Ортапедиялық стоматология. упп. Ортопедиялы стоматология бліміні 3 топ Ітопша студенті ойбаова Зарима Таатызы Алмалысалмалы протездер жасау техникасы
 Скачать 269.79 Kb.
|
|
Кәсіптік практикадан өтуі туралы күнделік-есеп Білім алушы: Қойбақова Зарима Таңатқызы
Балауызды пластмассаға айырбастау үшін мүсінмен бірге балауыз композицияны гипспен бекіту керек. Кювета дегеніміз- екі жартыдан тұратын қақпағы бар металдық қорапша. Мүсіндер мен келешек протездің балауыз дайындығын кюветаға гипспен бекітудің 3 түрлі әдісі қолданылады. -гипс мүсін,жасанды тістер және кламмерлер кюветаның негізінде орналасады-тікелей немесе тура әдіс -Гипс мүсін кюветаның негізінде орналасады,ал жасанды тістермен кламмерлер оның екінші жартысына өтеді-кері әдіс -гипс мүсін,алдыңғы жасанды тістер және кламмерлер кюветаның негізінде қалады,ал бүйір азу тістер кюветаның жоғарғы екінші жағына көшеді-аралас әдіс Тікелей немесе тура әдіс,базис ретінде каучукті қолданғанда қолданылған. Қазіргі кезде бұл әдісті алынбалы протез тіс доғасының алдыңғы бөлігінің ақауын толтыруда қолданылады. Егерде алдыңғы тістер жасанды иексіз түрде орналастыратын болса кері әдіс жасанды тістер жасанды қызыл иекке қондырылатын жағдайда қолданылады. Араласа әдіс,алдыңғы жасанды тістер қызыл иексіз,ал бүйір тістер-жасанды қызыл иекке орналасқан жағдайда қолданылады. Мүсінді балауыз композициясымен окклюдатордан бөліп алып, тістер кювета ернеуінен жоғары болмау үшін оның негізін кесіп жұқартады. Кламмеплердің гипсте жақсы бекуі үшін,кламмерлер иығымен тіс аралығын саңылау түрінде гипсті тірек тісті кеседі. Мүсінді гипстеу алдында оны алдын ала 3-5 минутқа суға салып қояды. Содан кейін кюветаны гипспен толытырады,оған үлгіні батырады. Протезбен тістердің вестибулярлы беттері гипспен жабылуы керек,ал таңдай мен тіл беттері ашық болады. Гипс пресс-қалыптан балауызды ертіпі шығару үшін сулы моншаны қолданады. Ол үшін кюветаны, ішінде ыстық суы бар ыдысқа 45 градус қиған орналасқан тордың үстінде орналастырады,балауыз өзінің меншікті салмағының төмен болуына байланысты судың бетіне қалқып шығады.Кюветаны ыстық судан шығарып оны алып,екі жартысында ыстық сумен шайып,балауыздың қалдықтарынан тазартады. Осы кезде гипс біліктің жұқа қырларының сынбауына,жасанды тістердің ұяшықтарынан шығып кетпеуіне көңіл аударады.  Базисті пластмассаның полимеризациясы Полимеризация жүргізудің шарттарының ішіндегі өзара байланысты 3 факторды көрсетуге болады: -уақыт,бұл фактор пресс-қалыпқа,қысымға және базисті материалдың химиялық құрамына байланысты -қысым,қысымның түсетін жерлері қоладан жасалған кюветаның қабырғасы немесе полимер-мономер композициясы,егерде біртұтас пресс-қалып қолданылса -сыртқы энергия,полимеризацияның шарты мен режиміне байланысты анықталады. Энергияға байланысты полимеризация 2 түрлі жағдайда өткізіледі: -Ылғал ортада өтетін полимеризация -құрғақ ортада өтетін полимеризация. Ылғал ортада полимеризация жүргізу үшін жабық немесе ашық сулы монша қолданылады, ыдыстың қақпағының болуы оның ішінде қосымша қысым алуға мүмкіндің береді. Пресс-қалптың ішіндегі қысым арнайы бюгель-рама көмегімен алындады,бюгельде бір немесе бірнеше кюветалар бекітіледі Сыртқы энергия көздері үшін қолданылатын құрал жабдықтар: -газ ошағы немесе электрлі пеш -арнайы электрлі қондырғы,құрамында су құятын ыдысы бар температура мен уақтты бақылайтын панельмен жабдықталған -ескеретін жағдай,суды қыздырғандағы температураның өзгеруі,полимер-мономер композициясының қатаю уақытына сәйкес келмейді. -суды қыздырғанда температура уақыт шартын сақтау мағызды болып саналыд -гипс қалыпты суға салып, суды комната температурасынан 65 граудсқа дейін 30 минут қыздырады -60-65 градус деңгейінде 60 минут судың температурасын ұстап тұру керек,бұл жағдай пластмассаның қатаю температурасының төмендеуін болдырмайды -осыдан кейін 30 минут ішінде судың температурасын 100 градусқа дейін көтьеріп,кюветаны 1 сағат осы температура ұстадйы,кюветаны судан шығарып,ауада суытады. Полимеризацияны құрғақ ортада жүргізу үшін арнайы электр жабдықтардың жылу энергиясын қолданады,осымен қатар микротолқынды және жарық энергияларында қолдануға болады. Протезді тегістеу,өңдеу,жылтырату Протездердің клинико-лаборториялық кезеңдерін бітіргеннен кейін протезді арнайы шлиф аппаратар арқылы тегістеп,өңдеп,жылтыратамыз. Білім алушының қолы ________________ 20 ___ ж. "_____" ____________________ ___________________________________________________________________ (кәсіптік практиканың тікелей жетекшісі) 20 ___ ж. "_____" ___________________ 2. Білім алушы мадақтамалары мен жазалары ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ 3. Кәсіпорыннан (ұйымнан) кәсіптік практика жетекшісінің қорытындылары ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ Кәсіпорыннан (ұйымнан) кәсіптік практика жетекшісінің қолы ____________________________________ 20____ж. "_____"_____________________
Кәсіптік практикадан өтуі туралы күнделік-есеп Білім алушы: Қойбақова Зарима Таңатқызы
Тіс-жақ жүйесінің функционалдық анатомиясы Тіс-жақ-бет жүйесіне төмендегілер енеді: 1. бет сүйегі және шықшыт буындары 2. шайнау бұлшықеттері 3. тамақты жұту/қозғалтуға арналған органдар,тамақ түйіндерінің қалыптасуы,жұту,сонымен қатар дыбыс шығару жүйесі: ерін,мимикалық бұлшық еттер,таңдай,тіл 4. тамақты бөліп ұсақтайтын тіс және ферментті өңдеуден өткізетін сілекей бездері,органдар. Жоғарғы жақ сүйегі ⦿ Жоғарғы жақ қос сүйектен тұрады.Жартының әрқайсысы денеден және маңдай,бет сүйек,таңдай,ұяшық сияқты төрт өсіндіден тұрады. Альвеолалық өсіндісі оңынан және сол жағынан дөңеспен аяқталады. Жоғарғы жақ сүйектің альвеолалық өсіндісінде және төменгі жақ сүйектің альвеолалық бөлігінде тістердің түбірлері орналасады. Жоғарғы жақ сүйектері көз шарасын,мұрын қуысы,самай асты ойысын түзуге қатысады. Жақ сүйектің ішкі денесінде қуыс бар. Жоғарғы жақ сүектері жұқа. Мұндай құрылым тыныс алу,сөйлеу және шайнау қызметтерімен байланысты. Жоғарғы жақсүйекке түсетін шайнау қысымына қарсылықты контрфорс сүйектері көрсетеді Контрфорс ⦿ Контрфорс-шайнау қысымын бас сүйекке өткізетін жоғарғы жақ кешенді затының атты түрде қалыңдауы. Орталық бүйір күрек тістерден,сүйір тістерден және бірінші кіші азу тістерден тарайтын шайнау қысымдары маңдай-мұрын контрфорс арқылы, көз-шара,мұрын,қаңырақ сүйек және маңдай сүйектері беттеріне тік бағытта тарайды. Төменгі жақ сүйек ⦿ Төменгі жақ дене,тармақ,бұрыштан тұратын бет сүйегінің қозғалмалы сүйегі болып табылады. Дене тіс түбірі орналасқан альвеолалық бөлікпен ұштасады. Тарам төменгі жақтың басымен ұштасатын айдаршық және тәждік деп бөлінетін екі бұтақтан тұрады. ⦿ Ересек адамдарда тарамның жақ сүйекке созылу ара қатынасы 6,5-7:10 құрайды.Қалыпты жағдайда төменгі жақ бұрышы 120°± 5° тең болады. ⦿ Төменгі жақ сүйек шағын пластинкамен қапталған,ол өз кезегінде тіс альвеоласының қабырғасын түзеді. Ең көп компакты зат әсіресе иек,бұрыштарда және жақ негізінде орын алған. Сонымен қатар жақ сүйектің сыртқы және ішкі бетінде компакты заттың өатпарлары болады,ол көлденең және жақ-тіл астылық желіге сәйкес келеді. Курляндский, Оксман,Шредер, Гаврилов жіктемесі. Е.И. Гаврилов бойынша тіс қатарларының ақауларының жіктелуі: ⦿ 1 — Тіс қатарының бір және екі жақты азу тістерінің болмауы; ⦿ 2 – Тіс қатарының шектелген бір және екі жақты азу тістерінің немесе алдынғы тістердің болмауы; ⦿ 3 – біріктірілген ақаулар; ⦿ 4 – бір тісі қалған тіссіз жақ; Е.И. Гаврилов бойынша тіс қатарыақауларының жіктелуі: ⦿ 1 — бір жақты сонғы ақау (соңғы тістердің жоқтығы); ⦿ 2— екі жақты соңғы тістердің жоқтығы; ⦿ 3 - бір жақты шектелген азу тістердің жоқтығы; ⦿ 4 -екі жақты шектелген азу тістердің жоқтығы; ⦿ 5 - шектелген алдынғы тістердің жоқтығы; ⦿ 6 – біріктірілген ақаулар; ⦿ 7 –жақтың бір тісі қалған ақауы; Т   іссіз жақтардың Шредер бойынша жіктемесі ⦿ Альвеола өсіндісі және төмпешіктері жақсы сақталған, таңдай күмбезі терең. Ерін, ұрт үзбелері альвеола өсіндісінің скат негізінде бекінген ⦿ Альвеола өсіндісінің орташа атрофиясы, альвеола төмпешіктері мен өсінділерісақталған,таңдай күмбезі жазықтау. Ерін, ұртүзбелері альвеола өсіндісінің скаттың жоғарыбөлігіне бекінген ⦿ Альвеола төмпешіктері мен өсінділеріжойылған, таңдайы жазық. Ерін, ұрт үзбелерітөмен дәрежеде бекінген Білім алушының қолы ________________ 20 ___ ж. "_____" ____________________ ___________________________________________________________________ (кәсіптік практиканың тікелей жетекшісі) 20 ___ ж. "_____" ___________________ 2. Білім алушы мадақтамалары мен жазалары ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ 3. Кәсіпорыннан (ұйымнан) кәсіптік практика жетекшісінің қорытындылары ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ Кәсіпорыннан (ұйымнан) кәсіптік практика жетекшісінің қолы ____________________________________ 20____ж. "_____"_____________________
Кәсіптік практикадан өтуі туралы күнделік-есеп Білім алушы: Қойбақова Зарима Таңатқызы
Клиника-лабораториялық кезең ● 1. Науқасты қарау. Анатомиялық қалыпты түсіру. ● 2. Үлгіні құю. Жеке қасықты дайындау. ● 3. Гербст бойынша қызметтік сынамаларды пайдаланып жеке қасықты шақтап көру. ● 4. Үлгілерді құю, тістесімдік біліктері бар балауыз негізді дайындау. ● 5. Альвеола аралық биіктікті және жақ сүйектерінің орталық арақатынасын анықтау. ● 6. Жасанды тістерді қою. ● 7. Протездің балауыз құрылымын ауыз қуысында тексеру. ● 8. Балауыз құрылымды пластмассаға ауыстыру. ● 9. Дайын протезді өлшеп-кигізу, тапсыру. Анатомиялық қалып-өлшем алу Анатомиялық қалып түсіру үшін стандарты қасықты дұрыс таңдаған жөн. Оның пішіні мен өлшемі жақ сүйек шамасымен анықталады. Жақ сүйегі шамасын көзбен, қасықты ауыз қуысында шақтай отырып өлшейді. 1. Анатомиялық көшірме үлгілерді түсіру үшін колба; шпатель, пластик альгинат масса және су қажет. 2. 1 өлшем қасық альгинат массасы 1 өлшем қасық суық суға тең. 3. Массаны резеңке колбада шпатель көмегімен араластырамыз 4. Массаны илеп, оны қасыққа саламыз. 5. Масса бар қасықты ауыз қуысына енгіземіз (Ортаға дәл келтіру, батыру, бекіту) 6. Қалып түскен қасықты ауыз қуысынан шығарамыз 7. Қалып сапасын бағалаймыз 8. Қалыпты залалсыздандырамыз Анатомиялық қалып түсіріліп, залалсыздандырылғаннан кейін зертханаға тапсырылады, онда жұмыс моделі құйылады, ол модельде жеке қасық дайындалады. үсіндер дайындау. Жеке қасықты шақтау,жақтардан функционалды қалып алу. Елімізде кең тараған әдіс – жеке қасықтарды Гербст бойынша қызметтік сынамаларды пайдаланып шақтап көру. 1-ші сынама. Жұтынып ауызды кең ашу. Егер қасық жұту кезінде көтері- ліп кететін болса, қасық жиегін арт- қы төмпешіктен жақ-тіл асты сызы- ғына дейін қысқарту керек.(1 аймақ) 2-ші сынама.Ауызды кең ашу және ерінді алға шығару. Егер қасық кө- теріліп кетсе, (алдынан немесе ар- тынан) қасықты сыртқы жағынан қыс- қартады. (2 аймақ). 3-ші сынама. Тілмен жоғарғы еріннің қызыл ернеуінен жүргізіп өтеді. Егер қасық алға, жоғары көтерілсе, онда жақ-тіл асты сызығының бойымен өтетін қасық шетін қысқартады. (3 аймақ) 4-ші сынама. Тілдің ұшын мұрын ұшына қарай шығару.Қасық жиегін түзету тіл жүгеншесіне қарай ойас етіп жүргізеді. (5 аймақ) 5-ші сынама. Ауызды жартылай жапқан күйінде тілдің ұшын ұртқа тигізу. Қасықтың тіл асты жиегінің орталық сызығын 1 см қашықтықта түзетулер жасалады. Тілді оңға қозғалтқанда түзету сол жақта, ал тілді сол жаққа қозғалтқанда түзетулер оң жақта жүргізіледі. (4 аймақ) Функциональды қалып алу әдісі протез орнының тіндерінің жағдайына, альвеола өсіндісінің сему дәрежесіне байланысты болады. Функциональды сорылғыш қалып алудың 3 әдісі бар : 1. Компрессионды 2. Қысым түсірмей алу 3. Дифференцияланған Білім алушының қолы ________________ 20 ___ ж. "_____" ____________________ ___________________________________________________________________ (кәсіптік практиканың тікелей жетекшісі) 20 ___ ж. "_____" ___________________ 2. Білім алушы мадақтамалары мен жазалары ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ 3. Кәсіпорыннан (ұйымнан) кәсіптік практика жетекшісінің қорытындылары ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ Кәсіпорыннан (ұйымнан) кәсіптік практика жетекшісінің қолы ____________________________________ 20____ж. "_____"_____________________
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||