УМК ВП. казПОС. Пніні Оу программасы syllabus оытушы жнінде мліметтер
 Скачать 6.17 Mb.
|
Бақылау түрлеріне қарай рейтингтік балдарды бөлу
4-кесте “Визуалды программалау” пәні бойынша оқу процесінің күнтізбелік кестесі
5-кесте Студенттердің білімдерін бағалау
1.9 Курстың саясаты мен процедурасы Дәрістік сабаққа міндетті түрде қатысу. Пән бойынша оқу процесінің күнтізбелік кестесіне сәйкес лабораториялық жұмыстарды өз уақытында тапсыру. Лабораториялық жұмыстарды тапсыру төмендегілерді қарастырады:
Практикалық сабақтарды оқытушының нұсқауы бойынша және өзіндік жұмыс түрінде орындау. Күнтізбелік кестеде бір шектік бақылау жұмысы – жазбаша бақылау жұмысы (20 балл) және тестілік формадағы қорытынды емтихан ( 20 балл) қарастырылады. Сабақ басталмас бұрын ұсынылған әдебиетті қарап шығу және үйрену қажет. 2 НЕГІЗГІ ТАРАТЫЛАТЫН МАТЕРИАЛДАР МАЗМҰНЫ 2.1 Курстың тақырыптық жоспары
2.2. Дәрістік сабақ конспектілері 1-Дәріс.Визуалды программалауға кіріспе Жоғарғы деңгейлі программалау тілдері жарыққа шыға бастағаннан бері көптеген программалау тілдері пайда болды. Қәзіргі кезде олар процедуралық, логикалық және объектілі — бағдарлы болып үш түрге бөлінеді. Мысалы, дәстүрлі ("классикалық") процедуралық программалау тілдері — Фортран, Бейсик, Паскаль, логикалық тілдер - ЛИСП, Пролог. Есептеуіш техниканың қарқынды дамуы және программалық жабдықтауды тиімді дайындауға кажеттілік нәтижесінде соңғы кездерде Windows ортасында жарыққа шыққан және объектілі - бағдарлы программалау (ОБП) негізінде құрылған программалау тілдері — Borland C++ for Windows, Object Pascal және визуальды Microsoft Visual Basic, Borland Delphi. Процедуралық программалау тілдерінде программаның жұмысы операторларды ретімен орындау бойынша, ал, логикалық программалау тілдерінде ол қатаң логикалық ережелерге сәйкес өзгертулер енгізу ретінде карастырылған болатын. Объектіге бағдарлы оқиғалық программалау тілінде программаның жұмысы негізінен оқиғалар тізбегінен және түрлі объектілердің осы оқиғаларға жауабынан тұрады. Олардың визуалды түрлері - Visual Basic тілі QBasic программалау тілі негізінде, Delphi (Дельфи) Объектілі Паскаль (Object Pascal) тілі негізінде Windows операциялық жүйесін басшылыққа алып құрылған (visual — көзбен көру, экрандық). Олар, әcipecе, Delphi программалау тілі - кез келген қосымшаны дайындауға болатын жылдамдығы тез, қуатты тіл. Delphi-дің бірінші нұсқасы 1994 жылы жарыққа шығып, кейінгі жылдары оның бірте-бірте кеңейтілген 2, 3, 4, 5, 6, 7-нұсқалары жарық көрді. Мысалы, 5-нұсқа 1999 жылы, 6-нұсқа 2001 жылдың мамыр айында жарыққа шықты. 6,7-нұсқалардың бір-бірінен айырмашылығы жоқ деуге болады, екеуі де Windows32 операциялық жүйесінің негізінде дайындалған. Тек, Delphi 7, оған қоса, 1991 жылы жарық көрген, салыстырмалы арзан, Linexоперациялық жүйесінін негізінде де жұмыс істей алады (Linex жүйесі UNIX операциялық жүйесіне шамалас, мүмкіндігі Windows32 жүйесінің мүмкіндігінен кем емес). Delphi 7-да интернет үшін қосымшаларды дайындау мүмкіндігі кеңейтілген және берілгендер қорымен жұмыс істеуде кейбір өзгешіліктер енгізілген. Дәстүрлі Паскаль оқып үйренуге жеңіл және MS DOS жүйесінде программа дайындауға ең жақсы құрылымдық программалау тілі екені белгілі. Delphi-де Паскаль тілінде орындау мүмкін және мүмкін емес күрделі процестерді программалауға болады. Delphi-дің негізгі ерекшелігі - онда қосымша құруда компоненттік және объектілік тәсілдер пайдаланылады (Windows ортасында пайдаланатындықтан, Delphi-де программаны көбінесе қосымша деп атайды). Бұл программалау технологиясында нағыз революция жасады деуге болады. Компоненттік тәсілдің мәнісі жеңіл: әр қосымша кітапханасы программалау ортасында дайындалып, арнайы іс-әрекеттерді орындайтын компоненттер элементтерінен жинақталады. Олар жеткіліксіз болса, объектіні өндеуге арналған үстеме программа кұрылады. Delphi-де қолданылатын негізгі кітапхананы визуальды компоненттер кітапханасы (VCL, Visual Component Library) деп атайды. Компоненттер панелінде топ-тобымен жинақталған, жүздеген кластарға тиісті, стандартты компоненттер бар. Пайдаланушы жаңа компонент дайындап, оны осы панельге қосуына да болады. Delphi Windows жүйесінде программалаудың ыңғайлы құралы. Онда көптеген операторларды пайдаланып программа дайындау, программа мәзірін құру, анимация, мультимедиа процестерін ұйымдастыру, OLE технологиясын пайдаланып, басқа офистік қосымшаларды шақыру, олармен жұмыс істеу және т.б. іс-әрекеттерді орындау да мумкін. Көптеген операторлардың жазылуы Турбо Паскальдағы сияқты. Delphi құрамында дайындалған компилятор әдеттегі Р — кодқа емес, бірден машиналық кодқа компиляциялайды. Осы себепті, кәзіргі кезде ол дүние жүзіндегі компиляторлардың ең жылдамы. Оның компиляциялау жылдамдығы Паскальда компиляциялаудан 10 еседен артық, бір минутта шамамен 120 мың жолдан асады. Delphi екі түрде дайыңдалған: біріншісі - күрделі қосымшаны бірлесіп дайындаушылар ушін (Delphi Client - Server), екіншісі - қалған программалаушылар үшін (Delphi for Windows). Соңғысы ыңғайланып, қысқартылып алынған түрі. Ол тек маман программалаушылар емес, барлық Delphi- мен жұмыс істеушілерге арналған. Әдетте пайдаланылатыны — екінші түр. Delphi-ді Паскаль программалау тілімен жұмыс істеген адамдардың меңгеруі көп қиындық келтірмейді. Бірақ, мұнда программалауды үйрену үшін объект, оқиға, қасиет түсініктерімен еркін танысып, онда компоненттерді пайдалану және түрлі командалардың жазылу түрлерін білу кажет. Delphi-де пайдаланылатын оқиғалар және түрлі кластарға, компоненттерге меншіктелетін қасиеттер мәндері көп. Нақты есептерді шешу программаларын құруды үйрену арқылы ғана Delphi-де программалауды үйренуге болады. Delphi-ді іске қосу. Delphi ортасы Windows терезесі арқылы Delphi-ді іске қосу командасы: Іске қосу - Программалар - Borland Delphi 7-Delphi 7 Экранда Delphi ортасының үш терезесі керінеді (2.1-сурет).  2.1-сурет. Delphi ортасы
Жалпы, ортада программа құруға арналған төртінші, модуль терезесі де іске қосылады (Unit1.pas). Форма терезесінің астында орналасатындыктан, ол алғашқыда көрінбенді. Delphi-дің негізгі терезесінің құрамына негізгі мәзір, аспаптар панелі және компоненттер палитрасы енгізілген (2.2-сурет). Негізгі мәзір пунктгеріне (ішкі мәзірлерге) Delphi жұмыс істеу команпдалары, аспаптар панеліне ішкі мәзірлерге енгізілген негізгі командаларды орындайтын түймелер орналастырылған.  2.2-сурет. Delphi-дің негізгі терезесі Стандартты түймелер:  - New (Жаңа);  - Open (Ашу); - Save (Сақтау); -Open Project (Проектіні ашу); -View Form (Форманы көрсету); - Run (Іске қосу): - Pause (Үзіліс); -Add file to Project (Проектіге файл қосу), т.б. | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||