1. Жйелер теориясыны негізгі элементтерін натылап крсетііз. Жйені асиеттерін атаыз жне р асиетіне сипаттама берііз

• Название: 1. Жйелер теориясыны негізгі элементтерін натылап крсетііз. Жйені асиеттерін атаыз жне р асиетіне сипаттама берііз
• Анкор: ois_dayyn_shpor.docx
• Дата: 12.02.2018
• Размер: 2.19 Mb.
• Имя файла: ois_dayyn_shpor.docx
• Тип: Документы; #15486
• страница: 3 из 7

Мысалы:”Дәріханалар жүйесі”ақпараттық жүйесінің техникалық тапсырмасының құрылымын жазыңыз.

Көптеген адамдар дәрі іздеуге,баруға уаққытары жоқ сол себептен, бұл ақпараттық жүйе жасалынып отыр. .Бұл жүйеде негізгі дәріханалардағы дәрілер жайлы ақпарат алу үшін құрылады. Бұл программаны сатып алушылар,әр түрлі дәріхана қызметіндегі компаниялар.Бұл программаның артықшылығы бұл жаңа технологиялардың бәрінде оқитын программа.Негізігі идеясы-деректер қоры сияқты жұмыс жасайды.Бұл жерде қолданушы дәріханаға бармай-ақ осы программа арқылы қандай дәрілер бар екенін көре алады және мүмкіншілігіне қарай сатып та алады және ол Online режимде жұмыс істей береді.Программаның кемшілігі Интернетсіз жұмыс жасамайды.Осы жүйенің жұмыс істеу принципі мынандай:интернетті қосу-программаны ашу-дәрілер жайлы базаны қарау-мәлімет алу.Бұл прграмманы ашу үшін кем дегенде Windows-2000/ME/2007/XP/Vista,Linux,Unix,Mac OS X қажет. Жүйенің сенімді жұмыс істеу үшін мәліметтер қорын пайдаланушы тек оқу режимінде пайдануын ұсынылады. Вирустардан қорғау Карперский АнтиВирус антивирусі арқылы жүргізіледі. Берілген программа жұмыс жасау барысында мәліметтер қорындағы ақпаратты жаңа мәліметтерді енгізумен немесе бастапқы да көрсетілген мәліметті алып тастаумен өзгеріп отырылады. Берілген программа толықтай функциональді, барлық функциялар программаның берілгенінде анықталған. Сонымен бірге программаның барлық функциялары қолданушыны қанағаттандырады. программаның барлық модульдері дұрыс функционалданады. Берілген программа толықфункционалды жүйеде жұмыс жасайды, қолданушыдан сенімділік сезімін ақтайды, Өзінің жеңіл, әрі жылдам жұмыс істеуінен программа - жылдам, пайдалану оңайлығы және сенімді болу салдарынан тиімді болады. Берілген программаға енгізілген ақпарат, сол адамның өзінен алынып, нақты екеніне көз жеткізіп енгізіледі, салдарынан абсолютті нақты болып табылады. Берілген программаның дизайны Hi-Tech стилінде орындалады. "Hi-Tech"- максимальді функциональділік. Ешқандай декоративтік артықшылықсыз. Берілген программа өз уақытын ұтымды пайдаланатын, ынғайлылықты қалайтын, қағазбастылықты ұнатпайтын барлық салаларда қызмет ететін адамдарға арналып құрастырылған.Бұл жүйенің негізгі құрылымы,бұл жүйенік жұмыс жасау принципі.

11. Ақпараттық жүйенің өмірлік айналымының модельдерін атаңыз. Каскадты, итерациялық және спиральды  модельдер түсінігін ашып жазыңыз және мысал келтіріңіз. 

Ақпараттық жүйелерді пайдаға асыру стадиясында орындалатын этаптар:

Жүйе жобасын жүзеге асыру.

Ақпараттық жүйе жобасын модернизациялау

Ақпараттық жүйелердің негізгі ерекшелігі пайдалануда, яғни жүйелік талдау-> құру-> жүзеге асыру ->жүйелік талдау.

Өмірлік айналымның атақты үлгілердің ішінен келесі модельдерді бөліп көрсетуге болады.

1.Каскадты үлгі алдыңғы этап аяқталғаннан кейін келесі этапқа тізбекті түрде көшу. Каскадты үлгі үшін жеке байланыспаған есепті автоматтандыру функциясы тән. Каскадты үлгіні көлемді, күрделі жобаларға қолдану мүмкін емес.


ӨҢДЕУ




ЖОБАЛАУ



ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ

3. 
   Итерация кезекті этап орындалғаннан кейін алдыңғы этапқа итерациялық қайту. Итерациялық үлгі жеке есептерді шешу кезінде алынған жобалау шешімдерінің тұйықталуын қарастырады.Төменнен жоғарыға жобалау кезінде алдыңғы талаптарды қарау мүмкіндігі азаяды, қиыншылықтар болады.
   

ЖОБАЛАУ



ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ



ТЕКСЕРУ




ҚОЛДАНУ

4. 
   Спиральды. Ақпараттың жүйелердің прототипін сатылап кеңейтуді болжайтын прототипті үлгі. Спиральді үлгіде жоғарыдан төменге жобалау қолданылады. Алдымен функцияларды ішкі жүйелердің құрамы содан кейін жеке есептердің қойылуы анықталады. Яғни ақпараттарды жинау , беру, мәлімет қорын толықтыру сияқты жүйелік мәселелер қарастырылады. Содан кейін ғана нақты есепті шешу техникасы жүргізіледі.
   

12.Ақпараттар теориясының бағыттарын атаңыз және оларға анықтама беріңіз. Энтропия анықтамасы және оның қасиеттерін ашып жазыңыз. Хартли және Шеннон формулаларын жазыңыз және осы формулаларын қолданудың мысалын келтіріңіз. 

Ақпараттар теориясы– бұл ақпаратты алу, түрлендіру, жинау, өңдеу және беру жайлы ғылым.

Ақпараттар теориясының бағыттары:

• 
  Құрылымдық теория жеке ақпараттық хабарламаларды құру құрылымын қарастырады.
  
• 
  Статистикалық теория анықталмағандық өлшемі тұрғысынана ақпаратты бағалайды.
  
• 
  Семантикалық теорияақпараттыңмағыналық сипаттамаларын оқытады: бағалылығы, пайдалылығы, тиімділігі, ақпаратты өткізу қабілеттілігі, ақпараттық бөгеуілге тосқауыл беруі және құрамы.
  

Құрылымдық теорияда ақпараттың геометриялық, комбинаторлық және аддитивтік өлшемдері қарастырылады. Ең кең тарағаны- екілік аддитивтік өлшем, ол Хартли өлшемі (1928ж.) деп те аталады. Ақпараттың саны екілік өлшеммен - битпен өлшенеді.

I=log₂m,мұндағы, I – ақпарат саны немесе көлемі ,m – элементтер саны

Геометриялық өлшем ақпарат көлемін бағалайды.

Комбинаторлық өлшем ақпаратты әр түрлі комбинациялармен өрнектегенде қолданылады.

Мысалы, 1110 саны берілген. 0 саны орын ауыстырғаннан кейін комбинация өзгерді: 0111. Яғни, 14 саны 7-ге ауысты.

Ақпараттың статистикалық өлшемінде (Шеннон өлшемі, 1947-1948жж) ақпарат кездейсоқ оқиға, ақпараттың көлемінде осы оқиғалардың ықтималдықтары қарастырылады. Оқиғалардың толық тобы ансамбль деп аталады. Ансамбльдердің энтропиясы оның анықсыздығының сандық өлшемін есептейді.

Энтропия (эн-тропе) грек тілінен аударғанда айналдыру, түрлендіру деген мағынаны береді. Энтропия былай есептеледі:

Логарифм 2 негізді болса, онда ақпарат саны битпен, егер 10 негізді болса, онда дитпен, егер е=2,71828 негізді болса, онда нитпен, ал 3 негіздіболса, онда титпен өлшенеді.

Бұл формула Шеннон формуласы деп талады. Энтропияның қасиеттері:

1. 
   Энтропия әрқашан теріс емес нақты шама;
   

0 <= p_i <= 1, i=1,..., N

2) Энтропия нөлге тең болады, егер оқиғалардың ықтималдықтарының бірі 1-ге тең болса;

3) Энтропия максимал мәнге ие болады, егер оқиғалардың ықтималдықтарының өзара тең болса;

4) Энтропия - анықсыздықтың дәрежесі.

5) Энтропия -дөңес функция, себебі бинарлы хабарламалардың энтропиясы 1 битке тең болғанда максимум мәнге ие болады.

Хартли және Шеннон формулаларынa мысал:

1)32 картадан колоданың ішінен қарғаның қызы алынды деген деген хабарламада қанша бит ақпарат бар?

Шешуі :

N=32 N=2ⁱ

I-? 32=2⁵

I=5

Жауабы : 5

2)Симметриялы емес төртқырлы пирамиданы лақтырғандағы әрбір оқиғалардың орындалу ықтималдығы мынаған тең:

P1=1/2,P2=1/4,P3=1/8,P4=1/8 ,онда қандай да бір оқиғаның орындалуынан сон ақпараттың санын

Шеннон формуласы арқылы есептей аламыз:



I = -(l/2 log₂l/2 + l/4 log₂l/4 + l/8 log₂l/8 + l/8 log₂l/8) = (1/2 + 2/4 + 3/8 + 3/8) бит = 14/8 бит = 1,75 бит


13. Ақпараттық жүйе анықтамасын беріңіз және оның белгілері бойынша классификациялаңыз. 

Ақпараттық жүйе – бұл қолданушылардың талаптарын қанағаттандыратын ақпаратты жинау, сақтау, іздеу, өңдеу және беру жүйесі.

Ақпараттық жүйелерді әр түрлі белгілері бойынша классификациялауға болады. Ақпараттық жүйелер төмендегі белгілер бойынша классификацияланады:

• 
  басқару процесстерінің түрлері
  
• 
  ақпараттық процесстерді автоматтандыру дәрежесі
  
• 
  есептеу ресурстарын бөлу тәсілі
  
• 
  функционалды белгісі.
  

Басқару процесстерінің түрлері бойынша ақпараттық жүйелер бөлінеді:

1. 
   Технологиялық процесстерді басқарудың ақпараттық жүйелері әр түрлі технологиялық процесстерді автоматтандыруға арналған. Ол иерархиялы жүйе түрінде беріледі.
   
2. 
   Ұйымды басқарудың ақпараттық жүйелері басқарушы органның функциясын автоматтандыру үшін арналған. Жүйенің негізгі функциясына бақылау, реттеу, есепке алу, жоспарлау, талдау және де басқа экономикалық есептер жатады.
   
3. 
   Интегрирленген ақпараттық жүйелер ғылыми зерттеу және жобалау жұмыстарын автоматтандыру үшін арналған және экономикалық объектіні функцияландырудың барлық циклін қамтиды.
   
4. 
   Корпоративті ақпараттық жүйелер корпорацияны басқарудың барлық функцияларын автоматтандыруға арналған.
   
5. 
   Оқытудың ақпараттық жүйелері білім саласында мамандарды дайындау үшін және қызметкерлердің біліктілігін жоғарылату үшін қолданылады.
   

Ақпараттық процесстерді автоматтандыру дәрежесі бойынша ақпараттық жүйелер бөлінеді:

• 
  Қолмен атқарылатын ақпараттық жүйелер (ручные ИС) барлық операциялардың алдын-ала жасалған әдістеме көмегімен орындалуымен және ақпаратты өңдеу жабдықтарының жоқ болуымен сипатталады.
  

• 
  Автоматтандырылған ақпараттық жүйелер басқару шешімдерін қабылдауға қажетті ақпаратты жинау, өңдеу, сақтау және беруді қамтамасыз ететін жүйе.
  
• 
  Автоматты ақпараттық жүйелер ақпаратты өңдеудің барлық функцияларын адамның көмегінсіз автоматты түрде орындайды, тек бақылау функциясын ғана адам бақылайды.
  

Есептеу ресурстарын бөлу тәсілі бойынша ақпараттық жүйелер екіге бөлінеді:

1. 
   Жергілікті (локальные)
   
2. 
   Бөлінген (распределенные)
   

Жергілікті жүйеде тек бір ЭЕМ қолданылады, ал бөлінген жүйеде желімен байланысқан бірнеше компьютерлер қолданылады. Бөлінген жүйеде қолданушылар бір мәліметтер қорын (базаны) қолданады.

Функционалды белгісі бойынша ақпараттық жүйелер бөлінеді:

1. 
   Мәліметтреді өңдеу жүйесі
   
2. 
   Ақпаратты іздеу жүйесі
   
3. 
   Басқарудың автоматтандырылған жүйесі
   

Х

Y



14. Шартты энтропияға анықтама беріңіз және формуласын жазыңыз. Мысал келтіріңіз.  Шартты энтропия қасиеттерін ашып жазыңыз. Жалпы энтропияның анықтамасы мен формуласын жазыңыз.

Энтропия - дөңес функция, себебі бинарлы хабарламалардың энтропиясы 1 битке тең болғанда максимум мәнге ие болады.


Шартты энтропия

Екі ансамбльді қарастырайық:

Х = (х1, x2, ... ,xr),

Y = (y1, y2, ..., ys),

(X, Y) Ì D.

X,y	Y1	Y2	……	Ys
X1	P11	P12	……	P1s
X2
…..
Xr	Pr1	Pr2	….	Prs

Сәйкесінше ықтималдықтары р(хi) және p(yj), ал шартты ықтималдықтары pxi(yj), pyj(xi),

мұндағы i = 1, 2, ... , r ; j = 1, 2, ... , s.

Хабарламалар ансамблінің жазылуы:



мұндағы - хабарлама

- ықтималдықтары



Шартты энтропия

Дискретті ансамбльдер:

1. 
   X энтропиясы:
   

2. 
   хабарламасына қатысты ансамблінің щартты энтропиясы :
   

3. 
   ансамбліне қатысты ансамблінің шартты энтропиясы :
   

Мысал :

Оқиғалар ықтималдығы берілген: р(х1,у1)=0,1 р(х2,у3)=0,3 р(х3, у2)=0,2 р(х3,у)=0,4

Табу керек: Н(Х),Н(У), Н(Х,У) Н(Х/У)

X,Y	x1	x2	x3
y1	0,1	0	0,4
y2	0	0	0,2
y3	0	0,3	0

P(x₁,y₁)=0,1

P(x₂,y₂)=0,3

P(x₃,y₂)=0,2

P(x₃,y₁)=0,4


Жауабы:

P(x₁)=0,1 P(y₁)=0,5

P(x₂)=0,3 P(y₂)=0,2

P(x₃)=0,6 P(y₃)=0,3

H(x)=0,1log₂0,1 + 0,3log₂0,3+0,6log₂0,6

H(y)=0,5 log₂0,5+0,2 log₂0,2+0,3log₂0,3

H(x/y)=H_y(x)= -0,5(0,2log₂0,2+0,8log₂0,8)-0,2 *log₂1-0,3log₂1= -0,5(0,2log₂0,2+0,8log₂0,8)

P_y1(x₁)=0,1/0,5=0,2 P_y2(x₁)=0/0,2=0 P_y3(x₁)=0/0,3=0

P_y1(x₂)=0/0,5=0 P_y2(x₂)=0/0,2=0 P_y3(x₂)=0,3/0,3=1

P_y1(x₃)=0,4/0,5=0,8 P_y2(x₃)=0,2/0,2=1 P_y3(x₃)=0/0,3=0

H(x,y)=H(y)+H_y(x)=0,5log₂0,5+0,2log₂0,2+0,3log₂0,3-0,5(0,2log₂0,2+0,8log₂0,8)

Шартты энтропияның қасиеттері

2. 
   Шартты энтропия шартсыз энтропиядан асып кетпейді:
   

2. 
   Жүйелер өзара байланысты болғанда:
   

2. 
   X и Y тәуелсіз болса, онда
   

Толық энтропия



Қасиеттері:

1.Толық энтропия симметриялы функция



2.Оң болады:

Энтропия (эн-тропе) грек тілінен аударғанда айналдыру, түрлендіру деген мағынаны береді. Энтропия былай есептеледі:

Логарифм 2 негізді болса, онда ақпарат саны битпен, егер 10 негізді болса, онда дитпен, егер е=2,71828 негізді болса, онда нитпен, ал 3 негіздіболса, онда титпен өлшенеді. Бұл формула Шеннон формуласы деп аталады.

15. Хабарламалар және сигналдар туралы жалпы мәліметтер беріңіз.  Ақпараттық жүйелерде ақпаратты беру үдерісін сипаттаңыз. 

Жүйе ақпарат көзінен, байланыс линиясы және ақпаратты алушыдан тұрады.

Жүйеге ақпарат хабарлама түрінде келіп түседі. Хабарлама дегеніміз таңбалар (белгілер) немесе алғашқы сигналдар жиынтығы.

Дискретті хабарлама хабарлама көзінің жеке элементтерді (таңбалар) тізбекті түрде беруінің нәтижесінде қалыптасады.

Әр түрлі таңбалар жиыны хабарлама көзінің алфавиті, ал таңбалар саны алфавит көлемі деп аталады.

Үзіліссіз хабарлама элементтерге бөлінбейді. Олар үзіліссіз мәндер жиынын (бейне, баяндама) қабылдайтын уақыт функциясымен сипатталынады.

Жіберілетін хабарлама адресіне сәйкес алдын-ала сигналға түрлендірілуі тиіс. Сигнал деп хабарламаны бейнелейтін өзгермелі физикалық шаманы түсінуге болады.