К_сіпорын экономикасы. Атырау мнай жне газ университеті

• Название: Атырау мнай жне газ университеті
• Дата: 17.10.2022
• Размер: 2.6 Mb.
• Имя файла: К_сіпорын экономикасы.docx
• Тип: Документы; #737883
• страница: 1 из 57

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

АТЫРАУ МҰНАЙ ЖӘНЕ ГАЗ УНИВЕРСИТЕТІ

Баймұхашева М.Қ.
Кәсіпорын экономикасы

Оқу құралы




Атырау-2019

УДК ББК Б-

Баймұқашева М.Қ.

Кәсіпорын экономикасы : оқу құралы. Атырау,2019.- 204 б.

ISBN
Кәсіпорын экономикасы оқу құралы пәннің үлгілік бағдарламасына сәйкес жазылған. Кәсіпорын экономикасы пәнінің теориялық негізі, кәзіргі экономика жағдайындағы өнеркәсіптік кәсіпорын көрсеткіштері мен экономикалық даму жағдайы жан-жақты қарастырылған.Кәсіпорын экономикасы пәні бойынша білімдерін тексеруге арналған тест сұрақтары берілген.

Оқу құралы жоғарғы оқу орны студенттері, магистранттары мен кәсіпорын мамандарына арналған.

Пікір жазғандар:

Сабирова Р.Қ. ,экономика ғылымының кандидаты, Х.Досмухамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті профессоры.
Чердабаев М.Т.,экономика ғылымының докторы, Атырау мұнай және газ университеті профессоры.


ISBN© Баймұхашева М.Қ

Мазмұны

АЛҒЫ СӨЗ. 5

1. 
   БӨЛІМ. ҰЛТТЫҚ ЭКОНОМИКА ЖҮЙЕСІНДЕГІ КӘСІПОРЫННЫҢ ОРНЫ
   

1. 
   Кәсіпорын- шаруашылық обьектісі, экономикалық жүйенің негізгі буыны ретінде
   
   1. 
      Қазақстан экономикасындағы өнеркәсіптің орны мен ерекшеліктері 9
      
   2. 
      Кәсіпорынның дамуындағы индустриалдық-инновациялық саясаттың рөлі 11
      
   3. 
      Кәсіпорынның өндірістік-шаруашылық қызметі 14
      
   4. 
      Кәсіпорынның жіктелуі , сыртқы және ішкі ортасы. 18
      
   5. 
      Кәсіпорынның құрылу тәртібі 22
      
   6. 
      Ұйымдық-құқықтық нысандары бойынша кәсіпорын түрлері 24
      

2. 
   БӨЛІМ.КӘСІПОРЫНДАРДЫҢ РЕСУРСТАРЫ,СИПАТТАМАЛАРЫ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ ПАЙДАЛАНЫЛУЫН БАҒАЛАУ
   

2. 
   Кәсіпорынның негізгі қапиталы
   

1. 
   Негізгі қорлар туралы ұғым, олардың құрылымы мен құрамы 28
   
2. 
   Негізгі қорлардың бағалануы және тозуы 31
   
3. 
   Амортизациялық төлем және есептелу жолдары 33
   
4. 
   Негізгі өндірістік қорларды пайдалану көрсеткіштері және
   

оны тиімді пайдалану жолдары.............................................................................................

.36

5. 
   Мұнайгаз өнеркәсібі саласында негізгі құралдарды пайдалану ерекшеліктері.........................................................................................
   

............. ...40

3. 
   Кәсіпорынның айналым капиталы
   
   1. 
      Кәсіпорынның айналым құралдарының құрамы мен құрылымы. 42
      
   2. 
      Айналым құралдарының мөлшерленуі 46
      
   3. 
      Айналым құралдарының айналымдылығы көрсеткіштері 48
      
   4. 
      Айналым құралдарының айналымын арттыру жолдары. 52
      
4. 
   Кәсіпорынның еңбек ресурстары
   
   1. 
      Кәсіпорын персоналы ұғымы, құрамы мен құрылымы. 55
      
   2. 
      Песонал қозғалысы мен жұмыс уақыты көрсеткіштері 58
      
   3. 
      Еңбекті ұйымдастыру мен еңбекті нормалау әдістері мен тәсілдері 62
      
   4. 
      Еңбек өнімділігі және оны арттыру жолдары. 70
      

3. 
   БӨЛІМ.КӘСІПОРЫННЫҢ ҚЫЗМЕТ ЕТУІНІҢ
   

ЭКОНОМИКАЛЫҚ МЕХАНИЗМІ

5. 
   Кәсіпорында еңбек ақы төлеу
   
   1. 
      Кәсіпорында еңбек ақы жүйесін ұйымдастыруда ынталандыру ролі 74
      
   2. 
      Еңбекақыны ұйымдастыру мен реттеу 77
      
   3. 
      Еңбек төлемі түрлері мен
      

формалары 80

6. 
   Кәсіпорынның инвестициялық және инновациялық саясаты
   
   1. 
      Инвестициялық қызметтің ұғымы мен бағыттары 86
      
   2. 
      Инновациялар маңызы, жіктелуі 90
      
   3. 
      Кәсіпорындағы инвестициялық жобалардың тиімділігін есептеу жолдары 95
      

7. 
   Өнімді өндіру және өткізу шығындары
   
   1. 
      Өнімнің өзіндік құны туралы ұғым,экономикалық маңызы, түрлері...............................................................................................
      

.......................100

2. 
   Кәсіпорын бойынша шығындардың жіктелуі 102
   
3. 
   Мұнайгаз өнеркәсібі саласында шығындарды есептеу жолдары. 106
   
4. 
   Өнімнің өзіндік құнын төмендету жолдары 113
   
1. 
   Кәсіпорынның өндірістік қызметін жоспарлау
   
   1. 
      Кәсіпорын қызметін жоспарлаудың мәні мен әдістемелік негіздері 115
      
   2. 
      Кәсіпорынның өндірістік жоспары 118
      
   3. 
      Кәсіпорынның өндірістік қуаты және оны анықтау әдістері 123
      
2. 
   Кәсіпорынның және өнімнің бәсекеге қабілеттілігі
   
   1. 
      Өнімнің әсекеге қабілеттілігі туралы түсінік. 126
      
   2. 
      Өнім сапасы ұғымы, көрсеткіштері 128
      
   3. 
      Кәсіпорынның бәсекеге кабілеттілігі,оған әсер етуші факторлар. 130
      
   4. 
      Экономиканы әртараптандыру бағытындағы мемлекет саясаты. 135
      
   5. 
      МИИДБ-2 шеңберінде кәсіпорынды қолдау шаралары. 142
      

4. 
   БӨЛІМ. КӘСІПОРЫН ҚЫЗМЕТІНІҢ ҚАРЖЫЛЫҚ НӘТИЖЕЛЕРІ ЖӘНЕ ТИІМДІЛІГІ
   

10. 
    Кәсіпорын қызметінің қаржылық нәтижелері 10.1Кәсіпорын қаржысы түсінігі мен
    

қызметтері 148

2. 
   Пайданың экономикалық мәні мен түрлері, пайданың тартылу
   

жолдары...................................................................................

................ .153

2. 
   Рентабельділік көрсеткіші ,есептелуі мен оны арттыру көздері 156
   
3. 
   Кәсіпорынның салық
   

салынымы 158

11. 
    Кәсіпорын қызметінің экономикалық тиімділігі
    
    1. 
       Өндірістің экономикалық тиімділігінің мәні және түрлері 163
       
    2. 
       Кәсіпорынның экономикалық тиімділігін бағалау көрсеткіштері 165
       
    3. 
       Кәсіпорында экономикалық тиімділікті арттыру жолдары 168
       
    4. 
       Кәсіпорын экономикасының тиімділігін арттыруда сандық
       

экономиканың рөлі 170

«Кәсіпорын экономикасы» курсы бойынша тәжірибелік сабақтарға арналған есептер мен тапсырмалар. 174

«Кәсіпорын экономикасы» пәні бойынша тест тапсырмалары. 192

Қолданылатын әдебиеттер. 202