жеке кариесрезистенттілігінің төмендеуі, көп мөлшерде сілекей бөлінуі
}
Егеп-тазалауға қойылатын талаптар:
{
тіс жегі қуысының пішіні домалақ, патологиялық өзгерген тіндерді максималды алу
тіс жегі қуысының пішіні сопақ, сау тіндерді сақтамау, міндетті түрде пішін беру
міндетті түрде қосымша алаң болу керек, ретенция жасалу қажет, фальс салмаса да болады
= сау тіндерді барынша сақтау, астында дентин жоқ эмальды алу, патологиялық өзгерген тіндерді алу
астында дентин жоқ эмальды максимальды сақтау, фальс салу, медикаментозды өңдеу
}
Пломбаны өңдеу үшін қолданылады:
{
алмазды борлар қара сақинамен, жай тотықпайтын борлар
= силиконды бастар, дискілер, резинке бастар
алмазды борлар жасыл сақинамен, полирлер, матрикс
қатты болаттан жасалған борлар, дөңгелек тәрізді борлар
резинке бастар, алмазды борлар көк сақинамен
}
Матрицаны қолдануға көрсеткіштер:
{
= Блэк бойынша 2, 4, 3 сыныптарда
тіс жегі қуысының шайнау бетінде орналасуы
тіс жегі қуысының төмпешіктерінде орналасуы
тіс жегі қуысының түйық тесігіде орналасуы
Блэк бойынша 1, 2, 3 сыныптарында
}
Емдік төсемді қолдануға көрсеткіштері:
{
созылмалы периодонтит, терең тіс жегі, жедел пульпитте, гипертрофиялық пульпитте
жедел жартылай пульпит витальды экстирпация әдісімен емдеу кезінде
= жедел ошақты пульпит биологиялық әдіспен емдеу кезінде, тіс қуысын кездейсоқ ашу кезінде
тіс қуысын кездейсоқ ашу кезінде, орта тіс жегі, жедел периодонтитте, жайылған пульпитте
бастапқы тіс жегі, созылмалы пульпит девитальды экстирпация әдісімен емдеу кезінде
}
Емдік төсемге қойылатын талаптар:
{
тіс жегі қуысқа оңай қойылуы және оңай алыну керек, рентгеноконтрасты болу керек
пломбылық материалдармен химиялық реакцияға түспеуі қажет
ұлпаға зиянды әсер тигізбеу керек, механикалық беріктілігі жоғары болу керек
= одонтотропты, қабынуға қарсы, антимикробты, ұлпаға зиянды әсер тигізбеу керек
тіс жегі қуысты жақсы герметикалық жабу, ауыз сұйықтығы әсерінен ерімеу керек
}
Микротолықтырылған композиттерге жатады:
{
PrismaTPH, Consise, эпакрил
Charisma, Evicrol, Heliomolar
Revolution, Filtek A110, Evicrol
Arabeskflow, Tetric, Helioprogress
= Helioprogress, Heliomolar, Filtek A110
}
Аралық төсемдерге қойылатын талаптар:
{
= ұлпамен, тістің қатты тіндерімен жақсы биологиялық сәйкестілігі болу керек, төмен жылы өткізгіштігі болу керек
тіс жегі қуысқа оңай қойылуы және оңай алыну керек, одонтотропты қасиеті болу керек
тіс жегі қуысты жақсы герметикалық жабу, қабынуға қарсы қасиеті болу керек
антимикробты қасиеті болу керек, төмен жылы өткізгіштігі болу керек
тұрақты пломба қатаю кезінде бөлінетін қышқылдармен мономерлерден ұлпаны қорғамауы керек
}
Шыны иономерлі цементтердің оң қасиеттері:
{
одонтотропты, қабынуға қарсы, тіс жегі қуысты жақсы герметикалық жабу
= тіс тіндерімен биологиялық сәйкестілігі, ұлпаға зиянды әсер тигізбейді, кариеске қарсы әсері
мөлдірлігі тіс тіндерімен сәйкес келеді, төмен жылы өткізгіштігі болу керек
бактерицидті, антимикробты қасиеті болу керек
түсі тістің тіндерімен сәйкес келеді, одонтотропты қасиеті болу керек
}
Шыны иономерлік цементтің құрамы:
{
фосфор қышқылдарының қоспасы, полимер
кальций гидроксиді, эвгенол, фторидтер
ортофосфор қышқылы, антибактериалды заттар
акрил шайырлары, гутаперча, эвгенолды май, мырыш фосфаты
= полиакрил қышқылы, фторидтер, алюмосиликатты шыны
}
Макротолықтырылған композиттерге жатады:
{
PrismaTPH, Tetric, евикрол
Эпакрил, Arabeskflow, висфат
Revolution, висфат, композит
Charisma, спектрум, адгезор
= Evicrol, Consise, эпакрил
}
Микрогибридті композиттерге жатады:
{
= PrismaTPH, Charisma, Prodige
Tetric, Evicrol, адгезор
Revolution, Consise, эпакрил
Filtek A110, Tetric, евикрол
Arabeskflow, висфат, композит
}
Сәулемен қатаятын композиттердің кемшіліктері:
{
аз уақыт керек, қажетті түсті таңдай алмай қаламыз, ассистент көмегі қажет
арзан, тез қатаяды, екі сықпаны тең мөлшерде алып араластыру қажет
= қымбат, фотополимеризациялық лампаның көзге зиянды әсері, ұзак уақыт керек
фотополимеризациялық лампаның қызыл иекке зиянды әсері, екі сықпаны қосу керек
күкін мен ерітіндіні араластыру керек, араластыруға 90 секунд уақыт қажет
}
Беткей тіс жегіге келесі клиникалық белгілері тән:
{
суықтан ұзақ уақыт аурады, 2% метилен көгімен боялмайды, электрқозғыштығы 10 мкА
суықтан ауру сезім тез басылады, тәтті тағамдардан ауру сезімі байқалады
= зонд бір нүктеде тіреліп қалады, электрқозғыштығы 4 мкА, шағымдары жоқ
2% метиленкөгімен боялады, тістің кіреберіс беткейлерінде кездеспейді
электрқозғыштығы 15 мкА, тіс қуысының кіреберісі өте кең, қарайған түсті
}
Беткей тіс жегіні қандай аурулармен салыстырмалы диагностика жүргізеді:
{
= орта тіс жегімен, сына тәрізді ақаумен, эмальдің эрозиясымен
гиперестезиямен, гиперплазиямен, гипоплазиямен
флюороздың дақты түрімен, мәрмәр ауырымен, Стейтон- Капдпон ауруымен
сына тәрізді ақаумен, некрозбен, созылмалы периодонтитпен
дақты тіс жегімен, орта тіс жегімен, флюорозбен, жетілмеген дентиногенезбен
}
Орта тіс жегіні салыстырмалы диагностика жүргіземіз:
{
жедел ұлпа қабынуымен, созылмалы периодонтитпен
жедел периодонт қабынуымен, гиперплазиямен
гипоплазиямен, дақты тіс жегімен, орта тіс жегімен, флюорозбен
бастапқы тіс жегімен, гиперплазиямен, гипоплазиямен
= созылмалы периодонт қабынуымен, беткей тіс жегімен, терең тіс жегімен
}
Реминерализациялау терапиясын келесі дәрі-дәрмектермен жүргізеді:
{
2% люголь ертіндісімен, 0,02% фурациллин ертіндісі, 3% ремодент ертіндісімен
10% лидокаин ертіндісі, 10% глюконат ертіндісімен, 2% натрий фторид ертіндісімен
= 2% натрий фторид ертіндісімен, 3% ремодент ертіндісімен, 10% глюконат ертіндісімен
10% калий йодид ертіндісі, 10% глюконат ертіндісімен, 2% натрий фторид ертіндісімен
2% метилен көгімен, 3% ремодент ертіндісімен, 2% натрий фторид ертіндісімен
}
Жылдам дамитын терең тіс жегінің клиникалық белгілері:
{
терең тіс жегі қуысы, тіс жегі қуысы эмальда орналасады, пигменттелмеген
шұқып тексергенде қуысының қабырғаларында ауру сезімі байқалады, пигменттелген
= ішінде жұмсарған сары түсті ыдыраған дентин, шұқып тексергенде табаны ауырады
тіс қуысымен байланысы бар, орта көлемді тіс жегі қуысы, перкуссия ауырмайды
ішінде пигменттелген дентин, терең тіс жегі қуысы, пальмацияда ауырады
}
Баяу дамитын терең тіс жегінің клиникалық белгілері:
{
терең тіс жегі қуысы, тіс қуысымен байланысы бар
тіс жегі қуысы эмальда орналасады, орта көлемді тіс жегі қуысы
шұқып тексергенде табаны ауырады, ішінде жұмсарған сары түсті ыдыраған дентин
= ішінде пигменттелген дентин, қуыс орташа тереңдікте, шұқып қарағанда ауырмайды
шұқып тексергенде қуысының қабырғаларында ауру сезім
}
Дәрігер қарап тексергенде 26 тістің шайнау бетінде түбі қоңыр түсті үлкен тіс жегі қуыс анықталады, шұқып тексергенде түбі ауырады, суықтан тез басылатын ауру сезім, электрқозғыштығы 15мкА. Қандай ем дәрігер жүргізеді
{
жансыздандыру, аппликация 2-4% натрий фторид ертіндісімен 5 минут
жансыздандыру, емдік төсем,уақытша пломба,15 күннен кейін тұрақты пломбаға ауыстыру
жансыздандыру, аралық төсем, тұрақты пломба, тістің бетін щеткамен тазалау
жансыздандыру, емдік төсем, аппликация10% кальций глюконат ертіндісімен 20минутқа
= жансыздандыру, егеп-тазалау, медикаментозды өңдеу, емдік төсем, аралық төсем, тұрақты пломба
}
Тістердің қатты тіндерінің патологиялық процесі, олар шыққаннан кейін дамиды, онда демеерализация және протеолиз жүреді, содан кейін сыртқы және ішкі факторлардың әсерінен ақау пайда болады:
{
гипоплазия
эрозия
абразия
=кариес
флюороз
}
Кариесрезистенттілік-бұл әрекетке төзімділік:
{
қышқылдар
сілтілер
=кариесогендік факторлар
абразивті фактор
температура факторлары
}
Кариес себептері:
{
=кариесогендік флора, көмірсулар, эмальдың төмен резистенттілігі
эмальдың қышқылға төзімділігі, белоктар, эмальдың төмен резистенттілігі
оңай сіңетін көмірсулар, эмальға жоғары төзімділік, майлар
эмальдың жоғары резистенттілігі, көмірсулар, кариесогендік флора
көмірсулар, органикалық қышқылдар, эмальдың жоғары төзімділігі
}
Тістің пелликуласы пайда болады:
{
коллаген
кератин
микроорганизмдер мен көмірсулардың жиналуы
=сілекей гликопротеидтері
полиқанықпаған май қышқылдары
}
Тістің иммундық аймақтары:
{
тістердегі фиссуралар мен ойықтар
көрінетін тіс сауытының үштен бірі
тістердің шайнау беттері
=тістердің төмпешіктері, экваторы және вестибулярлық беттері
тістердің палатиналық және тілдік беттері
}
Кариестің дамуындағы жетекші рөл:
{
Str.Salivaris
=Str. Mutans
лактобациллалар
Str. sangius
Str. aureus
}
Кариесрезистенттілік-бұл әрекетке төзімділік:
{
қышқылдар
сілтілер
=кариесогендік факторлар
абразивті фактор
температура факторлары
}
Кариестің пайда болуына әсер ететін жергілікті факторлар:
{
климаттық жағдайлар
=ауыз сұйықтығының мөлшері мен сапасының өзгеруі
диета және ауыз су
ауыз қуысындағы ақуыз тамақ қалдықтары
тұқым қуалайтын және соматикалық аурулар
}
Дақтар сатысында кариес кезінде эмальдың химиялық құрамының өзгеруі жүреді:
{
сыртқы эмаль қабатының микро қаттылығының төмендеуі жер асты қабатына қарағанда үлкен
=эмальдың сыртқы қабатының микро қаттылығының төмендеуі жер асты қабатына қарағанда аз
сыртқы және жер асты қабаттарының микро қаттылығының бірдей төмендеуі
сыртқы қабаттың микро қаттылығының жоғарылауы жер асты қабатына қарағанда үлкен
сыртқы және жер асты қабаттарының микро қаттылығының бірдей жоғарылауы
}
Дентиндегі Са/Р қатынасы:
{
1,55
1,60
=1,67
1,75
2,0
}
Кариоз қуысының элементі:
{
байланыс беті
дентин
=қабырға
бөтен аймақ
эмаль
}
Пульпаға патологиялық әсер етеді:
{
=үшінші дентин
эмаль
жасуша цемент
бастапқы және қайталама дентин
иррегулярлық дентин
}
Екіншілік кариес-бұл:
{
кариозды зақымдануды толық алып тастағанда процесті қайта бастау
=бұрын өңделген тісте пломбаның жанында дамитын жаңа кариозды зақымданулар
тамақ қалдықтарымен, кариозды дентинмен толтырылған орташа өлшемді кариозды қуыс
жұмсартылған дентиннің көп мөлшері бар кең терең кариозды қуыс
тұрақты тістердегі кариозды процесс
}
Кариестің қайталануы-бұл:
{
=кариозды зақымдануды толық алып тастағанда процесті қайта бастау
бұрын емделген тісте пломбаның жанында дамитын жаңа кариозды зақымданулар
тамақ қалдықтарымен, кариозды дентинмен толтырылған орташа өлшемді кариозды қуыс
жұмсартылған дентиннің көп мөлшері бар кең терең кариозды қуыс
тұрақты тістердегі кариозды процесс
}
Бактериялармен толтырылған, ортаңғы кариес кезінде кеңейтілген дентин түтіктері аймақта анықталады:
{
=ыдырау және деминерализация
дененің зақымдануы
мөлдір және интактілі дентин
қараңғы аймақ
зақымдану денесі
}
Пульпаға қарайтын кариозды қуыстың элементі:
{
=түбі
дентин
қабырға
шеті
цемент
}
Кариестің пайда болуына әсер ететін жалпы факторлар:
{
тіс бляшка
=диета және ауыз су
ауыз қуысындағы көмірсулы тамақ қалдықтары
қатты тіс тіндерінің толық құрылымы және химиялық құрамы
ауыз қуысындағы ақуыз тамақ қалдықтары
}
Поляризациялық микроскопия кариес кезінде дақтар сатысында ошақ шығарады:
{
сопақ
шеңбер
трапеция
=Үшбұрыш
тіктөртбұрыш
}
Тіс бляшкасы тістерді щеткамен тазалағаннан кейін жинала бастайды:
{
1 сағат
=2 сағат
3 сағат
4 сағат
5 сағат
}
Тіс бляшкасын мукоидты қабатпен жабу оны қорғайды:
{
тіс щеткасын алып тастау
=сумен шаю
минералдану
азық-түлік кесектерін алып тастау
механикалық жою
}
Эмальдың бастапқы зақымдануы рН кезінде пайда болады:
{
3,5-4,5
=4,5-5.5
5,5-6,5
6,5-7,5
7,5-8,0
}
Кариоз процесі дамиды:
{
деминерализацияның тепе-теңдігі
=деминерализацияның басым болуы
реминерализацияның болмауы
дисминерализация
реминерализация
}
Кариозды дақтың ошағында кальцийдің жоғалуы:
{
10-20%
=20-30%
30-40%
40-50%
50-60%
}
Реминерализациялық терапия:
{
пломбалау әдістемесі
қалпына келтіру әдістемесі
=эмальды минералдаушы компоненттермен жасанды қанықтыру әдісі
эмальды органикалық компоненттермен жасанды қанықтыру әдісі
майланған қабатты жою әдісі
}
Кариозды қуыстардың Блэк бойынша жіктелуі мыналарды қамтиды:
{
3 сынып
4 сынып
=5 сынып
2 сынып
7 сынып
}
Дақтар сатысында кариес диагнозы негізінде жасалады:
{
дақ бетінің зондтау
ЭОД
рентгенодиагностика
=дақтарды кептіру және бояу
реодентография
}
Беттік кариес болуымен сипатталады:
{
ақ дақ
=эмаль шегіндегі қуыстар
орташа қуыстар
терең кариоз қуысы
пигментті дақ
}
Орташа кариес (caries media) болуымен сипатталады:
{
пигментті дақ
эмаль шегіндегі кариоз қуысы
=эмаль мен дентиндегі орташа мөлшердегі кариозды қуыс
терең кариоз қуысы
ақ дақ
}
"Терең кариес" диагнозы МКБ-10 диагнозына сәйкес келеді:
{
эмаль кариесі
дентин кариесі
цемент кариесі
=пульпа гиперемиясы
қайталанатын кариес
}
Шайнау бетіне шығармай, II класты кариоз қуысын препараттау кариоз қуысы орналасқан жағдайда жүргізіледі:
{
=жақсы қол жетімді тіс экваторынан төмен
қол жетімсіз экватордан жоғары
қол жетімсіз экватордан төмен
жақсы қол жетімді экватордан жоғары
жақсы қол жетімді экватордан жоғары және төмен
}
ІІ класты кариозды қуысты препараттаудың тоннельдік әдісі:
{
байланыс пунктін қалыптастыру
=бар табиғи байланыс элементін сақтау
шайнау бетін сақтаңыз
целлюлоза биологиясын сақтау
көрші тістің байланыс бетін сақтаңыз
}
Терең кариесті емдеу кезеңді қамтиды:
{
кариозды қуысты препараттау
дәрі-дәрмекпен емдеу
{емдік төсем салу
тұрақты пломбаны салу
дентинді салқындату
}
Кариоз қуысының түбінің бүйір қабырғаға өтуі бұрышында болуы керек:
{
40°
60°
|
Скачать 84.19 Kb.