История древнего мира. ТАЪРИХИ ДУНЁИ КАДИМ КУШМАТОВ А. Саволои тестї аз фанни Таърихи Шар адим барои донишёни курси якуми шъбаи рзонаи ихтисоси таърих гури тоикї факултети таърих барои соли тахсили 20192020
 Скачать 492 Kb.
|
|
@153. Дар Байнаннањрайн илми ситорашиносї хеле ривољ ёфта таќвими баѓоят аниќи ќамарї кашф мегардад. Соли ин таќвим аз чанд рўз иборат буд? $А)Аз 356 рўз; $B)Аз 354 рўз; $C)Аз 312 моњ; $D) Аз 360 рўз тартиб меёфт; $E) Аз 355 рўз; @154. Дар Байнаннањрайн илми њуќуќ ба дараљаи хеле баланд расида буд. Дар ањди салтанати Ошурињо дар Байнаннањрайн кадом намуди ќонунњо тартиб дода мешуданд? $А)Аз даврањои ќадимтарини таърих дар ин кишвар ба забони Шумерї ќонунномањо мураттаб мегардиданд; $B)Ба забони аккади низ ќонунњо офарида мешуданд; $C)Дар ањди салтанати шоњ Хаммурапи садаи XVIII то милод маљмўаи ќонунњо тањия мегардиданд; $D)Маљмўаи ќонунњои асрњои XIV-XIII пеш аз милод; $E)Дар давраи салтанати ошурињо ќонунномањои судї тартиб дода мешуданд; @155. Чаро дар Байнаннањрайн унсурњои зиёди замони пешин ба дини давраи љамъияти синфї гузаштанд? $А)Ањолии ќадимаи ин сарзамин, ки давраи инќирози љамъияти ибтидоиро пушти сар карда, аввалин бунёдгузорони сохти давлатї мањсуб мегаштанд, наметавонистанд, ки аз тамоми анъанот ва ба хусус дини худ даст бикашанд; $B)Аз ин рў, унсурњои зиёди замони пешин ба дини давраи љамъияти синфї гузашта, як ќисми људонопазири эътиќод, расму одат ва парастишњои навин гардиданд; $C)Дар ин давра эътиќоди тотемизм дар дини ин љо мавќеи махсус дошт, аммо он музмуни пештараи худро гум карда, асосан маънои парастиши њайвоноти вањшї ва хонагиро гирифта буд; $D)Ин дигаргунї ба ивазшавии хољагидории истемолї ба хољагидории истењсолї-зироаткориву чорводорї вобастагї дошт; $E)Тадриљан дар ин давра баробари инкишофи ќуввањои истењсолкунанда ва муносибатњои истењсолї, иљтимої ва љамъиятї афкори ањолї инкишоф ёфта, дини бисёрхудої ба вуљуд меояд; @156. Сабаби пайдоиши дини бисёрхудої дар Бобулистон аз чї иборат аст? $А)Тадриљан дар давраи љамъияти синфї баробари инкишофи ќуввањои истењсолкунанда, муносибатњои истењсолї ва иљтимоию љамъиятї, афкори ањолї инкишоф ёфта, дини бисёрхудої ба вуљуд меояд; $B)Аз хусуси гурўњи сершумори худоёни онваќта асотири шумерї маълумот медињад. Маълум мегардад, ки сарахбори пайдоиши худоёни сершумор ба олињаи аввалини уќёнус-Намму рафта мерасад ва аз ў љуфти нахустини худоён-Ана ва Олиња ба дунё меоянд, баъдтар аз онњо худоёни дигар ва тамоми њасти пайдо мешавад; $C)Маркази идораи давлат ба њафт худо тааллуќ дошт, ки онњо як навъ маќомоти машваратии олиро ташкил медоданд. Онњо тамоми њодисањои табиат ва ќисмати таќдири инсонро идора мекарданд; $D)Дар байни худоњои сершумори онваќта се худо мавќеи хоса дошт, ки ин аломати ба вуљуд омадани анъаноти яккахудої (монотеизм) мањсуб мегашт. Аз онњо Ан-худои осмон, Ноннар набераи ў-худои Моњ ва Ушу абераи онњо-худои офтоб ба шумор мерафтанд; $E)Дар њамбастагиву равобит бо худоњои људогона шумерињо ќуввањои фавќулттабиї, серњосилї, зироаткорї ва амсоли инњоро мепарастанд. Њаёти ондунён низ дар дини онњо мавќеи калон дошт. Њар як шањр-давлат соњиби дини ба худ хос буд. Парастиш эътиќодњо низ аз њамдигар фарќ мекарданд ва умумият њам доштанд. Дар ин давр дар дини Бобул беш аз 100 худо буд, ки вазифањои гуногунро адо мекарданд; @157. Аввалин љазирањои тамаддуни Шарќ дар куљо доман густурдаанд? $А)Дар заминњое, ки ба љумњурии Ироќ мутаалиќанду дар байни ду дарёи калонтарини Осиёи Пеш-Даљла ва Фурот љойгиранд; $B)Дар Байнаннањрайн ё дуоба; $C)Дар замони дури ќадим дар њамин сарзамини начандон калони Байнаннањрайн як ќатор давлатњои хурду калон ба вуљуд омадаанд; $D)Ќадимтарин давлатњои хурду калони Байнаннањрайн ба нимаи дуюми њазораи IV то милод мансуб мебошанд; $E) Байнаннањрайн мавќеи басо ќулаи љуѓрофї дошт ва дар маркази шарќи Наздик љойгир буд. Ин барои Байнаннањрайн аз ќадим боз дар тиљорати байналхалќї наќши асосї мебозид; @158. Байнаннањрайн аз кадом давра ањолинишин гардид? $А)Ќисми шимолии Байнаннањрайнро ибтидои њазораи III пеш аз милод ќабилањои семитї аз худ мекунанд. Забони онњо забони аккадї номида мешуд. Забони аккадї-забони њукмрон мегардад. Аммо забони шумерї њамчун забони илм, адабиёт ва дин то асри I пеш аз милод дар мактабњо омўхта мешуд. Пештар семитњо бо шумерињо њамроњ мезистанд, аммо дар охири њазораи III то милод онњо ба Љануб њаракат карда, Байнаннањрайнро ишѓол менамоянд; $B) Байнаннањрайн њанўз аз давраи неолит ањолинишин мањсуб мешуд. Одамон, пеш аз њама, шимоли Байнаннањрайнро аз худ мекунанд ва ба зиндагии муќимї мегузаранд. Мансубияти этникии соњибони маданияти ќадимтарини бостоншиносї-хассунињо, халафињо, љармаињо ва амсоли инњо маълум нест; $C)Дар њудуди Байнаннањрайни љанубї ањолї дар њазораи V-IV то милод пайдо мешавад. То ин ваќт ин љо ботлоќзор буд. Ин ањолии ќадимаро, ки ба онњо «Маданияти Ал-Убайд» мансуб аст, убайдињо ё то шумерињо меномиданд; $D)Дар њазораи IV пеш аз милод дар ин љо аввалин маскани зисти шумерињо пайдо мешаванд. Шумерињо бо ањолии пештараи Байнаннањрайн муносибати ногусастанї барќарор карда, бисёр љињатњои забон, иќтисодиёт ва фарњанги онњоро аз худ менамоянд; $E)Дар охири њазораи III то милод аз љониби Ѓарб, аз сањроњои Сурия ба Байнаннањрайн ќабилањои чорводори семитњои Ѓарбї ворид мешаванд, ки аккадињо онњоро аморейњо меномиданд. Аз њазораи III пеш аз милод дар он љо ќабилањои бодиянишини кутийњо ё гутийњо маскун мегарданд. Дар охири њазораи III то милод дар ѓарбтари ќабилаи Гуттињо Луллибињо мезистанд. Ќабилаи касситњо аз миёнаи њазораи II пеш аз милод дар Байнаннањрайн зиндагї мекарданд. Ибтидои њазораи I то милод ба ин љо халдейњои семитзабон ворид мешаванд; @159. Баъди ишѓоли Бобулистон аз љониби форсњо кадом забони расмии идорањои давлатї гардид? $А)Забони форсї; $B)Забони аккадї; $C)Забони арамеї; $D)Забони семитї; $E)Забони хурритї; @160. Чаро иќлими Байнаннањрайн мисли шароити табииаш гуногун буд? $А)Дар шимол континенталї: зимистон барф ва бањору тирамоњ борон меборид; $B)Љануб бошад бо гармии тоќатфарсо ва иќлими хушкаш фарќ мекард; $C)Њарорат дар љануб дар тамузи тобистон ба 50-60 дараља мерасид; $D)Азбаски дар ќисми љанубї тамоман барфу борон намеборид, одамон танњо ба оби дарёњо умед мебастанд. Заминњои зироатбоби ин минтаќа аз оби барфу борон шодоб мегардиданд. Лозим меомад, ки каналу љўйњо, чоњу обанборњои начандон калон сохта шаванд, то ки заминњоро бо оби доимї таъмин кардан имконпазир гардад; $E)Заминњои њосилхези Байнаннањрайни љанубї, ки барои зироаткорї басо зарур буданд, мењнати хеле гаронро талаб менамуданд ва ба ањолии онваќта лозим меомад, ки иншоотњои обёрї созанд. Аз ин рў, сокинони он хеле барваќт кофтани каналњо, сохтани дарѓоту сарбандњо, обпартаю чоњњоро ёд гирифта буданд. @161. Дар Бобулистон давлатњои калони мутамаркази Аккад ва сулолаи III Ур кай ба вуљуд омаданд? $А)Њазораи VII-IV то милод; $B)Нимаи аввали њазораи III пеш аз милод; $C) Нимаи дуюми њазораи III то милод; $D)Нимаи аввали њазораи II пеш аз милод; $E)Миёнаи њазораи II то милод; @162. Давлати Ошур (Ассурия) дар њудуди Байнаннањрайн кадом солњо њукмронї намудааст? $А)Асрњои XIV-XIII то милод; $B)Њазораи I пеш аз милод; $C)Асри VII то милод; $D)Солњои 627-533 пеш аз милодї; $E)Нимаи аввали њазораи III то милод; @163. Дар њудуди Байнаннањрайни љанубї ањолї кай пайдо мешавад? $А)То њазораи V-IV пеш аз милод; $B)Дар њазораи V-IV то милод; $C)Дар њазораи IV пеш аз милод; $D)Ибтидои њазораи III то милод; $E)Дар охири њазораи III пеш аз милод; @164. Дар њудуди Байнаннањрайни љанубї ањолї дар њазораи V-IV то милод пайдо мешавад. Онњо кињо буданд? $А)Шумерињо; $B)Убайдињо ё то шумерињо; $C)Семитњо; $D)Аморейњо; $E)Хассунињо, халафињо, љармаињо; @165. Чаро шоњони сулолаи III Ур худро «Њокими чор тарафи олам» меномиданд? $А)Ба давлат подшоњ сарварї мекарду њокимияти номањдуд дошт; $B)Њокимияти номањдуд бар дин асос ёфта буд; $C)Ба маќсади тањкими мустабид онњо аз тўфони Нўњ сар карда рўйхати шоњонро мураттаб сохта буданд ва бад ин васила мехостанд, ки азалияти њокимияти шоњонро собит намоянд; $D)Њамчунин таъкид менамуданд, ки њокимият хости худоњосту рўйхатро њам онњо тасдиќ кардаанд; $E)Дар асл бошад њокимияти шоњї аз ибтидо интихобї буд ва шоњонро аз доираи ашрофони авлодї интихоб менамуданд. Анна барои њамин њам, ба подшоњони шумерї рўйхати махсуси сунъї лозим буд, то ки њукмронии сулолавии худро тањким бахшанд; @166. Чаро дар давраи њукмронии писари шоњ Хаммурапї-Самсуилун (1749-1712) давлати мутамаркази Бобулистон кам ќувват гардид? $А)Дар давраи њокимияти Хаммурапи дар Бобулистон шароити дохилии мамлакат хеле тезутунд гашта, шўришњои ѓуломону ањолии озод сар мезананд; $B)Халќњои аз љониби шоњ Хаммурапи истило шуда ба мубориза бар мехезанд; $C)Дар замони њукмравоии Самсуилун ин ќуввањои марказгурез хеле пурзўр мегарданд; $D)Подшоњ агарчи василаи сохтани каналу зиккуратњо ва иншоотњои њарбї барои тањкими њокимияти худ кўшишњои зиёде ба харљ дода бошад њам, лекин давлати Бобулистон ќуввањои худро сари ваќт љамъ оварда наметавонад ва ќисми љанубии Байнаннањрайн, ки Шумер ном дошт, аз тарафи эламиён ишѓол карда мешавад; $E)Дар ин ваќт шањри Иссин амали људоихоњии хешро аз Бобулистон эълом медорад ва њокими он Илумаилу сулолаи нав ташкил карда, якчанд шањрњои Бобулистонро забт менамояд; @167. Мувофиќи андешаи олимон дар сарзамини ќадимаи Осиёи Хурд асосан кадом ќабилањо маскун буданд? $А)Ќабилањои пеш аз хеттї; $B)Ќабилаи хеттњо; $C)Ќабилањои кашкњо; $D)Ќабилањои хурритї; $E)Ќабилањои урартњо; @168. Давлату халќияти Хеттњо дар кадом сарзамин пайдо шудааст? $А)Давлати хеттњо дар Осиёи Хурд пайдо шуда дар њамин сарзамин нашъунамо ва инќироз ёфтааст; $B)Хеттњо дар ќисми шимолию шарќии ин сарзамин умр ба сар мебурданд, аз ин рў, дар њамин љо пайдо шудаанд; $C)Хеттњо дар ќисми љанубию шарќии Осиёи Хурд мезистанд; $D)Масоњати давлати Хеттњо асосан њудуди давлати њозираи Туркиеро ки бо номи Анатолия машњур аст, дарбар мегирифт, аз ин сабаб давлату халќияти хеттњодар њамин сарзамин пайдо шудааст; $E)Баъзан давлати хеттњоро бо масоњати вилояти Кападокия, ки ќисме аз масоњати Осиёи Хурд аст, баробар мекунанд ва пайдоиши давлату халќияти хеттњоро ба њамин сарзамин нисбат медињанд; @169. Аз аввалин давлатњои хеттие, ки дар асоси иттифоќи ќабилањо пайдо шуда буданду марказњои иттињодияњои сиёсї мањсуб мегаштанд, кадоме наќши асосї мебозид? $А)Бурусханда; $B)Куссар; $C)Уалпа; $D)Хаттуса; $E)Неса (каниш); @170. Дар садаи XVIII то милод асоси давлати нахустини хеттњоро кадом њоким мегузарад? $А)Аннита; $B)Питхана; $C)Лабарна ё Табарна; $D)Хаттусил; $E)Мурсили I; @171. Чаро замони њукмронии Лабарна ё Табарна (солњои 1680-1650 пеш аз милод) давраи хеле таќвият ёфтани далвати Хеттњо ба шумор меравад? $А)Дар давраи њукмронии Анитта давлати хеттњо ташкил шуда бошад њам, ташаккул ва тањкими пурраи он ба замони подшоњии Лабарна ё Табарна рост меояд; $B)Дар ањди њукмронии ў сарњади давлати хеттњо дар шимол то бањри Сиёњ ва дар Ѓарб то бањри Миёназамин расид; $C)Мардуми хетт аслан ба хушки одат карда буд. Соњиби бањр гардидани онњо ба болоравии иќтидори иќтисодї, сиёсї ва њарбиашон кўмак мерасонд; $D)Замони њукмравоии Лабарна (Табарна) давраи хеле таќвият ёфтани хеттњо ба шумор мерафт. Номи ў чунон машњур гашта буд, ки минбаъд подшоњони хеттро танњо бо њамин ном ба забон мегирифтанд. Масалан, Табарна Хаттусили, яъне олињазрат, бузургвор Хаттусили ва амсоли онњо (Табарна) киштсозию бањрнавардї ва раванди мутамарказонии давлат вусъат ёфт; $E)Дар ањди салтанати Лабарна; @172. Чаро дар давлати хеттњо шоњ Хаттсили I соњиби њокимияти номањдуд «Мустабиди Шарќї» набуд? $А)Њокимияти подшоњї аз љониби ташкилоти ашрофони авлодї «Тулия» ном машварат мањдуд карда мешуд; $B)Њокимияти подшоњї аз љониби маљлиси сарбозон «Панкус» мањдуд карда мешуд; $C)Мављудияти ташкилотњои авлодї ва боќимондањои сохти аљдодї њокимияти подшоњиро хеле сусту заиф мекард; $D)Дар маљлисњо тамоми яроќбадастон ширкат меварзиданд ва њарду ташкилоти њамаи масъалањои заруриро њал менамуд. Ба машварати ашрофон танњо ашрофони авлодї ва саркардагони њарбї (Наксесњо0 шомил буданд; $E)Зимнан, кўшиши меросї гардидани њокимият бо боќимондањои сохти авлоди модарї ё модаршоњии баъдина ба њам бармехўрданд ва шоњон њаракатт мекарданд, ки аз ин гуна зиддиятњои сохти боќимондањои љамъияти ибтидої рањо ёбанд. Бинобар ин роњњои гуногуни муросокунонии сохти идораи модаршоњї ва падаршоњиро кофта мебаромаданд; @173. Дар њаёти халќи хетт кадом соњаи иќтисодиёт наќши калон мебозид? $А)Зироаткорї; $B)Чорводорї, фулузгарї; $C)Њунармандї; $D)Тиљорат; $E)Киштисозию бањрнавардї; @174. Кадом соњили Осиёи Хурд барои корњои соњаи бањрнавардї ќулай буд? $А)Ќисми шарќии Осиёи Хурд; $B)Соњили Ѓарбии Осиёи Хурд; $C)Дарёи Ќизил, Эрмак, ки дар ќадим Галис номида мешуданд; $D)Осиёи Хурд нимљазираест, ки соњилњои онро обњои бањри Сиёњ ва Мармар мешўянд; $E)Осиёи Хурд нимљазираест, ки соњилњои онро обњои бањри Эгей ва Миёназамин мешўянд; @175. Бойигарии асосии табиии Осиёи Хурдро муайян намоед? $А)Дар Осиёи Хурд намак истењсол мекарданд); $B)Дар Осиёи Хурд канданињои фоиданок ва бешањо бисёр буданд; $C)Дар Осиёи Хурд тилло, нуќра, сурб ва мис истењсол менамуданд; $D)Дар осиёи Хурд маъдани оњан њам мављуд буд; $E)Кўњњои Осиёи Хурд санг, чўб, мармар,обсидиан, булур, аникс, масолењи фаровони бинокорї доштанд; @176. Вайроншавии сохти авлодї ва ба амал омадани раванди пайдоиши давлат дар сарзамини Осиёи Хурд кай сурат гирифт? $А)Дар њазорањои III-II то эраи нав; $B)Дар садањои XV-XIII то милод; $C)Дар њазораи III пеш аз милод; $D)То садаи XVII то милод; $E)Дар садаи XVIII пеш аз милод; @177. Дар њазораи III то милод дар ќисми шарќии Осиёи Хурд мављудияти мустамликањои тиљоратии савдогарони Ошури мамлакати Ассурия ва аморати Сурия чї наќши босазое бозиданд? $А)Мустамликањои тиљоратї дар тезонидани раванди нобаробарии молумулкї сањм доштанд; $B)Мустамликањои тиљоратї дар пайдоиши синфњо ва давлат наќши муњим бозиданд; $C)Мустамликањои калонтарини-Несса (каниш) ва Бурусханда бо ањолии мањаллї робитаи зичи тиљоратї доштанд. Савдои маъдан, мису нуќра дар ављ буд. Ба ин љо аз мамолики гуногун, аз љумла аз Эрон, маъдани нодир ќалъагї оварда мешуд; $D)Мањз анна њамин мустамликањои ассурию амореї боиси инкишофи муносибатњои ѓуломдорї мегарданд. Нобаробарии молумулкї ва иљтимої меафзояд; $E)Агарчи ин шањрњо тобеи ќабилањои хеттї мањсуб гарданд њам, озод буданд ва асосан ба тарзи сохти метрополияњо идора карда мешуданд, хусусан ѓуломдорї хеле ривољу равнаќ дошт. Дар байни ќабилањои хеттї ин раванд боз њам вусъат меёбад ва ин мустамликањо то садаи XVII пеш аз милод арзи њастї кардаанд; @178. Хусусияти фарќкунандаи салтанати давлатдории Мурсили 1 (1620-1590) аз пеш гузаштагони худ аз чї иборат аст? $А)Дар давраи њукмронии ў дигаргунии ќатъї ба амал омад, сиёсати берунии давлати хеттњо боз њам ривољу равнаќ ёфт; $B)Мурсили 1 масоњати давлати худро хеле васеъ кард. Соли 1595 то милод вай бо лашкари зиёд ба Байнаннањрайн муњориба ташкил карда, шањри калонтарини он-Бобулро ишѓол намуд. Истилои ин шањри хеле бой ва серањолї ба Мурсили 1 ѓаниматњои калон ва асирони сершумор овард; $C)Дар натиљаи ѓалабањои пайи њами хеттњо љамъияти хеттї тадриљан шакли худро такмил дода, ба давлати мустабиди шарќи табдил меёбад; $D)Дар давраи салтанати Мурсили 1 хеттигардонии мамлакат ављ мегирад; $E)Агар мавќеи байналхалќии давлати Хеттњо дар замони Мурсили 1 як андоза мустањкаму пойдор гардида бошад, вазъи дохилии он чандон устувор набуд. Дар дохили мамлакат ќуввањои марказгурез хеле меафзояд; @179. Кўшишњои мутамарказонии давлат аз љониби Телепин (1520-1490) анљом пазируфт ё не? $А)Телепин барои барњам додани муборизаи минбаъдаи байниќабилавї ќонуни махсусе интишор менамояд, ки ворисияти тахту тољро ба расмият медарорад; $B)Мувофиќи ќонун вориси асосии тољу тахт писари калони ва ё хурдии подшоњ мањсуб мегардид. Агар подшоњ Писар надошта бошад, он ваќт писари хоњари ў њуќуќи подшоњї пайдо мекард. Ин ќонун њатто домодњои подшоњро њам аз њуќуќи подшоњї мањрум намесохт; $C)Хулоса, дар ќонун анъанањои мављудаи љамъияти хеттњо ба эътибор гирифта мешаванд ва минбаъд тамоми хешу табори подшоњ, њуќуќи њукмронї пайдо менамоянд; $D)Сабаби пайдоиши ќонун кўшиши муросокунонии намояндагони ќабилањои сершумори љамъияти синфии хеттї мањсуб мегашт. Њуќуќи њарду ташкилоти давлатї «Тулия» ва «Панкус» як андоза мањдуд намуда, ба љойи њамаи њарбиён ба ин ташкилотњо ќисми боимтиёзи лашкариён дохил карда мешуданд. Бад=ин тариќ кўшишњои мутамарказонии давлат аз љониби Телепин анљом мепазирад; $E)Ташкилотњои пешинаи сохти авлодї низ чандон камќувват набуданд, аз ин рў, имконияти барпо кардани њокимияти мутамаркази тарзи «мустабиди шарќї» даст надод. Њамзамон њокимияти подшоњї бо маќомоти давлатие, ки аз сохти авлодї мерос монда буданд, мањдуд карда мешуданд; @180. Чаро олимон замони подшоњии миёнаи таърихи давлати хеттњоро давраи парокандагии он тавсиф кардаанд? $А)Ба ин давра љангњои шадиди байнињамдигарї хос аст; $B)Бо мурури замон дастгоњи давлатї сусту заиф мешавад; $C)Синфи њукмрон ѓуломдорон ба тарсу вањм меафтанд, ки тумаъи ду давлати нисбатан муќтадири онваќта-Арсава ва Митания нагарданд; $D)Ин давлатњои начандон калон, вале пурзўр-Арсава ва Миттания аз нияти истилои мамлакати хеттњо даст намекашиданд. Хусусан давлати Миттания хеле пурќувват шуда буд; $E)Давлати Миттания ба давлати камиќтидори хеттњо сахт фишор меовард. Њаќиќатан њам, дар ин давра давлати хеттњо ањволи нињоят вазнинро аз Сар мегузаронд. Њам шароити берунї ва њам вазъияти дохилии давлати хеттњо чандон гуворо набуд; @181. Давраи нави подшоњии Хеттњо дар таърих, бок адом хусусияти асосии хеш маълум аст? $А)Дар натиљаи сусту заиф гардидани њамсоягони пурзўр давлати хеттњо тањким меёбад; $B)Дар натиљаи истиќрори ќуввањои истењсолкунанда танњо дар садаи XIV то милод ќувваи давлати Хеттњо барќарор мегардад; $C)Мањз дар њамин ваќт империяи пурќуввати хеттњо ташкил меёбад; $D)Империяи муќтадлири хеттњо раќиби зўртарини сиёсї, њарбї ва иќтисодии Миср, Лидия, Бобулистон барин давлатњои калон мегардад; $E)Ин давра замони нави подшоњии хеттњо номида мешавад; |