Мазмны 1 Рсімдеу 3 2 Есептеу дісі 7 1 Рсімдеу

• Название: Мазмны 1 Рсімдеу 3 2 Есептеу дісі 7 1 Рсімдеу
• Дата: 21.09.2022
• Размер: 152.56 Kb.
• Имя файла: -311~2.doc
• Тип: Документы; #688198
• страница: 1 из 7

МАЗМҰНЫ

1 Рәсімдеу	3
2 Есептеу әдісі	7

1 РӘСІМДЕУ
1.1. Жалпы талаптар

Курстық жұмыс түсініктеме хаттан және графикалық бөлімнен тұрады. Графикалық бөлім А1 форматтағы сызбамен орындалады. Сызба жұмыстары қатаң түрде Халықаралық стандарт ГОСТ 21.602-2003, ГОСТ 21.501-2011, ЕСКД ГОСТ 2.301-68 (форма 8), ГОСТ 2.302-68, ГОСТ 2.304-81, ГОСТ 2.303-68, ГОСТ 2.303-68, ГОСТ 2.305-68, ГОСТ 2.306-68, ГОСТ 2.316-2008 талаптарына сай орындалуы тиіс. Курстық жобаның түсініктеме хаты 28 беттен кем болмауы тиіс.
1.2. Жобаның құрылымы

1.2.1. Курстық жобаның құрылымдық элементтеріне мыналар жатады:

- титул беті;

- курстық жобаның орындалуына тапсырма;

- мазмұны;

- кіріспе;

- есептеу - техникалық бөлімі;

- ұйымдастыру техникалық бөлімі;

- қауіпсіздік техника және өртке қарсы шаралар;

- пайдаланылған әдебиеттер тізімі;

- қосымшалар.

Курстық жобаның графикалық бөлімі 2 бөлімнен тұрады.

1. 
   бет Кәсіпорынның жоспары
   
2. 
   бет Жобаланатын объектінің электрлік басқару сұлбасы.
   

1.2.2. Титул беті курстық жобаның бірінші беті құжатты қажетті жағдайда өңдеу және іздестіру үшін қажет болып табылатын ақпарат дерек көзі ретінде қызмет етеді (қосымша1).

1.2.3. Курстық жобалауға арналған тапсырманы стандартты нысанда курстық жобаның жетекшісі толтырады (қосымша 2).
Мәтіндік бөлімді рәсімдеу

1. Түсіндірме хаттың шрифті Times New Roman, 14 кегль жол аралық интервал бір, А4 (210x297 мм) ақ қағаздың бір жағы компьютерлер мен принтерлерді қолданумен баспа түрінде орындалуы керек.

2. Беттердің параметрі: сол жақ-30мм, оң-10мм, жоғарғы-20мм, төменгі-25мм, обзацқа арналған шегініс – 1,25.

3.Мәтіндегі мекеме, фирма, бұйымдар және басқа да заттар атауы түпнұсқа тілініе аударылады.

4. Әрбір бөлім жаңа беттен басталуы керек. Бөлім тақырыбы абзацтық шегіністен басталып, мәтін жазылатын бетке жазылады және мәтіннен қосымша жоларалық интервал арқылы бөлінеді. Бөлім атауында сөзді бөлуге болмайды, тақырып соңында нүкте қойылмайды. Бөлім тақырыбы негізгі жазумен негізгі бетке жазылады және бірінші әрпі бас әріппен қалың қаріптермен теріледі (мысалы; ІІ Есептік-техникалық бөлім).

5. Бөлік нөмірі нүктемен бөлінген бөлім нөмірінен және бөліктің реттік нөмірінен тұрады, нөмірдің соңына нүкте қойылмайды. Бөліктің тақырыбы кіші әріптермен, бірінші әрпі бас әріппен қалың қарупиермен жазылады (мысалы: 2.1 Кәсіпорынның қықаша технологиялық сипаттамасы). Тармақ нөмірі бөлім, бөлік және тармақ бөлімінен тұрады, нүктемен бөлінеді. Тармақ нөмірінен кейін нүкте қойылмайды. Тармақтар мен тармақшалар абзацтық шегіністен басталады (мысалы: 1.1.1). бөлімдегі жалғыз бөлік (сонымен қатар бөліктегі жалғыз тармақ) нөмірленбейді.

6. Әрбір айтылған позиция алдында сызықша қойылады, ол абзацтық шегініс деңгейінде орналастырылады.

7. Түсініктеме хаттың беттері жазбаның барлық мәтіні бойынша тура нөмірлеуді сақтай отыра, араб сандарымен нөмірлеу керек. Курстық жобаның негізгі беті және тапсырма беті жалпы нөмірленеді, бірақ оларға нөмір қойылмайды. Бет нөмірі оң төменгі жаққа қойылады.

8. Мәтінге жол берілмейді:

- формулаларға кіретін кесте басындағы және тақырыбындағы сонымен қатар белгілерді қысқартулардағы физикалық шама бірлігінен басқа қысқартулар сансыз қолданылса;

- орыс орфографиясымен, дұрыс жазылу ережесінен, сонымен қатар МЖМС 7.12-93 бойынша бекітілгендерден басқа сөздерді қысқартуды қолдануға. Мәтінде алдын-ала түсіндірумен қысқартулар қолданылуы мүмкін. Мысалы, электр қозғалтқыш (әрі қарай -ЭҚ);

- мәтнде математикалық белгі минусты (-) теріс шама мәнін алдында қоюға. (-) белгісінің алдында («минус») сөзін жазу керек;

-математикалық белгіні сансыз қолдану, мысалы: ≤ (аз немесе тең), № (нөмір),% (пайыз) және т.б. қолдануға.
Суреттемелерді рәсімдеу

1. 
   Суреттемелерді бірінші айтылғаннан кейін абзац аяқталған сон жазу керек. Егер осы ережені сақтау үшін бетте орын жетпесе, онда суреттемені келесі бетке жазу керек.
   
2. 
   Суреттеме ретінде суреттер, сызбалар, үлгілер және т.б. кескіндемелер қолданылады.
   
3. 
   Барлық суреттемелер «Сурет» сөзімен жазылады және әрбір бөлім шегінде рет-ретімен араб санымен нөмірленеді. «Сурет» сөзін қысқартып жазуға тыйым салынады.
   
4. 
   Суреттеме нөмірі нүктемен бөлінетін бөлім нөмірінен және сол суреттеменің реттік санынан тұрады. Сонымен қатар суреттеменің атауы болуы қажет. Осылайша, суреттеме астындағы жазу келесідей болады: «2.4 сурет. Құрылымдық сұлба».
   

Кестені рәсімдеу

1.Кесте құжаттың бөлігінің шегінде араб санымен нөмірленеді. Мысалы: «2.3 кесте».

2. «Кесте» сөзі абзацтық шегініссіз жазылады. Кесте атауы кіші әріппен жазылады. Мысалы: «2.3 кесте. Негізгі параметрлер».

2. Құжаттың барлық кестесіне құжат мәтінімен сілтеме жасалуы керек, сілтеме жасау кезінде кестенің нөмірін көрсетумен «кесте» сөзін жазу керек. Кескін мен тармақтар сілтеме жасау керек болған жағдайда ғана нөмірленеді.

3. Кестелер оларға сілтеме жасалғаннан кейін бірден орналасуы керек, ең болмағанда келесі бетте болуы қажет. Көп тармақты кестенгі келесі бетке орналастыруға рұқсат беріледі. Кестенің бөлігін келесі бетке орналастырған кезде «Кесте» сөзі және оның нөмірі мен атауы беттің бірінші бөлігінің үстінде сол жақта бір рет көрсетіледі, кестенің басқа бөлігінің үстіне кестенің нөмірі көрсетіліп «Кестенің жалғасы» сөзі жазылады.

4.Кескін тақырыбы ережеге сәйкес кесте тармағына параллель жазылады. Қажетіне қарай кескін тақырыбын перпендикуляр орналастыруға рұқсат етіледі. Кестеде әріптің көлемін мәтінге қарағанда (12-12 кегель) азайтуға болады.
Формуланы рәсімдеу

1. формулалар мен теңдеулерді бөлек жолға мәтіннен бөлу керек. Әрбір формулалар мен теңдеулерден кейін және бұрын бір бос жол қалдыру қажет. Егер теңдеулер бір жолға симаса, онда ол тең (=), қосу (+), алу (-), көбейту (х), бөлу (:) белгілерінен кейін немесе басқа да математикалық белгілерден кейін бөліп жазуға болады және келесі жолдың басында белгілер қайталанады.

2. Курстық жобада формулаларды бір бөлім шегінде араб сандарымен алмайспайтын нөмірмен нөмірленеді, оң жақта формула деңгейімен дөңгелек жақшада жазылады. Бір формула белгіленіді – (2.1.).

3.Бұрынырақта мәтіндер таңбалар мен сандық коэффиценттерді түсіндірілмесе, онда міндетті түрде формуланың астында түсіндірілуі керек. Әрбір символдың түсіндірмесі жаңа жолдан берілген формуладағы таңбалар бірдей ретпен беріледі. Түсіндірменің бірінші жолы «қайда» сөзімен екі нүктесіз басталады. Таңбалар мен сандық коэффиценттер бір деңгейде ұсынылады.

4.Мәтіндегі сілтемелер формулалардың реттік нөмірі жақшада жазылады, мысалы... - (2.1) формуласында.
Графикалық материалдарды рәсімдеудің жалпы талаптары

Сызбалар бірыңғай конструкторлық құжаттама жүйесінің МЖОС бойынша А1 форматында орындалуы тиіс (Қосымша 4):
а) МЖОС 2.001-2013 Құрылымдық құжаттамалардың бірыңғай жүйесі;

б) МЖОС 2.104-2006 негізгі қолтаңбалы БКҚЖ мемлекетаралық стандарт;

в) МЖОС 2.307-2011 Көлемдерді енгізу.

1.1 кесте. Форматтардың белгілері

Форматтардың белгілері	Формат беттерінің белгілері,мм
А0	841х189
А1	594х841
А2	420х594
А3	297х420

Өлшемі және максималды ауытқулары бар объектінің кескінімен қоса сызбада болуы мүмкін:

- техникалық талаптардан немесе техникалық сипаттамадан тұратын мәтіндік бөлім;

- суреттерді, сонымен қатар бұйымның басқа элементтеріне қатысты белгілейтін жазбадан;

- көлемдерден және басқа да параметрлерден,шартты белгілерден және т.б. тұратын кестелер;

- сипаттама.

Сипаттама (спецификация) құжаттың негізгі құрылымы болып табылады. Жинақтау бірліктерінің, кешендерінің, жиынтықтарының құрамын анықтайды. 2.108-68 (СТ СЭВ 2516-80) МЖМС сәйкес 1 форма бойынша (негізгі бет) А4 форматты және А1 (келесі беттер) форматты бетке орындайды. Бірінші жағдайда негізгі жазуды 2 Форма бойынша, екінші жағдай бойынша 2а форма бойынша қосымша графаны енгізбей орындайды.

Жалпы түрде сипаттама келесі түрде оналастырылатын бөлімдерден тұрады: құжаттама, кешендер, жинақтау бірліктерін, бөлшектер, стандартты бұйымдар, басқа да бұйымдар, материалдар, жинақтамалар.

Әрбір бөлімнің тақырыбы «Тақырып» бағанында көрсетіледі және жұқа сызықпен асты сызылады. Әрбір тақырыптың астына юір жол бос қалдырады, ал әрбір бөліктің соңында қосымша толықтырулар үшін бір жолдан кем емес эол қалдырылады. Тармақ ені – 8 мм кем емес.

Беттің алаңында сызба 90 %,тығыздығы бойынша 75 % толықтырылуы керек.

2 Есептеу әдісі
Жобалауға арналған бастапқы деректер
Жобалау кезінде негізгі бастапқы деректер онда көрсетілген шеберханалар мен есептелген жүктемелері бар зауыт жоспары болып табылады. Курстық жобаның негізіне практика базасы болып табылатын кәсіпорынның нақты материалы салынуы керек. Бұл жағдайда перспективалы электр жабдықтары мен автоматтандыру құралдарын орнату керек.

Курстық жобаны орындау кезінде сіз мыналарға ұмтылуыңыз керек:

а) курстық жоба жалпы өнеркәсіптік кәсіпорынның және оның цехтарының электр энергиясын бөлу және тұтыну бойынша заманауи шешімдерді қамтыды;

б) таңдалған электрмен жабдықтау жүйелері сенімді және үнемді болды, өндірістік механизмдер мен қондырғылардың электр жетектері және оларды автоматтандыру олардың максималды өнімділігін қамтамасыз етті, электр жабдықтарын монтаждау немесе жөндеу ең қысқа мерзімде және жоғары сапада жүргізілді;

в) электр жабдықтарын пайдалану ыңғайлы және қауіпсіз болды.
Курстық жобаның түсіндірме жазбасының мазмұны
Курстық жобалау тапсырмасына сәйкес "зауытты (цехты, учаскені) электрмен жабдықтау және электр жабдықтары" тақырыбындағы курстық жобаның түсіндірме жазбасының мазмұнын қарастырыңыз (бөлімдер мен бөлімдердің нөмірленуі курстық жобаның тапсырмасына сәйкес келтірілген) (Қосымша 3).

І Кіріспе. Жобаланатын объектінің сипаттамасы және мақсаты
Курстық жобаға кіріспеде жобаланған объектінің сипаттамасын және оның электр қабылдағыштары мен электр қондырғыларын электрмен жабдықтауға қойылатын Талаптарды беру керек, ол үшін келесі аспектілерді қарастыру қажет:

а) объектіні электрмен жабдықтау көздері, оның орналасқан жері, электрмен жабдықтау үшін пайдаланылатын трансформаторлардың қолда бар қуаты мен кернеуі;

б) технологиялық процестің ерекшеліктері, жұмыс режимдері және электр жабдығының сенімділігіне, резервтелуіне, монтаждау және пайдалану шарттарына қатысты жекелеген қондырғылардың, механизмдер мен машиналардың электрмен жабдықтау жүйесіне қойылатын талаптар.

Көп жағдайда зауыт үшін қуат көзі энергетикалық жүйе және оның қосалқы станциялары, ал цехтың немесе қондырғының қосалқы станциясы үшін қуат көзі — зауыттың немесе кернеуі 6-10 кВ тарату пункттерінің бірі екенін есте ұстаған жөн. Цех ішіндегі электрмен жабдықтау немесе қондырғыны электрмен жабдықтау курстық жобасын орындау кезінде (сорғы, компрессорлық және т. б.) технологиялық процестің ерекшеліктерін, жекелеген тетіктердің сенімділігі мен резервтеу талаптарын, сондай-ақ электр жабдығын цехта немесе қондырғыда орналастыруға сәйкес монтаждау және пайдалану шарттарын атап көрсету керек. Ток пен кернеу түрін таңдау мәселелерін ерекше атап өткен жөн. Түсіндірме жазбада негізделуі тиіс жеке механизмдердің электр жетектері үшін.

Өнеркәсіптік кәсіпорындардың электр қондырғыларындағы негізгі ток ауыспалы үш фазалы ток болып табылады.

Өнеркәсіптік кәсіпорындарда токтың түріне байланысты келесі кернеулер қолданылады: айнымалы ток-бір фазалы 12 және 36 В, үш фазалы 36, 220/127, 380/220, 660 В, 3, 6, 10, 20, 35, кВ бойынша; тұрақты ток 220 және 440 В.

Энергетикалық жүйелер мен өнеркәсіптік кәсіпорындардың стандартты жиілігі-50 Гц; бұл жиілікте зауыт пен шеберханаларда электр энергиясын тарату жүзеге асырылады.

Электр қабылдағыштардың жұмыс режимдері ішкі және Цех ішіндегі электрмен жабдықтау мәселелерін қарастыру кезінде де көрсетілуі керек, өйткені олар электр жүктемелерінің дұрыс есептелуін анықтайды.

Цехтың, қондырғының немесе кәсіпорынның үздіксіз электрмен жабдықталу дәрежесі электр қабылдағыштардың үш санатында белгіленген ЭҚЕ-мен анықталады. Электрмен жабдықтау жүйесін жобалау кезінде әр кәсіпорында бірінші санаттағы электр қабылдағыштар — өрт сорғылары, апаттық жарықтандыру, байланыс қондырғылары және т.б. бар екенін ескеру қажет, бұл электр қабылдағыштарда АВР құрылғыларымен басқа қуат көзіне автоматты түрде ауысу болуы керек, онда кернеу осы көздің зақымдалған сызықтан немесе трансформатордан тәуелсіз болуына байланысты сақталады.

ІІ Есептеу - техникалық бөлімі

2.1 Электр жабдықтарының техникалық сипаттамасы
Орнатылған жабдықтың тізімдемесі олардың санын, атауын және белгіленген қуатын қамтуы тиіс.
2.2 Электрлі жетектің қуатын есептеу, таңдау және тексеру
Ұзақ режимде қуатты таңдау

Егер қозғалтқыштың жүктемесі тұрақты болса (2.1 сурет), онда қозғалтқыштың қуатын әртүрлі механизмдерге арналған анықтамалықтарда берілген формулалар арқылы анықтауға болады. Мысалы, желдеткішті айналдыратын қозғалтқыштың қуаты:
P=Q_секH/(102η_вη_п) (кВт), (2.1)

мұндағы: Q_сек - желдеткіштің өнімділігі, м³ / сек;

H - толық қысым, мм су;

η_в - желдеткіштің ПӘК-і (0,3-0,7);

η_п –желдеткіштің қозғалтқышына ПӘК беру.

Егер қозғалтқыш ауыспалы жүктемемен жұмыс істесе, онда оның қуатын анықтау үшін 2.2 суреттегі нүктелі сызыққа ұқсас I=f (t) жүктеме кестесі болуы керек. Бұл график токтың қисық сызығымен ауыстырылады және t₁ кезінде қозғалтқыш I₁ тогын алады, t₂ – I₂ кезінде және т.б. Бұл қадам тогы t_c жұмысының бір циклі кезінде өзгермейтін токпен ауыстырылады, ол сол уақытта жылу әсерін береді, сатыларды өзгертетін токтың әсеріне тең. Бұл ток I_э эквивалентті ток деп аталады.




2.1 сурет. Қозғалтқыштың тұрақты жүктеме диаграммасы




2.2 сурет. Қозғалтқыштың ауыспалы жүктеме диаграммасы
Сонда сіз мынаны жаза аласыз:
I²_эrt_ц= I²_эr(t₁+ t₂+…+ t_n)= I²₁rt₁+ I²₂rt₂+…+ I²_nrt_n.(2.2)

Осыдан эквивалентті ток есептеледі:

I_э=√I²₁t₁+ I²₂t₂+…+ I²_nt_n/(t₁+ t₂+…+ t_n). (2.3)

Эквивалентті ток таңдалған қозғалтқыштың номиналды тогына тең немесе одан аз болуы керек: I_н ≥ I_э.

Қысқа мерзімді жұмыс режимінде қозғалтқыштың қуатын таңдау

Қысқа мерзімді режимде қозғалтқыш t_к шектеулі уақыты жұмыс істейді, ол үшін оның температурасы тұрақты мәнге жетуге уақыт жоқ. Содан кейін қозғалтқыш сөніп, қоршаған орта температурасына дейін салқындауға уақыт бар. Шлюз құрылғыларының, ажыратқыш көпірлердің, металл кесетін станоктардың қысқыш құрылғыларының қозғалтқыштары осылай жұмыс істейді.

Бұл жағдайда М_э=√М²₁t₁+ М²₂t₂+…+ М²_nt_n/(t₁+ t₂+…+ t_n) формуласы қолданылады. Жүктеме графигіне сәйкес 2.3 сурет, t₁+ t₂+…+ t_n= t_к деп есептеңіз.

Содан кейін каталог бойынша номиналды моменті эквивалентті моментке тең немесе одан көп, яғни М_н ≥ М_э жұмыс уақытына арналған қозғалтқыш таңдалады. Содан кейін қозғалтқыш I_н ≥ I_э осы қозғалтқыш үшін жарамды болатындай етіп дереу токпен тексеріледі.


2.3 сурет. Қозғалтқыштың жұмыс диаграммасы қысқа мерзімді режимде
Қайта қысқа мерзімді жұмыс режимінде қозғалтқыштың қуатын таңдау

Қайта-қысқа мерзімді режим оның жұмыс кезеңдері үзілістермен ауысатындығымен сипатталады. Сонымен қатар, жұмыс кезеңінде қозғалтқыш температураның белгіленген мәніне дейін қыздыруға уақыт жоқ, ал демалыс кезінде ол қоршаған орта температурасына дейін салқындамайды. Мұндай жұмыстың диаграммасы суретте 2.4 суретте көрсетілген. Бұл режимде крандардың, лифтілердің, көтергіштердің, эскалаторлардың және бірқатар жылжымалы қозғалтқыштардың қозғалтқыштары жұмыс істейді. Бұл арнайы кран-металлургиялық сериялы қозғалтқыштар және күшейтілген механикалық құрылымға ие және іске қосу моменті артады.

Осы қозғалтқыштардың паспортында t₁ + t₂ +… + t_n жұмыс уақыты суммасы t_a және жұмыс уақыты мен үзіліс уақытының суммасынан тұратын t_ц қатынасына тең қайта-қысқа мерзімді режим (қосу ұзақтығы) кезінде қосудың салыстырмалы ұзақтығы көрсетіледі.

Мұндай жағдайда: ҚҰ=(t₁+t₂+ …+t_n /( t₁+t₂+…+t_n))*100%.



2.4 сурет. Қозғалтқыштың жұмыс диаграммасы

Электр қозғалтқыштары стандартты ҚҰ (қосу ұзақтығы) үшін жасалады 15, 25, 40, 60%, сонымен қатар, ҚҰ= 25% номиналды ретінде қабылданады. Қосу ұзақтығы көп болса, соғұрлым номиналды қозғалтқыш қуаты габариттері тең.

Егер цикл ұзақтығы 10 минуттан аспаса, қозғалтқыш қайта-қысқа мерзімді режим үшін есептеледі.

Есептеу баламалы қуат формуласы бойынша жүргізіледі:
Р_э=√Р²₁t₁+ Р²₂t₂+…+ Р²_nt_n/(t₁+ t₂+…+ t_n). (2.4)

Одан кейін берілген ҚҰ үшін кран қозғалтқыштарының каталогы бойынша қозғалтқыштың номиналды қуатын табамыз. Табылған ҚҰ ең жақын стандартқа сәйкес келмеген жағдайда, формула бойынша табылған Р_э1 баламалы қуаты стандартты ҚҰ-ға қайта есептеледі:
Р_э2= Р_э1*√(ПВ)₁/(ПВ)₂. (2.5)