|
|
ЕРМЕКОВА ДЕБАТНЫЙ КЛУБ. Жмыс трлері
Түсінік хат
Дебат үйірмесі түрлі өнер салаларының тарихи даму сатысындағы өзара байланысын көрсете отырып, өнердің адам мен қоғам қалыптасу кезеңіндегі маңыздылығын тарихи сипатта қарастырады. Материалдарды меңгеру барысында оқушылардың: шешендік сөз өнер туындылардың біртұтастығын, даралығы мен жалпылығын нақты тарихи фактілер негізінде танып-білуге; өз елінің саясаты мен мәдениетін білу арқылы, жанашыр және саналы азамат болуға; жеке саясат саласының мәселелерін және оны зерттеушілердің түрлі көзқарастарын талду арқылы, өзінше жауап іздеу және қазіргі деректер мен ақпараттарды өз бетінше зерттеуге, оларға сыни қарап және өзінше жауап іздеуге, талдай білуге деген ынтасын туғызуға бағытталады, соның барысында оқушылар: дүниежүзлік саясат пен дебат тарихының негізгі кезеңдері туралы түпкілікті түсініктер қалыптастыру; негізгі тарихи айғақтарды, даталарды, оқиғаларды, қайраткерлердің өнер саласында алатын орнын анықтай білу; дебат ғылымының әдістерін тарихи салыстыру, меңгеріп, бұрынғы өткен және қазіргі фактілерді талдау, салыстыру және жалпылай білу; тарихи оқиғалар мен құбылысты, тұлғаларды бағалай алуы; деректермен, әдебиеттермен, құжаттармен, картамен, статистикамен, материалдармен жұмыс жасай отырып: кейс, бағдарлама, контрфакт, анализ, синтез, дедуктивтік және индуктивтік әдістерді қолдануды үйренеді.
Жұмыстық оқу бағдарламасын іске асыру барысында мынадай дидактикалық және көрнекті кұралды қолдану ұсынылады: диапозитивтер, бейнефильмдер және аудиожазбалар, газеттер мен журналдар.
Жұмыс түрлері: Дәріс және практикум (жеке және жұптық өзіндік жұмыс, шағын топта жұмыс).
Бағалау түрлері: дескрипторлар бойынша; өзара бағалау; үлгімен салыстыру; өзін-өзі бағалау;
Курстың мақсаты:
Бағдарламаны құру, әдістемелік жүйені қолдану және оны элективтікурс барысында жан-жақты қарастырудың негізгі мақсаты оқушыға шешендік өнер туындыларының түрлерін кешенді түрде жеке тұлғаны дамыту, эстетикалық тәрбие беріп, саясат саласындағы ой-өрісін және дүниетанымын кеңейту.
Оқытудың негізгі мақсаты саяси көзқарасты қамти алмайтын оқушыларға мемлекет және саясат теориясының негіздерін меңгеру, ішкі және сыртқы саясат жетекші салаларының шеңберінде қажетті білім алу.
Курстың міндеті:
- Дебат сайысының ережелерімен таныстыра отырып, оқушылардың ішкі жан дүниесіне ақыл-ой тәрбиесі тұрғысынан әсер ету;
- Оқушыларға саяси құндылықтарға деген құрметті тәрбиелеу;
- Сөз мәдениетін өз бойына сіңіруге көмектесу.
Сабақтың формасы:лекция,семинар,әңгімелеу,ұстаз бен оқушылардыңбелсенді диалогі, жеке және топтық жұмыс түрлерін жүргізу.
Күтілетін нәтиже:
Пікірсайыс арқылы белсенді азаматтық позициясы бар, жаңарған қоғамның жаңа азаматтары тәрбиеленеді.
Басқа адамдардың көзқарастарымен санаса алатын озық ойлы азаматтардың қатарын көбейту;
Жастарды өз бетімен білім алуға, ізденуге дағдыландырады;
Жастардың бір-бірімен тығыз қарым-қатынас жасауларына, пікір алмасуына, қарым-қатынас диалогін орнатуға мүмкіндік туғызады.
Тіл сауаттылығын арттырып, сөйлеу әдетіне үйрету үшін сабақта пайдаланылатын әдістердің бірі – пікір-талас сабағы (дебат). Бұл әдістің мақсаты – лексикалық тақырыптарда оқушылардың немесе тіл үйренушілердің білімдерін кеңейту. Дебат немесе пікір-талас әр түрлі контекске орай сыни тұрғыдан ойлау немесе іскер ойын ретінде ұғынылады. Пікір-талас – дидактикалық ізденістің маңызды саласы. Дебат бағдарламасы тыңдармандарды пікір-талас үрдісіне тарту арқылы интеллектің даму технологиясын ұсынады. Пікір-таласқа түсушілердің мақсаты, әдетте, даулы проблемалар бойынша қандай да бір позицияны қорғап, өзге позицияны теріске шығаруды көздейді. Дебат ойынының негізгі элементтері, ережелері. Жастар пікір-сайысының арнайы құрылымы, ережесі бар, тақырып аясы мен уақыты шекеулі. Пікір сайыстырудың әзірге бірнеше түрі бар. Олар: Мектеп оқушыларына арналған Карл Поппер дебатының бағдарламасы. Оқушыларға арналған Американдық Парламенттік Дебат және Битандық Парламенттік формат Линкольн-Дуглас форматы.
Элективті курстың мазмұны
«Дебат клубы» 10-сынып.
№
|
Тақырыбы
|
Сағат саны
|
Теориялық бөлім
|
Практикалық бөлім
|
Әдістемелік байланыс
|
Ізденіс, қосымша
жұмыстар
|
Күтілетін нәтиже
|
1
|
Кіріспе
|
2
|
Пікір- сайыс деген не? Пікір- сайыстың форматта ры (АПФ, БПФ, ЛД, ПДФ,
Карлл Попер)(1 сағат)
|
Пікір сайыстыру қабілетін байқау, ашу.
(1сағат)
|
зерттеу, тыңдау, жазу
|
1.Қазақ тың би шешен дері, олардың
тағылымдары 2.
Қазіргі пікір- сайыс форматтары
3.Мектеп лигасы туралы ақпара т
|
- жұрт алдында еркін сөйлейді
-дикциясын қояды
|
2
|
Тақырып (Қарар)
|
2
|
Америка ндық Парламен ттік формат туралы түсінік.
Пікір – сайыс үлгісінің негізгі элементт
ері. Қа рардың түрлері, жазу тәртібі, үлгілері
Оқушыларға арналған Американдық және Британдық Парламенттік формат Линкольн-Дуглас форматы.
|
Қарар шығару.
Қарар сараптамасы
Қарар (тақырып) (1 сағат)
|
1.Қазақ әдебиеті Тақырыппен идея
2.Топтастыру стратегиясы.
|
1.Ақын
жазушылардың қанатты сөздері 2.Мақал -мәтелдер
3.БАҚ
|
-Өміршең тақырыпты еркін
ажыратады
-Тақырып таңдау саясатында ой еркіндігі артады.
|
3
|
Критерий (мақсат)
|
2
|
Критерий
– мақсат. Тақырып қа мақсат қою
(1 сағат)
|
1.Қарарға арнап критерий шығару мен оған сараптама жасау 2.Критери йді негіздеу. 3.
Критерийд ің қарар
және аргументте рмен байланысы (1 сағат)
|
1.Қарарды сипаттауда критерийдің сәйкестігі, нақтылығы, әдістемесі. К.Поппер пікір-сайыс әдістемесі 2.Топтасты ру стратегиясы 3.Ұқсастық пен даралық стартегиясы
|
1.Құнд ылық ұғымы на көркем әдебие т құралд арын іздеу (түртіп алу стратег иясы) 3.Шығыс ғұлама ларын ың еңбект ерін
зерттеу
|
-Идеяның құндылығын ажыратады
-Әр іске мақсат қоюды біледі
|
4
|
Деффинициялар (анықтама лар) – негізгі ұғымдард ы анықтау
|
2
|
Қарардағы негізгі ұғымдард ы анықтау. Анықтам алар-ға қажетті шектеуле р қойылад
ы.Анықта
|
Энциклопе диялық сөздіктерм ен жұмыс.
Түсіндірме сөздік
-Қазақ тілі грамматик асы
(1 сағат)
|
Әдебиет теориясы.Қазақ тілі лексиколог иясы
|
1.Кітап хана қорыме н
жұмыс.
2.Соңғы 5
жылда ы БАҚ
құралдарымен жұмыс.
|
-Сөздің толық мағынасын анықтайды
-Сөздерді орын тәртібі арқылы қолданып, әдемі сөйлейді.
|
|
|
|
ма - қарарды зерттеу бағытын анықтау құралы.
(1 сағат)
|
|
|
|
|
5
|
Аргументтер
|
2
|
1.Аргуме нт құрастыру, құрылысы, негіздеу түрлері 2.Критер ий мен аргумент арасында ғы байланыс
Пікір-таласқа түсушілердің мақсаты, әдетте, даулы проблемалар бойынша қандай да бір позицияны қорғап, өзге позицияны теріске шығаруды көздейді.
(2 сағат)
|
1.Аргумент
құрастыру. Ойын барысында 2,3,5
аргумент болған дұрыс 3.Дәлелде йтін дәлелінің негізгі
жобасы екенін ұғыну (2
сағат)
|
Пікір-сайыс парағы.Теле дебат үлгілерімен салыстыру. Саяси дебат жұмыстары.
-Презентация
- Екі жақты күнделі стартегиясы
|
1.БАҚ
құралдары
2.Ғаламтор сауалдары
|
-Шешім қабылдап үйренеді
-Жоба, бизнес жоба жасай алады
|
6
|
Дәлелдер (факты)
|
2
|
1.Зерттеу мен дәлелдер. 2.Мәліме т жасау, статистик алық мәлімет, шолулар, мысалдар мен сұқбат.Ға ламтор мәліметі
(1 сағат)
|
1.Мәлімет алынатын мәтінмен жұмыс істеу 2.Дәлелдер парағын дайындау. Бір аргументк е нақты 2,3 дәлел
жатады.
(1 сағат)
|
Кубизм әдісі.Дәлел күшті болу үшін бір емес, алты қырынан қарап бір мәселесіне келу керек.
|
Қайнар көздің беделділігі мен объективтілігі
|
-Әділ шешім шығарады, әділ көзқаас
туындайды.
|
7
|
Жақтау кейсі
|
2
|
Кейс –
жұртшыл ыққа
ұсынылат
ын спикердің сөзі.
Ол қарар, критерий, аргумент, факті, қорытын дыдан тұрады.
Жақтау кейсіні құрастыру
білу.
Жақтау кейсінің құрылым ы, үлгісі
тарихи оқиғалар мен құбылыстарды, тұлғаларды бағалай алуы;
(1 сағат)
|
-Жақтау кейсіні құрастыру
-Даттау
кейсінен өзге екенін
түсіндіру
(1 сағат)
|
Венн диаграммас ы
|
Ғаламтор мәліметтерін жинақтау, түрлі презентацияларды таңдау
|
-Сөйлеу мәдениеті дамиды.
- өз «менін» ашады
|
8
|
Даттау кейсі
|
2
|
Даттау кейсінің құрылым ы.Терісте удің 3 деңгейі:қ арарды интерпре тациялау, критерий ді терістеу, аргумент тер тізбегін терістеу( 1 сағат)
|
-Даттау кейсінің үлгісі, құрастыру (1сағат)
|
К.Поппердің терістеу стратегиясы.
-Кубизм стратегиясы.
|
Ғалымдардың пікірі, немесе олардың ойы
Арнайы мамандармен сұхбат
-Нақты фактілер
жинақт ау БАҚ құралд ары
және ғаламтор мәліметтері
|
-Әрбір істің ақ пен қарасын таниды.
-Ақтап алу әрекетіне жұмыс
жасайды
-Оппозиционер ұғымын терең ұғынады.
-Өзінше ойын өткізеді, оны қорғайды
|
9
|
Спикерлер
-
дің міндет- тері
|
2
|
1Спикерл ердің рөлдері
1-спикер
конструк тивті түсіндіреді.
|
Кемшілікт ер мен қателіктер ді іздеу, табу, оны
дұрыстау әдістері.Стиль-
мен
|
Психология лық тепе- теңдік
Ұстамдыл қ этикасы
|
-Ырғақ (дауыс)
- Үзіліс
Дауыстылық
Дикция т.б. ұғымда рға қосым ша мәліме ттер
жинақт ау
|
Жаңа қоғамның жасөспірім моделін жасап шыға алады
|
|
|
|
2-спикер
дамытушы
3-қорытын дылаушы 2.Спикер лерді бағалау критерий лері(1сағ
ат)
|
ұсынылған ба?
Спикерлер дің сөйлеу уақыты бар.Көз бе,көз байланыс (1 сағат)
|
стратегиясы.
-Өзін-өзі тәрбиелеу этикасы
|
|
|
10
|
Қорытынды
|
1
|
Бұқараны ойландыр ып
жүрген тақырыпт арды
жинақтап
,
резолюци ялар тізбегін жасау
Қанша резолюци я сонша критерий дайындау Аргумент және фактілер жинақтау 3.Спикер лерді бағалау критерий лерін
шығару 4.Төреші міндеттер ін дайындау
(2 сағат)
|
Практикалық жұмыс
Практикалық жұмыс Ізденіс
жұмыс
Ізденіс жұмыс (1 сағат)
|
Топтық жұмыс
стратегиясы
БАҚ
|
1.Ғаламторға саяхат
2.БАҚ
құралдарына шолу 3.Бұқара халықтан сұрақ- жауап алу
1.Мамандарға жүгіну 2.Саяси, теледебат, түрлі сұхбат хабарларына шолу жасау
|
Ең үздік спикер атанады.
Үздік сөз майталманы атанады.
Жас қазақ елінің жаңа форматтағы жеке тұлғасы шығады.
|
Элективті курстың мазмұны
«Дебат клубы» 10-сынып.
3 рота 3 взвод, 2 жартыжылдық 2022-2023 оқу жылы
(аптасына 1 сағат, барлығы 19 сағат)
№
|
Бөлімдер мен тақырыптар атауы
|
Сағат саны
|
1
|
Пікір- сайыс деген не? Пікір- сайыстың форматта ры (АПФ, БПФ, ЛД, ПДФ,
Карлл Попер)
|
(1 сағат)
|
2
|
Пікір сайыстыру қабілетін байқау, ашу.
|
(1 сағат)
|
3
|
Американдық Парламен ттік формат туралы түсінік.
Пікір – сайыс үлгісінің негізгі элементт
ері. (1 сағат)
|
(1 сағат)
|
4
|
Қарар шығару.
Қарар сараптамас ы
Қарар (тақырып) (1 сағат)
|
(1 сағат)
|
5
|
Критерий– мақсат. Тақырыпқа мақсат қою.
|
(1 сағат)
|
6
|
1.Қарарға арнап критерий шығару мен оған сараптама жасау
2.Критерийді негіздеу.
3. Критерийдің қарар және аргументте рмен байланысы
|
(1 сағат)
|
7
|
Қарардағы негізгі ұғымдарды анықтау. Анықтамаларға қажетті шектеулер қойылады.
|
(1 сағат)
|
8
|
Энциклопедиялық сөздіктермен жұмыс
Түсіндірме сөздік
-Қазақ тілі грамматикасы
|
(1 сағат)
|
9
|
1.Аргумент құрастыру, құрылысы, негіздеу түрлері 2.Критер ий мен аргумент арасында ғы байланыс.
|
(1 сағат)
|
10
|
1.Аргумент құрастыру. Ойын барысында 2,3,5 аргумент болған дұрыс 3.Дәлелдейтін дәлелінің негізгі жобасы екенін ұғыну.
|
(1 сағат)
|
11
|
1.Зерттеу мен дәлелдер. 2.Мәлімет жасау, статистик алық мәлімет, шолулар, мысалдар мен сұқбат.Ғаламтор мәліметі.
|
(1 сағат)
|
12
|
1.Мәлімет алынатын мәтінмен жұмыс істеу
2.Дәлелдер парағын дайындау. Бір аргументке нақты 2,3 дәлел жатады.
|
(1 сағат)
|
13
|
Кейс –жұртшылыққа
ұсынылатын спикердің сөзі.
-Жақтау кейсіні құрастыру
-Даттау кейсінен өзге екенін түсіндіру.
|
(1 сағат)
|
14
|
Даттау кейсінің құрылымы.Терістеудің 3 деңгейі:қарарды интерпре тациялау, критерийді терістеу, аргумент ттізбегін терістеу
|
(1 сағат)
|
15
|
-Даттау кейсінің үлгісі, құрастыру
|
(1 сағат)
|
16
|
1Спикерлердің рөлдері
1-спикер–конструктивті, 2-спикер –дамытушы
3-қорытындылаушы
2.Спикер лерді бағалау критерийлері
|
(1 сағат)
|
17
|
Кемшіліктер мен қателіктерді іздеу, табу, оны дұрыстау әдістері.Стильмен ұсынылған ба?
Спикерлердің сөйлеу уақыты бар.
|
(1 сағат)
|
18
|
1.Бұқараны ойландырып жүрген тақырыптарды жинақтап,резолюциялар тізбегін жасау
2.Қанша резолюция сонша критерий дайындау. Аргумент және фактілер жинақтау
3.Спикерлерді бағалау критерийлерін шығару
4.Төреші міндеттерін дайындау
|
(1 сағат)
|
19
|
1.Бұқараны ойландырып жүрген тақырыптарды жинақтап,резолюциялар тізбегін жасау
2.Қанша резолюция сонша критерий дайындау. Аргумент және фактілер жинақтау
3.Спикерлерді бағалау критерийлерін шығару
4.Төреші міндеттерін дайындау
|
(1 сағат)
|
Ұсынылатын әдебиеттер:
1.К.Қалелхан. «Дебат» әдісін пайдаланудың тиімділігі. // «Ертіс дидары» газеті. 18.04.2009
2.З.Н.Қасымқанова Қазақ тілі сабағында оқушылардың оқу-танымдық құзіреттіліктерін қалыптастыра отырып, танымдық белсенділігін арттыру. // Конференция материалдары.
Екі мәрте Кеңес Одағының Батыры Т. Ж. Бигелдинов атындағы
Қарағанды республикалық «Жас ұлан» мектебі
БЕКІТЕМІН
Мектеп бастығының орынбасары
(оқу жұмысы жөніндегі) –басқарма бастығы
подполковник М. Каржаубаев
« 17» қаңтар 2023 ж.
«ДЕБАТ КЛУБЫ»
ЭЛЕКТИВТІ КУРСЫНЫҢ БАҒДАРЛАМАСЫ
Пән мұғалімі: Д.К. Ермекова
2022 – 2023 оқу жылы |
|
|
Скачать 45.52 Kb.