бх ответы. бх 3 апта билеттер. 3апта Липидтер алмасуы

• Название: 3апта Липидтер алмасуы
• Анкор: бх ответы
• Дата: 12.02.2022
• Размер: 5.06 Mb.
• Имя файла: бх 3 апта билеттер.docx
• Тип: Документы; #359190
• страница: 3 из 3

2.Стеарин қышқылының синтезіне жұмасалатын малонил-КоА, АТФ пен НАДФН2, санын есептеңіз.



Стеорин қышқылы-С17Н35СООН

Восстановление-қалпына келу

3.Үш күн ашыққаннан кейін тамақ қабылдаған адамда кетон денелерінің синтезі өзгереді.

А. Бұлжағдайда кетон денелерініңметаболизмімен не болады?

Бұл кезде адам денесінде кетондар артып кетып,кетонцидоз болуы мүмкін.

Б. Кетон денелері аштық кезде қандай заттардан түзіледі?

Аштык, қантты диабет, ұзак уакыт ауыр жұмыс істегенде кетон денелері басқа мүшелер және ми тіні үшін де энергия көзі болуы мүмкін.Аштық кезінде глюкагон гормоны аденилатциклазды жүйе арқылы май тінінде майлардың ыдырауын активтейді. Май қышқылдары қанга бөлініп, альбуминдермен байланысып бауырға тасымалданады. Бауырда май қышқылдарының β-тотығуы күшейеді, көп мөлшерде кетон денелерінің синтезіне пайдаланылатын АСҚ түзіледі.

В. β -гидроксибутираттың СО2және Н2О дейінтотығупроцесінжазыңыз.



3 моль β-гидроксибутираттың тотығуы кезінде қанша моль АТФ түзілетінін есептеңіз және оның мағынасын түсіндіріңіз.

Β-гидроксибутират тотыққанда-27АТФ түзіледі.Егер 3 моль β-гидроксибутират тотықса 81АТФ түзіледі.

Билет № 7

1. 
   Қандай витаминдер антиоксиданттық қасиет көрсетеді? Олардың антиоксиданттық әсері.
   

Антиоксиданттық қорғаныш жүйелері:

-Ферменттік емес: А,С,Е витаминдері каротиноидтар бос радикалдылар тізбегінің дамуын тоқтатады

-Ферменттік:супероксиддисмутаза,глутатионпероксидаза,глутатионредуктаза ферменттері.

2. 
   Кетон денелерінің маңызы, ацетосірке қышқылы тотыққанда неше АТФ түзіледі?
   

Кетон денелерінің маңызы:энергия көзі.Ацетоацетат пен бета-гидроксимай қышқылы энергия көзі.Бауырда кетон денелері тотықпайды.Тотығу бұлшықетте,миокардта, бүйректе жүреді.

Ацетоацетат тотыққанда24АТФ

Бета-гидроксибутират тотыққанда27АТФ түзіледі.

3. 
   20 жастағы адамда қандағы жалпы холестеролдің концентрациясы 15 мМ/л құрайды, қандағы ТТЛП мөлшері нормадан 2 есе көп. Науқаспен әңгімелесу кезінде оның әкесі 45 жасында миокард инфарктісінен қайтыс болғандығы белгілі болды.
   

1. 
   Осы науқастағы гиперхолестеринемияның мүмкін болатын себебін атаңыз.
   
2. 
   Қандағы холестерол концентрациясын төмендетудің қандай жолдары бар? Олардың әсер ету механизмін түсіндіріңіз.
   
3. 
   Егер емдеу нәтижесінде науқаста ТЖЛП жоғарыласа, бұл атеросклероздың даму қаупіне қалай әсер етеді? ТЖЛП құрамы мен функцияларын сипаттаңыз.
   

А) Артық салмақтан гиперхолестеринемияның этиологиялық факторлары арасында бірінші орын алады және оның барлық жағдайларының 90% дан астамын құрайды.Артық салмақтың холестерин деңгейіне әсерінің патогенезі келесідей.Адипоциттер жасушалардың инсулинге сезімталдығын төмендететін көпдеген биологиялық белсенді заттардыьшығарады.Инсулинге төзімділік қалыптасады.

Нәтижесінде липолиз және бос май қышқылдарының шығарылуы іске қосылады.Бауырға кіретін артық БМҚдан холестериннің фракцияларының бірі ЖӨӨнің көп мөлшері синтезделеді.Гиперхолестеринемия баяу және семіздік дәрежесіне тура пропорционал өседі,салмақ төмендеген кезде біртіндеп нормаға оралуы мүмкін,бірақ ұзақ ағыммен ол қайтымсыз болады.

В)Холестерин ағзаның бірқалыпты жұмыс істеуіне пайдасын тигізетін құрамдас бөлік болғанымен,оны артық пайдалану артериялық тамырлардың ішіне майлы заттардың жиналып,жүректің ишемиялық ауруының қауіп қатерін арттыратыны белгілі.

Холестеринді азайтудың бірнеше жолдары:

• 
  Диета:тәтті және майлы тағамдарды алып тастау;
  
• 
  Жануарлық өнімдермен тамақтанбау;
  
• 
  Сүзбе тұтынып сүт ішу;
  
• 
  Жұмыртқа пайдалануды тоқтату;
  
• 
  Теңіз өнімдерін көп қолдану;
  
• 
  Күніне жетпіс грамм бадам жеу;
  
• 
  Жидектерді көбірек жеу;
  
• 
  Күнде таңертең жаттығу жасау
  

С)Емдеу нәтижесінде науқасты ТЖЛП жоғарыласа,бұл атеросклероздың даму қауіпіне әсер етеді.

Липопротеидтер:қан плазмасында айналатын күрделі ақуыз липидті қосылыстар.Олар холестеринді қанға тасымалдайды.Липопротеидтер үш классқа бөлінеді:

• 
  ТЖЛ(тығыздығы жоғары липопротеидтер)
  
• 
  ТТЛ (төмен тығыздықтағы липопротеидтер)
  
• 
  ӨТТЛ (өте төмен тығыздықтағы липопротеидтер)
  

ТЖЛ организмнен артық холестеринді кетіреді.Дені сау адамның ағзасында барлық үш класстағы липопротеидтер арасындағы тепе теңдік сақталады.Алайда,егер сәтсіздік орын алса және ТТ немесе ӨТЛтер көбейсе,атеросклероз қауіпі бар,жасушада холестерин артық жиналады.
Билет № 8

1. Пальмитин қышқылыныңβ-тотығуыкезіндегі ҮКЦ, БТ, ТФ рөлі. Пальмитин қышқылының β-тотығуының энергия балансынкөрсетіңіз.

Негізінде пальмитин қышқылы тотыққанда 131 АТФ түзіледі.Ең алдымен АСҚ есептейміз,ол көміртек санын екіге бөлгенге тең.Содан соң цикл санын есептейміз.Пальмитин қышқлында 16/2=8 АСҚ.8*12=96 АТФ

Айналым саны 16/2-1=7 7 циклде 7ФПН2=14 АТФ ,7НАДН2=21АТФ осыдан 35 АТФ түзіледі.

96+35=131 АТФ

Тасымалдауға 2АТФ кетеді де 129 АТФ қорға сақталады.

2. Холестерин биосинтезініңсатыларынатаңыз  (1 сатысынформуламенжазу).

Холестерол синтезі 3 сатыдан тұрады.

1-мевалон қышқылының түзілуі



2-активті изопреннің түзілуі-мевалон қышқылы фосфорланады және декарбоксилденіп,5 көміртегі бар активті изопрен түзеді.Оның 6 молекуласы конденцацияланып құрамында 30 көміртек атомы бар қанықпаған циклді сквален түзеді.

3-холестеролдың түзілуі-сквален модивикацияланып,ланестеролға ол болса холестеролға айналады.

3. Адам тамақтанғанкездебірден 250 г көмірсулы  тағамменқоректендіжәне 2 сағатішінде  ешқандайфизикалықжұмысжасамады.:

A. тамақтанғаннанкейін 1,5 – 2 сағаттанкейінқандай процесс артады: май қышқылдарыныңсинтезіме,  ыдырауыма?

Май қышқылдарының синтезі жүреді.

Б. Осы жағдайда май тініндеинтенсивтіжүретінсізтаңдаған метаболизм жолыныңсызбасынжазыңыз.


Точно дурыс схема ма билмим

B.  Сіз таңдаған процесс үшін қажетті глюкозаның ыдырауы кезінде пайда болатын метаболиттерді атаңыз.

Май қышқылдарының биосинтезі цитоплазмада, негізінен бауырда, май тінінде, бүйректе, өкпеде және сүт бездерінде өтеді. Көміртек атомдарының негізгі көзі глюкоза болып табылады, бірақ амин қышқылдары сияқты басқа ацетил-КоА прекурсорлары да мүмкін.

Тіндерде май қышқылдары ацетил-КоА-ға дейін тотықтырылуы немесе ацилглицеролдарға дейін эфирленуі мүмкін (триацилглицерин - организмнің негізгі энергетикалық қоры). β-тотығу кезінде түзілген, бірқатар маңызды процестерге қатысады.
1. Ацетил-КоА-ны лимон қышқылының циклына дейін толық тотықтыруға болады. Май қышқылдары P-тотығу процесінде, содан кейін лимон қышқылының цикл реакцияларында қолданылған кезде энергияның едәуір мөлшерінің көзі болып табылады (ұлпа отыны).
2. Ацетил-КоА холестерин үшін көміртек атомдарының көзі ретінде қызмет етеді.
3. Бауырда одан ацетоацетат - бастапқы кетон денесі түзіледі. Кетон денелері - белгілі бір жағдайларда маңызды энергия көзіне айналуы мүмкін (мысалы, ораза кезінде) суда еритін баламалы баламалы отын.

Билет № 9

1.Бос май қышқылының β-тотығу сатыларын атаңыз.Карнитиннің рөлі.

2.БМҚ синтезінің 3 сатысын атаңыз. (малонил-КоА мен АСҚ конденсациялану және тізбектің ұзару реакцияларын жазыңыз)

3.Ағзадағы гликоген қоры таусылған кезде май катаболизмі күшейеді. «Майлар көмірсулар қатысымен тотығатыны» белгілі.

A.осы жағдайда глюкозаның қажетті концентрациясы қандай процестің нәтижесінде сақталады. Схема түрінде реакциялар тізбегін жазыңыз.

B.3 күндік аштық кезінде артатын процестерді атаңыз.

1. 
   β -тотығуда өзгеріске бета-орнындағы «С» түседі, сондықтан БМҚ-ң бета-тотығуы деп аталады. БМҚ-ныңβ-тотығуы бауырда, бүйректе, қаңқа және жүрек бұлшық еттерінде жүреді. БМҚ-ныңβ-тотығуына қаныққан, тармақталмаған, жұп санды көміртек атомы бар май қышқылдары қатысады.
   

Карнитиннің рөлі: β-тотығудың 2-ші сатысында ацилKoA цитоплазмадан митохондрияға өз бетінше тасымалдана алмайды. Себебі ол ұзын тізбекті сондықтан түзілген ұзын тізбекті АцилKoAкарнитин деп аталатын арнайы тасымалдаушының көмегімен цитоплазмадан митохондрияға тасымалданады.

2. 
   
   
   

1
-сатысы:







3-сатысы:


3
.

B. глюконеогенез, β-май тотығуы, холестерин синтезі. Соның ішінде глюконеогенез процесі,себебі липидтер көмірсуға айналу керек,өйткені ми тек глюкозамен қоректенеді.

Билет № 10

1. 
   Кетон денелерінің маңызы, -гидроксимай қышқылы тотыққанда нешеАТФтүзіледі.
   
2. 
   Стеарин қышқылы толық тоттыққанда қанша ФП пен НАД тотықсызданатынын есептеңіз.
   
3. 
   Холестериннің бауырдан басқа мүшелерге және әртүрлі мүшелерден бауырға тасымалдануын көрсететін схема берілген.
   

1. 
   Әр санға липопротеиндердің тиісті түрін таңдаңыз. Атеросклероз кезінде қандай липопротеиндердің концентрациясы жоғарылайды , қайсысы төмендейді?
   

1 2

Холестерол ……… ………

(печень)

Холестерол

(др. органов)

3

………

Б. Өзгерістерге қатысатынферменттердікөрсетіңіз: 1) 1→2; 2) 2→3.

В. Осы липопротеидтердіңсинонимдерінолардың электрофорезде қозғалу классификациясыбойыншаатаңыз.

Жауап: Ашыққан кезде ұзақ уақыт дене еңбегімен шұғылданғанда, жасушалар глюкозаның жеткілікті мөлшерін ала алмайды, май қышқылдары көптеген ұлпалар мен негізгі энергия көзі ретінде қолданылады. Бауырдағы май қышқылдарының біраз бөлігі кетонды денелерге айналады, олар мида, жүйке ұлпаларында, бұлшықеттерде тотығып АТФ синтезі үшін қажет жеткілікті энергиямен қамтамасыз етеді.Нәтижесінде глюкозаның қолданылуы баяулайды. Кетонды денелерге,Бета-гидроксибутират, ацетоацетат және ацетон жатады.



Бета-гидроксимай қышқылы алдымен НАД тәуелді дегидрогеназа ферментінің қатысуымен ацетоацетатқа дейін тотығады. Ал ацетоацетат HSKoA мен әрекеттесіп ацетоацетил-SKoA түзеді. Түзілген ацетоацетил-SKoA НSKoA мен әрекеттесіп тиолазаның катализдеуімен екі АСҚ түзеді.Әрбір АСҚ Кребс циклінде, биологиялық тотығу тізбегінде, тотығудан фосфорлануда толық тотығып 12 АТФ түзеді. Екі молекула АСҚ 24 молекула АТФ береді. Бета гидрокси май қышқылы тотыққанда түзілген НАДН2. Ал қосымша 3 молекула АТФ түзуге жеткілікті энергия береді, сондықтан 27 молекула АТФ береді.

Бета гидроксимай қышқылы тотыққанда 3+24=27 АТФ түзіледі.

2) Стеарин қышқылы- С17 Н35 СООН

АСҚ = Сn/2 ; АСҚ=18/2=9

Цикл саны = Сn/2-1 ; Цикл саны=(18:2) – 1 = 8

1 цилде 1ФПН2 және1 НАДН2(бір циклде 1 НАДН2 3АТФ), 1ФПН2 2АТФ

9х12=108АТФ

8х5=40 ; 108+40=148 АТФ

3) А)1) ТӨТЛП– тығыздығы өте төмен липопротейдтер.Олар эндогенді ТАГ тарды бауырдан май тініне тасымалдайды.

2) ТТЛП- тығыздығы төмен липопротейдтер. Олар холестеринді бауырдан басқа тіндерге, соның ішінде қан тамырларына тасымалдайды.

3) ТЖЛП- тығыздығы жоғары липопротейдтер. Олар холестеринді басқа тіндерден бауырға тасымалдайды.

Атеросклероз кезінде ТӨТЛП мен ТТЛП концентрациясы жоғарылайды, ал ТЖЛП концентрациясы төмендейді.

Б)1) 1 2 қатысатын ферменті Липопротеинлипаза(ЛП липаза)

Лп липаза

ТӨТЛП ТТЛП (Қанда)

2) 2 3 қатысатын ферменті ЛХАТ (лецетин холестерин ацил трансфераза)

Бұл фермент ТЖЛП те кездеседі және холестерин мен май қышқылдарының лецетиннен холестерол эфирлеріне айналуын катализдейді.

В) ТӨТЛП – пре -бета-липопротеин (пре-бета -ЛП)

ТТЛП- бета-липопротеин (бета- ЛП)

ТЖЛП- алфа- липопротеин (альфа-ЛП)

Билет № 11 Кетогенез арту себептері. БМҚ синтезі кезіндегі тотықсыздану реакцияларын жазыңыз. Нәрестеде енжарлықан, тершеңдік пен ашуланшақтық байқалады. Ол педиатрия бөліміне жатқызылды, онда дәрігер тамақтану кешіктірілген кезде оның симптомдары қатты болатынын байқады. Бірқатар тексеруден кейін балаға β-тотығу спиралының алғашқы сатысын катализдейтін фермент тапшылығы диагнозы қойылды. β -тотығу сатыларын атаңыз. β -тотығудағы қандай ферменттің жетіспеушілігі нәрестені осы күйге әкеледі?Жауабынызды түсіндіріңіз.

1.Жауап- Қандағы немесе зәрдегі кетон денелерінің мөлшері қалыпты деңгейден жоғары болса гиперкетонемия немесе кетонурия деп атап, екеуін косып кетоз дейді. Кетоздың пайда болу механизмі- ол майлардың шектен тыс мобилизациясының негізінде жүретін май қышқылдарының өте көп мөлшерде бауырда B-тотығуға ұшырауы. Майлардың мобилизациясы мен В-тотығудың күшею себептері әртүрлі болғанымен ең негізгі себебі екеу ғана - алиментарлы ашығу және жасушалык ашығу. Ал жасушалык ашығу деп коректік заттардын, әсіресе көмірсулардың жеткілікті мөлшерде, тіпті артык мөлшерде болуына карамастан, олардың жасуша ішіне ене алмауынан болатын жасуша ішілік энергия тапшылығын айтады. Мысалы, кантты диабет. Қайсы түрдегі ашығу болсын, кем дегенде келесі 3 түрлі тәсіл аркылы қандағы ацетоацетат пен В-гидроксибутираттың мөлшерін көтеріп, гиперкетонемия, онан ары кетонурияны туғызады: бірінші, бауырда В-тотығудың өте интенсивті жүруінен ацетил-SKoA көп мөлшерде түзіліп, Кребс циклінің максималды сыйымдылығынан артып кетеді, осы артык мөлшердегі ацетилSКоА кетон денелеріне айналып канда жиналады; екінші, B-тотыгудың қарқынды жүруі Кребс циклін тежейді, себебі B-тотыгуда түзілген өте көп мөлшердегі НАДН2, алма кышкылының кымыздык сірке кышқылына тотығу реакциясын кері кайтарып, қымыздык сірке кышқылының мөлшерін төмендетеді, Кребс циклі баяулайды. Осының нәтижесінде ацетил-SКоА-ның тотығуы тежеліп, кетон денелерінің синтезі артады; үшінші, Кребс циклінің кейбір компоненттері, мысалы ҚСҚ мен a-кетоглутар қышкылы глюконеогенезге жұмсалып, Кребс циклі одан әрі баяулайды.

2-Жауап-







3-Жауап









12 билет

1. 
   Холестерин (ХС) синтезінің сатылырын атаңыз, ХС синтезінің реттелуі мен маңызы.
   
   

Холестерин синтезі - адам ағзасындағы маңызды метаболикалық процестердің бірі.+

Холестериннің биосинтезін бауыр клеткалары жүзеге асырады - бұл химиялық қосылыстың өндірісі бауыр атқаратын маңызды функциялардың бірі.Стероидты гормондардың, Д витаминінің және кейбір заттарды тасымалдайтын қосылыстардың синтезі холестерин синтезінің биохимиялық процесіне байланысты.

Экзогендік (ішкі) холестерин синтезін барлық ұлпаларда байқауға болады.+

Процестердің негізгі бөлігі бауырда болады.

Бір күнде шамамен бір грамм стероид пайда болады. Заттың химиялық формуласы C27H45OH. Бұл реакция жасуша цитоплазмасында катализатор қызметін атқаратын шамамен 30 ферменттің қатысуымен жүреді. Заттың белгілі бір мөлшері май қышқылдарын бір-бірімен біріктіріп эфирге айналады, содан кейін холестерин катаболизмі жүреді. Қосылыстар бүйрек үсті безінде, бауырда және гонадтарда түзіледі. Кейіннен түзілген зат гормондардың синтезіне, өт түзілуіне қатысады.

Холестериннің тағы бір түрі бар - экзогендік. Ол ағзаға тағаммен, негізінен жануарлардың майлары бар тағамдармен енеді. Холестерол эфирлерінің ыдырауы «холестерин» ферментінің көмегімен жүреді. Осыдан пайда болған май қышқылдары ащы ішектің жасушаларына еніп, қанға сіңіп, олардан кейін бауырға енеді.

2.Липдтер алмасуының соңғы өнімдері және олар түзілетін процестер.

Липидтер алмасуының соңғы өнімдері С02, Н20,ацетон.

С02 келесі үрдістерде түзіледі:

1) Глицериннің тотығуы нәтижесінде түзілген ПЖҚ-ның тотығудан декарбоксилдену реакциясында;

2) УКЦ реакцияларында;

3) Ацетоацетаттыц декарбоксилденіп, ацетоннын түзілуі кезшде.

Н20 биологиялык тотығу кезінде түзіледі

Липидтер алмасуының соңғы онімдері зәрмен,термен және өкпе аркылы бөлінеді.

3.Стеарин қышқылының 1 молекуласы CO2 және H2O-ға дейін тотыққан кезде қанша АТФ молекуласы түзіледі?Стеарин қышқылының β-тотығуының жалпы реакциясын жазыңыз. β -тотығудың маңызын жазыңыз.