5так жауабы. 1 Параноидальды бзылыстары. Биполярлы бзылыстар. Депрессивті бзылыстар Паникалы шабуылдар жне паникалы бзылыстарлеуметтік фобия жне арнайы фобия Жайылан рейлі бзылыстар.

Название	1 Параноидальды бзылыстары. Биполярлы бзылыстар. Депрессивті бзылыстар Паникалы шабуылдар жне паникалы бзылыстарлеуметтік фобия жне арнайы фобия Жайылан рейлі бзылыстар.
Дата	29.03.2021
Размер	115 Kb.
Формат файла
Имя файла	5так жауабы.doc
Тип	Документы #189363

№1
1. Параноидальды бұзылыстары.Биполярлы бұзылыстар.Депрессивті бұзылыстар
Паникалық шабуылдар және паникалық бұзылыстарӘлеуметтік фобия және арнайы фобия
Жайылған үрейлі бұзылыстар.Обсессивті-компульсивтік бұзылыстар
Жарақаттан кейінгі стресстік бұзылыстар

Паранойяльдық синдром – сандырақ синдромы, біріншілік сандырақ, шынайылық факттарын сандырақта интерпретациялау (интерпретативті сандырақ), қате пікірді негіздей үшін дәлелдер жүйесі келтіріледі (жүйеленген сандырақ). Сандырақ біртіндеп, доминантты идеялардан аса бағалы идеялар сатысынан өту арқылы түзіледі. Бұған, аффективті реакциялардың күштілігімен және ригидтілігімен, ал ойлау және әрекет саласында – байымдылық және детализацияға бейімділікпен тұлға ерекшеліктері ықпал етеді. Мазмұны жағынан бұл жанжалшылдық, шығармашылдық, қызғаныш, соңына түсу сандырағы.

Паранойяльды синдром шизофрениялық сандырақтың бастапқы сатысы болуы мүмкін. Бұл сатыда галлюцинация және псевдогаллюцинация болмайды, психикалық автоматизм құбылысы жоқ. Паранойяльды синдроммен паранойяльды психопатияның және алкагольды параноидтың психопатологиялық симптоматикасы толықталады.

Галлюцинаторлы–параноидты синдромдар - өзара органикалық байланысты галлюцинаторлы және сандырақтық бұзылыстар әртүрлі арақатынаста көрінетін синдромдар. Егер галлюцинация басым болса, галлюцинаторлы синдром деп, сандырақ идеясы басым болса, параноидты деп атайды. Параноидты синдром деп сандырақ дамуының параноидты сатысы да аталады. Бұл сатыда бұрын паранойяльды сандыраққа сәйкес келген қате пікірлер жүйесі сақталуы мүмкін, бірақ оның ыдырау белгілері табылады: жүріс-тұрысында оғаштық, сангдырақ мазмұнының басым аффектке және галлюцинацияға (псевдогаллюцинацияларға) тәуелділігі, олар да параноидты сатыда пайда болады. Депрессиялық синдром облигатты симптомдардың триадасымен көрінеді: көңіл-күйдің төмендеуі, ойлау ағымының баяулауы, сөздік-қимылдық тежелу. Депрессивті синдромдардың факультативті белгілері: қабылдауда – гипестезия, иллюзиялық, дереализациялық және деперсонализациялық құбылыстар; мнестикалық үрдісте – таныстық сезімінің бұзылысы, ойлауда – ипоходриялық, өзін-өзі кінәлау, өзін-өзі кемсіту сипатындағы аса бағалы және сандырақтық идеялар; эмоциональды салада - қорқыныш және үрей реакциясы; қимылдық-еріктік бұзылыстар тілек пен әуестіктердің басылуы, суицидальды тенденциялар; қайғылы бет-әлпет және қалып, баяу, бәсең дауыс.

Үрейлі-депрессивті синдром (ажитациялық депрессия синдромы), маниакальды ступор және өнімсіз мания өзінің шығу тегіне байланысты аралас жағдай болып табылады, депрессиядан манияға немесе керісінше. Классикалық депрессия мен манияға тән дәстүрлі психопатологиялық триада бұл жағдайда бұзылады, аффективті синдром өзінің кейбір қасиеттерін жоғалтады және аффективті жағдайға полярлы қарама-қарсы белгілермен көрінеді. Ажитациялық депрессия синдромында қимылдық тежелудің орнына қозу байқалады, яғни маниакальды жағдайға тән белгілер тәрізді көрінеді. Маниакальды ступор синдромында көтеріңкі көңіл-күй фонында қимылдық тежелу болады; өнімсіз маниямен науқастарда көңіл-күйдің көтерілуі, қимылдық тежеусіздік ойлау темпінің баяулауымен жүреді.

Депрессивті-параноидты синдром атипті аффективті жағдайға жатады. Оның ерекшелігі маниакальды-депрессивті психозға сәйкес келетін аффективті синдромға басқа нозологиялық формалар – шизофрения, экзогенді және экзогенді психоздар симптоматикасының қосылуы. Котар суреттегендей атипті аффективті жағдайға, ауқымдылық парафренді сандырағын жатқызуға болады: депрессия кезінде өз басының өзгергендігі сезімімен жүретін ипохондриялық күйзеліс, науқастың өзінің ішкі мүшелерінің жоқ екендігіне сенімділікпен, сыртқы ортаны, өмірді, өлімді жоққа шығару, өмірлік азапқа шалдығу идеяларымен гротескілі сипат алады. Галлюцинациялық, сандырақтық, сана күңгірттенуімен депрессия фантастикалық меланхолия деп аталады. Маниакальды күй шыңына жеткенде сана қарауытуы шатасқан мания жөнінде айтуға мүмкіндік береді. Аффекттің атипті көрінісіне эмоциональды дефект дамыған шизофрениямен науқастардағы апатиялық депрессия жағдайы да жатады.

Астенодепрессивті синдром. Бұл ұғымды кейбір авторлар (Е.А. Попов және т.б.) теориялық тұрғыдан жетілмеген деп есептейді, себебі, бір мезгілде астениялық және депессиялық синдромдардың қатар жүруінде. Бұл кезде келесі клиникалық фактіге көңіл аудару қажет, астения мен депрессия бірін-бірі жоққа шығаратын жағдайлар: астениялық бұзылыстың үлес салмағы жоғары болған сайын, депрессияның ауырлық дәрежесі соғұрлым төмен; астенияның күшеюіне байланысты суицидальды тәуекелдер азаяды, қимылдық және идеаторлы тежелу жойылады. Дәрігердің практикалық қызметінде астено-депрессивті синдром өте жиі кездеседі.

Әлеуметтік фобия– белгілі бір әлеуметтік жағdайларdың болуына және белгілі бір әлеуметтік іс-әрекеттерге жол бермеудің тұрақты емес иррационалды қорқынышы. Қорқынышты жағдайлардың тізімі әртүрлі болуы мүмкін – басқа адамдардың қатысуымен қандай да бір іс-әрекеттер жасаудан қорыққандықтан, жергілікті халықтың қорқынышынан қорқады. Әлеуметтік фобия кәсіби және әлеуметтік іске асыруға елеулі кедергілер тудыруы мүмкін. Күшті бақылаусыз мазасыздықnен ұштасады, nсихологиялық және физикалық компоненттерден тұрады. Күдіктің мінез-құлқына әсер етеді. Диагноз науқаспен әңгімелесу және арнайы сынақ нәтижелері бойынша белгіленеді. Емдеу – психотерапия, дәрілік терапия. Әлеуметтік фобияның алғашқы белгілері әдетте жыныстық қатынаста болады. Көптеген жасөспірімдерде тәртіпсіздіктің көріністері біршама айқын көрінеді. Кейінгі толық қалпына келтіру мүмкін, әлеуметтік фобияның қозғалысы немесе қозғалысы. Бұл бұзақылық өте айқын, ереже бойынша, 30-45 жасында пайда болады. Кейбір жағдайларда, жасөспірім кездерінде жалпыланған әлеуметтік фобия бар, онда балалар кез-келген әлеуметтік байланыстардан қорқады, әлеуметтік үйірмеге отбасы мүшелерін шектеп, үлкен қиындықпен мектепке бару.

Әлеуметтік фобияның негізгі белгілері белгілі бір әлеуметтік жағдайдан қорқу болып табылады. Әлеуметтік фобиядағы ең таралған қорқыныш — бұл сөйлеу (соның ішінде – мектептегі немесе институттағы барлық сыныптың немесе топтың алдында жауаптар), адамдармен сөйлесу, жоғары әлеуметтік лауазымға ие немесе жоғары беделге ие (Босс, мұғалімдер), бөтен адамдармен кез келген байланыстар, сұхбат, іскерлік келіссөздер және таныс емес серіктестермен танысу.

Бұдан басқа, Әлеуметтік фобияға ұшыраған науқастар қоғамдық орындарда әртүрлі іс-әрекеттер жасау кезінде жиі қорқады. Олар ішуден қорқуы мүмкін, бар, кейбір қозғалыстар жасаңыз, оқуға, жазу және т.б. басқа адамдардың қатысуымен. Науқастар, әлеуметтік фобиядан зардап шегеді, қоғамдық шараларға қатысудан бас тартуы мүмкін (митингілер, демонстрациялар, театр қойылымдары, концерттер), дүкендерде болған кезде оларды алаңдатты (әсіресе үлкен) қоғамдық дәретханалардан аулақ болыңыз. Әлеуметтік фобиямен ауыратын науқастар үшін көз байланысы болмаған кезде байланыс мәселесі болады (телефон арқылы) немесе қашықтан байланыс (скайппен).

2. Психоактивті заттарды қабылданғаннан кейінгі бұзылыстар. Диссоциативті бұзылыстар
Сексуальды бұзылыстар және секуальдылық.Тамақтану бұзылыстары.Ұйқының бұзылысы
Импульсивті үсті бақылау бұзылыстары. Соматикалық түсіндірілмейтін симптомдар
Соматикалық және неврологиялық бұзылыстардағы мінез құлық белгілері.

Ең жиі кездесетін тағамдық тамақтанубұзылуы (BED) ең танымал тамақ бұзылуы болып табылады. Ол тамақтанудың қайталанған эпизодымен сипатталады, ол бақылаудың жоғалуы сезімімен жүретін көп мөлшердегі тағамды тұтыну ретінде анықталады. Адамдар арасында үлкен мөлшерде кездеседі. Салмақ стигматикасы көбінесе ЖЖҚ дамыту мен емдеудің күрделі элементі болып табылады.
Bulimia Nervosa (BN) тұтыну калориясын жасау үшін жасалған, өтемдік мінез- құлықтан кейінгі тамақтанудың қайталанатын эпизодтарын қамтиды. Бұл мінез-құлыққа құсу, аштық, шамадан тыс жаттығу және ішек-қармақты қолдану кіреді.
Anorexia Nervosa (AN) тағамның шектелген тұтынуымен сипатталады, ол күтілетін дене салмағынан төмен, дене салмағының жоғарылауы және дене имиджінің бұзылуы. Көптеген адамдар анорексияның нервозасын үлкен дене мүшелеріменде диагностикалауы мүмкін екенін білмейді. Анорексиа - ең көп назар аударатын тамақ бұзылысы болғанына қарамастан, бұл ең аз таралған.

Азық-түлік тағамдары ментамақтанудыңбасқадабұзылуы (OSFED) анорексиялық жүйке, булимия нервтері немесе тамақтанудың бұзылуына қатысты белгілі бір критерийлерге сәйкес келмейтін, елеулі қайғы-қасірет пен құнсыздануды тудыратын тамақ ақауларының кең ауқымын қамтитын аулау санаты болып табылады. OSFED диагнозы қойылған адамдар көбінесе жарамсыз деп санайды және көмекке лайық емес, бұл дұрыс емес. ОСФЕД басқа да тамақтану бұзылыстары сияқты маңызды және тамақтанудың субклиникалық бұзылуларын қамтуы мүмкін. Зерттеулер көрсеткендей, субклиниялық тамақтану бұзылулары бар көптеген адамдар толық тамақтандыру бұзылыстарын дамытуға барады. Субклиникалық тамақтану бұзылыстары көптеген адамдар сауықтыру жолында өтетін фазаны сипаттай алады.

Басқа тамақтану бұзылулары

Аулақ / шектеулік тамақ қабылдауды бұзу (АРФИД) - анорексиялық жүйкеде жиі көрініп тұрған дененің сурет бұзылысы болмаған кезде азық-түлікпен шектелген тамақтануды қамтиды.
Orthorexia Nervosa ресми тамақтану бұзылуы болып табылмайды, бірақ ол жақында ұсынылған диагноз ретінде көп көңіл бөлді. Ол денсаулығы, әлеуметтік және кәсіби салдарларын бастан кешіретін дұрыс тамақтану теориясын ұстанады.

Белгілері

Әр түрлі тағамдық бұзылулардың симптомдары әртүрлі болғанымен, олардың кейбіреулері тергеудің себептерін көрсете алады:

Жиі салмақ өзгеруі немесе елеусіз салмағы
Диеталық шектеу
Тазарту, лакциялық немесе диуретикалық қолдану
Тамақ ішудің болуы
Шамадан тыс жаттығудың болуы
Теріс дененің бейнесі

Тамақтану бұзылған адамдарға, әсіресе анорексия нервозасы бар адамдарға, олар науқасқа сенбеуі мүмкін емес. Бұланосогнозия деп аталады.

Бірлескен мәселелер

Тамақтанудың бұзылуы көбінесе басқа да психикалық бұзылулармен бірге жиі кездеседі, оның ішінде:

Обсессивті-компульсивті бұзылу
Жалпыланған үрейлі бұзылу
Әлеуметтік фобия
Денедегі дисморлық бұзылу

Дәрігерлік бұзылулар, әдетте, тамақтанудың бұзылуының басталуын алдын ала болжайды. Жиі тамақ бұзылған адамдар жиі депрессияға ұшырайды және мінсіздіктің шаралары бойынша жоғары баға алады.

Генетика және қоршаған орта

Тамақтанудың бұзылуы - күрделі аурулар. Біз олардың себептерін білмейміз, бірақ кейбір теориялар бар .

Bulimia-дағы бин-тазалау циклын түсіну

Анорексиядағы сүйікті адам ауруға шалдыққан кезде сенбейді

Тамақтану бұзылысының даму қаупінің 50-80 пайызы генетикалық болып табылады, бірақ гендер тек тамақтану бұзылысын кім ойлайтыны туралы болжам жасамайды. Көптеген жағдайларда «гендер тапаншаны салады, бірақ қоршаған ортаны бұлшықет тартады».

Кейбір жағдайлар мен оқиғалар, көбінесе «жауын-шашын факторлары» - генетикалық жағынан осал болып табылатын адамдарда тамақ бұзылуларының дамуына ықпал етеді немесе оларды ынталандырады. Тұнба тәрізді қоршаған ортаға әсер ететін кейбір факторларға диета, салмақ стигмасы, қорлау, қатыгездік , ауру, жыныстық қатынас, стресс және өмірдің ауысуы жатады. Бұқаралық ақпарат құралдарында тамақтанудың бұзылуын кінәлайды . Бірақ бұқаралық ақпарат құралдары тамақтанудың бұзылуына әкеліп соқтырса, олардың барлығы да бар еді. Тамақтану бұзылуларын дамыту үшін генетикалық осалдық болуы керек.

Тамақтану бұзылулары денсаулыққа қалай әсер етеді

Тамақтану тұрақты жұмыс істеуі үшін өте маңызды болғандықтан, тамақтану бұзылулары физикалық және психикалық операцияларды қатты әсер етуі мүмкін. Адамның тамақтанудың бұзылуының медициналық зардаптарын сезінудің салмағы болмауы керек. Тамақтану бұзылулары дененің әрбір жүйесіне әсер етеді:

Сүйектер әлсіз болуы мүмкін, бұл қайтымсыз мәселелерге әкеледі.
Мидың массасы жоғалуы мүмкін, бірақ бұл толық және тұрақты салмақпен қалпына келтіруге және толық тамақтануды жалғастыруға болатын сияқты көрінеді.
Жүрек-қантамырлар проблемалары шектеу мен тазалауға жауап ретінде дамуы мүмкін.
Стоматологиялық мәселелер- өзін-өзі қоздыратын құсудың жалпы жанама әсері.
Ұйқысыздық немесе инсомния, немесе агрипния — ұйқының ұзақтығы немесе сапасы немесе екеуінің де қанағаттандырмайтын қалыпты ұйқының бұзылуы. Ұйқысыздық – бұл адамның ұйқыдан болатын проблемалық жағдайы. Ұйқысыз көп адамдар тез көз іліп, артынша оянып кете береді. Ал тағы біреулер керісінше ұйықтауы қиын болып келеді. Нәтижесінде ешқандай ұйықтай алмай, ертесі көңіл-күйінен байқалып тұрады.
Ұйқысыздықтың екі түрі болады.
Көп тараған түрі – қайталама ұйқысыздық. Он адамның сегізі қайталама ұйқысыздықпен ауырады екен. Мұндай ұйқысыздық белгілі бір аурудың жанама әсері немесе нәтижесінен болады.
Бастапқы ұйқысыздық керісінше белгілі бір аурудың жанама әсерінен болмайды. Мұндай ұйқысыздық аз дегенде бір ай немесе одан да көп уақытқа дейін созылады.
Қайталама ұйқысыздықтың себептеріӨңдеу
Қайталама ұйқысыздық әдетте стрестен, эмоционалды шиеленістен және т.б. пайда болады. Сонымен қатар депрессиядан бастап, Альцгеймер, Паркинсон сияқты жүйке ауруларынан да болады.
Қайталама ұйқысыздықты тудыруы мүмкін ауруларӨңдеу
Қайталама ұйқысыздықты тудыруы мүмкін аурулар:
Артрит және бас аурулары.
Демікпе, жүрек жетімсіздігі сияқты адамның тыныс алуы қиын аурулар.
Гипертиреоз (қалқанша бездің ауруы)
Асқазан-ішек жұмысының бұзылуы;
Бастапқы ұйқысыздықтың себептеріӨңдеу
Ұзақ уақыттық стресс, эмоционалды бұзылу.
Саяхат немесе жұмыс кестесінің әсерінен ұйықтау тәртібі бұзылады. Оны түзегеннің өзінде ұйқысыздық сақталып қалуы мүмкін. Яғни, ағза ұйқының жеткіліксіздігімен күресуге дағдыланады.
Өмір салтын өзгерту

3.Деменция.Тұлғаның шекаралы бұзылыстары.Тұлғаның антисоциальды бұзылыстары
Менструальды алды синдром және менструальды алды дисфориялық бұзылыстар.Жүктілік кезіндегі
психикалық бұзылыстар. Босанғаннан кейінгі бұзылыстар. Аутистикалық спектр бұзылыстары
Көңіл бөлу және гиперактивтілік жетіспеуімен бұзылыстары. Балалар және жасөспірімдердегі мінез
құдық бұзылыстары. Балалар және жасөспірімдердегі обсессивті-компульсивтік бұзылыстар.Энкопрез
және энурез.Жасөспірімдердегі психоактивті заттардың қолданылуы. Ақыл кемдігі (деменция) – патологиялық үрдіс ықпалымен шақырылған тұрақты, орнына келуі қиын интеллектуальды қабілеттілік жоғалуы, бұл кезде әрқашан психикалық қызметтің жалпы нашарлауы белгілері болады. Интеллект деңгейі адам өмірінде жүре келе жинақталған ретінен кері дамиды, көмескіленеді, танымдық қабілет әлсіреп, сезім кедейленеді және жүріс-тұрыс өзгереді. Жүре пайда болған ақыл әлсіздігі кезінде кейде басым ес, зейін бұзылады, ал пікір жасауға қабілет бірден жоғалмайды, тұлға ядросы, критика және жүріс-тұрысы көпке дейін сақталып қалады. Мұндай деменцияны бөліктік, немесе лакунарлы деп атайды (парциальды, ошақтық дисмнестикалық). Кейбір жағдайларда ақыл әлсіздігі бірден пікір жасау қабілетінің төмендеуімен, критика, жүріс-тұрыс бұзылыстарымен, науқастың характерологиялық ерекшеліктерінің нивелировкасымен көрінеді. Мұндай деменция толық немесе тотальды деп аталады. Әртүрлі нозологиялық формаларға тән деменция түрлерін ажыратамыз.

Органикалық деменция лакунарлы және тотальды да болады. Лакунарлы деменция церебральды атересклерозбен, ми мерезімен науқастарда байқалса, тотальды – үдемелі салдануда, сенильді психозда, Пик және Альцгеймер ауруларында кездеседі.

Эпилепсиялық деменция (концентриялық) характерологиялық ерекшеліктердің аса өткірлігімен сипатталады, ригидтілік, барлық психикалық үрдістер ағымының баяулығы, ойлау баяулығы, байымдылығы, зейін ауыспалылығының қиындығы, сөз қорының азаюы, штампталған қайталанатын сөздерді қолдануға бейімділік. Мінезде бұлар қатаңдық, кекшілдік, ұсақшыл пунктуальдылық, педантизм және т.б. көрінеді. Патологиялық үрдіс аса үдемелі болғанда, ригидтілік пен байымдылық өсе түскенде адамның түрлі әлеуметтік қызметтерге қабілеті азаяды, ұсақ-түйекте тұрып қалады, қызығушылықтары мен әрекеттерінің шеңбері тарыла түседі (осыдан «концентриялы» - ақыл әлсіздігі атауы алынған).

Шизофрениялық деменция энергетикалық потенциал төмендеуімен, эмоциональды топастық дәрежесіне дейін жететін эмоциональды кедейленумен сипатталады. Интеллектуальды үрдістердің біртекті емес бұзылысы бақыланады: айқын ес бұзылыстарынсыз, формальды білім деңгейінің жеткілікті болуымен қатар науқас толықтай әлеуметтік дезадаптацияланған, тәжірибелік істе қауқарсыз болады. Аутизм, әрекетсіздікпен және өнімсіздікпен психикалық үрдістер бірлігінің бұзылыстары (психика ыдырауы белгілері) бақыланады.

Предменструалды дисфориялық бұзылыс тар Анамнезінде бұрын психикалық аурудың басынан өткеруі. Соңғы жыл ағымындағы циклда симптомдардың пайда болуы, кәсіби және әлеуметтік міндеттерді орындауда кедергі болады. Етеккір алдында симптомдардың күшеюі байқалады, 50% жағдайда лютеинді фазада жағдайының нашарлауы медикаментозда терапияны қажет етеді.

Биологиялық субстраттар Тиреотропин-рилизинг-факторына жауап ретінде тиреотропты гормон секрециясының жоғарлауы Ұйқының ақырын фазасының ұзақтығының қысқаруы Мелатонин секрециясының өзгеруі Эритроцитте магния құрамының төмендеуі L-триптофанға кортизолдың және өсу гормонының секрециясының төмендеуі кортикотропин-рилизинг-факторы енуіне секрециясының жоғарлауы. Сонымен қатар плазмада b-эндорфиннің мөлшері төмендеген (Rubinow, 1992).

Предменструалды синдромды медикаментозды емдеу тәсілдері Halbreight (1996) медикаментозды терапияны екі категорияға бөледі: а) симптоматикалық ем б) овуляция үрдісін тежеу

Симптоматикалық ем Соңғы жылдары етеккір алды синдромды емдеуде ең маңыздысы серотонин ингибиторлары болып табылады. Сонымен қатар серотонинергиялық жүйені белсендіретін антидепрессанттар, мысалы флуоксетин, циталопрам, пароксетин, сертралин және кломипрамин етеккір алды синдромды емдеуде эффективті (плацебомен салыстырғанда). Серотонинергиялық емес антидепрессанттар, мапротилин және дезипрамин серотонин ингибиторларымен салыстырғанда әсері өте аз. Жақында жүргізілген зерттеуледе цикл ортасында серотонин ингибиторларын қабылдау эффективті болып келеді. Циталопрам тұрақты қабылдағанға қарағанда цикл ортасында қолдану тиімді, өйткені препаратқа деген толеранттылық болмайды(Eriksson, 1999). .

Көптеген аралас емдеу әдістері әртүрлі нәтижелермен қолданды. Альпразол мен бензодиазепин туындыларын лютеинді фазларда қолданды. Масло первоцвета мастоидини кезінде эффективті. Спиронолактан ағзаға су жиналып қалғанда эффективті, ал стероидты емес қабынуға қарсы препараттар кеш лютеинді фаза ауырсынуларында қолданады. Налтрексон жағымды әсер етеді, бірақ қосымша зерттеулерді қажет етеді. Витамин В 6 - серотонин синтезіндегі кофактор, етеккір алды симптомдарында тиімді, депрессияда тәулігіне 100 мг дозада қолданады (Wyatt et al. , 1999). Кейбір ашылған кішігірім зертеулерде магний, натрий и кальций микроэлементтерінің маңыздылығы көрсетілген. Рандомизирленген бақыланатын плацебо зертеулерінде гомеопатикалық зат (жидекті экстракт Vitex agnus castus) өз пайдалылығын көрсетті (Shellenberg, 2001). Көлденең бақыланатын плацебо зертеуінде тиболон, синтетикалық стероид плазмадағы b-эндорфин мөлшерін жоғарлатады (Taskin et al. , 1998).

Етеккір алды синдромын емдеуде өмір салтын өзгерту және психологиялық үлгілер (модел) Өмір салтын өзгерту үшін диетаны модификациялау, релаксация және физикалық жаттығулар бағдарламалары, сонымен қатар психотерапевтикалық ұсыныстар: қолдау топтары, когнитивті бихевиоралды терапияларға бөлуге болады. Осы әдістер жайлы толығырақ Rivera-Tovar және коллегалары (1994), сондай Pearlstein (1996) жазған.

Түрін өзгерткен диеталар Құрамында алкогол, тұз, кофеин, қанты бар тағамдық заттарды қолдануды азайту, кейбір зерттеулерде оң нәтижелер болды, бірақ олар бақыланбаған жағдайда өткен. Жиі құрамында көмірсуы бар жеңіл тағамдарды пайдалану тағамдық триптофан мөлшерін жоғарлатады, ал ол серотонин синтезін жоғарлатады. Етеккір алдында көмірсу пайдалану көңіл күйге және әуестікке оң әсер көрсетеді деген мәліметтер бар.

Релаксацияға үйрету Етеккір алды синдромында емдік тәсілдерге бихевиоралды терапия қосу пайдалы болып келеді. Дене шынықтырумен ылғи айналысатын әйелдер етеккір алдында шағымдарды аз айтады. Алты ай бойы отырып жұмысын істейтін әйел адамдарға дене жаттығуларын жасатып бақылау жүргізгенде көңіл күйіне, ағзада су жиналуына және сүт бездерінің ауырсынуына оң әсер көрсетті. Рандомизирленген бақыланатын зертеулерде нақтыланған етеккір алды синдромында аэробика оң әсермен бағаланды. Физикалық жаттығулармен шақырылған жақсарулар физиологиялық жне психологиялық өзгерістердің қорытындысы болып табылатыны әлі белгісіз.

Әйелдердегі климакс Етеккірдің тоқатуы әр ай сайынғы өз өзін «жаман сезінуден» босатады, бірақта бала туу қабілетінен айырады. Менопауза тек бір әйелге қатысты сұрақ ғана тудырмайды Менопауза тек әйелге ғана емес сонымен қатар партнеріне де тікелей байланысты жағдай болып келеді.

КЛИМАКС Климактериялық кезеңдегі гормоналды өзгерістер өз әсерін көрсетеді. Сонымен қатар әйелдік қасиетіндегі субьективті мәнінде ескеру қажет, әлі жыныстық партнер ретінде толыққынды өмір сүреді ме, әйел және ана ретінде басынан өтпеген және орындалмағандардың арақатынасы қандай? деген сұрақтарды ескеру қажет.

Көріністері Дене салмағының жоғарлауы немесе төмендеуі , вазомоторлы лабилділік, жиі көңіл күйінің өзгеріп отыруы, үрей, тітіркенгіш, қажеттіліктерінің төмендеуі немесе шамадан тыс жоғарлауы. Бұл симптомдарды тек гормоналды дизрегуляциямен және қайта қалыптасумен түсіндіруге болмайды Гормоналды өзгерістерге байланысты жыныстық паника байқалады. Батыс елдерінде жоғары әлеуметтік жағдайдағы әйелдерде менопауза кеш байқалады. Ал дамуы артта қалғанелдерде әйелдері ауыр физикалық жұмыс жасайтындарда менопауза ерте байқалады екен.

Менопауза басталған сәттен бастап өмірінің екінші жартысы басталады, бұл кезде әйел адамдарда соматикалық инволюция үрдістері тән, өмірінің бірінші жартысына қарағанда көңіл күйінің өзгергіштігі және айқын депрессивті реакциялар жиі байқалады. Психиатр М. Bleuler эндокринді жүйе және психикалық аурулар арасындағы байланысты толық зерттеген, сондықтан «климактериялық депрессияны» жеке нозологиялық форма ретінде қарау керек екендігін айтады. Американдық және европалық психиаторлар инволюциялық депрессияны өмірінің екінші жартысында пайда болады деген.

Босанудан кейінгі депрессия Денсаулық сақтау органдарында кең ауқымды мәселелердің бірі ретінде қарастырылады. Эпидемиологиялық зерттеулер бойынша 10 нан 15%ға дейінгі аралықта таралған. Босанудан кейінгі депрессия баланың ерте даму кезеңінде әсер ететін фактор ретінде қарастырады.

Тарих сұрақтары Гиппократ заманында созылмалы психоз жайлы айтылған, перинаталды инфекциямен асқынған жүктілік босанудан кейін өміріне қауіпті болған. Esquirol 1838 ж , сосын Магсе 1858 ж «Жүкті әйелдердің жағымсыз қылықтары(безумие)» (Lafolie desfemmes enceintes) атты жұмыстарында пуэрпералды психоз жайлы тоқаталған. 1968 ж. Pitt «босанудан кейінгі депрессия» терминін ұсынған және бұл аурудың клиникалық көрінісі атипті деген. Кшпаг және Robson перинаталды психиатрия түсінігін енгізеді, олар пуэрпералды психозды босанудан кейінгі депрессиядан ажырату керектігін айтқан.

Неліктен ұзаққа созылған босанудан кейінгі депрессия анықталмайды? Әлі күнге дейін босанудан кейінгі депрессия жеке клиникалық бірлік ретінде саналмайды, ол пуэрперилді кезеңнің психикалық бұзылыстарымен қатар қарастырылады немесе босанудан кейінгі психозға жатқызылады. Босанудан кейінгі депрессияға тән белгілердің бірі ананың көмек сұраудан бас тартуы. Олар бала күтімінде көптеген қиындықтармен кездеседі.

Деперессияда жүрген әйел бұрын болмаған мазасыздық сезімде жүреді, жас ана ауырлыққа төзімсіз, баяу, біреумен қатынасқа түскісі келмейді, баладан бас тартуы да мүмкін.

Аналарды негізі екі топқа бөлуге болады: Бірінші - өз анасымен конфликті жағдайлардың болуы немесе аналық сезімнің аз болуы. Оларға кейбір аналық және жыныстық аспектілерді қабылдау қиынға түседі. Екінші - көбіне олар жағымсыз уайымдардан айырыла алмайды немесе олар өмірлік жағдайларды реттей алмаушылықтан қорқады; бұндай әйелдердің анамнезінде бұрын басынан депрессиялық жағдай өткен.

Психологиялық қалыптасу Көптеген аналар босанудан кейінгі «аналық махаббатпен» балаға деген адаптация мәселелерін шешуді күтеді, бірақ бұл байланыс қалыптасу үшін ұзақ уақыттық екі жақтылық үйрену қажет (бірнеше ай). Анада депрессия кезінде негізі өз өзін кінәлау сезімі пайда болады. Кейбір аналар бала үшін тек өзі ғана жауапты деп санайды. Күнделікті күтім анадан физикалық және психикалық күшті қажет етеді, сондықтан олар көмексіз қалған күйге түседі.

Босанудан кейінгі депрессия клиникасы Жеңіл депрессияның әр түрлі симптомдары: пессимизм, қанағаттсыздық сезімі, тітіркенгіш, өміріне шағымдану, жылағыш, мұң, тек бір нәрсені күнде ойлау.

Анаға депрессия салдары қалай әсер етеді? Бақылаулар көрсеткендей, босанудан кейінгі депрессия жағдайындағы әйел депрессивті бұзылыстар дамуының жоғары қаупіне жатады. Босанудан кейінгі депрессиядағы соматикалық симптомдар әлсіреп біртіндеп когнитивті бұзылыстарының белгілері дамиды. Босанудан кейінгі депрессия дамуына әсер ететін факторлар (демографиялық, стресс). Оларға: анамнезінде депрессияның болуы, жүктіліктің екінші жартысында «депрессия бағалау Beck шкаласы» , психожарақат және де босану ағымы асқынуының болуы. Зерттеу қорытындылары бойынша босанудан кейінгі депрессия болашақта депрессия даму қаупін жоғарлатады.

Босанудан кейінгі кезең мен психожарақат факторлары босанудан кейінгі депрессия даму қаупін жоғарлатады.

Бала дүниеге келуі депрессия дамуын жоғарлатпайды, депрессия кезеңін жақындатады. Босанудан кейінгі психотикалық эпизодтар (депрессивті бұзылыстар, маниакалды жағдайлар меланхолия, шизофрения) бір екі айдан кейін жиілей бастайды, ал пуэрперилді кезеңде госпитилизацияны қажет ететін депрессия жағдайлары жоғарлайды Босанудан кейін тоғыз аптадан кейін оң нәтиже көрсеткіштер негізінде депрессия симптомдарын анасының баласына деген адаптациясын көрсететін көрсеткіш ретінде қарастыруға болады.

v. Бала туылғаннан кейін пайда болған депрессия атипті, перинаталды кезеңде аналарда суицидалды ойлар аз кездеседі. v. Босанудан кейінгі депрессияны анықтамайтынын және емдемейтінін ескерсек босанудан кейін мамандар қарауында болады. v. Босанудан кейінгі депрессия тікелей бала дүниеге келумен байланысты және бала тәрбиелеуде кедергі болады.

Тұлғалардың ерекшелігі «Халықаралық сенситивтілікті бағалау шкаласы» (International Sensitivity Measurement) тұлғалардың ерекшелігінің бес түрін ажыратады: q Қатынастан қорқу; q өз іс әрекеттерінде тұрақты қолдау күту ; q Ажырасу қорқынышы; q ұялшақтық; q «МЕН» нәзіктік сезімі

Анасында факторлар: депрессия туындататын Жасының 40 тан жоғары болуы африкалық этникалық топқа жатуы кәсіптік білімнің жоқтығы, Жұбайының белсенділігінің аз болуы босану алдында жұмыстарын толықтай тоқтату Бала күтіміне байланысты уақытша жұмысының тоқтауы Босанудан кейін медициналық көрсеткіштерге байланысты ана мен бала арасындағы қатынастың үзілуі Депрессия жағдайындағы аналар өз балаларын тым талапшыл деп ойлайды.

Босанудан кейінгі депрессия семиологиясы Аналарда зерттеу жүргізгенде келесідей депрессия симптомдар байқалады: Үрей Қайғы мен мұң субькетивті сезімдері Күшінің жоқ болуы Жылағыштық Ұйқысыздық Тәбетінің өзгеруі Үреймен қатар жүретін депрессияда жүрек қағу, бас ауру, паника сезімі, жабысқақ ойлармен қатар жүреді. Босанудан кейінгі депрессияда үш айдан кейін кең таралған симптомдар: көңіл күйінің төмен болуы, өзін жалғыз сезіну, ұйқысының бұзылуы, өзін жаман ана ретінде санау, уялшақтық сезімі мазалайды.

Бала дүниеге келгеннен кейінгі анадағы эмоционалды тұрақтылық бұзылыстары Бала дүниеге келгеннен кейін үш ай уақыттан кейін келесідей симптомдар тіркеледі: тітіркенгіштік, көңіл күйінің түсуі, үрей Алынған нәтижелерге сүйенетін болсақ «босанудан кейінгі депрессия» осы бұзылыстарға сай келетін термин болып саналады. Депрессияда болашағым күңгірт және күнделікті іс әрекеттерді жүзеге асыра алмаймын деп санайды.

Босанудан кейінгі депрессияның әр түрлі формасы v. Невротикалық депрессия v. Меланхолия сандырақтық ойлармен v. Депрессия невротикалық компоненттермен бірге v. Босанудан кейінгі депрессияның созылыңқы ағымы

Депрессия жағдайындағы ана мен бала арасындағы қарым қатынас o o Депрессия жағдайындағы ана мен бала арасындағы қатынастың төрт түрі бар: • көңіл күйі жоқ, баяу, үндемейтін, өз әлеміне кеткен ана, өз сезімін әлсіз білдіретін; холерикалық типтегі ана ішкі зорланушылық, беттің әр түрлі бұлшықеттерінің қатысы болуы; баламен қатынасы дөрекі аналар; жоғарыда аталағандардың барлығы бар аналар;

Диада емі нәтижесі «Бала – анасы депрессивті жағдайда» Депрессиямен жағдайындағы аналардың үш түрі: Ø Бірінші топ тек психологиялық қолдауды және психологиялық кеңесті қажет етін аналар, бұл көмекті үй жағдайында көрсетуге болады. Ø Екінші топ дәрігердің көмегін және антидепресанттардың қажетті дозасын тағайындауды қажет етеді Ø Үшінші топ депрессияны өте ауыр түрімен ауыратындар жатады, арнайыланған психиатриялық көмекті қажет етеді. .

Емдеу тәсілдері Cooper и Murray [21] 77% депрессия жағдайындағы аналарда жүргізілген емнен кейін (психологиялық кеңес, когнитивті бихевиоралды терапия) босанудан кейінгі бес айдан соң психопатологиялық симптоматикалар жоғалған, 40% әйел толықтай жазылған.Психотерапия директивті емес психологиялық кеңес; баламен қарым қатынасқа бағытталған когнитивті-бихевиоралды терапия Қысқа уақыттық динамикалық психотерапия