалды болдырмау немесе азайту, сондай-ақ халықты және экономикалық обьектілерді қорғау жұмыстарын жүргізу керек. Ең алдымен жағадайды талдап, қауіп көздерін анықтаймыз. Ықтимал су тасқындарының түрлерін, уақытын және шамасын болжаймыз. Кешенді жоспарлау және дайындау, су тасқынының алдын алу шараларын, ықтимал су тасқыны аудандарын анықтап, авариялық-құтқару жұмыстарын жоспарлап дайындау жұмыстарын жүргізу керек. Су тасқынының алдын алу шараларының өзі оперативті және техникалық деп екіге бөлінеді. Оперативті шаралар су тасқынынан қорғау мәселесін әдетте шешпейді және техникалық шаралармен бірге іске асырылуы тиіс. Техникалық шаралар сақтық шаралар болып табылады және оларды жүзеге асыру үшін айтарлықтай материалдық шығындар күтетін арнайы құрылымдарды алдын ала жоспарлау және салу қажет. Су тасқынымен күресу бойынша техникалық шаралар: өзен арнасындағы ағынның реттелуі, су тасқынынан суды ағызу, ағын суларының үстіңгі ағындарын реттеу, төмен аудандапды сіңіру, арналарды түзету және бұрғылау, қорғаныс құрылыстарын салу, төмен жерлерді қаптау, ықтимал су тасқыны аудандарында құрылыс салуды шектеу.Бұл деңгейде атқарушы билік органдарының басшыларының шешімі су тасқынына қарсы бақылау комиссияларын құру қажет. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР https://ru.sputniknews.kz/regions/20200207/12761420/pavodki-prognoz-meteorologi-kazakhstan.html https://informburo.kz/stati/kakim-oblastyam-kazahstana-ugrozhayut-pavodki-i-chto-delayut-vlasti-dlya-umensheniya-ushcherba.html https://24.kz/ru/news/social/item/301835-v-akmolinskoj-oblasti-gotovyatsya-k-predstoyashchemu-pavodkovomu-sezonu Қ 18 ҚАЗАҚСТАН ТАБИҒАТЫ: Энциклопедия / Бас ред. Б.Ғ. Аяған – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы» ЖШС, 2008. – 392 бет. Қ 18 ҚАЗАҚСТАН ТАБИҒАТЫ: Энциклопедия / Бас ред. Б.Ө.Жақып – Алматы: «Қазақ энциклопедиясы» ЖШС, 2009. – 392 бет. Т.2. – 392 бет Жергілікті жердің сандық топографиялық карталарын құру: оқу құралы – Алматы: Эверо, 2014 ж. – 164 бет Сурет81, кесте 6 Керімбай Н.Н. Сандық картография: оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті, 2012. – 190 бет. Географиялық ақпарат жүйелеріне кіріспе. 1-бөлім: Оқулық / Я. Хейвуд, С. Корнелиус, С. Карвер, ауд. А. Уаисова, А. Асылбекова. – Алматы, 2013. – 472 бет Космостық картографиялау әдісі / ред Ю.Ф. Книжникова. – М.:Шығарылым МГУ, 1995 – 245 б. Географиялық ақпарат жүйелеріне кіріспе. Оқулық / Я. Хейвуд, С. Корнелиус, С. Карвер., ауд. А. Асылбекова, А. Уайсова. – Алматы, 2014 Картаны жобалау және құрастыру: оқу құралы / Ә.Ғ. Көшім. – Алматы: Қазақ университеті, 2014. – 139 б. Инженерлік геодезия: Оқулық / Игильманов Ж.А., Кусаинова Г.Д., Игильманова А.А. – Алматы, «ССК» баспасы. 2017. – 324 б. Жұмаділда Б.Ы., Жантілесова Д.М., Жантілесов Ж.Х. Топография геодезия негіздерімен. Оқу құралы. – Қарағанды, ЖК «Ақ Нұр баспасы», 2012. – 240 б. Т.Д.Джуламанов. Геодезия: Оқулық. – Алматы: Эверо, 2014 – 196 бет. Геодезиялық өлшеулерді математикалық өңдеу теориясы: оқу құралы / Г.К. Джангулова, Х.М. Касымканова, Г.К. Байдаулетова. – Алматы: Қазақ университеті, 2017. – 184 б. Датқабаев К.М. Д 12 Топографиялық-геодезиялық жұмыстарды автоматтандыру: оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті, 2012. – 322 бет. Датқабаев К.М. Геодезия CREDO III платформада: оқу құралы. – Алматы: Қазақ университеті, 2014. – 327 бет. Бектанов Б.К. Б 39 Геодезиялық өлшеу нәтижелерін математикалық өңдеу (оқу құралы). – Алматы: 2004 – 96 бет Асылбекова А.А. А 89 Mapinfo геоақпараттық жүйесі: оқу әдістемелік құралы. – Алматы: Қазақ университеті, 2013. – 62 бет. 1 Н 89 Нұрпейісова М.Б., Рысбеков Қ.Б. Геодезиялық аспаптар: Оқу құралы. – Алматы: ҚазҰТУ, 2010. – 244 бет. https://khabar.kz/ru/news/obshchestvo/item/122772-o-pavodkovoj-situatsii-v-kazakhstane-rasskazali-v-mvd-rk https://khabar.kz/ru/news/proisshestviya/item/121573-poryadka-100-poselkov-akmolinskoj-oblasti-pod-ugrozoj-podtopleniya Физикалық геодезия: оқу құралы / Х.М. Касымканова, Г.К. Джангулова, Г.К. Байдаулетова, Д.Ж. Бастаубаева, М.Н. Омиралин. – Алматы: Қазақ университеті, 2015. – 198 бет. http://srtm.csi.cgiar.org/. http://melimde.com/ekologiyali-kartografiyalaudi-peni-men-mindetteri-ekologiyali.html https://newskz.wordpress.com/2010/04/23/ https://nsidc.org/data/MOD10A1 Мотузова Г.В., Безуглова О.С. Топырақтың экологиялық мониторингі: Оқулық/Ауд. А.Т. Нұркенова, А.Қ. Әуелбекова. – Алматы. Экономика. – 2013. – 252 бет. |