педагогикалық зерттеу. Кадрларды іріктеу дістері мен процедураларын формализациялау
Скачать 0.77 Mb.
|
жұмысқа кандидат штаттан тыс қызметкерлер штат қызметкерлері уақытша жұмыс істемейтін қызметкерлер (жүктілік демалысындағы және т.б.) босатылған қызметкерлер Жеке іс-қағаздар деген түсінік қызметкердің анкетасын және қосымша формалардың жиынтығын қамтиды. Қызметкердің анкетасы бірыңғай орнатылған Т-2 формасына сәйкес болуы керек және қажет болған жағдайда қағазға шығарылады. Қызметкерлердің мекен-жайын енгізгенде қателіктерді болдырмас үшін бағдарламада мекен-жай классификаторы бар (МНС). Соның көмегімен бағдарлама сізге елді мекендерді, көшелерді, индекстерді автоматты түрде көрсетіп тұрады. Т-2 формасында көрсетілмеген ақпараттарды есепке алу үшін «Фараон» бағдарламасында жеке іс-қағаздарының қосымшаформалары да қарастырылған. Бағдарлама өзін шектемеуге және өз еркінше қажетті қосымша ақпараттардың (мысалы, келісімшарт есеп карточкасы, еңбек кітапшалары және т.б.) формасын құрастыра алады. Бұдан басқа қызметкерлердің жеке іс-қағаздарына сіз әртүрлі құжаттарды, сонымен қоса әртүрлі форматтағы файлдарды қоса аласыз, мысалы: сурет, резюме, дипломының сканерленген көшірмесі. Басқарушылық есеп «Фараон» бағдарламасы жоспарлауды және қызметкерлермен болатын барлық операциялардың есебін автоматтайды. Әмбебаптылық үшін жүйенің базалық конфигурациясы келесідей операцияларды автоматтауға бағытталған: жұмысқа қабылдау ауыстыру жұмыстан босату кезекті демалыс жалақыны сақтамайтын демалыс жүктілік және босануға қатысты демалыстар балаға қарау бойынша демалыс ауруханалық қағаз іссапар біліктілікті жоғарылату кәсіби қайта даярлау еңбекақының өзгеруі қызметкердің аты-жөнін өзгерту марапаттау аттестация Мұнда кез-келген кадрлік операцияларды автоматтауды өз мекемеңізге қажетті етіп қайта бағыттап алуға болады. Кадрлік құжаттарды құрастыру Кадрлік оперцияларды жүргізу кезінде «Фараон» сәйкес құжаттарды автоматты түрде құрастырады. Мысалы, қызметкерді іссапарға жібере отырып, сіз бұйрық, іссапар төлқұжатын, қызметтік тапсырмаларды шығара аласы. Құрастырылатын құжаттар Word – та шығарылады, мұнда бағдарлама қажетті жолдарды өзі толтырады. Кадрлік жұмыстарды жоспарлау «Фараонның» кадрлік операцияларын жоспарлау функциясы сізге қызметкерлерді оқыту, кезекті демалыстардың, аттестациялардың және т.б. графигін құрастыруға мүмкіндік береді. Бағдарламаға енгізілген жұмыс уақытын «жоспарлаушы» жоспарланған операциялар, қызметкерлердің туған күндері, сынақ және еңбек келісімшарттарының уақыттарының біткендігі туралы ескертіп отырады. Қажет болған жағдайда осы бағдарламаны Microsoft Outlook күнтізбесімен синхрондауға болады. Кезекті демалыстарды жоспарлау және есептеу «Фараон» бағдарламасы кезекті демалыстарды жоспарлау және есептеу жұмыстарын максималды автоматизациялау үшін төмендегідей функцияларды қамтиды: Кезекті демалыстың есеп карточкасында демалыс жайында толық ақпарат сақталады. Сонымен қатар сіз стандартты жолдардан басқа өзіңізге қажетті қосымша жолдарды қоса аласыз, мысалы, үстеме қаражат, әртүрлі түсініктемелер үшін және т.б. Демалысты дайындау барысында сіз Т-6 және Т-6а формаларындағы бұйрық мәтінін автоматты түрде құрасытра аласыз, сонымен бірге Т-60 формасындағы есеп хат шығара аласыз. «Фараон» бағдарламасы демалыстың басталу уақыты мен аяқталу уақытына қарап оның ұзақтығын автоматты түрде есептейді. Сіз стандарттарға қосымша демалыс ұзақтығын есептеуде демалыс және мейрам күндерін есептеу бойынша өзгертулер енгізе аласыз. Бағдарлама әрбір қызметкердің жеке кезекті еңбек демалысын есептеу кезеңдерін автоматты түрде құрастырады. Мұнда сіз өз мекемеңіздің ерекшеліктеріне сәйкес есептеу кезеңдерін құруда логикасын өзгерте аласыз. Сурет 9. Қызметкердің кезекті демалысының қалдығының көрінісі [34]
5) Бағдарлама әрбір қызметкер үшін әрбір кезекті демалыс кезеңінің соңына немесе кез-келген еркін алынған күн үшін кезекті демалыстың қалдық күндерін автоматты түрде есептейді. Бұл ақпарат қызметкерлер тобы үшін есеп түрінде шығарылады, сонымен қатар ол сіз қандай да болмасын бір қызметкерге кезекті демалыстың белілу мүмкіндігін қарастырғанда көрсетіледі. 6) «Фараон» бағдарламасы демалыс графигін автоматты түрде құрастырады. Біріншіден, сіз әрбір қызметкер бойынша пайдаланылмаған демалыс қалдықтары туралы апаратты қолдана отырып кезекті демалысты бір жылға бөле аласыз, мұнда сіз қанша бөлікке бөлгендігіңізді көрсете аласыз. Екіншіден, жұмыс уақытының арнайы диаграммасында уақыт бойынша қызметкерлердің демалысы қалай бөлінгендігі туралы графикалық түрде көруге болады. Үшіншіден, дайындалған демалыс графигі Т-7 бірыңғай формасында шығарылады. 7) Арнайы «жоспарлаушыда» немесе Microsoft Outlook күнтізбесінде бағдарлама жоспарланған кезекті демалыстың басталу күні жақындағандығын еске салып тұрады. Кезекті демалысты есептеу таралы қажетті ақпараттарға сілтеме жасайды. Іс-қағаздар жүргізу «Фараон» бағдарламасы автоматты түрде кадрлік құжаттарды құрастырады. Құжат мәтіндері Word-қа шығарылады. Әрбір құжатты бағдарлама автоматты түрде толтырады. Word-ты пайдалана отырып, үлгіні өзгертуге немесе жаңасын құрастыруға болады және құрастырылған құжаттарды жөндеуге де мүмкіндік бар. «Фараон» бағдарламасында келесідей типтегі құжаттарды құрастыру қарастырылған: Жарлық құжаттар (бұйрықтар, қызметтік хаттар) Ақпараттық-анықтамалық құжаттар (анықтамалар, келісімшарттар, құттықтау қағаздары, хаттар, конверттер) Ұйымдастырушылық құжаттар (қызметтік инструкциялар, бөлімшелердің сипаттамалары және т.б.) «Фараон» бағдарламасы төмендегідей бірыңғай кадрлік құжаттарды дайындайды: N Т-1 формасы – «Қызметкерді жұмысқа алу туралы бұйрық» N Т-1а формасы – «Қызметкерлерді жұмысқа алу туралы бұйрық» N Т-2 формасы – «Қызметкердің жеке карточкасы» N Т-3 формасы – «Штат кестесі» N Т-4 формасы – «Ғылыми-педагогикалық қызметкердің есеп карточкасы» N Т-5 формасы – «Қызметкерді басқа жұмысқа ауыстыру туралы бұйрық» N Т-5а формасы – «Қызметкерлерді басқа жұмысқа ауыстыру туралы бұйрық» N Т-6 формасы – «Қызметкерге демалыс беру туралы бұйрық» N Т-6а формасы – «Қызметкерлерге демалыс туралы бұйрық» N Т-7 формасы – «Демалыс графигі» N Т-8 формасы – «Қызметкермен жасалған еңбек келісімшартының тоқтатылуы туралы бұйрық» N Т-8а формасы – «Қызметкерлермен жасалған еңбек келісімшартының тоқтатылуы туралы бұйрық» N Т-9 формасы – «Қызметкерді іссапарға жіберу туралы бұйрық» N Т-10 формасы – «Іссапар төлқұжаты» N Т-10а формасы – «Іссапарға қызметтік тапсырма және оның орындалуы туралы есеп» N Т-11 формасы – «Қызметкерді ынталандыру, мадақтау туралы бұйрық» N Т-11а формасы – «Қызметкерлерді ынталандыру, мадақтау туралы бұйрық» N Т-13 формасы – «Жұмыс уақытын пайдалану есебінің табелі» N Т-60 формасы – «Қызметкерге демалыс бергендігі туралы есеп хат» (бірінші бет) N Т-61 формасы – «Қызметкерді жұмыстан босату туралы есеп хат» N Т-73 формасы – «Жедел еңбек келісімшарты бойынша орындалған жұмысқа алу туралы акт» [35]. Бұл жерде айта кететін бір жайт, заң талап ететін немесе мекеменің өз ішінде қабылданған (еңбек келісімшарттарының, келісімдердің, қағидалардың формалары) басқа да құжаттардың дайын үлгілерін құрастыруға болады. Жұмыс уақытының есебі «Фараон» бағдарламасында қызметкерлердің әртүрлі категорияларының немесе ауысымдарының жұмыс графигін құрастыруға және өзгертуге болады. Жұмыс графигіне және жүргізілген кадрлік операцияларға сәйкес автоматты түрде Excel-ге қажетті бөлімшенің немесе барлық мекеменің қызметкерлерінің жұмыс уақыты есебінің табелін шығарады. Табель Т-13 бірыңғай формасында шығарылып және қабылдау, ауыстыру, босату, демалыс, ауруханалық демалыс, іссапар және де жұмыс уақытына қатысты басқа да операциялар туралы толық ақпаратты көрсетеді. Олай болса, Т-13 формасындағы есепті шығару үшін қызметкерлердің келуін, кетуін есепке алатын арнайы қиын жүйені пайдаланудың қажеті жоқ. Егер нақты қызметкердің еркінше алынған уақыт аралығында жұмысқа қатысуы туралы есеп алу керек болса, «Фараон» бағдарламасы ондай мүмкіндікті де береді.
Сурет 10. Қызметкердің жұмысқа қатысуының көрінісі [34] Қорытынды Нарықтық қатынастарға өту, өнім сапасына баса назар аудару мен оның бәсекеге қабілеттілігін қамтамасыз ету еңбекке деген шығармашылық қарым-қатынастың және жоғары кәсібиліктің маңызын жоғарлатты. Бұл жаңа басқару түрлерін іздеуге, қызметкердің потенциалды қабілеттіліктерін дамытуға, оның еңбек үрдісіне деген ынтасын қамтамасыз етуге итермелейді. Адамдық ресурстарды басқару мекеменің маңызды қызмет бағыттарының бірі және оның экономикалық жетістігінің негізі көрсеткіші болып табылады. Жаңа технологиялар бола тұрса да, қызметкерлердің біліктілігі төмен болса жұмыс тереңдемейді. Олай болса, бизнестің маңызды құраушысы – кадрларды басқару, қызметкерлерді басқару технологиясы. Дипломдық жұмыстың бірінші бөлімінде қызметкерлерді басқарудың теориясы қарасытырылған. Қызметкерлерді басқару басқарудың толық тарихымен үздіксіз байланысты. Бірақ көптеген ғасырлар бойы, тіпті ХХ ғасырға дейін қызметкерлерді басқару арнайы функция ретінде бөлінген жоқ. Қазіргі заманғы экономикадағы адамдық фактордың маңыздылығының өсуіне байланысты өзгерістер қызметкерлерді басқаруды басқарушылық қызметте алдыңғы орынға шығарды. Басқарудың маңызды саласы ретінде мақсатты бағытталғандығын көрсету үшін осы бөлімде қызметкерлерді басқарудың түсінігі, тұжырымдамасы мен функциясы анықталған. Қызметкерлерді басқару функциясы мекеменің белгілі бір қажеттілігін қанағаттандыруға бағытталған осы қызметтің маңызды бағыты. Дипломдық жұмыста басты назар «Феникс» туристік мекемесіндегі қызметкерлерді басқаруға аударылады. Кадрлік жұмыстағы жоспарлау толық мекемені басқарудың құрамдас бөлігі, кадрлардың кәсіби-біліктілік құрылымындағы өзгерістерді қадағалауды қамтиды және жұмыс күшінің тенденцияларын анықтауға, оларға деген сандық және сапалық қажеттіліктерді уақытында анықтауға міндетті.осының бәрі кадрлік әлеуетті тиімді пайдалануды жүзеге асырады. Қызметкерлердің жоғары ынтасы – мекеме жетістегінің маңызды шарты. Жұмысшылардың бір жұмыстың орнына екінші жұмысты қалауына не себеп? Неге олар бірдей ынталандыруға әртүрлі жауап береді. Неге олар бір жағдайда ынталы жұмыс істейді, ал кейбір жағдайларда уақытты текке әнгімелесу мен темекі тартуға жұмсайды? Басшылар осы сұрақтарды жиі қояды және оларды үш негізгіге жатқызуға болады: адамдарды не және неге ынталандырады, оларға тапсырылған жұмыстың соңғы нәтижесіне қызығушылықтарын туғызу үшін және барлық күшімен беріле отырып жұмыс істету үшін не істеуі керек. Көптеген басшылардың бұған беретін жауабы анық: ақша – адамның жұмысқа деген негізгі ынтасы. Қазіргі күні де басшылардың көпшілігі де осындай көзқарасты ұстанады. Бірақ кейбір адамдар жалақысы қанағаттандырмаса да, беріліп жұмыс істеуі мүмкін. Ал кейбір адамдар қанша ақша төлесе де, белгілі бір жұмыс түрін таңдамайды. Яғни, еңбекті ынталандыруда жұмыс орнын және ебекке деген қарым-қатынасты таңдауды анықтайтын, ақшадан басқа да факторлардың бар екендігін көрсетеді. Адамдық фактор кез-келген өндірістік үрдістің шешуші ролі болып табылады. Қызметкерлерді басқару үрдісінің технологиясы жұмыстың толық нәтижесінде маңызды орын алады. Бұл дипломдық жұмыс туристік мекеме басшысының алдында тұрған көптеген мәселелерді шешуде көмек бола алады, себебі мұнда нарықтық қатынастар жағдайында мекеменің қызметкерлерін басқару тұжырымдамасы ашылған. Басшы мәселелерді қалай шешу керектігін, қызметкерлерді басқарудың сәйкес технологиялары мен әдістерін іскерлікпен әрі орынды қолдана білуі керек. Мұнда іскерлік сәйкес дағдыларды тәжірибелік білу дегенді көрсетсе, орынды қолдану – қолданылатын әдістің мекемедегі жағдайға барабарлығын көрсетеді. Нәтижесінде мынадай түйінге келдім, қызметкерлердің жұмысын басқару кез-келген кәсіпорынның жылжытушы күші болып табылады, әсіресе, турфирманың. Оның мақсаты тұтынушылардың қалауларын жаулап алу, басқа фирмалармен салыстырғанда нарықта айрықша орын алу. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ: Кабушкин Н.Н. Основы кадрового менеджмента. М.: ЮНИТИ, 2003.– 324б. Бухалков М.И. Внутрифирменное планирование. Учебник. — М.: Инфра-М, 1999.– 168б. Бородин В.А. Процедура оценки и анализа деятельности персонала частного предприятия // Справочник по управлению персоналом. - 2002. - № 9. Волков И.П. Руководителю о человеческом факторе. - СПб: «Питер», 1998.–211б. Герчикова И.Н. Менеджмент. - М.: ЮНИТИ, 2000.–305б. Григорьев В. Универсальный ключ // Службы кадров. 2001. № 4. Карпов А. Создание системы оценки надёжности персонала // Консультант директора. -2002. - № 15. Травин В.В., Дятлов В.А. Менеджмент персонала предприятия. 2е изд. - М: Финпресс, 2000.–298б. Джуми Е.В. Премиальная система: новый ракурс // Справочник по управлению персоналом. - 2002. - № 9. Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі.–Алматы: ЖШС «издательство «Норма-К»», 2008.–120 б. Иванцевич Дж.М., Лобанов А.А. Человеческие ресурсы управления, М.: Гардарики, 1999. Веснин В.Р. Практический менеджмент персонала. Пособие по кадровой работе. - М.: ЮристЪ, 2001.–256б. Виханский О.С, Наумов А.И. Менеджмент. - М.: ЮристЪ, 1998.–310б. Бородин В.А. Процедура оценки и анализа деятельности персонала частного предприятия // Справочник по управлению персоналом. - 2002. - № 9. Кочеткова А.И. Психологические основы управления персоналом. -М.: Зерцало, 1999.– 185б. Жуков А.А., Персонал. Управление. Инновации. Современные подходы к организации управления персоналом на предприятиях туриндустрии, М., 2007.–180б. Агамирова Е.В.,Управление персоналом в туризме и гостинично-ресторанном бизнесе. Практикум, Дашков и Ко, М., 2007.-180б. Мескон М.Х., Альберт М., Хедоури Ф. Основы менеджмента. Пер. с англ., М.: Дело, 1995.–447б. Управление персоналом в условиях социальной рыночной экономики / Под ред. Р. Марра, Г. Шмидта. - М.: Дело, 1999. –325б. Егошин А.П. Управление персоналом. - Новгород: Издательство «Март», 2000.–214б. «Феникс» туристік мекемесінің жарғысы Аширов Д.А., Резниченко Л.А. Управление персоналом./ Московский Международный институт эконометрики, информатики, финансов и права, М., 200.-193б. Магура М.И. Поиск и отбор персонала. - М.: ЗАО Бизнесшкола «Интелсинтез», 2001.–127б. Маусов Н. Менеджмент персонала - ключевое звено внутрифирменного управления // Проблемы теории и практики управления. - 2001.–263б. Кибанов А.Я., Захаров Д.К. Формирование системы управления персоналом на предприятии. - М.: Дело, 1999.–162б. Олкок Д. Управление временем и рабочей нагрузкой. М.: Зерцало, 2000.–135б. Управление персоналом организации / Под ред. Кибанова А.Я. - М.: Гардарике, 2001.–251б. Социология и психология управления / Под ред. Епифанцева С.Н. -Ростов-на-Дону: Феникс, 2001.–204б. Қазақстан Республикасының статистика агенттігінің мәліметтері Қазақстан Республикасында туризмдi дамытудың 2007-2011 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасы, 5.5. бөлім. Шкатулла В.И. Структура кадровой службы в современных условиях. -М.: Зерцало, 2000.–146б. Кричевский Р.А. Если вы руководитель. - М.: Проспект, 2001.–155б. Лифинец А.С. Основы управления персоналом. - Иваново: Дом книги, 2000.–199б. Центр кадровых технологии. http://www.hrit.ru/faraon.shtml Авторам программ. http://www.ddbs.ru/prog_2703.html Автоматизация вашего бизнеса – Наша работа. http://automationbusiness.ru/otrasl/kadry/faraon/index.php |