Бекітемін: С.Б Жаниева
Бөлім
|
Энергия және қозғалыс
|
Педагогтың аты-жөні
|
Ереманова Гаухар Жулановна
|
Күні
|
16.02.2021ж
|
Сынып
|
Қатысушылар саны
|
Қатыспағандар саны
|
Сабақтың тақырыбы
|
Энергия түрлері
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
|
5.5.1.1 энергия түрлерін ажырату
|
Сабақтың мақсаты
|
Энергия түрлері мен көздері жөнінде білімдерін
энергия түрлерін ажыратады;
|
Бағалау критерииі
|
энергия түрлерін температура мен жылу энергиясын ажырата алады, термометрді пайдалана отырып температураны өлшейді, энергияның өзара айналымына мысалдар келтіреді.
|
Сабақтың кезеңі/ уақыты
|
Мұғалімнің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Басы
|
Ұйымдастыру кезеңі. Сынып оқушыларымен сәлемдесу, түгендеу. Топтарға бөлу(үш белсенді оқушы ортаға шақырылады, олар кезекпен өз топтарына оқушыларды атап бөліп алады).
Тапсырма 1. « Өрмекші торы» әдісі арқылы үй тапсырмасынан оқушылар бір-біріне сұрақтар қойып, жауаптарын береді
Оқушыларға бірнеше жатығуларды жасату, соңында алақандарын бір- бірімен ысқылау. Нәтижесінде болған өзгерісті сипаттау (жылудың бөлінуі).ҚБ Жақсы» сұрақ деп нені айтады? ( 2 аспект) Мұғалім оқушылармен бірге сәтті сұрақтарды тауып, айта кетіп, басқаларын тағы қалай жетілдіруге болатынын бірлесе табады?
|
Оқушы өз жұбын табады
Әдіс арқылы қайталау
Сұрақ жауап орындайды
|
Қол шапалақ
|
ИТ презентация
|
Ортасы
|
І Жана тақырыпқа шығу жолы. Ой қозғау.
Оқушылар тақтада суреттерді қарайды:
қозғалыстағы автомобиль, ұшақ (механикалық энергия), жанып тұрған үстел шамы, зарядталып тұрған ұялы телефон (электр энергиясы), балауыз, Күн (жарық энергиясы), газ пеші, үй жылытқыш (жылу энергиясы), гальвани элементі (химиялық энергия).
Оқушылар осы суреттерді топтар ішінде талқылағаннан кейін келесі сұрақтарға жауап береді:
Автомобиль мен ұшақ не себептен қозғалады?
Электр шамы мен ұялы телефон қалай жұмыс жасап тұр?
Балауыз бен Күн бізге не беріп тұр?
Газ пеші мен үй жылытқыш бізге не үшін керек?
Гальваникалық элементінің қызметі қандай?
Оқушыларға «Энергия» ұғымы барлық мысалдар үшін ортақ ұғым болуы тиіс. Мұғалім «энергия» ұғымы және энергияның өлшем бірлігі («калория») туралы жасаған таныстырылымын оқушыларымен бірге талдайды. .
Жеке жұмыс. Оқушылар «Менің энергия көздерім» деп аталатын оңтайлы ас мәзірін дәптерлеріне құрастырады. Оқушыларға кесте ұсынылады. Талқылау.
Топтық жұмыс. Оқушылар «Балық сүйегі» (Фишбоун) әдісін қолданып, энергия түрлерін жіктейді.
Әрбір топ өз ақпаратын алады. Мәтінді меңгеру жеке жүргізіледі, ал талқылауы топта жүзеге асырылады. Фишбоун тізбегі топтың ортақ тұжырымымен толтырылады. Мына ақпарат көздерінің қарастырылуы назарға алынады: жарық, механикалық, жылу, химиялық және электрлік энергияларға ортақ не екенін көрсетуді, күнделікті өмірден мысалдар келтіріп, энергияның өзара айналымын жазу ұсынылады.
Топтық жұмыс критерийлері оқушылармен тақтада талқыланып, жазылады.
Бекіту. Қалыптастырушы бағалау жұмысы.
Оқушылар электр тогымен қыздыратын құралдың көмегімен суды қыздыру кезіндегі жылу энергиясын өлшейді.
Әдіс оқушылар үшін түсінікті болуы керек: алюминий контейнерді таразыға қою, таразыны нөлге келтіру, 0,2 кг су қосу керек.
қауіпсіздікті сақтау бойынша нұсқаулық өткізіледі.
Сурет бойынша энергияның түрленуін анықтау.
Суреттерде көрсетілген физикалық денелер қандай энергияға ие?
1 слайд.
Бұлшық еттердің энергиясы
Күн энергиясы
Жел энергиясы
Атом энергиясы
Судың кинетикалық энергиясы
Оттың жылу энергиясы
2 слайд.
Тағамның химиялық энергиясы
Электр энергиясы
Қозғалыстағы көліктің кинетикалық энергиясы
Тау басындағы қардың потенциалдық энергиясы
|
Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі
Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды
Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады
|
Смаликтер арқылы
ҚБ өзін өзі бағалау
ҚБ «Бағдаршам»
ҚБ «От шашу»
|
Ашық сұрап-жауаптар
|
Сабақтыңсоңы
|
Аралдар әдісі» оқушылардың көңіл-күй, эмоция-сезімдік жай күйін көрсетеді. Өз қайығын аралдарға апарып салады.
Рефлексия:
«Чемодандар»
Тақтаға чемоданның суреті ілінеді. Әр оқушыдан кезекпен өзімен бірге бүгінгі сабақтан қандай білім, білік, дағдыны алып кеткісі келетінін айтуларын сұрайды. Бұл сабақты қорытындылауға жақсы көмектеседі.
|
Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.
|
|
Рефлексия парағы
|
Үйге тапсырма
|
Энергия түрлері
|
Бекітемін: С.Б Жаниева
Бөлім
|
Энергия және қозғалыс
|
Педагогтың аты-жөні
|
Ереманова Гаухар Жулановна
|
Күні
|
23.02.2021ж
|
Сынып 5 Б,В
|
Қатысушылар саны
|
Қатыспағандар саны
|
Сабақтың тақырыбы
|
Жылулық ұлғаюы
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
|
5.5.1.3- термометрді пайдалана отырып температураны өлшеу.
|
Сабақтың мақсаты
|
- температура мен жылу энергиясын ажыратады;
- термометрді пайдалана отырып температураны өлшейді;
- Жылулық ұлғаюды сипаттау
|
Бағалау критерииі
|
Төмендегі критерийлер орындалса, оқушы оқу мақсатына жетеді:
оқушы жылулық ұлғаюды тұрмыстағы мысалдар арқылы сипаттайды;
оқушы жылулық ұлғаюды көрсететін экспериментті сипаттайды;
|
Сабақтың кезеңі/ уақыты
|
Мұғалімнің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Басы
|
Т) (D)Дененің қызған кезде ұлғаюын демонстрациялау.
Эксперимент жасау алдында оқушыларға қауіпсіздік техникасы ережелерін ескерту.
Бөлме температурасында болаттан жасалған металл шар сақина арасынан оңай өтеді.
Оқушыларға сұрақ: шар мен сақина өлшемдері тупалы не айтуға болады?
Жауап: шардың диаметрі сақинаның ішкі диаметрінен сәл кішірек.
Егер болаттан жасалған шарды от жалынына қыздырсақ, ол шар сақинадан өтпей, тұрып қалады.
Оқушыларға сұрақ: шардың сақинадан өтпей тұрып қалуын қалай түсіндіреміз?
Жауап: шардың өлшемдері ұлғайды.
Біраз уақыттан кейін шар өз-өзінен сақинадан өтіп кетеді.
Оқушыларға сұрақ: осы құбылысты қалай түсіндіресіңдер?
Жауап: дене қызған кезде оның өлшемдері артады, суыған кезде – азаяды.
Ескертпе: егер арнайы құрал болмаса, екі шеге арасында тұрып қалатын теңгемен экспериментті ұсынуға болады.
|
Оқушы өз жұбын табады
Әдіс арқылы қайталау
Сұрақ жауап орындайды
|
Қол шапалақ
|
Құрал-жабдықтар: металл сақина, металл шар, спирт жанарғысы. Екі шеге арасынан өтетін монета туралы эксперимент:
https://www.google.kz/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=i
|
Ортасы
|
І Жана тақырыпқа шығу жолы. Ой қозғау.
(Е) Оқушылар шағын демонстрацияларды жасайды.
1. Термометр көрсеткіші көтеріледі
2. Колбадағы ауа қызады
3. Колбадан ауа көпіршіктері шығады
|
(І) Оқушылар экспериментті талқылау кезінде қорытынды жасайды және сол қорытынды бойынша дәптерлеріне анықтаманы жазып алады.
Жылулық ұлғаю – қыздыру процесі кезінде дене мөлшерінің ұлғаюы
Топтық жұмыс
Оқушылар суреттер бойынша тұрмыстағы және табиғаттағы жылулық ұлғаюдың мысалдарын талқылайды. Әр мысал үшін құбылыстың пайдалы және зиянды жақтарын атайды.
Сурет 1. Сүт қайнағанда тасып төгіледі
Сурет 2. Қазан плитада қысылып қалады
Сурет 3. Отқа түскен пластик жабық ыдыс жарылады
Сурет 4. Бір-бірінің ішінде тұрып қалған стакандар
Сурет 5. Рельстердің жазғы ыстық күнде қисаюы
Сурет 6. Жылу құбырларының иілген бөліктері
|
Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі
Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды
Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады
|
Смаликтер арқылы
ҚБ өзін өзі бағалау
ҚБ «Бағдаршам»
ҚБ «От шашу»
|
Құрал-жабдықтар: термометр, суық және ыстық су құйылған ыдыстар, ауызында жінішке түтікпен тығыны бар шыны колбалар
|
Сабақтыңсоңы
|
Қорытындылау:
Рефлексия. Өз жұмысыңды бағала
Үйге тапсырма. (I) Оқушыларға тұрмыстағы жылулық ұлғаюдың адам үшін қауіптілігі туралы ескеру үшін, қауіпсіздік ережелерін құрастыруды ұсыну( шәйнекке суды толтырып құймау, баллондарды отқа лақтырмау).
|
Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.
|
|
Рефлексия парағы
|
Уйге тапсырма
|
Жылулық ұлғаюы
|
|
|
|
Бекітемін: С.Б Жаниева
Бөлім
|
Энергия және қозғалыс
|
Педагогтың аты-жөні
|
Ереманова Гаухар Жулановна
|
Күні
|
18.02.2021ж
|
Сынып 5 Б,В
|
Қатысушылар саны
|
Қатыспағандар саны
|
Сабақтың тақырыбы
|
Температура мен жылу энергиясы
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
|
5.5.1.2 температура мен жылу энергиясын ажырату
|
Сабақтың мақсаты
|
- температура мен жылу энергиясын ажыратады;
- термометрді пайдалана отырып температураны өлшейді;
|
Бағалау критерииі
|
энергия түрлерін температура мен жылу энергиясын ажырата алады, термометрді пайдалана отырып температураны өлшейді, энергияның өзара айналымына мысалдар келтіреді.
|
Сабақтың кезеңі/ уақыты
|
Мұғалімнің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Басы
|
Ұйымдастыру кезеңі. Сынып оқушыларымен сәлемдесу, түгендеу. Топтарға бөлу(үш белсенді оқушы ортаға шақырылады, олар кезекпен өз топтарына оқушыларды атап бөліп алады).
Тапсырма 1. « Өрмекші торы» әдісі арқылы үй тапсырмасынан оқушылар бір-біріне сұрақтар қойып, жауаптарын береді
Оқушыларға бірнеше жатығуларды жасату, соңында алақандарын бір- бірімен ысқылау. Нәтижесінде болған өзгерісті сипаттау (жылудың бөлінуі).ҚБ Жақсы» сұрақ деп нені айтады? ( 2 аспект) Мұғалім оқушылармен бірге сәтті сұрақтарды тауып, айта кетіп, басқаларын тағы қалай жетілдіруге болатынын бірлесе табады?
|
Оқушы өз жұбын табады
Әдіс арқылы қайталау
Сұрақ жауап орындайды
|
Қол шапалақ
|
ИТ презентация
|
Ортасы
|
І Жана тақырыпқа шығу жолы. Ой қозғау.
Оқушылар «Энергия» ұғымы барлық мысалдар үшін ортақ ұғым болуы тиіс.Мұғалім «энергия» ұғымы және энергияның өлшем бірлігі («калория») туралы жасаған таныстырылымын оқушыларымен бірге талдайды. .
Жеке жұмыс. Оқушылар «Менің энергия көздерім» деп аталатын оңтайлы ас мәзірін дәптерлеріне құрастырады. Оқушыларға кесте ұсынылады. Талқылау.
Топтық жұмыс. Оқушылар «Балық сүйегі» (Фишбоун) әдісін қолданып, энергия түрлерін жіктейді.
Әрбір топ өз ақпаратын алады. Мәтінді меңгеру жеке жүргізіледі, ал талқылауы топта жүзеге асырылады. Фишбоун тізбегі топтың ортақ тұжырымымен толтырылады. Мына ақпарат көздерінің қарастырылуы назарға алынады: жарық, механикалық, жылу, химиялық және электрлік энергияларға ортақ не екенін көрсетуді, күнделікті өмірден мысалдар келтіріп, энергияның өзара айналымын жазу ұсынылады.
Топтық жұмыс критерийлері оқушылармен тақтада талқыланып, жазылады.
Бекіту. Қалыптастырушы бағалау жұмысы.
Оқушылар электр тогымен қыздыратын құралдың көмегімен суды қыздыру кезіндегі жылу энергиясын өлшейді.
Әдіс оқушылар үшін түсінікті болуы керек: алюминий контейнерді таразыға қою, таразыны нөлге келтіру, 0,2 кг су қосу керек.
қауіпсіздікті сақтау бойынша нұсқаулық өткізіледі.
Дифференциация: Оқушылар температураны Цельсиймен өлшейді. Кейбір қабілеті жоғарырақ оқушылар өлшеген температураны Кельвин шкаласына аударады.
Оқушылар 5 минутта суды қыздыру үшін электрқыздырғыш құрал пайдаланады. Олар алдымен судың бастапқы температурасын өлшеп, қайнатқышты қосқан кезде секундомер қосады. Оқушылар тәжірибе бойы суды араластырып отырып, әр минуттағы температураны жазып отырад. Содан кейін қайнатқышты ажыратып, суды салқындатуы керек. Тапсырманы жылдам орындаған кейбір оқушылар 0,1 кг су сияқты сол бастапқы температурасымен 0,2 кг су пайдаланып тәжірибені қайталай алады.
Сурет бойынша энергияның түрленуін анықтау.
Суреттерде көрсетілген физикалық денелер қандай энергияға ие?
1 слайд.
Бұлшық еттердің энергиясы
Күн энергиясы
Жел энергиясы
Атом энергиясы
Судың кинетикалық энергиясы
Оттың жылу энергиясы
2 слайд.
Тағамның химиялық энергиясы
Электр энергиясы
Қозғалыстағы көліктің кинетикалық энергиясы
Тау басындағы қардың потенциалдық энергиясы
Оқушылар шағын демонстрацияларды жасайды.
1. Термометр көрсеткіші көтеріледі
2. Колбадағы ауа қызады
3. Колбадан ауа көпіршіктері шығады
Топтық жұмыс
1. Қандай энергия есебінен бала секіреді?
Қозғалыстың кинетикалық энергиясының есебінен.
Сығылған бұлшық еттердің потенциалдық энергиясының есебінен.
|
Видеороликтан тақырыпқа сай берілген түсініктерді дамыту арқылы, мәтіндегі тапсырмаларды орындау барысында ой өрісін жетілдіру арқылы бәсекелеседі
Слайдта берілген сұрақ жауапты орындайды
Сұрақ жауап арқылы сұраққа жауап береді, логикалық ойлай білуі мен сыни көзқарасы таныта білу дағдылары қалыптасады
|
Смаликтер арқылы
ҚБ өзін өзі бағалау
ҚБ «Бағдаршам»
ҚБ «От шашу»
|
Ашық сұрап-жауаптар
|
Сабақтыңсоңы
|
Қорытындылау:
Сұрақ- жауап
Рефлексия:
«Чемодандар»
Тақтаға чемоданның суреті ілінеді. Әр оқушыдан кезекпен өзімен бірге бүгінгі сабақтан қандай білім, білік, дағдыны алып кеткісі келетінін айтуларын сұрайды. Бұл сабақты қорытындылауға жақсы көмектеседі.
Бағалау
|
Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.
|
|
Рефлексия парағы
|
Уйге тапсырма
|
температура мен жылу энергиясы
|
|
|
|
Бекітемін: С.Б.Жаниева
Бөлім
|
Энергия және қозғалыс
|
Педагогтың аты-жөні
|
Ереманова Гаухар Жулановна
|
Күні
|
9.03.2021ж
|
Сынып
|
Қатысушылар саны
|
Қатыспағандар саны
|
Сабақтың тақырыбы
|
Жанды және жансыз табиғаттағы қозғалыс
|
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
|
5.5.2.1 тірі және өлі табиғатта қозғалыстың маңыздылығына мысалдар келтіреді және түсіндіру
|
Сабақтың мақсаты
|
денелер қозғалысының себебін анықтайды
әртүрлі жануарлардың қаңқа түрлерінің ерекшеліктерін біліп, түсіндіре алады
әр түрлі ортада тіршілік ету түріне байланысты қаңқа түрлерін анықтайды
|
Бағалау критерииі
|
Қозғалыстың маңызын біледі. Қозғалыстың себебін түсіндіреді. Өлі және тірі табиғаттағы қозғалысты ажыратады. Қаңқа түрлерін ажыратады. Қаңқа түрлерін сипаттауда ағза өкілдерін атайды.
|
Сабақтың кезеңі/ уақыты
|
Мұғалімнің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Басы
|
Сыныпты ұйымдастыру
Ұжымда сұрау:
Тіршілікте не қозғалысқа ие?
Қозғалуға бейім заттардың тізімін жаз.
Оқушылар жазуы мүмкін: тірі табиғат және өлі табиғат денелері, су, өсімдік, жан-жануар.
Мұғалім өсімдіктер мен су қалай қозғалуы мүмкін, бұл үдеріске не себеп болады деп сұрақтар қою арқылы оқушылардың қызығушылықтарын арттыруы қажет.
|
Оқушыларшаттықшеңберінқұрады.Мұғалімніңқойған
сұрағынажауапбереді.Бір-бірінеәдемісөздерайтады
|
«Алдығы оқуда» күлегештер арқылы бағалаймын.
|
|
Ортасы
|
Мұғалім өсімдіктер мен су қалай қозғалуы мүмкін, бұл үдеріске не себеп болады деп сұрақтар қою арқылы оқушылардың қызығушылықтарын арттыруы қажет. Тамыр суды қалай сіңіреді, ол қалай басқа мүшелерге таралады?
Қандай қозғалысқа келтіретін мүшелерді білесіңдер? Мүшелерді қозғалыспен қамтамасыз ету үшін нені білу қажет деп ойлайсың?
Оқушылар табиғи құбылыстар туралы білімдерін қолдана отырып талдап көрседі.
Демонстрация: Шарды сумен толтырып, судың бетіне орналастыр. Шарды бір жағынан итер. Оның пішіні қалай өзгерді?
Жұпта талдау: Шарды қозғалысқа келтірген не? Ол қандай құбылыс? Осы сұрақтарды сұрай отырып күш деген терминге әкеледі.
Жұптарға бөлу үшін оқушылардың өзіне таңдауды беріңіз, немесе сағат стратегиясы бойынша.
Сағат стратегиясы: сыныптағы оқушылардың саны он екі болған жағдайда оларды сағат үлгісіне сәйкес тұрғызып, түзу сызық бойындағы оқушылардан жұп құраңыз.
Қозғалыс болу үшін күш болмаса жан жануарларға не керек? Қаңқа және бұлшықет терминдеріне келеді.
Қанқаның қандай түрлері болады?
Мәтін немесе суреттерді қолданып, төмендегі кестені толтырады.
Мекен ортасы
|
Тірек – қимыл мүшелері
|
Қозғалыс тәсілдері
|
Мысалдары
|
Құрлық
|
|
|
|
Ауа
|
|
|
|
Су
|
|
|
|
Бейнеақпарат көру (тірі ағзалардағы қозғалыс)
Талқылау жүргізу.
Қаңқа түрлерімен таныстыру мақсатында оқушылар 3 топқа бірігеді.
Топ гидрокаңқаны зерттейді.
Топ ішкі қаңқаны зерттейді.
Топ сыртқы қаңқаны зерттейді.
Жеке жұмыс.
Оқушыларға таратпалар таратылады. Әр таратпада кез келген қозғалыс бейнелену немесе жазылуы тиіс, мысалы, доптың құлауы, шардын тегіс және бұдыр жерде қозғалысы, тығынның судың бетінде қалқуы және т.б.. Оқушы таратпада көрсетілген қозғалыстың себебін түсіндіруі қажет
Талқылай келе оқушылар әрбір дененің қозғалуына ауырлық күші себеп болатынын түсінуі қажет.
Топтық жұмыс.
Оқушылар 3 топқа бірігіп, қозғалыстың маңызын анықтауда Венн диаграммасын толтырады
Бағалау
Жаңа тақырып бойынша ашық сұрақтар қою
Сабақтың қорытындысын шығару
|
. Тақырыпты оқи отырып тірек сызба арқылы тақырыпты түсінеді
|
Сабақтың басында оқушылар әр топты «Басбармақ» әдісі арқылы бағалайды
«Жеке әңгіме» үлгісібойынша
өзінбағалайды
|
Тапсырмалар жазылған үлестірме қағаздар
|
Сабақтың соңы
|
Рефлексия: «Ой бұлты» әдісі.
- Ал балалар осы сабақтан не үйрендік? – Өздеріңе қандай ой түйдіңдер? – Кімнен үлгі алар едіңдер?Топқа ақ парақ беріледі. Топ мүшелері бірлесіп, сабақта өткен тақырып бойынша сөздер мен сөз орамдарын қағазға түсіреді.
Үй жұмысы (деңгейлеріне қарай):
1. Оқулық, 45 бет, 2-тапсырма. Жазбаша орындау.
2. Өлең жаттау
Мен ұқыпты баламын,
Орнында кітап, қаламым.
Салып алып сөмкеме,
Мектебіме барамын.
|
Бүгінгі сабақтан түйген ойлары мен тұжырымдарына байланысты кері байланыс жасайды.
|
|
Рефлексия парағы
|
Үйге тапсырма:
|
Қозғалыс
|
|
|
| |
Скачать 0.6 Mb.