|
|
КАРДИО пошаговая 2023 (1). алыпты физиология бойынша баалау паратары Тжірибелік дадыларды баалау паратары Электрокардиограмманы тіркеп жазып алу дісі
|
қанның уақытша іркіліп тоқтап қалуынан пайда болады.
|
|
|
|
|
3
|
Студент дұрыс түсіндірді; «с» толқыны ( лат.carotis) мойындырық венаның астында жатқан ұйқы артериясының пульстік ырғағының түрткісі. Оң қарыншаның систоласы басталуы кезінде ұшжармалы қақпақшалары жабылғанда пайда болады және каротидті сфигмограмманың анакротасына
сәйкес.
|
20
|
15
|
10
|
0
|
4
|
Студент дұрыс түсіндірді: «v» толқыны( лат. Ventriculus) вена қантамырларынаң қанның қайта ағу қиыншылығын көрсетедi, сол кезде оң жүрекше қанға толып,жүрекшеде қысым жоғарлайды, «v» толқынын шамасы үшжармалы қақпақшалардың ашылуына сәйкес болады.
|
20
|
15
|
10
|
0
|
5
|
Студент теріс толқындардың пайда болуын дұрыс түсіндірді:
«с» толқыннаң кейін «х» теріс толқын болады(систолалық коллапстың толқыны), қарынша систоласы кезенінде босансыған жүрекшелерге орталық тамырлардаң қанның тез қайта ағуын көрсетеді, осы толқынның ең жоғарғы шамасы айшық қақпақшалардың жабылуына сәйкес болады.
«v» толқыннаң кейін «у» теріс толқыны болады (диастолалық коллапстың толқыны) ол оң жүрекшеден оң қарыншаға қанның тез құйылғаның көрсетеді.
Жұмысты орындау барысында сөйлеу
мәдениетін, кәсіби терминдерді қолдана алатындығын көрсетті
|
20
|
15
|
10
|
0
|
|
Барлығы
|
100
|
75
|
50
|
0
|
Кезең бойынша ең жоғарғы балл - 100. Тапсырмаға берілген уақыт - 5 минут
10.Коротков әдісімен қан қысымын анықтау
Емтихан қабылдаушыларға арналған мәлімет: төменде берілген көрсеткіштерге сәйкес студенттің Коротков әдісі бойынша қан қысымын өлшеу ептілігін бағалаңыз. Студент пациенттің (волонтердің) қан қысымың аңықтап, өзінің жасаған іс-әрекеттерін түсіндірді.
1.
|
Студент сәлемдесіп, визуальды қарым-қатынас жасады, өзін таныстырды.
Студент пациентің эмоциялық жағдайын, эмоциялық реакциясын бақылады, оның эмоциялық көніл- күйіне түсінік берді.
Артериялық қан қысымын анықтаймын деп пациентке айтты. Пациентен үстелге сол қырымен отырып, сол қолын үстелге қоюын сұрады.
Студент пациенттің (волонтердің) сәл бүгілген қолын шынтақ астынаң алып, қолын толығымен босаңсытуды сұрады.
|
20
|
15
|
10
|
0
|
2.
|
Студент тонометр манжетін сол қолдың қарына дұрыс орап бекітіп (қол мен манжет арасына бір саусақ сиятындай етіп), сол қолдың жүрек деңгейінде орналасқандығына көз жеткізді.
Студент білек артериясындағы пульсті сипап тауып, фонендоскоптың мембранасын шынтақ шұнқырындағы иық артериясына орналастырды Содан кейін сфигмоманометр бұрандасын жауып, білезік
артериясында пульс жойылғанша ауа үрлеп, манжетке ауа толтырды.
Сфигмоманометрдің бұрандалы қақпақшасын ашып, манжеттен ақырын ауаны жіберді. Дәл осы уақытта фонендоскоппен шынтақ артериясын тыңдап, бірінші пулстік толқынды сипап сезіп, манометр
көрсеткіштерін қарап отырды
|
20
|
15
|
10
|
0
|
3
|
Тондардың бірінші пайда болуы сәтіндегі манометр көрсеткішін систолалық (ең жоғарғы) қысым деп белгілеп, бірінші тонның пайда
болуын түсіндірді (манжеткадағы
|
20
|
15
|
10
|
0
|
|
қысым төмендегенде артерия ашылады да, қан жоғары қысыммен турбулентті түрде бос тамыр бойымен өтіп, тамыр қабырғасына соғылады, осыдан бірінші тон пайда болады).
Алынған нәтижені бағалады. Қалыпты жағдайда систолалық қысым 110-120 мм.с.б. тең (ДДСҰ бойынша 135 мм.с.б. дейін) пед.фак. арналған:
Нәрестелерде - 90-100 мм.с.б.б.., 2 жастан - 5 ж. дейін – 100-115 мм.с.б.б.., 6-10 жас – 110-120 мм.с.б.б..
Нақты анықтау үшін формула бойынша есептеледі.
1 жасқа дейін: 76+2*n, мұнда n- бала жасы айлары бойынша
1 жастан кейін 90+2*n, мұнда n- бала жасы
|
|
|
|
|
4
|
Тондар жойылып кететін сәттегі манометр көрсеткішін диастолалық (ең төменгі) қысым деп белгілеп алып, тондардың жойылуын түсіндірді (Манжеттегі қысым тамырдағы қысыммен теңескенде тамырдың диаметрі қалыпты жағдайға келеді де, қан тамыр бойымен ламинарлы түрде ағады. Сол себепті дыбыс жойылады).
Алынған нәтижені бағалады. Қалыпты жағдайда диастолалық қысым 60-80 мм.с.б.тең пед.фак. арналған:
систолалық қысымның 1/2 -1/3 бөлігін құрайды
нәрестелерде -40-50 мм.с.б.б.., 2 - 5
жас – 60-75 мм.с.б.б.., 6-10 жас – 60-
80 мм.с.б.б.
Максимальды АҚ=100+2*n, мұнда n- бала жасы жылдар бойынша
|
20
|
15
|
10
|
0
|
5
|
Ең жоғарғы қысымнан ең төменгі қысым шамасын алып тастап, пульстік қысым мөлшерін есептеп тапты.
Қалыпты жағдайда пульстік қысым 35-40 мм.с.б. тең
Пульстік қысым дені сау адамдарда
|
20
|
15
|
10
|
0
|
|
өзгеруі мүмкін; физикалық не болмаса психо-эмоциялық қүш түскенде қысым жоғарлайтынің, ұйқы кезінде пульстік қысымы төмендейтінің біледі.
Тыныштық жағдайда пульстік қысым жоғарласа, жүрек қантамырлардағы ауытқыларын ( атеросклероз не болмаса жүрек қақпақшаларының дұрыс істемеуі) көрсетеді.
ПҚ төмендеуі : қан ағуда, шокта, миокард инфарктісінде, қолқаның ауытқуларында.
Жұмысты орындау барысында сөйлеу мәдениетін, кәсіби терминдерді
қолдана алатындығын көрсетті
|
|
|
|
|
|
Барлығы
|
100
|
75
|
50
|
0
|
Кезең бойынша ең жоғарғы балл - 100. Тапсырмаға берілген уақыт - 5 минут
11.Гемодинамиканың негізгі параметрлерін есептеу:
Орташа динамикалық қысымын, жүректің систолалық және минуттық қан көлемін. Емтихан қабылдаушыларға арналған мәлімет: төменде көрсетілген көрсеткіштеріне сәйкес студенттің минуттық және систолалық (соқылық) қан көлемдерін есептеу ептілігін бағаланыз.Студент жүректің минуттық және систолалық қан көлемдерін есептеп, өзінің жасаған іс-әрекеттерін түсіндірді.
1.
|
Студент берілген параметрлердің біреуіне анықтама береді:
Орташа динамикалық қысым (ОДД) – прекапиллярдағы қан ағудың шартын көрсетеді,бұл ерекше қанайналым жүйесінің потенциалы, қанның тін капиллярларына өту жылдамдығын аңықтайды
систолалық қан көлемі (СҚК/соққылық (СК)) систола кезінде жүректен шыққан қан көлемі. СҚК жүректің жиырылу қызметін сипаттайтын көрсеткіш.
минуттық қан көлемі (МҚК)- бір
минут арасында жүректен шыққан қанның көлемі.
|
20
|
15
|
10
|
0
|
2.
|
Студент дұрыс айтты: зертханаларда
осы көрсеткіштерді анықтау үшін
|
20
|
15
|
10
|
0
|
|
реография әдісін пайдаланады. Бұл әдіс адам денесіндегі қанмен қамтамасыз етүлуіне байланысты электр тоғына кедергі жасаумен негізделген.
|
|
|
|
|
3.
|
Студент айтты:артериалды қан қысым
өлшеп , ОДҚ, СҚК және МҚК есептеуге болады.
|
20
|
15
|
10
|
0
|
4.
|
Берілген параметрдің есептеу формуласын дұрыс көрсетті, есепті шығарды , нәтижесін айтты.
ОДҚ анықтау үшін
ОДҚ=ПҚ/3+ДҚ (мм.с.б.б.)
СҚ анықтау үшін Старр формуласы:
СК= 101 + 0,5•ПҚ ― 0,6•ДҚ ― 0,6•ж
ПҚ – пульстық қысым;
ДҚ –диастолалық қысым ( мм.с.б.б..); ж ― жасы
МҚК анықтау үшін:
Минуттық қан көлемінің көрсеткіші келесі формула бойынша есептеледі:
МҚК = СК•ЖЖЖ
СК―соққылық көлемі;
ЖЖЖ― жүректің жиырылу жиілігі( пульс жиілігі)
|
20
|
15
|
10
|
0
|
5.
|
Нәтижесін дұрыс бағалап, қорытынды жасады:
Қалыптыда
ОДҚ 85- тен 110 мм.с.б.б дейін. ОДҚ 70 мм.с.б.б.төмен болса гипотонияны, 110мм.с.б.б. жоғары болса — гипертонияны көрсетеді. ОДҚ-ның өзгерісі, 5-10 мм с.б.б. жоғары болса, онда бұл қанайналым жүйесінің бастапқы кезеңінің бұзылысы болып табылады
Адамда қалыпты жағдайда СҚК 50-70 мл. Бұл көрсеткіш жүрек бұлшық етінің қалыпына байланысты, жүректің жиырылғыштық қызметін көрсетеді. Пульс жоғарлағанда СҚК –да жоғарлайды (90 мл. дейін оданда жоғары). Жүректің жиырылу жиілігі бірдей болсада, спортсмендерде жаттықпағандарға қарағанда СҚК жоғары болады .
Адамда қалыпты жағдайда МҚК 4,5-5 л тен. Физикалық жүктеме кезінде МҚК 4-6 есе өседі. Дені сау адамдарда МҚК
жоғарлауы СҚК-ның жоғарлауына
|
20
|
15
|
10
|
0
|
|
байланысты. Жаттықпаған мен науқастарда МҚК жүрек ырғағының жиілеуіне байланысты жоғарлайды пед. фак. арналған:
МҚК нәрестелерде- 340 мл, 7 жаста -1,8
л, 12 жаста– 2,0 л.
Жұмысты орындау барысында сөйлеу
мәдениетін, кәсіби терминдерді қолдана алатындығын көрсетті
|
|
|
|
|
|
Барлығы
|
100
|
75
|
50
|
0
|
Физиология пәні бойынша емтихан сурақтары:
Қанайналым:
Электрокардиограмманы тіркеп жазып алу әдісі.
Электрокардиограмма тісшелері мен олардың аралықтарының сипаттамасы..
Электрокардиограмманы талдау
автоматия қызметін бағалау
қозғыштық қызметін бағалау
Өткізгіштік қызметін бағалау
жүректің электірлік өсін бағалау
Шыбық артериясында пальпация әдісімен артериальды пульсті анықтау
Сфигмограмманы талдау
Флебограмманы талдау
Коротков әдісімен қан қысымын анықтау
Гемодинамиканың негізгі параметрлерін есептеу:
Орташа динамикалық қысымды
систолалық қан көлемін
минуттық қан көлемін
|
|
|
Скачать 1.55 Mb.