1 Жер жмыстарыны клемін есептеу жне топыраты орташа ашытыын анытау

• Название: 1 Жер жмыстарыны клемін есептеу жне топыраты орташа ашытыын анытау
• Дата: 28.10.2021
• Размер: 1.7 Mb.
• Имя файла: NazgulTSP.docx
• Тип: Документы; #257912
• страница: 5 из 6

Қыс мезгілінде тоңданған топырақты қопару (қазаншұңқыр қазғанда)

Қыс мезгілінде тоңданған топырақты қопару бұрғылау әдісімен қопсытылады.

(1 сурет). Шпурлар (ұңғыма) шаршы торында орналасқан. Керекті мөлшерін шпурға ЖЗ (ВВ) анықтау керек, шпур (ұңғыма) диаметрі, шпур орналасу торы, бұрғылау жұмыстарының көлемі
Кесте 1 – Берілген деректері

№ нұсқа	Қатқан қабаттың қалыңдығы, , м	Қазаншұңқыр өлшемдері, м
13	0,7	10х40

11-20 нұсқалар:топырақ тобы II, ; .

мұнда – қопсыту заряды үшін ЖЗ меншікті шығыны, кг/м³;

– шпур тереңдігі, м.

Шешімі

1. 
   Заряд ЖЗ (ВВ) шамасы кг мына формула бойынша анықталады:
   

Q=K W³ (1)

Q=0,65*0,7³=0,223

мұндағы қопсыту заряды үшін ЖЗ (ВВ) меншікті шығыны, кг/м³;
тоңданған қабат қалыңдығына тең есептік кедергі сызығы, м.

Шпур ұзындығын анықтаймыз:

(2)

l_зап=0,7-0,23=0,47

мұндағы берілген мәндерге қара.

2. Қатар бойынша шпур арасындағы арақашықтық (а) және шпурлар қатары арасындағы (а₁) 0,8-ден 1,4 W оқытушы нұсқауымен қабылдау.

3. Бұрғылау жұмыстарының көлемі:

(3)

L_жал=0,7*40=76,0

 мұндағы шаршы торда орналасқан кездегі қазаншұңқыр беті бойынша шпур саны.
Ұнтақ тәрізді немесе түйіршіктелген ЖЗ тығыздығы 0,9 кг/дм зарядтағандағы 1м шпурлар (ұңғыма) сыйымдылығы

Шпур диаметрі, мм	Шпур сыйымдылығы, Р, кг/м	Шпур диаметрі	Шпур сыйымдылығы	Ұңғыл диаметрі	Ұңғыл сыйымдылығы
25	0,44	47	1,57	75	4,02
26	0,48	48	1,64	80	4,50
27	0,52	49	1,70	90	5,70
28	0,56	50	1,77	95	6,40
29	0,60	51	1,85	100	7,10
30	0,64	52	1,92	105	7,80
31	0,68	53	1,99	110	8,60
32	0,73	54	2,07	115	9,40
33	0,79	55	2,15	120	10,20
34	0,82	56	2,23	125	11,00
35	0,87	57	2,31	130	12,0
36	0,92	58	2,39	135	12,90
37	0,97	60	2,56	140	13,80
38	1,07	65	3,00	-	-
39	1,08	67	3,19	-	-
40	1,14	68	3,30	-	-
41	1,18	69	3,35	-	-
42	1,25	70	3,48	-	-
43	1,31	71	3,58	-	-
44	1,37	72	3,68	-	-
45	1,44	73	3,78	-	-
46	1,50	74	3,89	-	-

1 сурет

Шпурлы заряд (ұңғыма) схемасы


2 сурет

Екі және үш саңылаулы зарядтардың орналасу схемасы

1 – ЖЗ заряды; 2 – оталдырғы білте; 3 – тығын материал; 4 – заряд саңылауы; 5 – өтемдік саңылау. (1,5 м терең саңылау екі зарядпен 0,3-0,5 м қашықтықта бірінен кейін бірін орналастырумен зарядталады. Төменгі зарядтың массасы есептіктің 2/3).
№ 4 тапсырма

Ор қысқы мезгілде өңделеді. Тоңданған топырақты тесіп жару әдісімен қопсыту үшін ЖЗ (жарылғыш заттар) қажетті үлесті шығыны. Берілген деректері 1-ші кестеде көрсетілген
1 кесте. Берілген деректер

№ нұсқа	Ордың ені, , м	Шөміш ені, , м
13	2.8	1.4

1-10 нұсқаларда топырақ құм ; .

11-20 нұсқаларада топырақ құмдақ ; .

21-30 нұсқаларда топырақ саздақ ; .

мұнда – коэффициент, топырақ түріне қарай;
Шешімі

Ені 07-1,5 м орды тесіп жару әдісімен өңдегенде екі саңылауға кеседі (2а сурет). Ені 1,5 м орды үш не одан көп саңылауға кеседі (2б сурет). Өтемдік тесіктердің сыртқы қабырғалары ордың еңісі болып табылады.

1. 
   Саңылау арасындағы арақашықтық, келесі формула бойынша анықталады:
   

 (1)

=0.975

мұндағы ордың ені, м

ені, м; b=0,15

саңылау мөлшері.

Алынған мәнді қолайлы мәнмен салыстырамыз:

(2)

2. 
   ЖЗ (ВВ) үлесті шығыны, кг/м³ ең үлкен топырақ бөлігінің өлшемі шамасынан аспайды, мына формуламен анықталады:
   

(3)


мұндағы топыраққа қатысты коэффициент;
зарядты батыру тереңдігі, м;
( мұндағы Нм – қатқан топырақтың тереңдігі);
ең үлкен бөліктің өлшемі, м;

( , мұнда – экскаватор шөмішінің ені (1 кесте));

саңылауларды жақындататын коэффициент,
саңылауларды жақындататын функциядағы коэффициент.

	0,3	0,4	0,5	0,6	0,7	0,8	0,9	4,0	1,1	4,2	1,3	1,4
	4,1	3,4	3,2	3,1	3,2	3,4	3,6	1,0	4,2	4,9	5,3	6,1

6 Тығын параметрлерін есептеу және ойықтарды өңдеукезінде экскаваторлар қозғалысының схемасы

№ 1 тапсырма

Тік күрекпен жабдықталған экскаватордың бірінші (1а сурет) және екінші (1б сурет) қазым өтістері параметлерін анықтау және қазаншұңқырды өңдеу схемасын жасау (сызу)

Кесте 1

№ нұсқа	13
Шөміш сыйымдылығы, м3	0,15
Экскаватор маркасы	Э-153
Қазаншұңқыр түбінің өлшемдері , м	12х30

Ескерту: 1-12 нұсқалар үшін қазаншұңқыр түбінің өлшемдері берілген;
Шешімі

1. 
   Экскаватор тұрағы деңгейінде ең үлкен 1-ші жүріс келесі формуламен анықталады:
   

 (1)



мұндағы экскаватор ось қозғалысынан маңдай сойысы табан арасындағы ең үлкен арақашықтық;
тұрақ деңгейі бойынша қазу радиусы, м. (БНж/еБ § 2-1-8, 1 кесте).

2. 
   Үсті бойынша 1-ші ең үлкен жүріс ені келесі формуламен анықталады:
   

 (2)

= 7,044

мұндағы үсті бойынша ең үлкен өтістің жартылай ені:
ең үлкен қазу радиусы, (БНж/еБ § 2-1-8, 1 кесте);

- жұмыс қозғалысының ұзындығы, м

3. 
   Экскаватордың 2-ші ең үлкен бүйір өтіс ені, м
   

_{В= (3)}

В= 0,9*2,4+0,7*2,4=3,84

мұндағы ;
1-ші формуланы қара.

№2 тапсырма

Кері күрекпен жабдықталған экскаватордың бірінші (1а сурет) және екінші (1б сурет) қазым өтістері параметлерін анықтау және қазаншұңқырды өңдеу схемасын жасау (сызу)

1 кесте. Берілген деректері

№ нұсқа	1, 7, 13, 19	2, 8, 14, 20	3, 9, 15, 21	4, 10, 16, 22	5, 11, 17, 23	6, 12, 18, 24
Шөміш сыйымдылығы, м3	0.15	0.3	0.4	0.5	0.65	1.1*
Экскаватор маркасы	ЭО-1621 (Э-153)	ЭО-3311 (Э-302)	ЭО-3311А (Э-302)	Э-505	Э-652	ЭО-511А (Э-10011)
Қазаншұңқыр тереңдігі, м	1.8	2.5	2.0	3.0	3.4	4.0
Қазаншұңқыр түбі бойынша** өлшемдері, м	10х30 песок	16х40 супесок	16х40 суглинок	30х50 Глина	35х60 супесок	50х80 суглинок
Жұмыс қозғалысының ұзындығы , м	1.10	1.30	1.15	1.45	1.50	1.55
Жебе ұшына дейінгі биіктігі , м	1.15	1.43	1.20	1.55	1.55	1.60
Жебе ұшынан айналу өсіне дейінгі қашықтықя , м	0.50	0.65	0.65	1.00	1.00	1.15
Транспорт құралының ені , м	2.29 ЗИЛ-555	2.64 МАЗ-503	2.64 МАЗ-503	2.64 МАЗ-503	2.70 ЯАЗ-210Е	2.70 КрАЗ-222
Қазаншұңқыр түбі бойынша ені , м	1.00	1.75	2.50	3.00	2.50	3.00

Ескерту:

* - жиектерін кесетін шөміш;

** - 1-6 нұсқаралға қазаншұңқырдың түбі бойынша өлшемдері берілген, ал 7-12 нұсқалар қазаншұңқыр өлшемін 10% ұлғайтады, 13-18 нұсқалар 20%-ға ұлғайтады, 19-24 нұсқалар 20% азайтады.