анатомия рубежка. 2. Кп білікті буына жатады шартрізді буындар (articulatio spheriodea), жаатрізді буындар (articulatio cotylica), жалпа буындар (articulatio planae), тостаан
 Скачать 0.5 Mb.
|
m. Cricoarytenoidens posterior, m. thyroepiglotticusКеңірдек қабырғасының құрылысы// шырышты қабық, шырышасты қабығы, бұлшықетті және сірлі қабық Өкпе келесі қызметтерді атқарады// ауа алмасу, қан айналыс, қышқыл-негіздік тепе-теңдікті реттеу, сіңіру Ауа өткізетін құрылымдарды көрсетіңіз// Мұрын қуысы, , көмей, кеңірдек,альвеолярлық ағаш, бронхтар(негізгі, үлестік бронхтар, сегментаралық, субсегментаралық ,үлесшелік бронхтар, ақырғы бронхатар) Үш дұрыс жауабымен: Көмей қуысының бөлімдерін көрсетіңіз// кіреберісі, қарыншааралық бөлім және дауысастылық бөлім Өкпеқап қойнауларын көрсетіңіз// қабырға-көкет, қабырға-көкірекаралық, көкет-көкірекаралық Оң жақ өкпенің жоғарғы үлесінің бронхөкпелік сегменттерін атаңыз // ұштық, артқы, алдыңғы НЕСЕП ЖҮЙЕСІ БОЙЫНША СҰРАҚТАР Бір дұрыс жауабымен: 1. Бүйрек қабықтарының қабат бойынша дұрыс орналасуы келесі: фиброзды қабық,capsula fibrosa, майлы қабық capsula adipose, бүйрек шандыры fascia renalis 2. Spatium retroperitonealis-тен іріңді үдерістің таралу бағытын көрсетіңіз//ішастар арты кеңістіктен үріңді әруақытта жамбас қуысына тарайды 3. Ішастар арты кеңістіктің алдыңғы қабырғасы түзілген // париетальды ішастар, құрсақішілік шандыр 4. Кесіндідегі бүйректің макроскопиялық құрылысы: Капсула, паренхима және экскреторлық ағаш 5. Бүйрек денешігі тұрады: Шоғыр, шоғыр капсуласы:шумақ glomerulus және оны қоршаған Шумлнский- Боумен атты шумақ қапшығынан capsul glomeruli 6. Бүйректің бекітуші аппараттары: кұрсакішілік қысым,бүйректік бұлшықет аякшалары, бүйрек тамырларының майлы капсуласының фасциясы 7. Жедел медициналық көмек ауруханасына 62 жастағы ер адам жол-көлік оқиғасы кезіндегі іш жарақатымен келіп түсті. Ультрадыбыстық тексеру кезінде «бүйрек аяқшасынан» бүйректің үзілуі анықталды. Сұрақ: «Бүйрек аяқшасын» қандай құрылымдар түзейді? Бүйрек қақпасындағы құрылымдардың синтопиясы атаңыз. ?алдынан- бүйрек венасы, ортасында-артерия, артында- несепағар? Артынан - үлкен тостағанша мен түбек, түбектің алдынан және жоғарғы - бүйрек артериясы,артерияның алдынан және жоғары - бүйрек венасы 8. Экскреторлық ағаштың құрамына кіреді: Кіші тостағанша, үлкен тостағанша, түбек және несепағар 9. Ультрадыбыстық тексеру кезінде оң жақ бүйректің жоғарғы полюсінде орналасқан мүшенің ұлғаюы анықталды. Осы мүшені атаңыз: оң жақ бүйрекүстілік без 10. Бүйректің түтікті құрылымдары: артерия, веналар, лимфатикалық тамырлар, бүйрек өзекшелері 11. Тіркеуде тұрған науқаста пиело-венозды рефлюкс анықталды: несеп шығару жолынан несептің қанға өтуі. Сұрақ: Осы бүйрек патологиясына әкелетін бүйрек құрылымын атаңыз және ол неден құралған? ?Бүйрек түбегі- pelvis renalis; calyces renales minors et majores? 12. Несепағардың бөлімдері: кұрсақтық,жамбастық,қабырға ішілік 13. Несепқуық қабырғасының қабаттары: шырышты, шырышастылық, бұлшықеттік, сірілік 14. Ер адамдардың несеп шығарғыш өзегінің ең кең бөлімі: жыныс мүшесі басының буылтығы 15. Ер адамдарда несеп қуықтың артқы қабырғасына жанасатын мүше: тік ішек 16. Несепағарды жамбас бөліміне ауысар жерінде кесіп өтетін қандай артерия? сол жақ – ішкі мықын, оң жақ – сыртқы мықын 17. 57 жастағы ер адамды оң жақты трансперитонеальды нефроэктомия (оң жақ бүйректі іш қуысының алдыңғы қабырғасы арқылы алып тастау) отасына дайындады. Сұрақ: Хирург отаны сәтті орныдау үшін оң жақ бүйректің қандай синтопиялық қатынасын ескеру қажет? ?Дәрігер оң бүйректің жоғарғы ұшының шамалы бөлігі бүйрекүсті безбен, gl.suprarenalis; алдыңғы беті бауырмен, hepar; алдыңғы бетінің төменгі бөлігі он екі елі ішектің төмендеген бөлігімен, pars descendens duodeni,шектесетінін ескеру керек. ? 18. Бүйрек қақпасында несепағардың орналасу қалпы қандай?ең төменгі 19. Хирург зардап шегушіні қарау кезінде сол жақ бүйректің ортаңғы үштен бірінің зақымдалғанын анықтады. Сол жақ бүйректің синтопиясын ескере отырып, міндетті түрде қандай мүшенің тұтастығын тексеру қажет? ұйқы безінің бүтіндігін тексеру қажет 20. Терапевт дәрігерге 52 жастағы әйел адам бел аймағының ауырсынуына, несеп шығарудың бұзылысына шағымданып келді. Бел аймағын перкуссиялау кезінде екі жақта ауырсыну анықталды. Дәрігер бүйрек патологиясына болжам жасады. Сұрақ: дәрігер перкуссия кезінде қолданатын қалыпты жағдайдағы бүйрек проекциясын көрсетіңіз? Омыртқа жотасының бүйірінде th-12-L-1-2 омыртқалар деңгейі 21. Несеп шығару жолдарын рентгенконтрастылы урография жасау кезінде 45 жастағы ер адамнан сол жақты нефроптоз (сол жақ бүйректің төмен түсуі) анықталды. Сұрақ: Урограммада бүйректің орналасуын және осы диагнозды қоюда қандай сүйектік бағдарлар (құрылымдар) нақтылауда маңызды? 11 кеуде және 2 бел омырқалары, мықын қырқасы Болжам жасауда төменгі кеуде жоғарғы бел омыртқалары мен мықын сүйегінің қырқасы қолданылады 22. Палуан ер адам, ауыр көтеру кезінде жарақат алды. Тексеру кезінде күрт қызметінің бұзылуымен оң жақ бүйректің төмен түсуінің 3 дәрежесін анықтады. Бұлшықет құрақтары қолдана отырып, бүйректің бекіткіш аппаратына ота жасау жоспарланды. Сұрақ: Бүйректің бекітуші аппаратына қандай құрылымдар жатады? Құрсақ ішілік қысым, fascia renalis, бүйрек байламдары,бүйрек аяқшасын құрайтын бүйрек тамырлары Екі дұрыс жауабымен: 1. Бүйрек орынжайын түзейтін бұлшықеттерді атаңыз: үлкен бел бұлшық еті m.psoas major, белдің шаршы бұлшық еті m. guadratus lumborum, іштің көлденең бұлшық еті m. transversus abdominis 2. Spatium retroperitonealis-тің қабырғаларын көрсетіңіз алдынан париетальды ішастардың алдыңғы бөлімі, артынан құрсақішілік шандырдың артқы бөлімі 3. Бүйректің негізгі морфологиялық құрылымдарын атаңыз: Капсула бүйрек қабықтары, паренхима және экскреторлық ағаш 4. Бүйректің милы затын құрайтын құрылымдарды көрсетіңіз: пирамида және пирамида емізікшелері өзекшелері 5. Форникальды аппарат құрамына кіретін құрылымдарды көрсетіңіз: m.levator fornicis, m. logitudinalis calyci; : m. sphincter fornicis и m. spiralis calyci. 1.Бірыңғай салалы бұлшықет талшықтары m.sphincter fornicis 2.дәнекер тінмен,қан тамырлар m. levator fornicis , m.spincter fornicis,m. longitudinalis calycis, m. spiralis calycis Үш дұрыс жауабымен 1. Оң және сол жақ бүйректерге тән 3 негізгі белгілерін атаңыз: жоғарғы полюсі сүйірленген, ал төменгісі - дөңгелектенген. латеральды жиегі - сыртқа қарай дөңес,мелиальды жиегінде ойыс - бүйрек қақпасы бар 2. Несепағардың тарылған жерлерін көрсетіңіз:1.бүйрек түбегінен несепағардың басталған жерінде 2.несепағардың іштік бөлігінің жамбас астау бөлігіне өткен жерінде 3.несеп ағардың несеп қуыққа ашылған жерінде 1)түбектің несепағарға ауысатын жерінде; 2)partes abdominalis және pelvina аралық шекарасында; 3) pars pelvina бойында; 4)Несеп қуық қабырғасы қасында. 3. Несепағардың үш бөлімін атаңыз: Іштік-pars abdominalis,жамбастық-pars pelvina,қабырға ішілік- pars intramuralis Ерлердің жыныс мүшелері бойынша сұрақтар Бір дұрыс жауабымен: Несеп шығару өзегінің рars prostatica бөлімінің анатомиялық ерекшеліктерін атаныз: артқы қабырғасында colliculus seminalis орналасқан, қуық асты безін тесіп өтетін қуыққа жақын бөлімі Оң және сол жақ аталық бездің ажырату белгілері: Жоғарғы полюсына caput epididymidis жанасады, алдыңғы жиегі бос, corpus epididymidis артқы жиегіне жанасады, бүйір бетінде аталық безбен оның қосалқысының аралығында sinus epididymidis пайда болады Аталық без стромасы тұрады:Tunica albuginea, mediastinum testis, septula testis Аталық без паренхимасы тұрады: Tubuli semeniferi recti, tubuli semeniferi contorti Несеп шығару өзегінің ең кен бөлімі: жыныс мүшесінің буылтығы Spermium ның түзілетін орны tubuli seminiferi controli Ұрық шығару жолы басталады: tubuli seminiferi recti Ұрық шылбыры құрамы: шәует шығаратын түтік, қан және лимфа тамырлары, нервтер, атабезді көтеретін бұлшықетпен қабықтары Аталық без жабылған: фиброздыаққабық tunica albuginea,ұма scrotum Ұрық шығару жолдарының дұрыс реттілігін танданыз ?tubuli seminiferi controli ,tubuli seminiferi recti, rete testis, ductus efferentes testis ,ductus epididymidis,epididymidis, ductus deferens,vesicula seminalis,ductus excretorius, ductus ejaculatorius,uretra masculine? Ұрық шығару өзегінің шырышты қабаты сипатталады: Ампуланың бүйір қалтасы (diverticulum ampullae) болады және 3-5 бойлық қатпарлар түзеді Ұрық шығару өзегінің бұлшықеттеі қабаты сипатталады: Ортаңғыциркулярлық, бірыңғайсалалыішкіжәнесыртқыбойлыққабаттардантұрады Қиғаш ортанғы циркулярлы, ішкі сыртқы бойлык багыт бірыңғай салалы. Ерлерде несепті шығару бұзылысының салдары гипертрофия: Isthmus prostae ЕСЕП Шап-ұмалық жарығымен 46 жастағы ер адам жоспарлы отаға емханаға түсті. Беткей шап сақинасы диаметрінде үлкейген. Шап өзегінің пластика түрін таңдау үшін хирург шап-ұмалық аймақтың қабаттық құрылысын білу қажет. Сұрақ: ұма қабаттарының дұрыс реттілігін көрсетіңіз Cutis, tunica dartos, fascia spermatica externa, fascia cremasterica, m.cremaster, fascia spermatica interna, tunica vaginalis testis: lamina parietalis, lamina visceralis ЕСЕП Шап-ұмалық жарығымен 46 жастағы ер адам жоспарлы отаға емханаға түсті. Беткей шап сақинасы диаметрінде үлкейген. Шап өзегінің пластика түрін таңдау үшін хирург шәует шылбырының құрылым ерекшеліктерін білу қажет. Сұрақ: Шәует шылбырын құрамына кіретін құрылымдарды көрсетіңіз ductus deferens, arteria teaticularis,arteia deferencialis, plexus venosus, лимфа тамырлары және нервтер 2 дұрыс жауабымен Қуық асты безінің синтопиясы: Алдыңғы беті қасаға симфизіне бағытталған(pubic symphis), артқы беті тік ішекпен(rectum), жоғарғы бөлігі несепқуықпен(vesica urinaria), бездің негізі артқы бөлімінде шәует қуықшаларымен(vesicular seminalis) жанасқан. арты тік ішекпен жанасады алды қаспға симфиз құрамы вена өрімі бар болбыр шел майы Ductus deferens тің бөлімдері: шаптық, жамбастық, атабездік, шылбырлық Жана туған нәрестені неонатолог перзентханада қарауда. Нәресте ер бала, уақытында туылған, салмағы 3500 гр, бойы 51 см. Тыныс алу және қан тамырлар жүйелері жағынан ауытқулар жоқ. Ұманың пальпациясы кезінде оң жақ аталық без байқалмайды. Крипторхизм диагнозы қойылды. Сұрақ: Аталық бездің ұмаға түсу кезеңдерін атаңыз? 1.Тұйық қынаптық өсінді (processus vaginalis peritonei) 2. Шап өзегінің терең сақинасына өтуі 3. Шап өзегі арқылы өтуі 4. Ұмаға түсуі 3 дұрыс жауабымен. Несеп шығару өзегінің бөлімдері: Қуықасты бөлігі(pars prostatica), жарғақты бөлігі(parc membranacea), кеуекті бөлігі(pars spongiosa) Аталық без қосалқысының қызметтерін атаныз: Сперматозоидттерді жұқа жабатын гликокаликс өндіреді, сперматозоидттар үшін резервуары болып табылады, осы жерде жасушалар жинақталып жетіледі Өзектік эпителий сперматозоидтердің жылжуын қамтамасыз ететін сұйықтық бөледі Vesucularis seminalis топографиясы: Кіші жанбас астауы шәует шығару ампуласының буйір.қуық асты безінен жоғары, несеп қуық артқы, буйін жағы ӘЖЖ БОЙЫНША СҰРАҚТАР Бір дұрыс жауабымен 1. Жатыр түтігінің бөлімдерін атаңыз Pars uterine, isthmus, ampulla, infundibulum 2. Аталық бездің ішастарға қатынасы: ұрық эпителимен жабылған 3. Аналық бездің байламдарын атаныз: Аналық бездің меншікті байламы-Lig.ovarii proprium,Байламдық аппараты-Lig.suspensorium ovarii 4. Жатырдың бекітуші аппараттарына жатады: lig,teres uteri, ligg,cardinalia, іш қуысы қысымы, параметрий, несеп-жыныс көкетінің бұлшықеттері 5. Овуляция дегеніміз ол: Жетілген фолликуланың жарылуы нәтижесінде, аналық жыныс жасушасының шығып, анабезден жатыр түтігіне өтуі 6. Овариальды-етеккір циклі дегеніміз ол: анабездегі аналық жыныс жасушасының жетілуі және овуляциямен байланысты ,жатырдың шырышты қабатындағы ретті өзгерістермен сипатталатын цикл . Бұл цикл 28 күнге созылады 7. Овариальды-етеккір циклінің етеккір фазасында өтетін үдерістер: Овариальды-етеккір циклінің етеккір кейінгі фазасында өтетін үдерістер:эстрогеннің әсері жағдайында эндометрийдің функциялық қабатының қалпына келіп, қалыңдауы, сонымен қатар бездердің де қалпына келуі. 8. Овариальды-етеккір циклінің етеккір арты фазасында өтетін үдерістер: Эстрогеннің әсері жағдайында эндометрийдің функциялық қабатының қалпына келіп, қалыңдауы, сонымен қатар бездердің де қалпына келуі. Менструация басталғаннан 5-ші күннен басталып, 14-15 күнге дейін созылады; 9. Овариальды-етеккір циклінің етеккір алды фазасында өтетін үдерістер: 10. Периметрий бұл: Жатырмен бітісіп,оған сірлі қабық tunica serosa құрайтын висцеральды ішастар 11. Параметрий тұрады: Жатырмен бітісіп,оған сірлі қабық tunica serosa құрайтын висцеральды ішастар Ситуациялық есептер 12. Есеп 1. Жас әйел адамда анабез кистасына байланысты ота жасағаннан кейін жамбас астауының қабыну белгілері пайда болды; жамбас аймағындағы ауырсыну,дене қызуының көтерілуі, жалпы делсалдық. Параметрит диагнозы қойылды. Сұрақ: Бүйір параметрийден қабыну дерісінің таралу аймағын көрсетіңіз: бүйір шелмай кеңістігіне 13. Есеп 2. Ауруханаға жас әйел адам түтіктік жүктіліктің үзілуі белгілерімен келіп түсті. Ультрадыбыстық тексеру кезінде кіші жамбас астауында жатыр арты ұңғылда экссудат жиналғаны анықталды. Қынап арқылы қарау кезінде дуглас симптомы (+) анықталды. Диагностикалық мақсатта гинеколог пункция жасау керек. Сұрақ: Дәрігер қандай құрылымнан пункция жасау қажет және жауапты негіздеңіз: 14. Есеп 3. Ауруханаға жас әйел адам түтіктік жүктіліктің үзілуі белгілерімен келіп түсті. Ультрадыбыстық тексеру кезінде кіші жамбас астауында жатыр арты ұңғылда экссудат жиналғаны анықталды. Қынап арқылы қарау кезінде дуглас симптомы (+) анықталды. Диагностикалық мақсатта гинеколог пункция жасады, бірақ тесіп өту белгісі және экссудат анықталған жоқ. Сұрақ: дуглас кеңістігін пункция жасау кезіндегі айқын кедергінің болу себебін немен түсіндіресіз? Иненің жатыр қабырғасына енуі Екі дұрыс жауабымен: 1. Жатырдың топографиясы: Несес қуық бос кезінде жатыр түбі алға бағытталған, ал алдыңғы беті алға және төмен қараған, бұл қалып anteversio деп аталады; Жатыр денесі алға иіліп, жатыр мойны мен арасында бұоыш түзеді, бұл бұрыш алға ашылған anteflexio деп аталады; 2. Жатырдың сыртқы құрылысындағы құрылымдарды атаныз: Cervix uteri, margo uteri (dexter et sinister) Fundus uteri, corpus uteri 3. Қынап топографиясының ерекшеліктерің атаныз: Қынап vagina ұзындығы 8 смдей созылмалы бұлшықетті фиброзды түтік, жоғарғы шеті жатыр мойнын каусырап ал төменгі шеті тесік ostium vaginae арқылы қынап кіреберісіне ашылады Алдыңғы қабырғасының жоғарғы бөлімі несеп қуықтың түбіне жанасады және одан болбыр шелмаймен қабытымен бөлінген ал төменгі бөлімі шығарғышжанасады;артқы қабырғасынвң жоғарғы төрттен бірі ішастармен жабылған, төменге қарай rectum ге жанасады және біртіндеп шатаралық аймағынжа тік ішектен Үш дұрыс жауабымен 1. Сыртқы әйел жыныс мүшелерін атаныз: Mons pubis, labia majora pudendi, labia minora pudenda, clitoris, vestibulum vagina, glandulavestibularis major (Bartolini), glandulavestibularis minors 2. Аналық бездің сыртқы құрылысы: extremitas tubaria, extremitas uterine,facies lateralis et medialis,margo liber,margo mesovaricus 3. Несеп жыныс көкетінің бұлшықеттері m.bulbospongiosus , m.ishiocavernosus, m.transversus perinea profundus Recessus lienalis түзілген: алдынан-асқазан – көкбауыр байлам, артынан көлденең жиек ішек-көкбауыр байлам Өттүтігі қайда ашылады: жалпы бауыр түтігіне |