лекция. ГНПС-Шымкент-жағдайында-резервуар-парк. Аннотация в данном дипломном проекте рассмотрены вопросы автоматизированного управления резервуарным парком в условиях гнпс "Шымкент"
Скачать 4.01 Mb.
|
Аса жоғары қысымдардан мұнай өткізгіштерді сақтау Жоғарыда белгіленгендей, аралық сорап стансасының біреуінің оқта-текте тоқтау кезінде қысымы жоғарлатылған толқын пайда болады, олар мұнай өніміндегі дыбыс жылдамдығымен бірге алдыңғы сорап стансасына жылжып оның дамытатын қысымымен қосылады. Бұл кезде алдыңғы сорап стансасының қасындағы құбырдың ішіндегі жинақталған қысым жұмысшыны мағыналы жоғарлатуы мүмкін, ал ол құбырлар беріктігінің шарты бойынша рұқсат етілмейтін болып табылады. Магистральді құбырларды эксплуатациялау тәжірибесі көрсеткендей аралық сорап стансасының оқта-текте тоқтауы кезінде пайда болатын аса жоғары қысымның әсерінен болған құбырлар үзілуі көп жағдайларда алдыңғы сорап стансасынан кейін 20-40 км қашықтықта болады, мұндағы жинақталған қысым жоғарлатылған қысым толқыны ең алдыңғы сорап стансасына жетпес бұрын және ондағы максималды қысым бойынша сақтау жүйесі жұмыс істемес бұрын жіберілетін шамадан асып түсуі мүмкін. Магистралды мұнай желілері мен мұнай өнімінің желілерінің құбыр ажырауына байланысты апаттар, мұнай өндіретін зауытының немесе мұнай кәсібінің дұрыс жұмысының бұзылуы және тұтынушыларды мұнай өнімдері мен немесе мұнай өндіретін зауыттарын мұнай мен қамтамасыз ету бұзылуы нәтижесінде халық шаруашылығына мәнді зақым келтіреді. Бұдан басқа, құбырдың ажарауынан мұнай мен мұнай өнімдерінің кемуі және апат болған жердің жанындағы топырақ пен су қоймаларының ластануы болады, осыдан қоршаған ортаға мәнді зақор келтіріледі. Артық сораптық станциялы магистралды құбырларда аралық сораптық стансаны тез арада өшіргенде қысымның аса жоғарлауын олардың “сораптан сорапқа” жұмысы кезінде пайда болуы мүмкіндігінің келесі тәсілдермен жоюға болады. Жоғарлатылған қысымының толқынына қарсы жүретін төмендетілген қысым толқынын жасау керек. Жоғарлатылған қысым толқынын оның пайда болған жерінде сөндіру немесе осындай толқынның алдындағы құлама тіктігін азайту керек. Азайтылған қысым толқыны тоқтатылса қалған стасасынан алдыңғы сораптық стансасына сигналды байланыс сызығы бойынша жіберу жолымен ондағы бір немесе бірнеше сораптық агрегаттарды өшіру үшін жасалады. Сонымен қатар алдыңғы сораптық стансадан жоғарлатылған қысым толқынына қарсы төмендетілген қысым толқыны қозғалады және де осы қысым толқындары кездескен кезде өзара өшеді. Осындай өзара әсер нәтижесіде мұнай желісінің бөлігінде алдыңғы сораптық стансаның алдында қауіпті жоғарылау болмайда. Бірақ алдыңғы бірнеше сораптық стансаларындағы бөлек сораптық агрегаттарды өшіру мүмкіндігі тууы мүмкін, себебі олардың біреуіндегі агрегатты өшірсек, келесі алдағы стансаның бағытына қарай жоғарлатылған қысым толқыны және онда аса жоғары қысым туу қауіпі туады. Төмендетілген қысымның қарсы толқынынан туындайтын жүйеге келесілер кіреді: Қысымның қауіпті әсер пайда болу туралы дабылды қалыптастыру құрылғысы (мысалы, сораптық стансасының оқта-текте тоқталуында немесе дроселдеу жүйесінің істен шығуында); Ондағы және келесі сораптық стансалармен байланыс сызығы; Дабыл келіп түскенде бір немесе бірнеше сораптық стансаларын өшіру құрылғысы. Төмендетілген қысым толқынының тудыратын жүйе (“волна” жүйесі) “Дружба” мұнай құбырының бөлек бөліктерінде қолданылған. Осы жүйедегі дабылды қалыптастыру үшін арнайы жасалған қауіпті әсерлер датчигі (кодов) қолданылған және ол дабылды тек қысымның үлкен жылдамдықпен өсуінде ғана (5-6с ішінде 1,0-1,2 мПА-ға) шығарады. Дабыл арнайы байланыс сызығы бойынша алдағы сораптық стансасындағы бір немесе бірнеше сораптық агрегатты өшіретін жергілікті автоматты басқару жүйесіне келіп түседі. Сораптық стансаны өшіру туралы дабылды мұнай желісінде сәйкес телемеханика жүйесінің бар болуы шартында ғана диспетчер бере алады. Аралық сораптық стансаларының оқта-текте тоқтап қалған кезде мұнай желілерінің аса жоғары қысымдардан сақтау үшін төмендетілген қысым толқынынан туындайтын жүйені жобалап, пайдаланғанда қауіпті қысымдарды жібермеу үшін алдыңғы сораптық стансаларындағы өшіру керекті сорапты агрегаттар санын есептеп білу керек, сонымен қатар осы жағдайда мұнай желісінің өткізгіштік қасиеті қалай өзгеретіндігі мен тағы қай сораптық стансаларда сораптық агрегаттарды өшіру қажеттігі туындайтығын анықтау керек. 2. Арнайы бөлім 2.1 Резервуар паркінің құрамы Резервуар паркі түрі РВСП сияқты 4 резервуардан тұрады, әр қайсысының сыйымдылығы 20000м3. Әр қайсысының қасында бес-бестен электрленген ысырмалар болады. Резервуар ардындағы опырылуында үш электрленген сикучий ысырма болады, ол әрбір резервуарға, біреуі кірісінде болады. Үш ысырма барлығына ортақ болады. Ысырмалардың барлық саны 56-ға тең. Резервуарлар үш ЩСУ арқылы электр тоғымен қоректенеді. Автоматтандырылған резервуар паркі барлық тізбектей сұрақтарды шешуге мүмкіндік береді. Техникалық басқару құралдары, бақылау функциялары берілу арқылы адамдардың еңбегімен қысқартылған шығын. Параметрлік өз уақытында реакция өзгеруіне күшейтілген техникл-экономикалық көрсеткіштер үрдісінде нақты параметрлерін көрсетеді (оператордың тура тізбектей мүмкіндігін көрсетеді). Басқару көмегі, адамға қауіпті жағдайда концентрациялы қауіпті жарылғыш өрт және газ бөлу мүмкінділігі. Материалды баға саны (мұнай, электроэнергия, су және т.с.с.); Авария және бұзушылықты анықталуы. 2.2 Резервуар паркінің объект болып басқарылуы Резервуар паркін объект ретінде қарастырғанда, бұл мұнайда жан-жақты таратумен жұмыстанады, олар параллель және тізбектей жұмыс істейді, көптеген негізгі ерекшеліктеріне назар аударып әсіресе автоматикалық жүйенің пайда болуына әсері: Резервуарлардың тиімді бір жағы температура, қысым, судың концентрациясын және сутегі фракцияларын біртекті үйлестіреді. Типтік аппаратураны қолдану қажеттілігі технологиялық сүлбемен объектінің қайталануына байланысты. Объект параметрлері резервуар паркінің барлық объектілеріне тәуелді. Объектіде өрт және жарылғаш қауіптің болуы арнайы аспаптарды қолдануды талап етеді, температуралық режимді және көп мөлшерде газдың бөлінуін қадағалау автоматты тұрде өлшенуі тиіс, өрт сөндіру жүйесін автоматтандыру, сол сияқтты өрт және жарылыстарды жедел ескерту шараларын жүргізу. Объектінің адамдар тұратын жерден алыс орналасуы, сондықтан жүйені қондыру кезінде кернеудің кейде тұрақсыз болуына тиісті көмекші жүйенің резервінің болуы, реттеу жүйесін қолдану, технологиялық аспаптарды резервтеу, технологиялық қорғаныс жүйесін құру. Резервуар паркінің автоматтандыруға кіретін міндеттер: резервуарды толтыру және қайта босатуды дистанционды қадағалау; қабылдау және резервуарды қысып толтыру құбырларының ысырмасын дистанционды басқару; жинақтау және сақтау резервуарлары мұнай және мұнай өнімін есепке алуды қамтамасыз ететін параметрлерді басқару; сұйық заттарды тарататын аспапты дистанционды басқару; Үлкен жылдамдықта резервуарды толтыру немесе босату кезінде қысып толтыру және кері сору резервуарлары автоматты түрде қосылу. Соңғы талаптың ерекше маңыздылығы, резервуар паркінің магистральді мұнай құбырының басты сорап кешендеріне толтыру және босату резервуарынан үлкен жылдамдықта келуі магистральді сораптың өндірушілігіне байланысты. Резервуар паркінде бақылау және басқару электрлік сүлбелері кең қолданылады. Резервуар паркін автоматтандыруда қамтамасыз ететін фактілер: Жергілікті диспетчер отыратын жерден резервуар паркін басқару және автоматты түрде бақылау жүргізу. Жоғары дәлдікпен мөлшерді өлшеу: резервуар ішіндегі сұйықтың мөлшері ±1 мм дәлдікпен өлшенеді. Цифрлік мәліметтерді беру, ол ақпаратты қатесіз жеткізуге болады. Алынған мәліметті электронды түрде өңдеу, ақпараттық өнімнің санын өлшенген және өңделген нәтижені беруге қамтамасыз етеді. Сенімі жоғары. Экономды, резервуар паркінің сыйымдылығын тиімді қолданып және зат санаудың операцияларын жоғары дәлдікпен санау. Ұйымның еңбегін жоғарлату, қызмет көрсетуші адамдардың тұрақты талапта болмауы, ашық аспан астында жұмыс жасаушылар. Иілгіштік, автоматты жүйелердің кеңейуі, ал мәліметтер жиналып керек кезде қолданылып отырылады. Технологиялық үрдісті объект ретінде басқарып немесе қарап айнымалы үрдістер көптеген группаларға бөлінеді. Кіріс айнымалыларына жататындар: Х1 – мұнайдың мұнай құбырына келген саны; Х2 – келген мұнайдың температурасы; Х3 – келген мұнайдың сапасының құрамы; Х4 – қысым, резервуарға мұнай құбырымен берілетін мұнай; Басқарушы айнымалылар: U1 – келген мұнай қысымы; U2 – шыққан мұнай қысымы; Технологиялық үрдістердің жүру шартының мінездемесінің айнымалылары: Z1 – резервуардағы мұнайдың температурасы; Z2 – резервуар қабырғасының температурасы; Z3 – резервуардың ішіндегі мұнай астындағы судың деңгейі; Z4 – мұнайдың созылмалылығы; Z5 – ауа қысымы немесе мұнай буының резервуар ішінде газ тұратын кеңістікте болуы; Шығыс айнымалылары: Ү1 – резервуардың ішіндегі мұнайдың жоғарғы деңгейі; Ү2 – резервуардың ішіндегі мұнайдың төменгі деңгейі; Ү3 – мұнайдың шығыны (тынысымен); Осы үрдісте қоздырғыш әсер етушілер: мұнай құрамы; сораптың қалыпты жағдайы; қоршаған ортаның температурасының тербелісі; резервуардың қалыпты жағдайы; т.с.с. Айнымалы үрдістің керекті дәлдік дәрежесімен анықталмауы, бақылау және өлшеу аспаптардың болмауына қатысты екенін білеміз. Мысалы: Ең қиындық түсіретін жағдай ол резервуарлардағы шығынды (тынысымен) өлшеп, бақылап отыру. Бұл айнымалылар үрдістің қалыпты жағдайын бағалауға қиындық келтіреді де және оларды жедел басқаруды нашарлатады. Осылайша, объект ақпараты толық емес объектілер сыныбына жатады. Үрдістерді талдау кезінде тоқталатын жай, резервуар қабырғасына парафиннің жабысуна байланысты қабылданып және таратылған құбырлардың бітелуіне, резервуардың ескіруіне, судың мұнайда тұрақты сақталмауы және тағыда сол сияқты себептер арқасында мұнайды резервуар арқылы айдау тиімсіз және де бұл үрдіс бір қалыпты болмайды. 2.3 негізгі технологиялық операциялар құбыр арқылы келген мұнайды қабылдау; резервуарда мұнайды сақтау және тұндыру; мұнайды қайта сору; резервуар паркіндегі ысырмаларды басқару; метрологиялық аспаптар; комерциялық мұнай санағы; 2.4 Резервуардағы мұнай деңгейін өлшеу жүйесі 2.4.1 Жүйенің структурасы мен мәні 2.4.1.1 Жүйені құру мақсаты: резервуарлардағы пайдаланған кездегі сенімділігі және қауіпсіздігі; белгіленген бағыт бойынша мұнайды айдауды бақару; аспаптардың жағдайын басқару және өзгерістердің сигнализациялары; мұнай айдау кезіндегі барлығы есептеліп отырылуы; технологиялық аспаптарды дистанционды түрде бақылау; 2.4.1.2 Жүйе структурасы екі деңгейлі болып табылады, олар: жоғарғы деңгейі – резервуар паркінің диспетчерлері жедел басқару; төменгі деңгейі – екі жүйеден тұрады; резервуарлардағы мұнайдың технологиялық айнымалысын өлшеу; резервуар паркіндегі технологиялық операцияларды басқару; 2.5 Қазіргі практикада жұмыс істеп тұрған резервуар паркінің мұнай айдауыш 70-жылдардағы Кеңес Одағы кезінде, резервуар паркін автоматтандыру радикалды шешілген. Венгрия мемлекеті СЭВ ережелеріне байланысты соған сәйкес көп мөлшерде KOR – VOL жүйесін құрды. Олар тапсырманы комплексті шығарып жүзеге асырды. KOR – VOL комплексі 20 жылдан астам жұмыс атқаруда және әліде Кеңес Одағының түпкір – түпкірінде жұмыс жасап тұр. Бірақ уақыт өзінікін алады. Мұндай көп уақыт жұмыс жасағанына қарамастан (ауыстыратын құралдары жетіспегендіктен), KOR – VOL бұрыннан моральді шаршаған. 3 Экономикалық бөлім. 3.1 ТҮАБЖ шахталық балқытуды енгізудің экономикалық негізделуі Өндірістің жоғары өнімділігі, әсіресе шаруашылықты күшейтіп жүргізу әдістері халықтың өмір деңгейінің жоғарлатуына алдыңғы жағдай жасаудың керекті және қажетті шаралары. Өндірістің тиімділігінің жүйелі өсуі халық шаруашылығының басқару деңгейінде өткізілетін барлық шаралар комплекстері арқылы жүргізіледі, соның ішінде ғылым және техника кетістіктерінің жылдам енгізілуі, жүмыс істеп тұрған өндірістерді техникалық қайта қамтамасыз ету. Дипломдық жұмыста ТҮАБЖ енгізу кезіндегі қорғасынды шахталық алқыту үрдісін экономикалық тиімділігін есептеу. - пештің өнімділігін өсіру барысында (процестің үзақтылығын 6% қысқарту). - қождағы қорғасынды 1%қысқарту: арқылы есептелуі келтірілген Жалпы ТҮАБЖ қарастыруында үнемдейді. ТҮАБЖ қарастыруында үнемдеудің шығыс көзі болып, келесі факторлар саналады. 1. Шахталық қорғасын балқыту және цех бөлімдерінің жүмысын тиімді жоспарлау. 2. Басқару сапасын және өндірістің үйымдастырушылық деңгейін жалпы көтеру. 3. Басқаруда еңбек сыйымдылығы төмендету, жүмысшылардың еңбек өнімділігін көтеру. 4. Цехта бөлімнің жүмыс тәртібін бір деңгейде үстау. 5. Цехтың және бөлімнің техника - экономикалық көрсеткіштерін оперативті жауапкершілікпен атқару. Мұнда 51,47 - меншікті сәл балқыту (т/сағ) 22 - жұмыс сағатының 12,222; 13,002 - балқытудың автоматизацияны енгізуге дейінгі және кейінгі Саны 12,222; 13.002 - балқытудың автоматизацияны енгізуге дейінгі және кейінгісаны 310; 322.4 - жұмыстық тәулік саны. Ү қосымша = 4746593 - 4290232 = 45636І т Қарайтылған қорғасынның қождан толық алынғаннан соң жылдық қосымша саны. Үқос=Үі(j-m/100); мұнда (3.7) Ү i - алынатын қорғасынның автоматизациялауды енгізгеннен кейінгі cаны. ], т - қож үйіндідегі автоматизациялауды енгізуге дейінгі және кейінгі проценттік саны. Уқосымша=4746593-(0,456-0,2984/100)=6512т. Т.О Үкосым.жалп=456361+462873т. Енгізуден кейін алынатын қорғасынның жалпы саны. 474659+6512=4753 Ітонн 1 жылда. Жылдық экономиканың шамасы Э = [(С1+ЕнК1) - (С2 - ЕмК2 )] ■ А2 (3.8) Формуласымен анықталады. Мұнда С1 және С2 қарайтылған қорғасынның өзіндік кұны. Ен - нормативті коэффициент. А2 - автоматизациялауды енгізгеннен кейінгі өнімнің жылдық көлемі. К1,К2 — автоматизациялауды енгізуге дейінгі және кейінгі капиталды К1 = Кжалпы/А1; К2 = К1 +Ка,,/А2 (3.9) Өндірістің автоматизациялауға дейінгі көлемі 6300 тонна жылына құрайды. Жүйені автоматизациялаудан кейінгі эксплуатациялық шығындар
|