|
|
7 тжб. 7 сынып ТЖБ, БЖб, 2022ж2 тоқсан. Жиынты б
Балл қою кестесі
Бағалау критерий
|
Тапсырма
|
Дескриптор
|
Баллы
|
№
|
білім алушы
|
Табиғи қышқылдар мен сілтілердің белгілері бойынша «қышқылдық» және «сабындылық» қасиеттерін ажыратады
|
1
|
Табиғи қышқылдардың «қышқылдық» қасиетін ажыратады
|
1
|
Сілтілердің «сабындылық» қасиетін ажыратады
|
1
|
Химиялық индикаторлар метилоранж, лакмус, фенолфталеинді және олардың әртүрлі ортадағы түстерінің өзгеруін анықтайды
|
2
|
Қышқыл ортадаға индикаторлардың түсін анықтайды
|
1
|
Сілті ортадаға индикаторлардың түсін анықтайды
|
1
|
Сұйылтылған қышқылдардың әр түрлі металдармен әрекеттесу мүмкіндігін анықтайды
|
3
|
Алюминий мен қышқыл ортасындағы жүретін реакция теңдеуін анықтайды
|
1
|
Реакцияның жүру себебін түсіндіреді
|
1
|
Қалайы мен қышқыл ортасындағы жүретін реакция теңдеуін анықтайды
|
1
|
Реакцияның жүру себебін түсіндіреді
|
1
|
Күміс пен қышқыл ортасындағы жүретін реакция теңдеуін анықтайды
|
1
|
Реакцияның жүру себебін түсіндіреді
|
1
|
Кейбір карбонаттардың сұйылтылған қышқылдармен әрекеттесу мүмкіндігін зерттейді
|
4
|
Бақылау нәтижесін жазады
|
1
|
Реакция нәтижесін сөзбен жазады
|
1
|
Көмірқышқыл газын ауаны ығыстырып жинау себебін жазады
|
1
|
Барлығы
|
13
|
«Химиялық элементтердің периодтық кестесі»,
«Салыстырмалы атомдық масса және қарапайым формула»
бөлімдері бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаты
|
7.2.1.1 И.Дёберейнер, Дж.Ньюлендс, Д.И. Менделеевтің еңбектерінің мысалында элементтердің жіктелуін білу және салыстыру;
7.2.1.2 Периодтық кестенің құрылымын білу және сипаттау: топтар мен периодтар;
7.1.2.9 Табиғи изотоптары бар химиялық элементтердің атомдық массалары бөлшек сан болатындығын түсіну;
7.1.2.11 Элементтердің атауларын, валенттілікті және олардың қосылыстардағы атомдық қатынастарын қолдана отырып, биэлементті химиялық қосылыстардың формулаларын дұрыс құра білу;
7.1.2.12 Химиялық қосылыстың формуласы бойынша салыстырмалы молекулалық/ формулалық массасын есептеу.
|
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
И. Дёберейнер, Дж. Ньюлендс, Д.И.Менделеев еңбектерінің мысалында химиялық элементтердің жіктелуін салыстырады;
Периодтық кестенің құрлымын сипаттайды және элементтерді ұқсас қасиеттеріне қарай ажыратады;
Химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массасы бөлшек сан болатындығын анықтайды;
Валенттілікті қолдана отырып, биэлементті химиялық қосылыстардың формулаларын құрастырады;
Химиялық қосылыстың формуласы бойынша салыстырмалы молекулалық және формулалық массасын есептейді.
|
|
Ойлау дағдыларының
деңгейі
Орындау уақыты
|
Білу және түсіну
Қолдану
25 минут
|
Тапсырма
|
|
1. И. В.Дёберейнер, Дж.А. Ньюлендс, Д.И.Менделеев, Й.Я.Берцелиус химиялық элементтерді жіктеудің түрлі принциптерін ұсынды. Олардың тұжырымдары химиялық элементтерді жіктеуге негіз болды. Периодтық жүйені зерттеген ғалымдар мен олардың ұсынған тұжырымдардың сәтті және сәтсіз жақтарын ескеріп сәйкестендіріңіз.
Ғалымдар
|
Тұжырымдар
|
Тұжырымдардың сәтті «+» / сәтсіз «-»
жақтары
|
1. Й.Я.Берцелиус
|
A) Химиялық элементтердің және олар түзетін жай және күрделі заттардың қасиеттері олардың атомдық массаларына периодты түрде тәуелді
|
«+» элементтердің қасиеттері мен атомдық массаларының арасындағы заңдылықты тұжырымдады
«-» кейбір элементтердің атомдық массалары өсу ретімен қойылмады
|
2. И.В. Дёберейнер
|
B) Химялық элементтер олардан түзілетін жай заттар қасиеттеріне сәйкес металдар мен бейметалдарға жіктелінеді
|
«+» заттарды қасиеттеріне сәйкес металдар мен бейметалдарға жіктеді
«-» элементтер олардан түзілетін жай заттар қасиеттеріне қарай екідайлы бола алады
|
3. Д.А. Ньюлендс
|
C) Бір топ мүшелері бір-бірімен музыкадағы октавалардың шеткі нүктелері сияқты қатынаста болады
|
«+» ең алғашқы болып элементтерді атомдық массаларының өсу ретімен орналастырды
«-» әр периодта жеті топ жасаумен шектелді
|
4. Д.И. Менделеев
|
D) Әр триадада екі жағындағы элементтердің атомдық массаларының арифметикалық ортасы ортаңғы элементтің атомдық массасы на тең болады
|
«+»химиялық элементтердің қасиеттерін атомдық массаларымен байланыстырды
«-» триаданы іздеумен шектелді кесте бойынша 5 триада ғана анықталды
|
1._______ 2.________ 3._______ 4.________
[4]
Жалпы білім беретін мектептің 7- сыныбына арналған оқулық, §13, 74-77бет
2. Сызбадағы бос орындарды қажетті сөздермен толықтырыңыз.
[3]
3. Бірінші топтың қосымша топшасында орналасқан кез-келген бір элементтің таңбасын жазыңыз.
___________________________________________________________ [1]
4. № 10, №19, №35 химиялық элементтердің аталуын берілген топтар бойынша жіктеп жазыңыз
Химиялық элементтер
|
Сілтілік металдар
|
Галогендер
|
Инертті газдар
|
№10
|
|
|
|
№19
|
|
|
|
№35
|
|
|
|
[3]
5. Күмістің табиғатта тұрақты екі изотопы бар (56,59% )107Аg және (43,41%) 109Аg. Изотоптар қоспасы түрінде кездесетін күміс атомының орташа салыстырмалы атомдық массасын есептеңіз.
http://onx.distant.ru/posobie-1/chemistry/ind_3.htm
______________________________________________________________
[1]
6. Валенттіліктеріне сәйкес бинарлы қосылыстардың формуласын құрастырыңыз.
ІІІ ІІ VІ ІІ
B O S O
____________________________________________________________________
[3]
7. Әктас бір атом кальций, бір атом көміртек және үш атом оттектен тұрады. Әктастың химиялық формуласын құрастырып, салыстырмалы молекулалық массасын есептеңіз.
____________________________________________________________________
_________________________________________________________________[2]
|
|
Балл қою кестесі
Бағалау критерийі
|
Тапсырма№
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
И. Дёберейнер, Дж. Ньюлендс, Д.И.Менделеев еңбектерінің мысалында химиялық элементтердің жіктелуін салыстырады
|
1
|
1. Й.Я.Берцелиустің ұсынған тұжырымын сәйкестендіреді
|
1
|
И.В. Дёберейнердің ұсынған тұжырымын сәйкестендіреді
|
1
|
Д.А. Ньюлендстің ұсынған тұжырымын сәйкестендіреді
|
1
|
Д.И. Менделеевтің ұсынған тұжырымын сәйкестендіреді
|
1
|
Периодтық кестенің құрлымын сипаттайды және элементтерді ұқсас қасиеттеріне қарай ажыратады
|
2
|
Схемадағы «период» сөзін бос орынға жазады
|
1
|
Схемадағы «үлкен» сөзін бос орынға жазады
|
1
|
Схемадағы «1-3-периодтар» сөзін бос орынға жазады
|
1
|
3
|
Бірінші топтың қосымша топшасында орналасқан кез келген бір элементтің таңбасын жазады
|
1
|
4
|
Сілтілік металға жататын элементті жазады
|
1
|
Галогенге жататын элементті жазады
|
1
|
Инертті газға жататын элементті жазады
|
1
|
Химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық массасы бөлшек сан болатындығын түсіндіреді
|
5
|
Күміс атомының орташа салыстырмалы атомдық массасын есептейді
|
1
|
Валенттілікті қолдана отырып, биэлементті химиялық қосылыстардың формулаларын құрастырады
|
6
|
Валенттіліктеріне сәйкес бор оксидінің формуласын құрастырады
|
1
|
Валенттіліктеріне сәйкес күкірт (VІ) оксидінің формуласын құрастырады
|
1
|
Химиялық қосылыстың формуласы бойынша салыстырмалы молекулалық және формулалық массасын есептейді
|
7
|
Әктастың сандық құрамы бойынша формуласын құрастырады
|
1
|
Әктастың салыстырмалы молекулалық массасын есептейді
|
1
|
Барлығы
|
16
|
«Адам организміндегі химиялық элементтер мен қосылыстар»
бойынша жиынтық бағалау
Оқу мақсаттары 7.5.1.1. Тағам өнімдерін химиялық заттардың
жиынтығы деп түсіну;
7.5.1.2 Тағамдық өнімдердің бір қатарын:
қант, крахмал, (көмірсулар), нәруыз,
майларды білу және анықтай алу;
7.5.1.3 Адам ағзасына кіретін элементтерді
(O, C, H, N, Ca, P, K) білу;
7.5.1.4 Тыныс алу үдерісін түсіндіру.
Бағалау критерийі Білім алушы:
● Тағам өнімдерін химиялық заттардың
жиынтығы екеніне қорытынды жасайды;
● Көмірсулар, нәруыздар, майларды
сапалық реакциялар нәтижесінде байқалатын
өзгеріс арқылы анықтайды;
● Адам ағзасында кездесетін элементтерді
сипаттайды;
● Тыныс алу үдерісін сипаттайды.
Ойлау дағдыларының деңгейі Білу және түсіну
Қолдану
Орындау уақыты 25 минут
Тапсырма
1. Адам ағзасына қажет тағамдық өнімдерді қоректік заттарға бай болуына байланысты кестедегі бағанға толтырыңыз: а) ет, ә) жұмыртқа, б) зәйтун майы, в) алма, г) нан, д)к үріш, ж) грек жанғағы, з) сары май, е) апельсин, к) сиыр еті, л) айран, м) сәбіз, н) балық
Құрамы
|
Тағам аты
|
Нәруыз
|
|
Көмірсу
|
|
Майлар
|
|
Дәрумендер
|
|
[4]
2. Тағам құрамындағы қоректік заттарды сапалық реакциялар арқылы анықтауға болады. Кестеде берілген ерітінділер арқылы анықталатын затты және анықтау принциптерін жазыңыз.
Органикалық зат
|
Реагент
|
Байқалатын өзгерістер
|
|
Мыс сульфаты( II ) және натрий гидроксиді ерітінділері.
(Биурет реакциясы)
|
|
|
Грек жаңғағы, сүзгі қағазы
|
| |
|
|
Скачать 4.29 Mb.