Каз. Қазақстан-тарихы-Стом-1-курс. азастан тарихы жне оамды пндер кафедрасы азастан тарихы пні бойынша дістемелік нсау Мамандыы

• Название: азастан тарихы жне оамды пндер кафедрасы азастан тарихы пні бойынша дістемелік нсау Мамандыы
• Дата: 25.05.2023
• Размер: 1.99 Mb.
• Имя файла: Қазақстан-тарихы-Стом-1-курс.docx
• Тип: Документы; #1158608
• страница: 4 из 8

5.Сабақты қорытындылау: 5мин(6 %)

1. Оқушыларды бағалау:

2. Сабақтың тақырыбы: Патшаның көші қон саясаты. Кеңес өкіметі кезіндегі депортация, оның Қазақстандағы демографиялық жағдайға әсері.

6. Үй тапсырмасы:

1. Жоғарыда көрсетілген әдебиеттерден үй жұмысына дайындалу.

2. Қосымша жұмыс:

Реферат тақырыбы:

1. 1867-1868 жылдардағы реформалардың енгізілуі.

2.ҰОС жылдарындағы депортация.

№ 8 сабақ

І.Сабақтың тақырыбы: Қазақстан халықтар Ассамблеясы және оның қызметтері. Сағат саны - 2 90мин(100% )

ІІІ. Сабақтың түрі: теориялық

ІY. Сабақтың мақсаты:

оқыту: оқушыларға елімізде халықтар арасында татулық пен достықты сақтау керектігін түсіндіру.

тәрбиелік: ұлтымызды, тілімізді құрметтеуге тәрбиелеу.

дамыту: оқушыларды еліміз үшін қызмет жасайтын адал азаматы болуға тәрбиелеп, отанға деген сүйіспеншілігін арттыру.

Ү. Материалды- техникалық жабдықталуы:

а) техникалық құралдар: құрылғы компьютерлер, интерактивті тақта, мультимедиялық құрылғы.

ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.

б)оқыту орны: аудитория.

Ү. Әдебиеттер:

негізгі: М. Қ. Қозыбаев «Қазақстан тарихы» 10- кл.

Қазақстан тарихы 11- кл А 2002 ж.

қосымша: Қазақстан тарихы очерктер А. 1994 ж.

Қазақстан тарихы әдістемелік нұсқау А. 2009 ж.

ҮІ. Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин ( 6% )

Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

Сабақтың мақсаты мен міндеті.

ҮІІ.Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру.

15 мин (16%)

1.Саяси қуғын – сүргін мен халықтар депортациясы демографиялық ахуалға қалай әсер етті?

2.Қазақстан көп ұлтты мемлекет болып қалыптасуына қандай жағдайлар әсер етті?

3.Қазақстанға қай уақытта қандай халықтар көшірілді?

4.Тың және тыңайған жерді игеру депортацияға қандай әсерін тигізді?

5. Депортация ұғымы нені білдіреді?

3.Жаңа тақырыпты түсіндіру: 40 мин (44%)

1.3 Тақырып жоспары:

1. Қазақстан көп ұлтты мемлекет.

2. Қазақстандағы мәдени орталықтардың алатын орны.

3. Қазақстан халықтар Ассамблеясының тарихи маңызы.

4. Ассамблеяның атқаратын қызметі.

Ақпараттық –дидактикалық бөлім.

Қазастанда 130 ұлт пен ұлыс өкілдері тұрады. Сондықтан да саяси тұрақтылықты сақтауға, ұлт саясатына, ұлтаралық қатынастарға елімізде ерекше мән беріледі. Республика Конститутциясында: «қоғамдық ұйымдардың мемлекет ісіне араласуына, мемлекеттік органдардың қызметін қоғамдық бірлестіктердің билігіне беруге жол бермейді» делінген.

Конститутция бойынша әрбір ұлттың өз тілін, мәдениеті мен салт-дәстүрін дамытуға жағдай жасалып отыр. Осындай мақсатпен құрылған отызға жуық мәдени орталық жұмыс істейді. Олар: әзірбайжан, беларусь, грек, күрд, корей, қырғыз, неміс,поляк, ұйғыр т. б. мәдени орталықтары. Бұлардың барлығы өздері жасаған жоспары бойынша жұмыс істейді. Мұндай ұйымдар Қазақстан Халықтар Ассамблеясының жұмысына да белсене араласып келе жатыр.Заңның бірінші бабында Қазақстан Республикасы тәуелсіз мемлекет деп жарияланып, басқа ұлт өкілдері де қазақтармен бірдей тең құқылы деп жарияланды.

Біздің Ата заңымызда Қазақстанда басқа ұлттардың мәдениеті мен тілдерінің дамуына жағдай жасалатынына кепілдік берілген.

1991 жылы 16 желтоқсанда « Қазақстан Республикасының тәуелсіздігі туралы» Заң қабылданды.

«Қазақ тілі» қоғамымен қатар республикада барлық ұлт өкілдерінің басын қосатын «Қазақстан халықтары Ассамблеясы». Ассамблеяның құрылуын біз Қазақстанда тұрып жатқан әртүрлі ұлт өкілдерінің тату- тәтті өмір сүруінің белгісі ретінде түсінуіміз керек. Ассамблея Қазақстан Республикасы Президентінің 1995 жылғы жарлығымен құрылды. Ол - еліміздің Президенті жанындағы кеңесші орган. Ассамблея өз жұмысын Конститутцияға сәйкес түрлі ұлт өкілдерінің тең құқылы екендігін ескере отырып, ережеге сәйкес жүзеге асырады. Халықтың ұсынысымен Ассамблеяны басқаруға Н. Ә. Назарбаев ұсынылды. Қазір Ассамблея

құрамында 300- ден астам адам бар. Олар – қазақ халқы мен диаспораның өкілдері, атап айтқанда: қазақ, орыс, корей, неміс, украйн, татар, еврей, ұйғыр, беларусь, т.б.

Ассамблея елдегі ұлттық келісім мен саяси тұрақтылықтың сақталуынаықпал етіп, еліміздегі әр түрлі ұлт өкілдері арасындағы достық қарым- қатынасты нығайтуға, олардың рухани- мәдени жағынан қайта өркендеуі мен дамуына азаматтардың өркениетті және демократиялық нормаларға негізделген саяси мәдениетін қалыптастыруға пайдасы тиетін ұсыныстарды әзірлейді.

Қазір республикамызда тұратын барлық ұлт өкілдерінің орталықтары мен қауымдастықтары бар. Атап айтқанда, республикалық «Қазақ тілі» қоғамы, Орыс қауымы, Украин мәдени орталығы . Неміс қоғамы, Өзбектер қауымдастығы, Белларусь мәдени ұлттық орталығы, Ұйғыр мәдени ұлттық орталығы, Корей ұлттық мәдени орталықтарының қауымдастығы, шешен және ингуш халықтарының «Вайнах» мәдени қауымдастығы. т.б. Бүгінде осы орталықтардың белсенділігі арқасында түрлі ұлт өкілдері тарихи отандарымен байланысын нығайтты. Сонымен қатар әр ұлттың әдет- ғұрпы, салт – дәстүрі жанданды. Ассамблея – республикада тұрып жатқан барлық этностар мен ұлттық топтардың мүдделерін көздейтін ондаған қоғамдық бірлестіктер, фестивальдар, байқаулар, қайырымдық шаралары, ағарту бағдарламалары болып табылады. Этностық топтың жас өкілдері Ассамблея квотасы бойынша жоғары оқуға түсуге мүмкіндік алған.

Сонымен, Ассамблея қоғамдағы азаматтық келісім, ұлтаралық үйлесім және саяси тұрақтылық сияқты ұлы мұраттарға белсене араласып келеді.

4.Жаңа тақырыпты бекіту: 20 мин(22%)

1. Жаңа тақырыптар бойынша негізгі түйінге тоқталу.

2.Негізгі терминдер мен тезистерді практика дәптеріне түсіру.

5.Сабақты қорытындылау: 5мин(6 %)

1. Оқушыларды бағалау:

2. Сабақтың тақырыбы: Қазақстан халықтар Ассамблеясы және оның қызметтері.

6. Үй тапсырмасы:

1. Жоғарыда көрсетілген әдебиеттерден үй жұмысына дайындалу.

2. Қосымша жұмыс:

Реферат тақырыбы:

1. Қазақстан көп ұлтты мемлекет.

2. Қазақстан халықтар Ассамблеясының құрылуы.

№ 9 сабақ

І.Сабақтың тақырыбы:Қазақстан КСРО-ның құрамдас бір бөлігі.

Қазақстандағы коммунистік партияның қызметі.

Сағат саны - 2 90мин(100% )

ІІІ. Сабақтың түрі: теориялық

ІY. Сабақтың мақсаты:

оқыту: оқушыларға халқымыздың өткен тарихын оқи отырып ендігі жерде қателіктерді қайталамауға үйрету.

тәрбиелік: ұлтымызды, тілімізді құрметтеуге тәрбиелеу.

дамыту: оқушыларды еліміз үшін қызмет жасайтын адал азаматы болуға тәрбиелеп, отанға деген сүйіспеншілігін арттыру.

Ү. Материалды- техникалық жабдықталуы:

а) техникалық құралдар: құрылғы компьютерлер, интерактивті тақта, мультимедиялық құрылғы.

ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.

б)оқыту орны: аудитория.

Ү. Әдебиеттер:

негізгі: М. Қ. Қозыбаев «Қазақстан тарихы» 10- кл.

Қазақстан тарихы 11- кл А 2002 ж.

қосымша: Қазақстан тарихы очерктер А. 1994 ж.

Қазақстан тарихы әдістемелік нұсқау А. 2009 ж.

ҮІ. Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин ( 6% )

Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

Сабақтың мақсаты мен міндеті.

ҮІІ.Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру.

15 мин (16%)

1. Қазақстан көп ұлтты мемлекетке қалай айналды?

2. Қазақстандағы мәдени орталықтардың алатын орны.

3. Қазақстан халықтар Ассамблеясының тарихи маңызы.

4. Ассамблеяның атқаратын қызметі қандай?

5. Қазақстан халықтар Ассамблеясы қалай құрылды?

ҮІ. Ұиымдастыру кезеңі: 5 мин ( 6% )

Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

Сабақтың мақсаты мен міндеті.

3.Жаңа тақырыпты түсіндіру: 40 мин (44 %)

1.3 Тақырып жоспары:

1.Кеңес Одағы Коммунистік партиясының құрылуы, оның мақсаты мен

міндеттері.

2. Партияның бағдарламасы мен Жарғысы.

3. Қазақстан Коммунистік партиясының құрылуы.

4.Қазақстандағы КП-ның басқару жүйесі.

Ақпараттық –дидактикалық бөлім.

Коммунистік партияның негізін салған К. Маркс пен Ф. Энгельс.Олар өздерінің «Коммунистік партияның манифесті» деген еңбектерінде партияның жобасын жазған. 1880 жылдан бастап Ресейде марксизм тарай бастады. Қазан, Самара қалаларында маркстік ілімді оқыған В.И. Ленин маркстік жолға түсті. Осылайша Самара қаласында алғаш рет «Маркстік үйірме» ұйымдастырды.

В. И. Ленин 1883 ж. Петроградқа келіп маркстік үйірме ұйымдастырды.

РСДРП – ның екінші сьезі Лондонда болып, партияның бағдарламасы қабылданды. Ленинді жақтаушылар большевиктер деп аталса, қарсы шыққандар меньшевиктер деп аталды. Сөйтіп РСДРП –ның құрылуы Қазақстанға да өз әсерін тигізді. 1905-1907 жылдары революция кезінде Семей, Ақмола, Қазалы, Қостанай, Көкшетау, Павлодар т.б. қалаларда 50- ден астам социал-демократиялық партиялар құрылды.

Революцияның жеңіліске ұшырауы социал –демократиялық топтардың ыдырауына алып келді. Қазақстанда революциялық жұмыстарды енді қазақ жеріне жер аударғандар жүргізді. Қазақстанда 1917 жылғы революциядан кейін большевиктік ұйымдар мен топтар жылдам құрыла бастады. 1918 жылы Түркістанда Коммунистік партияның құрылуы Оңтүстік Қазақстан үшін маңызы зор болды. Сонымен Азамат соғысы жылдарында да Кеңес өкіметі Қазақстанның әр аймағында әр түрлі құрыла бастады. 1920 жылы олардың саны жиырма мыңға жетіп, Қырғыз бюросы болып қайта құрылды. 1920 жылы Сырдария мен Жетісу облыстарында Жастар одағы құрылған. Ғ. Мұратбаев жастармен жұмыс жүргізу бөлімінің меңгерушісі болып бекітілді.

Қазақ халқының тарихи атауы 1925 жылы сәуірде Қаз АКСР кеңестерінің V сьезінде қалпына келтірілген еді. 1936 жылы Қаз КСР – нің қайта құрылуына байланысты Қазақстан КП болып өзгертілді.

Большевиктік партияның бағдарламасында ұлттық мәселе әрбір ұлттың өз еркінде , өздерінің жеке мемлект болып, бөлініп кетуіне толық құқылы деп көрсетілді. Бірақ большевиктер билікті қолдарына алғаннан кейін бұл мәселе толық орындалмай қалды. Осыдан кейін тәуелсіздік жолында қазақ

зиялыларының арасында күрес күшейді.

Қазақстанда ұлттық мемлекет үшін күрес майданында ұлт зиялылары –Ә. Бөкейханов, А. Байтұрсынов, М. Шоқай, Ж. Досмұхамедов, С. Асфендияров, С. Қожанов аянбай күрес жүргізді.Қазақстанда партиялық әміршіл жүйе 1925 жылы Голощекиннің келуімен күшейе бастады. Партияның бесінші сьезінде қазақ зиялылары жер, су мәселесін тағы да көтерді. Осыны пайдаланып, зиялы қауымға «жікшілдер» деген айып тағып, қуғын-сүргін бастады.

Қазақстанда Коммунистік партияның әміршілдігі ең күшейген кезі ұжымдастыруға тура келді.

Ф. И. Голошекиннің «Кіші Қазан» саясатының зардаптары қазақ халқы үшін өте ауыр болды. Қазақстанда бір партиялық жүйе қалыптасып, бар билік бақылауға алынды. Сталин өлгеннен кейін бұрынғы жүргізілген жүйе тағы да өз жалғасын тапты. Тың және тыңайған жерлерді игеру салдарынан, ядраолық сынақтың әсерінен , 1955 жылы Байқоңырдың салынуынан, Арал теңізінің тартылуынан экологиялық жағдай нашарлай берді. Қазақстанды патша өкіметі тұсында ашық отарласа, Кеңес өкіметі тұсында отарлау құпия түрде жүргізілді.

Пионерлер ұйымы комсомолдық ұйымға өтетін жастарды тәрбиелейтін ұйым болды. Пионерлер ұйымы 1922 жылы 19 маусымда құрылды. Қазақстанда Пионер журналы 1925 ж. жарық көрді. Ал «Қазақстан пионері» газеті 1930 жылы ашылды. Пионерлер ұйымы коммунистік партияның жойылуына байланысты өмір сүруін тоқтатты.

Патша өкіметі тұсында отарлау ашық түрде жүргізілсе, Кеңес өкіметі тұсында отарлау құпия түрде жүргізілді.

Кеңес өкіметінің 70 жылдық өмірінде партияның билік жүргізу формасы жеке басқа табыну болды.

Одақ бойынша Коммунистік партияның ішіндегі қайшылық шиленісіп жатты. Бұл қайшылықтар М. С. Горбачев отырғанда біліне бастады. Мәселені шешу үшін М. С. Горбачев « Қайта құру» реформасы арқылы шешпек болды. Қайта құру реформасын Қазақстаннан бастамақ болып 1986 жылы 16 желтоқсанда Д. А. Қонаевты орнынан алу арқылы бастамақ болды. Бірақ бұл шараладың барлығы партияны сақтап қалуға жол бермеді.1991 жылы КСРО –ның ыдырауына байланысты Коммунистік партияның рөлі төмендеді.

4.Жаңа тақырыпты бекіту: 20 мин(22%)

1. Жаңа тақырыптар бойынша негізгі түйінге тоқталу.

2.Негізгі терминдер мен тезистерді практика дәптеріне түсіру.

5.Сабақты қорытындылау: 5мин(6 %)

1. Оқушыларды бағалау:

2. Сабақтың тақырыбы:

І.Сабақтың тақырыбы: Қазақстан КСРО-ның құрамдас бір бөлігі. Қазақстандағы коммунистік партияның қызметі.

6. Үй тапсырмасы:

1. Жоғарыда көрсетілген әдебиеттерден үй жұмысына дайындалу.

2. Қосымша жұмыс:

Реферат тақырыбы:

1. Коммунистік партияның құрылуы.

2. Ғ. Мұратбаевтың қоғамда алатын орны.

№ 10 сабақ

І. Сабақтың тақырыбы: Қоғамның саяси және әлеуметтік өміріндегі қайшылықтары. 1986 жылғы Желтоқсан көтерілісі.

ІІ. Сағат саны -2 90мин(100% )

ІІІ. Сабақтың түрі: теориялық

ІY. Сабақтың мақсаты:

оқыту: оқушыларға желтоқсан оқиғасының себептерін түсіндіру.

тәрбиелік: ұлтымызға, тілімізді құрметтеуге тәрбиелеу.

дамыту: оқушыларды еліміз үшін қызмет жасайтын адал азаматы болуға тәрбиелеп, отанға деген сүйіспеншілігін арттыру.

Ү. Материалды- техникалық жабдықталуы:

а) техникалық құралдар: құрылғы компьютерлер, интерактивті тақта, мультимедиялық құрылғы.

ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: өзіндік жұмыстарға арналған кестелер, тест тапсырмалары, жағдайлық есептер, сөзжұмбақ.

б)оқыту орны: аудитория.

Ү. Әдебиеттер:

негізгі: М. Қ. Қозыбаев «Қазақстан тарихы» 10- кл.

Қазақстан тарихы 11- кл А 2002 ж.

қосымша: Қазақстан тарихы очерктер А. 1994 ж.

Қазақстан тарихы әдістемелік нұсқау А. 2009 ж.

ҮІ. Ұйымдастыру кезеңі: 5 мин ( 6% )

Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру.

Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру.

Сабақтың мақсаты мен міндеті.

ҮІІ.Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. 15мин (16%)

1.Коммунистік партияның негізін қалаушы?

2.Қазақстанда Кеңес өкіметінің орнауы қалай жүзеге асты?

3.Коммунистік партия қандай партия болды?

4. «Қайта құру реформасы» кімнің реформасы болды?

5. Коммунистік партияның рөлінің төмендеуі неліктен?

3.Жаңа тақырыпты түсіндіру: 40 мин (44 %)

1.3 Тақырып жоспары:

1. 1980 ж. қоғамның саяси өмірі.

2. 1986 ж. желтоқсан оқиғасының себептері.

3. Желтоқсан оқиғасының нәтижесі.

Ақпараттық –дидактикалық бөлім.

Сексенінші жылдардың екінші жартысында Кеңес Одағында ұлт мәселесі ерекше шиеленісті. Көп жыл жинақталып басылып келген ұлт мәселесі сыртқа шықты. Бұған Кеңес Одағында өрбіген қайта құру, жариялылық, демократияның өрістеуі әсер етті. Ұлттық сана сезімнің оянуына тағы бір себеп Кеңес Одағында ұлт мәселесінің шешілмеуі еді. Ұлттық мәселенің толық шешілгені туралы көп рет мәлімдеме жасалғанымен іс жүзінде олай болмады. Ұлт мәселесінің шешілмегені ұлттық сананың өсуі Кеңес Одағында ұлтаралық шиеленіске әкеп соқты. Бұл мәселенің шешілмегенін 1986 жылғы желтоқсанда Алматыда болған оқиға дәлелдеп берді.

Қазақстанның жоғарғы органдарына орталықтан басшы кадрлар жіберу кеңінен орын алды. Оларды қызметке жібергенде жергілікті жердің пікірі, республиканың тарихи жағдайы, оның салт-дәстүрі есепке алынбады. Мұндай жағдай 1986 жылғы 16 желтоқсан күні Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің бірінші хатшысы Д.А.Қонаевты орнынан алған кезде айырықша көзге түсті. Пленум мәжілісі небары 18 минутқа созылды. Осы уақыт ішінде Қазақстан Компартиясының бiрінші хатшысы Д.А.Қонаев қызметінен алынып, оның орнына Мәскеу жіберген Г.В.Колбин сайланды.

Мұның өзі қайта құру мен демократиядан үлкен үміт күтіп отырған республика халқының, соның ішінде қазақ жастарының наразылығын туғызды. Пленум өткеннен кейін екінші күні Орталық партия Комитеті үйі алдындағы алаңға өздерінің Пленум шешімімен келіспейтіндігін білдіру үшін жұмысшы және студент жастар, оқушылар, т.б. жиналды. Олардың қолдарында ұстаған ұрандарының арасында "Әр халықтың өз ұлттық көсемі болу керек" деген ұран бар еді. Мұндай көсемнің Қазақстанда тұратын орыс халқы өкілдерінен де мүмкін екендігі айтылды. Міне, осындай күрделі жағдайда Г.В.Колбин партия Орталық Комитетінің бюро мәжілісін шақыртып, оған С. М. Мұқашев, Н.Ә.Назарбаев, З.К.Камалиденов, О.С.Мирошхин, М.С.Меңдібаев, А.П.Рыбников, Л.Е.Даулетова, В.Н.Лобов,т.б. қатынасты. Бірақ олар алаңға шыққан жастардың жүрегіне жол таба алмады. Алаңда болып жатқан жағдай, республика басшыларының, соның ішінде Г.В.Колбиннің ойында қазақ жастарының арасында елдегі социалистік құрылысқа қарсы астыртын әрекет, ұлтшыл ұйым бар деген пайымдау мен арам пиғылды туғызды. Бірақ ондай ұйымның бар-жоқтығы кейін қанша тексерсе де анықталмады. Алаңда жиналған халық пен милиция және әскерлер арасында қақтығысулар жүрді. Ереуілге қатысушылар таспен, таяқпен қаруланып жазалаушыларға қарсылық көрсетті. Олар жастарды мұздай суға тоғыту үшін алаңға әкелінген бірнеше өрт сөндіргіш

машиналарды өртеп жіберді. Қақтығысудың барысында Е.Сыпатаев және С.Савицкий деген азаматтар қаза тапты. Осыған байланысты үкімет органдары алаңға шығушыларға қарсы күш қолдана бастады. Алматыға басқа жерлерден арнайы әскери бөлімдер әкелінді.

1987 жылғы шілдеде КОКП Орталық Комитеті "Қазақ республикалық партия ұйымдарының еңбекшілерге интернационалдық және патриоттық тәрбие беру жұмысы туралы" арнайы қаулы қабылдады. Онда 1986 жылғы желтоқсандағы оқиға Қазақстандағы үлтшылдықтың көрінісі деп бағаланды. Бірақ кейіннен бұл шешім қате деп табылды. Өйткені қазақ халқы ешуақытта ұлтшыл болып көрген емес еді. Мәселені әрі қарай тексеріп, болған фактілерді Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі жанынан арнайы құрылған Мұхтар Шаханов бастаған комиссия егжей-тегжейлі тексерді. Оның барысында, қазіргі кезеңнің талабымен қарағанда, алғаш рет демократия және жариялылық жағдайындағы халықтың еркіндік үшін көтерген талабы мен ескі партиялық ойлау арасындағы қақтығыстың болғандығы ашып

көрсетілді.

Қазақ жастарының 1986 жылғы желтоқсандағы шеруінің түрі ұлттық болғанымен ұлтшылдық емес еді. Ол басқа халықтарға, соның ішінде орыс халқына қарсы бағытталмаған болатын. Шеру саяси сипаттағы бейбіт демонстрация еді, мемелекеттік құрылысты құлатуға шақырған жоқты. Бірақ республиканың және орталықтың партиялық-бюрократиялық құрылымы тарапынан ол экстремистік пиғылдағы ұлтшыл жастар тобының бүлігі деп бағаланды. Жүйе оны "Қазақ ұлтшылдығы" деп айыптауға дейін барды.

Осыған байланысты 1987 жылғы 14 наурызда өткен Қазақстан Компартиясы Орталық Комитеті Пленумының шешіміне сәйкес партия ұйымдарында тазалау басталды. Атап айтқанда, өздерінің жіберген қателіктерін ашық мойындау, номенклатуралық жетекші қызметкерлерге мінездеме беруді жаңарту, бастауыш партия ұйымдарында жеке коммунистердің, ал жетекші қызметкерлердің өз қызмет орындарында, тұратын жерлерде есептері тыңдалды. Есеп беру барысында, тек 1987 жылы облыстық партия комитеттерінде істейтін жауапты қызметкерлердің 28 пайызы, ал қалалық және аудандық партия комитеттерінің әрбір үшінші қызметкері жұмыстан босатылды. Олардың әрбір оныншысы қызметте жіберілген кемшіліктері үшін деген мінездемемен орын алынды. Мұндай тазарту жүмыстары сондай-ақ кеңес, кәсіподақ, комсомол органдарында да кеңінен жүргізілді.

Желтоқсан оқиғасы бойынша тергеу барысында 99 адам сотталды, 264 адам жоғары оқу орындарынан, 758 адам комсомолдан шығарылды. 1164 БЛКЖО мүшесіне, 210 партия мүшесіне әртүрлі жаза берілді, 52 адам КОКП қатарынан шығарылды. Ішкі істер министрлігінен 1200 адам, Денсаулық сақтау және Көлік министрліктерінен 309 адам жұмыстан босатылды, жоғары оқу орындарының 12 ректоры қызметінен алынды

Желтоқсандағы қазақ жастарының әрекеті бүкіл Кеңес Одағына қозғау салды. Желтоқсан оқиғасының қазақ халқына әкелген тікелей нәтижесі Қазақстанның егемендігі болды.