Главная страница

Педиатрия. Педиатрия Нурипа 2. ожа Ахмет Ясауи атындаы халыаралы азаТрік университеті таырыбы


Скачать 5.19 Mb.
Названиеожа Ахмет Ясауи атындаы халыаралы азаТрік университеті таырыбы
АнкорПедиатрия
Дата13.06.2022
Размер5.19 Mb.
Формат файлаpptx
Имя файлаПедиатрия Нурипа 2.pptx
ТипДокументы
#587487

«Қожа Ахмет Ясауи атындағы халықаралық Қазақ-Түрік университеті»

тақырыбы:

Орындаған: Жаңбырбаева Н

Қабылдаған: Калменова П

ЖТД-746

Балалардағы жіті қан айналым бұзылысы.Талма.Коллапс.Шок.Өкпелік кордиогенді ісіну.Ентікпе цианозды ұстама.Морганьи-Эдамса-Стокс синдромы.Гипертониялық криз.

«Қожа Ахмет Ясауи атындағы халықаралық Қазақ-Түрік университеті»

Жоспар
  • Кіріспе:
  • Ми қан тамырлар аурулары
  • Жарақаттық шок,коллапс,ентігу жалпы түсінік
  • Синдром Morgagni-Adams-Stokes
  • Пайдаланған әдебиет

Ми қан тамырларының аурулары

Ми қан айналымының бұзылуы жиі кездесетін аурулар тобына жатады. Ол өлімнің және ауыр мүгедектіктің себептері болып табылады.

Этиологиясы. Ми қан айналымының бұзылуына себепші аурулар:
  • Атеросклероз
  • Гипертониялық ауру
  • Атеросклерозбан гипертониялық аурудың бірге кездесуі
  • Артериялық гипертензиялар (феохромоцитома, бүйрек аурулары)
  • Аневризмалар және ми қан тамырларының басқа аномалиялары
  • Жүрек аурулары (ревматизм, аритмия т.б.)
  • Мойын остеохондрозы
  • Қан аурулары (эритермия, лейкоздар т.б.)
  • Васкулиттер (инфекциялы – аллергиялы, мерезді, ревматикалық)
  • Жүйелі тамыр аурулары (тромбоангит, түйінді периартерит)
  • Интоксикациялар (экзогенді және эндогенді)
  • Магистральды тамырлардың мойында зақымдалуы
  • Ісіктер

II.Ишемиялық инсульт

Ишемиялық инсульт ми қан айналымының төмендеуі салдарынан болады. Инсульттың бұл түрі көбінесе 50-60 жастағы науқастарда және кәрі жастағы кісілерде кездеседі, сирек жас адамдарда кездесуі мүмкін.

Ишемиялық инсульт кезінде пайда болатын мидың некрозды инфаркты ошақтар мидың әр жерінде кездесуі мүмкін, көбінесе мидың ортаңғы артериясының бассейні таралатын аймағында кездеседі. Инфаркттар ақ, қызыл және аралас болып бөлінеді.

Инфаркт (некроз) болған ми тіндері қан элементтерінің сіңуінен ақ инфарк қызыл инфарктқа айналуы мүмкін.

Ошақтық симптомдардан парез бен параличтер, қарам – қарсы жақтағы аяқ – қолда, бет және тіл асты жүйкелерінің орталық парез, қарама – қарсы жақтағы сезімталдықтың гемигипестезия түрінде бұзылуы, гемианопсия жиі байқалады. Сонымен қатар сол жақ арты шары зақымдалған оңқай адамдарда сөз сөйлеу қабілеті бұзылады (афазиялардың әр түрі) және басқа да жоғарғы ми қызметтері бұзылады, оң жақ жарты шар зақымдалғанда аутопогнозия (дене схемасының бұзылуы), анозогнозия байқалуы мүмкін.

III.Геморрагиялық инсульттің түрлері.

Паренхиматозды – миға қан құйылу, субарахноидальды – тор қабық астына қан құйылу, паренхиматозды - субарахноидальды қан құйылу.

Геморрагиялық инсульт көбінесе гипертониялық ауру, атеросклероз, артериялық гипертензия, артерия веналық аневризмалар кезінде байқалады. Қан құйылу көбінесе үлкен жарты шарларда, сирек ми сабағы мен мишықта болады.

Қан құйылу гематома тәрізді жіне диапедезді болуы мүмкін.

Жарты шарларға қан құйылу тереңдігіне байланысты: латеральды (ішкі капсуланың сырт жағына), медиальды (ішкі капсуланың іш жағына, көру төмпешігіне) қан құйылу болып бөлінеді.

Кей жағдайда паренхиматозды қан құйылу ми қарыншаларына шабуы мүмкін, ол кезде паренхиматозды – вентрикулярлы қан құйылу деп аталады.

Жаңа туған нәрестелердегі инсульт

  • Геморрагиялық инсульт тез босанумен, аз салмақпен, артериялық аневризманың жарылуымен және АВМ-мен байланысты.
  • Ишемиялық инсульт нейроинфекциялармен, соның ішінде энцефалит пен менингитпен, жүректің және клапанның туа біткен ақауларымен, C және S ақуыздарының жетіспеушілігімен, дегидратациямен (диареямен), V факторының Лейден (fVL) мутацияларымен байланысты гиперкоагуляциямен байланысты.

Белгілері

Ишемиялық инсульт

Геморрагиялық инсульт

1

2

3

Басталуы

Біртіндеп

Кенеттен

Жасы

Қарттарда

Жастарда және орта жастар

Ишемиялық атакалар

Жиі

Сирек

Гипертония

Жиі

Барлық уақытта кездеседі

Жалпы милық симптомдар

Болмайды немесе айтарлықтай емес

Ошақтықтан көп болады

Ошақтық симптомдар

Жалпы милықтан көп болады

Кездеседі

Жұлын – ми мұйықтығы

Мөлдір, белок және ферментті элементтердің кішкене көбеюі болады

Қан жолда болады

Шеткері қан

Айтарлықтай өзгерістер жоқ, лейкоцитоз болуы мүмкін

1-күннен нейтрофильді лейкоцитоз

Электроэнцефалография

Жартышарлық асимметрия және патологиылық фокус белсенділігі

Биопотенциалдардың деректі, диффуздық өзгерістері

Көз түбірі

Тор қабығы тамырларының склероздық өзгерісі

М-эхо қарама-қарсы жағына ығысады

Эхоэнцефалография

М-ЭхоЭГ – ныың ығысуы жоқ, инфаркт ошақтары және ми ісіктері бар.

Интрацеребральды тамырлардың ығысуы, төмпешік зоналар бар, ми тамырларының аневриясы

Ангиография

Экстра- және интракраниальды тамырларда және коллатеральды қан айналыс жолдарында окклюзиондық симмптом байқалады, тамырлардың туа біткен аномалиясы.



Компьютерлік томография

Сәйкес зоналарда ми паренхимасы тығыздығының төмендеуі

Сәйкес зоналарда ми паренхимасы тығыздығының жоғарлауы.

Диагностика


Зертханалық зерттеу:

жалпы қан анализі: гемоглобиннің төмендеуі (80г / л-ден аз);

Коагулограмма: қан ұю жүйесінің бұзылуы;

биохимиялық қан анализі: электролиттік теңгерімсіздік;

цереброспинальды сұйықтықта: эритроциттер санының көбеюі, субарахноидты қан кетумен ақуыз деңгейінің жоғарылауы

Аспаптық зерттеу:

Эхоэнцефалография (EchoEG): орта сызықты құрылымдардың ығысуының болуы;

Офтальмоскопия: оптикалық жүйке басының бітелуі;

Мидың немесе жұлынның МРТ / КТ: ми ішілік қан кетулер, ишемия аймақтары;

1 жасқа дейінгі балалардағы мидың ультрадыбыстық зерттеуі: ми ішілік қан кетудің болуы, ишемия аймақтары;

Мидың үлкен тамырларының доплерографиялық ультрадыбыстық зерттеуі: ишемиялық аймақтардың болуы;

EEG / EEG бейнебақылауы: фокустың болуы;

үлкен тамырларды дуплексті сканерлеу: ишемиялық аймақтардың болуы.

Инсульттерді емдеу принциптері.

Тыныштық

Ажыратылмаған ем шаралары:

Тыныс алу ағзаларының қызметін жақсарту, өкпенің төменгі жағының қабынуынынң алдын алу;

Жүрек – қан тамырлар жүйесінің қызметін қалыпқа келтіру (қан қысымы, жүрек қағысының ырғағы, жүрек қағысының күшінің төмендеуі);

Мидың ісініп. Сусызданудың алдын алуы (дегидратация);

Метаболизмнің бұзылуларына жол бермеу (ацидоз т.б.);

Ажыратылған ем шаралар:

Геморрагиялық инсульт:

Фибринолиздің ингибиторлары, протеолиздік ферментттер;

Қан тоқтаттқыш дәрілер (викасол, кальций, витами «С», аминокапрон қышқылы);

Гипотензивті препараттар

Дегидратация

Хирургиялық ем

Ишемиялық инсульт:

Вазоактивті препараттар (кавиннтон, эуфилин, актовегин т.б.)

Антиагреганттар (курнтил, асппирин, трентал т.б.)

Антикоагулянттар

Тромболиздік препарттар

Антигипоксанттар

Гемодилюция(реополиглюкон, глюкоза, реоглюман)

Кардиотониктер

Метаболиктер (пирацетам, ноотропин, церебролизин)

ГБО

Хирургиялық емдеу.

Шок

1.Жарақаттық шок- жарақаттан пайда болған әр түрлі зақымдалудан туатын.

2.Операциялық естен тану-шала немесе жансыздандырудан туатын түрі.

4.Анафилактикалық – алдын ала бөгде белокпен немесе бактерия уытымен (сенсибилизацияланған) сезімдендіру кезінде және ағзаға аллергендер енгенде болады.

3.Гемотрансузиялық – сәйкес емес қан құйғанда, сәйкессіз белок еккенде болады.

Естен танудың жіктеулі себептеріне байланысты:

Жарақаттық шоктың тудырушы механизмдері: ауырсыну, жедел массивті қан жоғалту, өмірге қажетті ағзалардың жарақаттануы т.б.


2

1

Жарақаттық шок ағымына қарай:

- Біріншілік, алғашқы– жарақат алған кезінде немесе жарақаттан кейін дамиды;

Алғашқы естен тану мал жарақаттанған кезде мезгілде немесе жарақаттанғаннан кейін бірнеше минут пен бірнеше сағаттың ішінде пайда болады.

Алғашқы естен тану 3 кезеңде болады

1.Кенет қозумен сипатталып электальды деп аталады

2.Топрпидті кезең қатты тежелу

3.Салдану өліммен айқындалады.

Екіншілік ,кеш – жиі жарақаттан бірнеше сағаттан кейін дамиды.

Жарақаттық шок.

Шоктың компенсацияланған фазасында - артериальды гипотензия болмауы мүмкін. Тән белгілер өте айқын интоксикация, ауырсынуы, қажу, үрей сезімі немесе керісінше, қозу, тахикардия, пульстін қысымның төмендеуі, уайымдау. Шоктың айқын фазасы . Клиникалық белгілері айқын артериальды қысымның күрт төмендеуі,терісі суық, бозғылт, ылғалды, Тыныс алу жиілеуі.

 Шоктың декомпенсация фазасында - артериальды қысым одан ары төмендеп, тахикардия жоғарлайды. Полиорганды жетіспеушілік белгілері (ентігу, олигоанурия, кейде сарғаю) қосылады.

Шоктың реферактерлық сатысында  дене температурасы субнормальды деңгейге дейін төмендейді ), терісі суық, топырақ түсті, буын маңайында кейін бүкіл денесінде ды дақтар пайда болады, тыныстық жетіспеушілік.Полиорганды жетіспеушілік қайтымсыз сипатқа ие.

Шоктың клиникалық көрінісі:

Диагностикасы.


Артерияда қан қысымен өлшеу.

2

Тыныс алу жиілігін анықтау.

4

Клиникалық тексеріп қарау.

3

1

Жүрек соғудың жиілігін өлшеу (анықтау).

3

3

i

i




Коллапс.

2

Коллапс – уақытша, кенеттен пайда болатын жүрек қызметінің бәсеңдеуі және қан тамырының қысымының төмендеуі.

Мұнда артериялық қысым бір төмендеп, бүкіл организмнің өмірлік қызметтері бәсеңдейді.

Коллапс пайда болу себептеріне жарақаттанған малдың көп қан кетіп қансырауы, қатты ауырып тітіркенуі жатады. Кейде ол ұлпалардың ыдырауынан пайда болған уыт денеге тарағанда, қатты қорыққанына, бұлшық еттердің қажығанында пайда болады.

Клиникалық белгілері организмнің кенеттен туатын жалпы әлсіздігі (қоректігі) малдар көбінесе жатып алады, қан тамырдың соғысы әлсез, жиі, болар-болмас білінеді, дем алысы сирек, үстіртін көз шырышты қабығы (слиз оболочка) ағарыңқы көкшіл болады. жалпы дене қызуы төмендеп сыртқы ортаның тітіркендіргіштеріне әрекеті бәсеңдейді. Аяқтары салқындап, бұлшық еттері босаңсиды.

Коллапс.

Кардиогенді өкпе ісінуі – патологиялық жағдай, бұл өкпе тамырларынан сұйықтықты интерқициальды кеңіқікке және альвеолға перфузиялаумен сипатталады. Жедел жүрек жеткіліксіздігінің салдары болып табылады. Аурудың бастапқы кезеңінде науқас акроцианозбен диагноз қойылады, тахикардия, тыныс жетіспеушілігі. Патология пайда болған сайын, ақ немесе қызғылт көбік тыныс алу жолынан босатыла бастайды. 

Кардиогенді өкпе ісінуінің белгілері

Шабуыл түнде жиі басталады. Науқас тұншықтыратын сезіммен оянады, төсекке сүйенетін қолдарымен мәжбүрлеп жартылай отыруға немесе отыруға арналған орынды алады. Бұл позиция басқа қосалқы бұлшықеттердің қосылуларына ықпал етеді және тыныс алуды жеңілдетеді. Жөтел пайда болады, тыныс алу сезілмейді, Науқас минутына 25 тыныс алу. Өкпеге қас-қабақ ащы ысқырықтар естіледі, қатты тыныс алу. Тахикардия 100-150 соққыға жетеді/мин. Зерттеу барысында акроцианоз анықталды.

Қызғылт немесе ақ көбікті жөтеледі. Тері көгерген немесе мәрмәр, суық жабысқақ терде көп жабылған. Мазасыздық байқалады, психомоторлық үгіт, өлім қорқынышы, шатасуы, айналуы. Систолалық және диастоликалық артерия қысымының арасындағы алшақтық төмендейді.

Кардиогенді өкпе ісінуін емдеу

Іш қуысы ағзаларының зақымдануы

Іш қуысының жарақаты.

Париеталды іш астардың қабынуы

Іш қуысы мүшелерінің деструкциялық немесе жіті қабынуы

Іш астардың тітіркенуі:

Іш қуысы мүшелерінің тарылуы

Синдром Morgagni-Adams-Stokes 

  • бұл симптомдардың жиынтығы, пациенттерде жүрек өнімділігінің және церебральды ишемиялардың күрт төмендеуінен туындаған, ауыр ырғақ бұзылыстарынан зардап шегеді. Синкоп шабуылдар түрінде көрінеді, ұстау, қарыншалық фибрилляция, асистолы. Диагноз тән клиникалық көріністің болуымен анықталады, ЭКГ өзгерістер, күнделікті мониторинг нәтижелері. Ауру эпилепсиядан ерекшеленеді, истериалық. Емдеу симптомды дамыған кезде реанимациядан және қалыпты жүрек функциясының терапевтік қалпына келуінен тұрады.
  • Morgagni-Adams-Stokes синдромы алғаш рет итальяндық анатомолог және D. 1761 жылы Морганни. 1791 жылдан 1878 жылға дейінгі кезеңде ауруды латинамерикалық кардиологтар зерттеген.

Белгілері

  • Бастапқыда күтпеген жерден пайда болады, бас ауруы, дискотека, дезориентация, баяу. Теріде мол суық тер пайда болады. Импульсті пальпациялау кезінде айқын тахикардия анықталды, брадикардия немесе біркелкі емес ырғақ.
  • Екінші кезең 10-20 секундқа созылады. Науқас сана жоғалтады. Қан қысымы төмендейді, бұлшықет тону. Көзбен анықталған акроцианоз, кіші клоникалық конвульсиялар дамиды. Қарыншалық фибрилляция кезінде Goering белгілері байқалады – қышқылдың сифохиді үдерісінде қандай да бір шу. 20-40 секундтан кейін конвульсиялар көбеюде, эпилептикалық нысаны бар, еріксіз зәр шығару орын алады, дефекация. Егер ырғақ 1-5 минуттан кейін қалпына келмесе, Импульстің жойылып кетуімен клиникалық өлім бар, тыныс алу, кернеу рефлекстері. Оқушы кеңейтілген, BP анықталмады, бозғылт тері, мәрмәр көлеңкесі.
Гипертониялық криз деп АҚ дереу көтерілуімен, өмірлік маңызды ағзалардың қызметі бұзылуымен және нейровегетативті өзгерістермен көрінетін жағдайды атайды. Криз ауырлығы АҚ көтерілу жылдамдығы және күтпеген жерден пайда болуымен сипатталады
  • Криз дамуының негізгі механизмдері:
  • • симпатоадренал жүйесінің аса белсеңділенуі;

    • организмде натрий иондары мен судың тез немесе біртіндеп жиналған іркілісі;

    • артерия мен артериолалардың тегіс салалы бүлшықет жасушаларында калышйлік механизмнің активациясы;

    • ренин-ангиотензин ІІ-альдостерон жүйесінің белсенділенуі.

  • Гипертониялық криздің симптомдары:
  • - диастоликалық артериалды қысымның 110-120 ммсынбағ-нан жоғары көтерілуі;
  • - қатты бас ауыру, әдетте желке тұсында;
  • - самайдағы тамыр бүлкілдеуі;
  • - ентігу (жүректің сол қарыншасына түсер жүк күшейгендіктен);
  • - жүрек айнуы немесе құсу;
  • - көру бұзылыстары (көз алдындағы “кіреукелену”, көру өрісінің ішінара жоғалуы мүмкін);
  • - тері жамылғыларының қызаруы;
  • - төс астында қыспалы аурудың пайда болуы ықтимал;
  • - қозу, ызалану.
  • Асқынған гипертониялық криз кезінде маңызды ағзалардың жедел түрде зақымдалу көріністері (нысан ағзалар)байқалады. Оларға: жүрек, ми, бүйрек, тамырлар, көз түбі жатады.
  • Асқынған гипертониялық криздерде кезесетін асқыну көріністері:
  • Гипертониялық энцефалопатия;
  • Аорта ажырауы (расслоение);
  • Жедел коронарлы синдром;
  • Өкпе ісінуі;
  • Ми қан айналымының жедел бұзылысы
  • Феохромоитома;
  • Эклампсия;

Асқынбаған гипертониялық криздер деп ағза үшін маңызды ағзалардың зақымдалуы жоқ немесе өте минималды болып келетін жағдайда айтады. Бұған кез келген ауыр жағдайдағы артериялық гипертония, қатерлі гипертония, басқа аурулар кезінде байқалатын айқын гипертония (күйіктер, жедел гломерулонефрит, склеродермия кезіндегі криз) жатқызамыз.
  • Мақсаты: Тіршілік үшін маңызды ағзаның функцияларын тұрақтандыру.
  • Асқынбаған гипертензиялық криз:
  • 1. Науқастың қалпы – басын жоғарылау етіп жатқызу.
  • 2. Əр 15 минут сайын ЖЖЖ,АҚҚ бақылау.
  • 3. Соңынан біртіндеп АҚҚ 15-25% немесе 12-24 сағат ішінде ≤160\110 мм с.б.б. төмендеуі.
  • 4. Ішкізу арқылы берілетін гипотензивті дəрілерді заттар қолданады (бір препараттан бастайды): нифедипин, каптоприл, пропранолол, бисопролол, метопролол).
  • 5. Мидың шеткі қантамырлар өрімінің кедергісін азайту жəне тұрақтандыру үшін-винкамин 30 мг.
  • Медициналық жəрдем көрсету тактикасы
  • Жоғары систолалық артериялық қысым мен тахикардия қосарланған кезде:
  • - Пропранолол (селективті емес ß адреноблокатор ) - ішкізуге10-40 мг;
  • - Клонидин (препарат орталыққа əсер етеді) – тіл астына 0,075-0,150 мг.

Пайдаланған әдебиеттің тізбесі

Пайдаланған әдебиеттің тізбесі

Аурулардың диагностикасы және емдеу хаттамалары (Приказы №764 - 2007, №165 - 2012)

Хаттаманы дайындау барысында пайдаланылған əдебиеттер:

1. Клинические рекомендации, основанные на доказательной медицине: Пер. с англ. / Под ред. Ю.Л. Шевченко, И.Н. Денисова, В.И. Кулакова, Р.М. Хаитова. — 2-е изд., испр. — М.: ГЭОТАР-МЕД, 2002. —1248 с.: ил.

2. Биртанов Е.А., Новиков С.В., Акшалова Д.З. Разработка клинических руководств и протоколов диагностики и лечения с учетом современных требования. Методические рекомендации. Алматы, 2006, 44 с.

3. Приказ Министра Здравоохранения Республики Казахстан от 22 декабря 2004 года № 883 «Об утверждении Списка основных (жизненно важных) лекарственных средств».

4. Приказ Министра Здравоохранения Республики Казахстан от 30 ноября 2005 года №542 «О внесении изменений и дополнений в приказ МЗ РК от 7 декабря 2004 года № 854 «Об утверждении Инструкции по формированию Списка основных (жизненно важных) лекарственных средств». 5. Stang A., Hense H-W, Jцckel K-H et al. Is It Always Unethical to Use a Placebo in a Clinical Trial? PLoS Med. 2005 March; 2(3): e72. 6. Donald A. Evidence-Based Medicine: Key Concepts. Medscape Psychiatry & Mental Health Journal 7(2), 2002. http://www.medscape.com/viewarticle/430709 7. Горюшкин И.И. Так ли доказательна "доказательная медицина" или почему стати-стическая обработка результатов не может заменить необходимости изучения патогенеза? Актуальные проблемы современной науки. 2003; 3:236-237.


написать администратору сайта